Kĩla ũthi ũvoonĩ ũla wĩ vo

Kĩla ũthi nthĩnĩ wa ũvoo ũla wĩ vo

KĨLUNGU KYA KWĨMANYĨSYA 9

Thũkũmaa Ala Angĩ o ta Yesũ

Thũkũmaa Ala Angĩ o ta Yesũ

“Kũnengane kwĩ ũtanu mwingĩ kwĩ kwosa.” —MEKO 20:35.

WATHI 17 “Nĩngwenda”

KWA ŨKUVĨ *

1. Andũ ma Yeova methĩawa na wendi wĩva mũseo?

MBIVILIA nĩyathanie tene vyũ kana andũ ma Yeova ‘makeethemba na ngoo ya kwenda’ mamũthũkũme matongoew’e nĩ Mwana wake. (Sav. 110:3) Ũmũnthĩ wathani ũsu nũendeee kwĩanĩa. Kĩla mwaka, athũkũmi ma Yeova matũmĩaa masaa milioni maana maingĩ maitavany’a na kĩthito. Mekaa ũu na ngoo ya kwenda na mayĩĩvawa. Eka ũu, nĩmeyumasya matetheesye ana-a-asa moo na syĩndũ ila me na vata nasyo, mamekie vinya, na maimatetheesya malũlũmĩĩlye ngwatanĩo yoo na Yeova. O na ĩngĩ, atumĩa na atetheesya ma kĩkundi matũmĩaa masaa matatalĩka mayũmbany’a ilungu ila manengetwe na mayĩkĩa ana-a-asa na eĩtu-a-asa moo vinya. Ĩndĩ nĩ kyaũ kĩtumaa andũ ma Yeova meyumya mũno wĩana ũu? Nĩ kũmwenda Yeova na kwenda atũi moo.—Mt. 22:37-39.

2. Ĩandĩko ya Alomi 15:1-3 yĩwetete ngelekany’o yĩva Yesũ watũtiĩe?

2 Yesũ atũtiĩe ngelekany’o nzeo vyũ. Athĩnĩkĩaa mavata ma ala angĩ mbee wa a make. Nĩtũtataa ũndũ tũtonya tũatĩĩe nyaaĩ syake. (Soma Alomi 15:1-3.) Ala mekĩaa kĩthito kĩu maileaa kũunĩka. Yesũ aisye: “Kũnengane kwĩ ũtanu mwingĩ kwĩ kwosa.”—Meko 20:35.

3. Twĩneenea kyaũ ĩsomonĩ yĩĩ?

3 Ĩsomonĩ yĩĩ nĩtũũneenea maũndũ amwe Yesũ weeyĩimie nĩ kana athũkũme angĩ na ũndũ tũtonya kũatĩĩa ngelekany’o yake. O na nĩtũkwona kĩla tũtonya kwĩka nĩ kana twĩthĩwe na wendi mwingangĩ wa kũthũkũma angĩ.

ATĨĨA NGELEKANY’O YA YESŨ

Yesũ eekie ata yĩla ĩkomano yookie vala waĩ, o na kau nĩwanoete? (Sisya kalungu ka 4)

4. Yesũ oonanisye ata kana athĩnĩkĩaa mavata ma angĩ mbee wa ala make?

4Yesũ nĩweeyumasya atetheesye andũ angĩ o na mavinda ala ũkwĩw’a anoete. Ĩvinda yĩmwe, Yesũ nĩwambatie kĩĩmanĩ kĩtonya kwĩthĩwa kĩtaĩ vaasa na ndũa ya Kavelinaumi, na ekala vau ũtukũ mũima aivoya. Kwasũanĩa kĩla weekie yĩla watheeie na eethĩa ĩkomano ya andũ yĩmweteele. No nginya ethĩwe anoete mũno, ĩndĩ yĩla wasyaisye ĩkomano yĩu, nĩweew’ĩie tei mũno ala ngya na awau. Nũndũ wa ũu, nĩwamavoisye na amatavya ũvoo mũseo, ũla nĩw’o ũmũnthĩ wĩtawa Ũtavany’a wa Kĩĩmanĩ. Ũvoo ũsu nĩ ũmwe katĩ wa maũvoo ala maakiita andũ ngoo vyũ.—Luka 6:12-20.

