Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 9

Tol Tamasi Chiisu wo Kɔɔli le Kaa Sala Soliaŋndo Nɔɔ

Tol Tamasi Chiisu wo Kɔɔli le Kaa Sala Soliaŋndo Nɔɔ

“Waŋndo nyɔɔ kioo wana hiau wa a kɔl kɛndɛ, a waŋndo num nyɔɔ kioo.”​—WALTA. 20:​35.

CHONDII 17 “I Yeema”

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Yɛɛ buɛiyaa Chɛhowaa tosa yɛ iwɔsi o iwɔsi?

MI BAABUIYO dimi huuluei sindɛ pa maa, wanaa Mɛlɛkaa cho ‘yɔŋgɔŋ a kɔllo kpou’ le wali ndɔɔ tosaa sanaa o nɛi chɔmaa Po ndɔɔ bɛŋgu. (Sam 110:​3) Nduyɛ huului Baabuiyo dimi hei ve cho hau peelɔŋndo. Iwɔsi o iwɔsi, mi buɛiyaa Chɛhowaa chua hawɛilaŋ o miiliɔŋndaŋ niŋ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Ma soliŋ nyɛsɔlaa ndaa kpeku, nduyɛ ma tosa ndi a kɔllo kpou. Ma chua vɛlɛ teleŋndo le chaaŋaa ndaa laalaŋnda mala nda yeema wo kioo, kɔltaŋ nda dɛɛniaa a nda malaa o Mɛlɛka piɛiyo niŋ. Nduyɛ mi puaapiliaa chua chilaŋ nda chua hawɛila bɔɔbɔɔ le sɔɔŋ nda yɔŋgu o bɔŋaŋndaŋ ndoŋ toosiaa nyɛkɛndɛi a le kɔlaŋ puaapiliaa a ndepiliaa ndaa yilɔɔ kɔl dɛɛniaa. Le yɛɛ hei kpou cho yɛ tosaŋndo? Kanifuule a kaala Chɛhowa a wanaa nda chiɛɛliaŋnda.—Maa. 22:​37-39.

2. A mɛɛ Luomaŋnda 15:​1-3 dimi yɛ, tamasi kuɛɛ Chiisu kɛsullɛ naa?

2 Mi Chiisu kɛsul naa tamasi kɛndɛ kɛndɔɔ, te o hiŋ pɛ a yeemaŋ acheleŋnda kɛsioo nyɛ tase ŋ naŋ lachi. Nduyɛ ŋ cho kindiŋndo le tosaa o naŋ tiuba wo le tamasi ndɔɔ tolɔɔ kɔɔli nyɛkɛndɛi. (Nuawɔ Luomaŋnda 15:​1-3.) Wanaa cho tamasi ndɔɔ tolɔɔ kɔɔli wa cho tɔnɔlaŋ sɔlaa tau. Mbo dimi aa: “Waŋndo nyɔɔ kioo wana hiau wa a kɔl kɛndɛ, a waŋndo num nyɔɔ kioo.”—Walta. 20:​35.

3. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

3 O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa sɔɔŋ ŋpum ŋ Chiisu soliŋ sala le waŋnda woŋ, nduyɛ miŋ che mɛɛ naa bɛɛ tual tamasi ndɔɔ kɔɔli yɛ. Ŋ cho vɛlɛ yaasiaa nyɛ naŋ nɔ miŋ tosa le miŋ chɔɔlu salaa soliŋ le acheleŋnda malaa wo.

TOL TAMASI CHIISU WO KƆƆLI

Mi che bɛɛ Chiisu wa o saŋgɛiyo, kɛ yɛɛ ndoo tosa yɛ mɛɛ faŋgaa kuɛ naa ndu chua? (Tofa pɛl 4)

