Skip to content

Skip to table of contents

MAURI SIVARAINA

Doketa Gaukara Ia Hereaia Gauna Lau Davaria

Doketa Gaukara Ia Hereaia Gauna Lau Davaria

“LAU MARAGI negana amo lau ura gorere taudia lau hanamoa, bona hari unai umui herevalaia noho!” Lagani 1971 ai, tau ta bona ena hahine dekenai unai hereva lau gwauraia. Unai nega ai lau be doketa ta bona egu kliniki ta lau haginia. Unai tau bona ena hahine be daika, bona egu ura gauna be dahaka? Lau dekenai idia gwauraia gauna dainai, egu mauri ai gau haida lau haidaua bona lau abia dae lau maragi negana amo egu ura gauna be do ia vara momokani.

Lau be lagani 1941, Paris, France dekenai lau vara. Egu famili be kohu momo taudia lasi. Sikuli dekenai diba abia karana lau moalelaia, to egu mauri lagani be 10 neganai, TB gorere lau abia bona sikuli lau rakatania! Doketa ese lau idia hamaoroa egu baragi idia goada lasi dainai do lau hekure sibona. Unai dainai hua haida lalonai, diksenari lau duahia bona reidio ai edukeisen program ta lau kamonai, unai be Paris ena iunivesiti ese idia hegaegaelaia. Egu doketa ia gwau egu gorere ia namo bona sikuli dekenai do lau giroa lou neganai, lau moale bada. Sibona dekenai lau gwau, ‘Doketa ese idia karaia gaukarana be namo herea!’ Unai nega amo, lau ura gorere taudia lau hanamoa. Egu tamana ia henanadai egu mauri ai dahaka do lau karaia neganai, nega momo lau gwau, “Lau ura doketa gaukara lau karaia.” Oibe, lau be doketa gaukara lau ura henia bada.

SAIENS AMO LAU DIBAIA GAUDIA DAINAI DIRAVA KAHIRAKAHIRA LAU LAO

Egu ruma bese be Katolik taudia. To Dirava lau diba namonamo lasi, bona henanadai momo edia haere lau davaria diba lasi. Iunivesiti ai muramura idauidau lau stadilaia murinai, lau diba momokani mauri be ta ese ia karaia.

Lau laloatao maikroskoup amo lau ese nega ginigunana tubutubu gauna ta ena sel lau itaia namonamo. Siahu bona keru negadiai unai sel be sibona ia gimaia dalana lau itaia neganai lau hoa. Danu unai sel lalonai ia noho gauna ta ladana cytoplasm lau stadilaia bona lau itaia, unai gauna be damena ese ia abia neganai ia maragi, bona ranu ese ia abia neganai, ia bada. Tubutubu gaudia dekenai unai bamona gaudia idia noho dainai, siahu o keru negadiai idia mauri noho. Unai sel edia gaukara dalana lau stadilaia neganai, lau diba momokani mauri be ia vara kava lasi.

Iunivesiti ai lagani rua medikol gaudia lau stadilaia lalonai, lau itaia gau momo ese ia hamomokania Dirava ia noho. Taunimanima edia tauanina ia gaukara dalana ai stadilaia neganai, iseda imana ese ima kwakikwaki ia lokua bona kehoa dalana ai dibaia. Iseda masolo be turia ida ia joini bona tauanina ena kahana ibounai idia gaukara hebou dalana be namo herea. Hegeregere, iseda imana ena varovaro ta ia lao bona ima kwakikwaki ena turia dekenai ia joini bena unai varovaro be kahana rua ai idia parara bona ima kwakikwaki edia turia ia dogoatao. Bema iseda ima kwakikwaki be unai bamona lasi, unai varovaro be do idia auka bona ima kwakikwaki do idia gaukara namonamo lasi. Momokani, lau laloparara iseda tauanina ia karaia Tauna ena diba be bada herea.

Beibi ia vara murinai ia hahodi dalana lau dibaia neganai, Havaraia Tauna ena gaukara dalana dekenai lau hoa. Beibi be sinana ena bogana ai ia noho lalonai, ia be sibona ia hahodi lasi badina sinana amo laga ia abia. Unai dainai, beibi ena baragi lalonai laga ia vareai lasi. To beibi ena vara negana ia kahirakahira lalonai, ranu ta eiava surfactant be iena baragi ia haparia. Bena beibi ia vara murinai, ia hahodi matamaia bona hoa gaudia haida idia vara. Hegeregere, beibi ena kudouna ai ia noho matu ia koua, unai amo rara be baragi dekenai ia lao. Bona surfactant ese baragi ia haparia dainai laga ia vareai haraga bona maoromaoro beibi be sibona ia hahodi diba.