Tũtonya kwonany’a ata twĩ na wendi wa kũthũkũma angĩ o ta Yesũ? (Sisya kalungu ka 5)

5. Ala me na mĩsyĩ monanasya ata kana me na wendi wa kũthũkũma angĩ ta Yesũ, o na yĩla manoete?

5Ũndũ ala me na mĩsyĩ maatĩĩaa ngelekany’o ya Yesũ. Kwakũna visa mwene mũsyĩ aivika mũsyĩ anoete ki nũndũ wa kũtinda mũthenya w’onthe athũkũmĩte. Mũthenya ũsu ĩa-wĩoo nĩw’o mekaa Ũthaithi wa Mũsyĩ. Ĩndĩ o na kau eĩw’a ta ũũkũĩĩsya, aimwĩsũva Yeova amũnenge vinya wa kũũtongoesya. Nake Yeova aisũngĩa mboya yake na maiendeesya ũthaithi woo o ũndũ mekaa kĩla kyumwa. Nũndũ wa ũu, syana syake nimanyaa kana vai kĩndũ kĩngĩ asyai masyo monaa kĩ kya vata ta maũndũ ma kĩ-veva.

6. Nengane ngelekany’o ĩkwonany’a ũndũ Yesũ weeyĩimie ĩvinda yake nĩ kana atetheesye andũ angĩ.

6Yesũ nĩweeyĩimaa ĩvinda yake nĩ kana atetheesye angĩ. Mũthenya ũmwe Yesũ nĩwataviw’e kana mũnyanyae, Yoana Mũvatisi, nĩwooawa. We wĩona ta weewie ata atavw’a ũu? No nginya ethĩwe akũnĩkie mũno. Mbivilia yaĩtye ũũ: “Yĩla Yesũ weewie ũu auma vau alika ĩsiwanĩ na athi vandũ vate andũ nĩ kana ekale e weka.” (Mt. 14:10-13) Nĩtũkũelewa nĩkĩ weekie ũu. Aingĩ maitũ nĩtũemawa nĩ kũmetea andũnĩ. Ĩndĩ Yesũ ndaakwata mwanya wa kũmeta e weka. Aivika vala waendete, eethĩie ĩkomano ĩnene ya andũ yĩvikie vo. Eekie ata oona andũ asu? Asũanĩie vata ũla maĩ naw’o, na nũndũ wa ũu, “amew’ĩa tei mũno.” Nĩwamanyie kana nĩmendaa mũno kwĩw’a ũvoo ũtonya kũmatetheesya na kũmakiakisya, na kwoou nĩwoosie ĩtambya na mĩtũkĩ amatavye ũvoo ũsu. O na atwie “kũmamanyĩsya maũndũ maingĩ,” ĩndĩ ti o tũmaũndũ tũnini.—Mko. 6:31-34; Luka 9:10, 11.

7-8. Nengane ngelekany’o ĩkwonany’a ũndũ atumĩa maatĩĩaa ngelekany’o ya Yesũ yĩla ana-a-asa kĩkundinĩ makwatwa nĩ vata.

7Ũndũ atumĩa maatĩĩaa ngelekany’o ya Yesũ. Atumĩa nĩmeyumasya na ngoo ya kwenda matũtetheesye, na nĩtũtũngaa mũvea mũno nũndũ wa wĩa ũla matethasya. O na aingĩ kĩkundinĩ mayĩsaa kũmanya maũndũ ala atumĩa meanĩisye. Kwa ngelekany’o, yĩla mwana-a-asa wakwatwa nĩ ũndũ na ũyĩthĩa nũkwendeka aiitwe na mĩtũkĩ vyũ, ana-a-asa ala me Kamitiinĩ ya Maũndũ ma Sivitalĩ nĩmosaa ĩtambya na mĩtũkĩ mamũtetheesye. Na kaingĩ maũndũ ta asu mekĩkaa ũtukũ katĩ! Ĩndĩ nũndũ atumĩa maitũ endwa nĩmew’ĩaa ana-a-asa na eĩtu-a-asa moo ĩnee, mathĩnĩkĩaa mavata ma ana-a-asa mbee wa ala moo ene, na mĩsyĩ yoo nĩmakwataa mbau ũndũnĩ ũsu.

8 Ũndũ ũngĩ atumĩa mekaa nĩ kũtetheesya yĩla Nyũmba sya Ũsumbĩ kana myako ĩngĩ ĩkonetye maũndũ ma Ũsumbĩ ĩkwakwa, o vamwe na kũtetheesya wĩanĩ wa kũnengane ũtethyo. Ĩndĩ eka ũu, atumĩa matũmĩaa masaa matatalĩka maitũmanyĩsya, maitwĩkĩa vinya, na kũtũtw’ĩĩka. Nĩtũũkatha ana-a-asa asu na mĩsyĩ yoo kuma ngoonĩ. Yeova naathime veva ũla monanasya! Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, nũseo atumĩa makethĩwa me metho. Mayaĩlĩte kũtũmĩa ĩvinda yĩngĩ mũno maitetheesya kĩkundi nginya molwe nĩ kũthĩnĩkĩa mavata ma andũ moo.