4. Vɛɛ Chiisu ndoo kɛsɛ yɛ yeemaŋ acheleŋnda ŋ ndɔŋ lachi?

4Mi Chiisu ndoo yɔŋguŋ le acheleŋnda malaa o yɔŋ bɛɛ mi ndoo wa o saŋgɛiyo. Yiyaŋndɔ a nyɛ o tosa wo mɛɛ faŋga bɛndoo kuɛ ndu kɔɔli naa o wa o pembei choo wa. Naapum Kepaaniɔm ikɛi pembei hei cho ni. Kɛ tuupa mi faŋga koŋ kua naa ndu chua, mbo lɔl piɛileŋ ichɔl koŋ pii pii. Nduyɛ wana che pɛ maa o wa o saŋgɛi yɔkɔɔ. Kɛ mɛɛ o che faŋga bɛndu koŋ, mi nyiɛɛye bii ndu le wanaa bala fonduaa a wanaa lanaa wa nda tɛɛŋ nda. Nduyɛ o siŋgi ko wanaa wa a naalaŋ nda le, kɛ mbo pɛɛku nda sɔɔŋ kɛndɛ kɛndɔŋ le nda kɔltaŋ dɛɛniaa. Sɔɔŋ o pɛɛku muŋ nda woŋ naŋ veelu hau ni aa, Pɛɛkula Chiisu Pɛɛku Waŋnda o Pembei Choo Laŋ.—Luku 6:​12-20.

O nɛila kuɛɛ niŋ naŋ tuallɛ tamasi Chiisu wo kɔɔli le kaa sala soliaŋndo nɔɔ? (Tofa pɛl 5)

5. Vɛɛ wanaa cho yuŋgulaŋ bolle wa cho yɛ tamasi Chiisu wo tolɔɔ kɔɔli le kaa sala soliaŋndo nɔɔ, o yɔŋ bɛɛ ma wa a saŋgɛiya?

5Mɛɛ wanaa cho yuŋgulaŋ bolle wa cho tamasi Chiisu wo tolɔɔ kɔɔli yɛ. Yiyaŋndɔ a tamaseliiyo hoo okɔɔ: Wana cho yuŋgoo bolleŋndo fula o wallo niŋ, kɛ o cho o saŋgɛi yɔkɔɔ. Le hei mbo yiyaŋ maa, a nɔla niŋ ma tosa pɛɛku leyuŋgoo paaleleŋ te. Kɛ mbo piɛi o Chɛhowa lo a ndi okɔɔ, le mbo ke ndu yoomuaŋ le halikpeŋ ma tosa pɛɛku leyuŋgoo. Nduyɛ mi Chɛhowa muli piɛile ndɔleŋ, okoŋ ma tosa pɛɛku leyuŋgoo maa paandu. Mi chuauwaa nduaa pɛɛku suɛi sɔvɛi ichɔl koŋ maa, sɔɔŋ iMɛlɛkayaŋ cho ŋ sɔvɛ o yoomu ndɔɔ niŋ mbo hiau nyɛ o nyɛ cheleŋ.

6. Chɔmndɔ tamaseliiyo a mɛɛ Chiisu soliŋ teleŋ ndɔɔ kpeku le acheleŋnda malaa yɛ.

6Mi Chiisu ndoo soliŋ teleŋ ndɔɔ kpeku le acheleŋnda malaa o yɔŋ bɛɛ mi ndoo yeema waa kpeele. Yiyaŋndɔ mɛɛ o wa sinaŋndo yɛ, mɛɛ nda dimul ndu maa a dii chaaŋ ndɔ Chɔŋ wana yiŋaa. I cho kpendekele maa, mbo tambu kɔl tau. Baabuiyo dimi aa: “Mɛɛ [o] tuei [maa a dii Chɔŋ,] mbo luɛi o dɛndɔɔ niŋ, mbo kuaŋnuŋ naa yololiaa le mbo waŋnuŋ ndu pilɛ kpeele.” (Maa. 14:​10-13) Ŋ tiuba miŋ bii bila le sabu ndoo yeema mbo wa kpeele wo. Kanifuule, naa a bɔɔbɔɔ ŋ yeema miŋ waŋnuŋ kpeele te ŋ wa pɛ a kɔl tambɛiyo. Kɛ hei yɔŋnuŋ kposoŋ a Chiisu le. Mɛɛ o wa kɔlaŋ naa yololiaa, mi wanaa bɔɔbɔɔ nyaanuŋ ndu lachi, nduyɛ ma fuuluu ndu tase. Yɛɛ ndoo tosa yɛ mɛɛ o che nda? Mbo yiyaŋ a bahawɛila wa nda choo laŋ okɔɔ, nduyɛ “mi nyiɛɛye bii ndu tau” le nda. Mbo cha kpendekele maa wanaa kaŋ yeema malaa o Mɛlɛka piɛiyo niŋ. Nduyɛ mbo mala nda. Baabuiyo dimi aa: “Mbo kandu nda sɔɔŋ pɛɛkoo tau.”—Maki 6:​31-34; Luku 9:​10, 11.