ŨNDŨ TŨTONYA KWĨTHĨWA NA WENDI WA KŨTHŨKŨMA ANGĨ

9. Kwosana na Avilivi 2:4, 5, Aklĩsto onthe maĩle kwĩthĩwa na kĩlilikano kĩva?

9 Soma Avilivi 2:4, 5. Ti atumĩa me oka maĩle kwĩkĩa kĩthito methĩwe na wendi ta wa Yesũ wa kũthũkũma angĩ. Ithyonthe no twĩke ũu. Mbivilia yaĩtye kana Yesũ ‘nĩwoosie mũvw’ano wa ngombo.’ (Avi. 2:7) Ndeto isu syĩtũmanyĩsya kyaũ? Ĩvinda ya tene ngombo nzeo, kana mũthũkũmi mũseo, nĩwamanthaa ũndũ ũtonya kwendeesya vwana wake. O ta ũu, nũndũ wĩ ngombo ya Yeova na mũthũkũmi wa ana-a-asa maku, ndũlea kwenda kwĩyumya mũnango ũmũthũkũme Yeova na ana-a-asa maku. Kũsũanĩa maũndũ aa maatĩĩe no kũũtetheesye ũndũnĩ ũsu.

10. Nĩ makũlyo meva tũtonya kwĩkũlya?

10Sũanĩa wĩthĩawa na mawoni mailye ata. Ĩkũlye makũlyo ta aa: ‘Nĩthĩawa na wendi wĩana ata wa kwĩyĩima maũndũ makwa nĩ kana nĩtetheesye angĩ? Kwa ngelekany’o, ethĩwa ve mwana-a-asa wĩkalaa kũla kũsũvĩĩawa ala akũũ, nyie nĩka ata ngakũlw’a nĩthi ngamwone, kana ngewa nĩtetheesye kũtwaa mwĩĩtu-a-asa mũkũũ ũmbanonĩ? Nyie nĩnĩthĩawa nĩyũmbanĩtye kũtetheesya yĩla vendeka andũ ma kũthesya vala vekwĩkĩwa ũmbano mũnene kana kũtũngĩĩa Nyũmba ya Ũsumbĩ?’ Yĩla tweeyumisye tũmũthũkũme Yeova, twamwathie kana tũkatũmĩaa kyonthe kĩla twĩ nakyo kwĩka kwenda kwake. Kwoou nũtanaa mũno yĩla woona twatũmĩa ĩvinda yitũ, vinya witũ, na malĩ sitũ na ngoo ya kwenda tũtetheesye angĩ, nũndũ ũu nĩw’o wendaa twĩke. Tũtonya kwĩka ata twamanya nĩtwaĩlĩte kwĩka maendeeo ngalĩkonĩ ĩsu?

11. Mboya ĩtonya kũtũtetheesya ata twĩthĩwe na wendi mwingangĩ wa kũthũkũma angĩ?

11Mũvoye Yeova kuma ngoonĩ aũtetheesye. Twasye nĩweethĩa kana ve vandũ waĩlĩte kwaĩlangya, ĩndĩ ndũkwĩw’a wĩ na wendi wa kwĩka ũalyũku ũla ũkwendeka. Ethĩwa vailye ũu, mũvoye Yeova kuma ngoonĩ aũtetheesye. Ndũkamũvithe kĩndũ. Mũtavye ũndũ ũkwĩw’a na ũimwĩsũva aũnenge “wendi na ũtonyi wa kwĩka” kĩla kyaĩle.—Avi. 2:13.

12. Mwana-a-asa wa mũika atonya kwĩka ata atethye kĩkundi?

12 Ethĩwa wĩ mwana-a-asa wa mũika, mwĩsũve Yeova aũnenge wendi wa kwĩyumya mũnango ũtetheesye kĩkundinĩ. Ikundi imwe syĩthĩawa na atumĩa aingĩ kwĩ atetheesya ma kĩkundi. Na kaingĩ wĩthĩaa atetheesya ala me vo ti ma mũika. Nũndũ kwĩ na ana-a-asa na eĩtu-a-asa aingĩ maendeee kwongeleka ũseũvyonĩ, twĩ na vata wa ana-a-asa aingangĩ ma mũika matonya kũtũmĩwa kũsũvĩa andũ ma Yeova. Weethĩwa na wendi wa kwĩyumya ũtũmĩwe vala ve na vata, ũkekalaa wĩ mũtanu. Nĩkĩ? Nũndũ ũkamũtanĩthasya Yeova, ũkeeseũvĩsya ĩsyĩtwa ĩseo, na ũkekalaa wĩ mwĩanĩe.