7-8. Chɔmndɔ tamaseliiyo a mɛɛ bɛnduaa kundaa tual tamasi Chiisu wo kɔɔli yɛ te suɛi choŋ choŋnde fula pɛ.

7Vɛɛ Bɛnduaa kundaa tuallɛ tamasi Chiisu wo kɔɔli? Ŋ nɔ bɔɔ balika melaa le mɛɛ bɛnduaa kundaa soliŋ sala le naa yɛ. Kundaa chi walta nda tosalaŋ lapum te. Le tamaseliiyo, te waŋndo wa pɛ a naa kala kalaa, mi puaapiliaa cho o Kunda Suaa o Wanaa Chiɔuwaa lo Wo tosa kɛɛsiaa chɔ chɔ le wana koŋ malaa. Nduyɛ teleŋnda bɔɔbɔɔ, a ditɛɛŋndo sɔɔŋ waa nuaa yɔŋnuŋ ni. Kɛ le mɛɛ nda nɔ kaalaa le puaapilɛnɔɔ ɔɔ ndepilɛnɔ wa koŋ o bahawɛiyo niŋndo yɛ, mi bɛnduaa kundaa haa a yuŋgula ndalaŋ handu yeemaŋ chaaŋaa ndaa laalaŋnda ŋ ndaŋ lachi.

8 Mi bɛnduaa kundaa apum yɔŋguŋ vɛlɛ le Toŋgola leMasalaŋ a fondaŋnda lepiɛila cheleŋ taŋgullo. Nduyɛ mi apum tosa wallo kalaŋ le wanaa kpundɔɔ komalla malaa. Mi bɛnduaa kundaa cho o kundala naalaŋ niŋnda chua teleŋndo tau le naa pɛɛkoo, kɔltaŋ naa dɛɛniaa a naa mala naŋ yeema wo kioo. Ŋ nɔ miŋ nɔ balika melaa le wali kala kala puaapiliaa haa a yuŋgula ndalaŋ la cho tosaa wo. Maa Chɛhowa dɔu sala soliaŋ ndaa sala fɔ! I cho tonya maa, wana o wana nɔ mbo wa kpeŋkpeŋ hali bɛnduaa kundaa bɛɛ. A nɔ ma chua teleŋndo tau o sɔɔŋ iMɛlɛkayaŋ tosaa niŋ, okoŋ ma puɛɛnuŋ a yuŋgula ndalaŋ te.

YƐƐ NAŊ NƆ YƐ MIŊ TOSA LE MIŊ NƆ KAA SALA SOLIAŊNDO?

9. A mɛɛ Filipiaŋnda 2:​4, 5 dimi yɛ, kaa yɛɛ naa Kilisiɔŋnda nɔ yɛ miŋ nɔ?

9 Nuawɔ Filipiaŋnda 2:​4, 5. Mi che bɛɛ o cho naa kpou le cho bɛnduaa kundaa le, kɛ naa kpou nɔ miŋ tol tamasi Chiisu wo kɔɔli le kaa sala soliaŋndo nɔɔ. Baabuiyo dimi aa: “[Mi Chiisu] simnuŋ maa chɛ.” (Filipi. 2:​7) Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o hei niŋ? Mi chɛ diikuŋ masanɔ ndɔɔ wo, nuuviaa nɛilaŋ le halikpeŋ mbo hini ndu kɔl. Le mɛɛ naŋ cho chiaa le Chɛhowa, nduyɛ miŋ nɔ yeemɛi le puaapiliaa naa malaa yɛ naŋ nɔ ni miŋ chɔɔlu salaa soliŋ le Chɛhowa a le puaapiliaa naa malaa. Ŋ tiuba miŋ tosa hei te ŋ dɔu pɛ sɔɔŋ cho lachi woŋ o wali niŋ.

10. Nyunala kuɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ nyunaŋ?

10Yiyaŋndɔ a kaa numndo okɔɔ. Nyunaŋndɔ aa: ‘Vɛɛ kpɛ ya soliŋ yɛ sala le acheleŋnda malaa? Le tamaseliiyo, yɛɛ ya cho yɛ tosa te a dimulla pɛ le mi kɔ yil puaapilɛnɔ yuwɛiyo ɔɔ le waa kɔlaŋ a ndepilɛnɔ yuwɛiyo o bɔŋaŋndaŋ? Baa mi yɔŋguŋ pa le fondaŋ naŋ bii bɔŋaŋ bɛndoo wo dindioo ɔɔ le Toŋgo leMasaa miŋgioo bɛɛndiaa?’ Mi Chɛhowa naŋ kɔl tau te ŋ soliŋ pɛ teleŋ naa a nyɛsɔlaa naa kpeku le acheleŋnda malaa. Kanifuule mɛɛ naŋ yɔŋgu yoomula naalaŋ o ndu lo, miŋ chua buŋgɛi maa ŋ cho nyɛ o nyɛ naŋ nɔ soliŋ kpeku le hɛnaŋ ndɔɔ tosaa. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa te ŋ che pɛ maa ŋ nɔ miŋ tosa hiouwɔɔ lachioo?