Aklĩsto ma Yutia maingie Ũsĩ wa Yolotani makĩĩa ndũanĩ ya Vela. Ala mavikie ndũanĩ ĩsu mbee makwetye kũaĩa lĩu ala mavika o mĩtũkĩ (Sisya kalungu ka 13)

13-14. Nĩ maũndũ ta meva tũtonya kwĩka tũtetheesye ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ? (Sisya visa ĩthangũnĩ ya mbee vyũ.)

13Ĩthĩawa wĩ metho wone ũtethyo ũla ala angĩ mekwenda. Mũtũmwa Vaulo eeie Aklĩsto ala matwĩe Yutia atĩĩ: “Mũikolwe nĩ kwĩka nesa na kũtetheesya angĩ na syĩndũ ila mwĩ nasyo, nũndũ Ngai nĩwendeeaw’a mũno nĩ nthembo ta isu.” (Aevl. 13:16) Ũtao ũsu wamanengie waĩ mũseo vyũ! Nĩkĩ? Nũndũ kavinda kakuvĩ ĩtina wa Aklĩsto asu kũkwata valũa ũsu, nĩmalasimĩkie kũtia mĩsyĩ yoo, viasala syoo, na andũ ma mũsyĩ ala mataĩ Aklĩsto, na ‘makĩĩa iĩmanĩ.’ (Mt. 24:16) Ĩvindanĩ yĩu maĩ na vata mũnene vyũ wa kũtethany’a. Ethĩwa thĩna ũsu ũtanamakwata maĩ manambĩĩa kũatĩĩa ũtao wa Vaulo wa kũolanĩla syĩndũ, mailea kwĩthĩwa mamanyĩie maũndũ na mĩtũkĩ kũla mathamĩĩie.

14 Ti mavinda onthe ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ makatũkũlasya tũmatetheesye. Kwasũanĩa mwana-a-asa wakw’ĩĩwa nĩ mũka. We nĩwĩthĩwa ayenda kũtetheew’a kũua, kũthi kũndũ, kana kwĩka maũndũ angĩ vau mũsyĩ? No aemwe nĩ kũtũkũlya tũmũtetheesye nũndũ eona ta ũkũtũthĩny’a. Ĩndĩ tũkeyumya ne ithyĩ ene tũmũtetheesye vala ve na vata, ndalea kũtana. Tũyaĩle kũsũanĩaa atĩ vaikosa mũndũ wĩyumisye amũtetheesya ũndũnĩ mũna, kana tũkasũanĩaa yĩla ũkũkwatwa nĩ vata ndelea kũtũtavya. Ĩkũlye-ĩ, ‘Ta kethĩwa ninyie we, nĩ va nenda nĩtetheew’e?’

15. Twaĩle kwĩka ata ethĩwa nĩtũkwenda kwĩthĩwa twĩ andũ mesĩkĩe ta mathũkũmaa angĩ?

15Ĩthĩwa wĩ mũndũ andũ matonya kwĩtya ũtethyo na mĩtũkĩ. Ndũlea kwĩthĩwa wĩsĩ ana-a-asa na eĩtu-a-asa kĩkundinĩ kyenyu methĩawa meyũmbanĩtye kũtetheesya angĩ ĩvinda o na yĩva. Mayĩsaa kũtuma twona ta tũũmathĩny’a. Nĩtwĩthĩawa twĩsĩ nesa ki kana twakwatwa nĩ vata mayĩsa kũtwathũkĩa, na nĩtwendaa mũno kwĩthĩwa tũilye tamo! Alan nĩ mũtumĩa wa kĩkundi wĩ na myaka 45, na nĩwendaa mũno kwĩthĩwa na nguma ĩsu. Awetete kĩla wĩmanyĩĩtye asũanĩa ngelekany’o ya Yesũ akasya: “O na kau Yesũ aĩ na maũndũ maingĩ ma kwĩka, andũ nĩmamwendete na mayakĩaa kũmũkũlya amatetheesye, methĩwe nĩ ma mũika kana nĩ akũũ. Mayaĩ na nzika kana nũmathĩnĩkĩaa kuma ngoonĩ. Nyie nĩngwenda mũno vyũ kũatĩĩa ngelekany’o ya Yesũ nĩ kana ala angĩ makew’aa me eanĩe maimbĩtya ũtethyo, na makekalaa mesĩ kana nĩnĩmendete na nĩnĩmathĩnĩkĩaa.”