11. Vɛɛ piɛileŋ le mala yɛ naa le miŋ nɔ kaa sala soliaŋndo?

11Piɛi o Chɛhowa lo a kɔl numndo kpou. Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te a sina pɛ naa ŋ nɔ ma tosa hiouwɔɔ lachioo wa, kɛ ma wa kiisaŋndo le ndu tosaa? Piɛi o Chɛhowa lo a kɔl numndo kpou le mbo mala num. Chɔm ndu bahawɛi kpeekpei cho num choo wo, nduyɛ ma dimul ndu mɛɛ ŋ cho sinaŋndo yɛ. Nyuna ndu le mbo ke num “yeemɛi a kpaayaa le hɛnaŋ ndɔɔ tosaa.”—Filipi. 2:​13.

12. Vɛɛ puaapiliaa feleŋguaa yiŋ niŋnda mala yɛ kundala ndalaŋ?

12 Te o yɔŋ pɛ aa puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔ yiŋ niŋndo ŋ cho ni, piɛi o Chɛhowa lo le mbo mala num le ma nɔ yeemɛi le tosaa tau o kunda numndo niŋ. O lɛŋnde ipum niŋ, bɛnduaa kundaa hiou a buɛiyaa malalaŋnda. Nduyɛ buɛiyaa malalaŋaa cho loŋ nda bɛɛ, a bɔɔbɔɔ kaasoŋnda nda cho niŋ ni ɔɔ a cho niŋ a yuwɛiya. Le mɛɛ hiouwɔɔ lachioo cho tosaŋndo o kɔɔna Chɛhowaa niŋ yɛ, yeemɛi cho tau le mi puaapiliaa feleŋguaa yɔŋguŋ le wanaa Chɛhowaa malaa. Te o yɔŋ pɛ mi puaapiliaa haa yɔŋguŋ le wali kɛ kɛ tosaa, keŋ cho tosa ma wa a kɔl kɛndɛ tau. Le yɛɛ? Kanifuule a cho Chɛhowa kɔllo nɛŋi, ma nɔ diola kɛndɛlaŋ, nduyɛ ma nɔ kɔl hiniaa le mɛɛ nda cho acheleŋnda malaa yɛ.

Kilisiɔŋnda Chudiaa taŋ Pioo Chɔɔdaŋ ma nyaanuŋ o chioo Pɛlla. Nduyɛ Kilisiɔŋaa kuɛ o tasela ndɔ wa cho chaaŋaa ndaa mɛɛlu lakɔ wa nyɛdiaa piɔuwo (Tofa pɛl 13)

13-14. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le puaapiliaa a ndepiliaa naa mala nda yeema wo kioo? (Tofa fotueiyo o kɔɔ.)

13Kindiŋ le wanaa nɔ bahawɛilaŋ nda sinaa. Mi kiilanɔɔ Pɔɔl dimul Kilisiɔŋaa wa Chudiaa wa aa: “La puɛɛnuŋ a waŋnda sɔɔŋ kɛndɔŋ tosallo le. Nduyɛ la piɔuviaŋ nyɛm nya nɔ woŋ vellaa velle. Salala waa ndoo la nɛŋi Mɛlɛka kɔl ni.” (Hibu. 13:​16) Sila kɛndɔɔ pila wa hoo ni. Mɛɛ Kilisiɔŋnda haa sɔla yau Pɔɔl poonyial nda wo, teleŋ biŋgi okoŋ kɔɔli, ndaa nɔ ma mɛi chiɛila ndalaŋ, yulale ndaleŋ a wanayaŋ ndaŋ ve Chɛhowa piɛi le woŋ okoŋ ma “kandu nyaanɔŋndo o pemboŋ choo.” (Maa. 24:​16) A teleŋ koŋ kpeekpei yeemɛi wa ni le mi ndaa maaliaŋ vellaa velle. Te ndaa wa pɛ paandu sila Pɔɔl ndoo ke nda hoo wo dɔwɔɔ o wali niŋ, i wa wa tɛtɛlɛ le mi ndaa hiou lachi a ndu dɔwɔɔ o wali niŋ o fondaŋ nda sɛnɛiyo.

14 O cho teleŋ o teleŋ te puaapiliaa a ndepiliaa naa dimul naa a bahawɛila cho nda choo laŋ okɔɔ le. Le tamaseliiyo, te ndepilɛnɔɔ sɔla pɛ piɔmndo, mbo mɛi pɔnɔ ndɔ a kɔl tambɛiyo tau. Nduyɛ mi puaapilɛnɔ koŋ yeema malaa le nyɛdiaa yauwo, nyɛsɔlaa le nyɛ nyaanaŋndo chuaa ɔɔ le kpekula pɔmpɔmbɔ laŋ o bɛɛ. Naapum o dimul naa a ndi okɔɔ le kanifuule, mbo yiyaŋ maa o yeema mbo siiluu naa kalaŋ ndɔɔ le. Kɛ mbo naŋ kɔl tau te ŋ yɔŋguŋ pɛ le ndu mala o yeema wo kioo. Ŋ nɔ miŋ yiyaŋ maa wanaa cheleŋ cho ndu mala le. Ɔɔ maa wana koŋ cho naa nyuna le miŋ mala ndu le. Nyunaŋndɔ aa: ‘Te ndoo wa pɛ maa ya cho o bahawɛi koŋ niŋ ni, yɛɛ yaa yeema yɛ niŋ miŋ waŋndo ndoo tosalla?’

15. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le halikpeŋ miŋ mala acheleŋnda?

15Tosa mii wa tɛtɛlɛ le mi waŋnda nyuna num le malaa. Naapum a sina puaapiliaa a ndepiliaa o kunda numndo niŋ a cho a bɛɛndiaŋ lɔɔlɔɔ le acheleŋnda malaa wa. Puaapiliaa a ndepiliaa haa yiyaŋ naa maa kalaŋndo le naŋ cho nda siiluuwo le. Nduyɛ ŋ sina maa, teleŋ o teleŋ naŋ wa pɛ o bahawɛiyo niŋ a cho loŋ le naa malaa. Ŋ yeema miŋ tol tamasi ndaa kɔɔli. Bɛndu kunda pilɛ cho o wɔsiŋ 40 niŋndo diolaŋ Alɛŋ ndoo yeema mbo tosa ndi tɛtɛlɛ le mi waŋnda wa ndu nyunaa le malaa. Le hei, mɛɛ o yiyaŋ a tamasi Chiisu wo okɔɔ, mbo dimi aa: “Mi che bɛɛ Chiisu wa kpɔndi kpɔndi, kɛ mi ndoo chɛl mi waŋnda suu o suu ndaa sɔɔŋguu ndu ikɛi, nduyɛ mi ndaa wa fɛɛsɛŋ le ndu nyunaa le malaa. Ma cha kpendekele maa Chiisu ndoo buulaŋ tau le nda. Yaa yeema mi tol tamasi ndɔɔ kɔɔli nyɛkɛndɛi. Nduyɛ mi waŋnda ndaa sina ya maa, wana waŋnda wa fɛɛsɛŋ le waa a ndu latulu wo ya cho ni vɛlɛ maa I buulaŋ a nda okɔɔ.”

16. Te ŋ dɔu pɛ nyɛ Sam 119:​59, 60 dimi wo o wali niŋ, vɛɛ keŋ mala yɛ naa miŋ tol tamasi Chiisu wo kɔɔli nyɛkɛndɛi?

16 Ŋ nɔ miŋ tambu kɔl te, o yɔŋ bɛɛ miŋ tul tamasi Chiisu wo kɔɔli o nɛi walaŋndo choo le. (Chemi. 3:​2) Sukuunɔ cho pɛɛkoo le nyɔɔŋ tuuliaa wo, nɔla mbo tosa maa wana cho ndu pɛɛkoo wo o nɛi walaŋndo choo le. Kɛ mɛɛ o hiau lachi fau a pɛɛkoo o biondɔŋnda ndɔlaŋ niŋ, nduyɛ mbo tol tamasi wana cho ndu pɛɛkoo wo kɔɔli nyɛkɛndɛi, keŋ cho ndu mala mbo tosa hiouwɔɔ lachioo. O nɛi pilɛ koŋ choo, te ŋ dɔu pɛ sɔɔŋ naŋ saaluŋ o pɛɛkɔŋ naa ipilayaa niŋndo o wali niŋ, nduyɛ miŋ kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le biondɔŋnda naalaŋ siɛɛnduuwo, keŋ cho naa mala miŋ sɔla batiuwaa le tamasi Chiisu wo tolɔɔ kɔɔli nyɛkɛndɛi.—Nuawɔ Sam 119:​59, 60.