16. Kũatĩĩa kĩla kĩwetetwe nthĩnĩ wa Savuli 119:59, 60 kũtonya kũtũtetheesya ata tũatĩĩe ngelekany’o ya Yesũ nesa?

16 Yĩla twaemwa nĩ kũatĩĩa ngelekany’o ya Yesũ nesa vyũ, tũyaĩle kũkw’a ngoo. (Yak. 3:2) Kwasũanĩa ngelekany’o ĩno. Mũmanyĩw’a ũkwĩmanyĩsya kũsola ndesa kũsola nesa vyũ ta mwalimũ wake. Ĩndĩ yĩla watata ndakatũngĩlĩĩle mavĩtyo make, na eekĩa kĩthito ũndũ ũtonya atate kũsola ta mwalimũ wake, nĩwĩkaa maendeeo. O ta ũu, twatũmĩa kĩla tweemanyĩsya Mbivilianĩ, na twatata ũndũ tũtonya tũlũnge mavĩtyo maitũ, no tũvote kũatĩĩa ngelekany’o ĩla Yesũ watũtiĩe.—Soma Savuli 119:59, 60.

ŨNDŨ TŨTETHEKAA TWEETHĨWA NA WENDI WA KŨTHŨKŨMA ANGĨ

Atũmĩa meethĩwa na wendi wa kũthũkũma angĩ o ta Yesũ, nĩmatumaa amũika menda kwĩka tamo (Sisya kalungu ka 17) *

17-18. Tũtethekaa ata tweethĩwa na wendi wa kũthũkũma angĩ o ta Yesũ?

17 Yĩla angĩ moona twĩ na wendi wa kwĩyumya tũtetheesye ala me na vata, o namo nĩmendaa kwĩka taitũ. Mũtumĩa ũmwe wa kĩkundi wĩtawa Tim aĩtye: “Kĩkundinĩ kitũ ve ana-a-asa ma mũika mekĩte maendeeo makatw’ĩka atetheesya ma kĩkundi, na amwe mekĩte maendeeo asu me anini mũno. Kĩndũ kĩmwe kĩmatetheetye nĩ kũatĩĩa ngelekany’o sya angĩ monete me na wendi wa kũthũkũma angĩ. Ana-a-asa asu amũika nĩmatetheetye kĩkundi na makatw’ĩĩka atumĩa mũnango nũndũ wa kwĩthĩwa na wendi wa kũthũkũma angĩ.”

18 Andũ aingĩ nthĩ ĩno nĩmeyendete. Ĩndĩ andũ ma Yeova me kĩvathũkany’o. Nĩtũkiitawa ngoo mũno twasũanĩa ũndũ Yesũ weeyumasya atetheesye angĩ, na nĩtũtw’ĩte kũatĩĩa ngelekany’o yake. No tũvote ‘kũatĩĩa nyaaĩ syake nesa,’ o na kau mavinda kwa mavinda tũiema kũvĩtũũkany’a matambya. (1 Vet. 2:21) Twatata ũndũ tũtonya twĩthĩwe na wendi wa kũthũkũma angĩ o ta Yesũ, o naitũ tũkekalaa twĩ atanu nũndũ tũkeethĩawa twĩsĩ kana nĩtũmwendeeasya Yeova.

WATHI 13 Klĩsto Nĩwe Ngelekany’o Yitũ

^ kal. 5 Mavinda onthe Yesũ asũanĩaa mavata ma ala angĩ mbee wa ala make. Ĩsomonĩ yĩĩ nĩtũkwona ũndũ tũtonya kũatĩĩa ngelekany’o yake. O na ĩngĩ, nĩtũkwona ũndũ kwĩthĩwa na wendi wa kwĩyumya tũthũkũme angĩ o ta Yesũ kũtonya kũtuma tũtetheka tene na tene.

^ kal. 57 MAELESYO MA VISA: Mwana-a-asa wa mũika wĩtawa Dan nĩwoona ũndũ atumĩa elĩ meeyumya moke kwona ĩthe e sivitalĩ. Ngelekany’o ya atumĩa asu nĩyeekĩa Dan vinya. Nĩyatuma enda kwĩthĩwa e metho one ũndũ ũtonya kũtetheesya angĩ kĩkundinĩ. Nake mwana-a-asa ũngĩ wa mũika wĩtawa Ben nĩwoona ũndũ Dan weeyumya atetheesye mwĩĩtu-a-asa. Ngelekany’o ya Dan nĩyatuma Ben eyumya atetheesye kũthesya Nyũmba ya Ũsumbĩ.