TƆNƆ YƐƐ NAŊ SƆLA YƐ TE Ŋ NƆ PƐ KAA SALA SOLIAŊNDO?

Te bɛnduaa kundaa tol pɛ tamasi Chiisu wo kɔɔli le kaa sala soliaŋndo nɔɔ, keŋ tosa mi feleŋguaa bɛɛ tol tamasi ndaa kɔɔli (Tofa pɛl 17) *

17-18. Tɔnɔ yɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ tol pɛ tamasi Chiisu kɛsul naa le kaa sala soliaŋndo nɔɔ wo kɔɔli?

17 Te ŋ nɔ pɛ kaa sala soliaŋndo, acheleŋnda tiuba ma tol tamasi naa kɔɔli. Mi bɛndu kunda pilɛ diolaŋ Tim dimi aa: “O kunda naa niŋ, puaapiliaa feleŋguaa bɔɔbɔɔ simnuŋ niŋ buɛiyaa malalaŋnda, le mɛɛ nda che acheleŋnda yɔŋgɔŋndo le puaapiliaa a ndepiliaa ndaa malaa yɛ. Nduyɛ nda bɛɛ ndaa yeema tamasi ndaa tolɔɔ kɔɔli. Mi kaa sala soliaŋ ndaa hoo mala kunda naa tau, nduyɛ ma tosa tau le bɛnduaa kundaa tooloo.”

18 Wanaa bɔɔbɔɔ nɔ bɔɔ kaayei o chieeŋndo hoo niŋ. Kɛ wanaa Chɛhowaa choŋnuŋ teŋgeŋ. Tamasi Chiisu kɛsul naa le kaa sala soliaŋndo nɔɔ wo pilaŋ naa kɔllo tau. Lelaŋ, ŋ kɛɛsiaŋ o kɔl le ndu tolɔɔ kɔɔli. Mi che bɛɛ ŋ tul tamasi Chiisu wo kɔɔli o nɛi walaŋndo choo le, kɛ ŋ tiuba miŋ ‘tol tamasi ndɔɔ kɔɔli nyɛkɛndɛi.’ (1 Pitɛ 2:​21) Te ŋ tosa pɛ o naŋ tiuba wo le tamasi Chiisu kɛsul naa le kaa sala soliaŋndo nɔɔ wo tolɔɔ kɔɔli, keŋ cho tosa miŋ wa a kɔl kɛndɛ, nduyɛ miŋ nɛŋi Chɛhowa kɔl.

CHONDII 13 Kiliti Cho Taamasi Naa Ni

^ pɛl. 5 Chiisu ndoo buulaŋ tau a yeemaŋ acheleŋnda okɔɔ mbo hiau ŋ ndɔŋ. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho pɛɛku nɛila naŋ tiuba miŋ tol tamasi ndɔɔ kɔɔli laŋ. Ŋ cho vɛlɛ pɛɛku tɔnɔla naŋ sɔla laŋ te ŋ tol pɛ tamasi ndɔɔ kɔɔli le kaa sala soliaŋndo nɔɔ.

^ pɛl. 57 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔɔ diolaŋ Daŋ, cho a kɔl kɛndɛ le mɛɛ bɛnduaa kundaa a ŋiɔɔŋ kuɛ finya ndɔ yilɔɔ o fondaŋ chiɔuwaa yɛ. Mi tamasi bɛnduaa kundaa kaŋ kɛsi wo pilaŋ ndu kɔllo tau. Nduyɛ mi keŋ nyindu ndu le puaapiliaa a ndepiliaa cho o bahawɛilaŋ niŋ o kunda ndɔɔ niŋnda malaa. Mi puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔ cheleŋ diolaŋ Bɛŋ cha maa Daŋ buulaŋ tau a acheleŋnda okɔɔ. Nduyɛ mi tamasi Daŋ ndo luei ndu yoomuaŋ le mbo yɔŋguŋ tau le Toŋgo leMasaa dindioo.