Hoa dalanai ita ia havaraia Tauna lau ura dibaia dainai, nega ibounai Baibel duahia karana lau laloa bada. Dirava ese lagani 3,000 gunanai, Israela taudia dekenai goeva karana ena taravatu ia henia dalana dekenai lau hoa. Dirava ese Israela taudia ia hadibaia edia kukuri idia guria, hanaihanai idia digu, bona ta be ia hanaia gorerena ia abia neganai taunimanima amo ia noho daudau be namo. (Lev. 13:50; 15:11; Deu. 23:13) Baibel ese unai gaudia be idaunegai ia herevalaia, to saiens taudia be lagani momo herea murinai gorere ia hanaia dalana idia dibaia. Danu, Levitiko bukana dekenai mahuta hebou karana ena taravatu ese gorere amo Israela taudia ia gimaia. (Lev. 12:1-6; 15:16-24) Lau laloparara Havaraia Tauna ese ia henia taravatu be Israela taudia edia namo totona bona iena taravatu idia badinaia taudia ia hanamoa. Lau abia dae momokani Baibel be Dirava amo ia mai, to unai nega ai iena ladana lau diba lasi.

LAU HEADAVA BONA IEHOVA LAU DIBAIA DALANA

Lau bona Lydie, emai wedin dinana April 3, 1965

Iunivesiti ai lau sikuli noho lalonai, kekeni ta ladana Lydie lau hedavari henia. Lagani 1965 ai lau do sikuli noho neganai ai headava. Lagani 1971 ai, lau bona Lydie emai natudia be toi bona gabeai natudia toi ma ai havaraia. Egu doketa gaukara bona famili lalonai, Lydie be heduru badana ia henia.

Lau be hospital dekenai lagani toi lau gaukara bona gabeai kliniki ta lau haginia. Daudau lasi murinai, headava tau bona ena hahine, matamanai lau herevalaia taudia unai, be muramura abia totona idia mai. Tau ese do ia abia muramura ena ladana lau ura torea neganai, ena hahine ia noinoi: “Doketa e, muramura ai rara ia noho lasi be namo.” Lau hoa bona henanadai: “Momokani? Dahaka dainai?” Ia gwau: “Ai be Iehova ena Witnes taudia.” Lau be nega ta unai ladana eiava edia hahediba herevana rara dekenai lau kamonai lasi. Unai hahine be ena Baibel amo rara idia abia lasi ena badina ia hahedinaraia. (Kara 15:28, 29) Bena Dirava ena Basileia ese hisihisi, gorere, bona mase do ia haorea sivaraina idia gwauraia. (Apok. 21:3, 4) Mai moale ida lau gwau, “Lau maragi negana amo lau ura gorere taudia lau hanamoa, bona hari unai umui herevalaia noho! Doketa gaukara lau karaia, unai amo idia hisihisi taudia lau durua.” Lau moale bada badina hora ta mai kahana ai herevahereva. Unai tau bona ena hahine idia lao murinai, egu lalona lau hadaia Katolik dubu do lau rakatania, bona Havaraia Tauna ena ladana lau dibaia, unai be Iehova!

Kliniki dekenai unai Witnes tau bona ena hahine ida nega toi ai hedavari, bona unai nega ta ta ai hora ta mai kahana ai herevahereva. Bona egu ruma dekenai idia lau boiria, unai amo Baibel ai herevalaia namonamo diba. Ena be unai Baibel stadi ai Lydie ia helai danu, to ia laloa Katolik tomadiho ena hahediba hereva haida be kerere lasi. Unai dainai, emai ruma dekenai pris ta lau boiria. Dubu ena hahediba herevana ta ai herevalaia ela bona hanuaboi momokani, bona Baibel sibona ai gaukaralaia. Unai herevahereva karana amo Lydie ia abia dae Iehova ena Witnes taudia be hereva momokani idia hadibaia. Unai murinai, emai lalokau Iehova Dirava dekenai ia bada dainai, lagani 1974 dekenai ai bapatiso.

IEHOVA LAU ATOA GUNA

Dirava ena ura taunimanima totona lau dibaia karana ese lau ia durua mai anina bada gaudia lau tahua. Lau bona Lydie be Iehova hesiai henia karana ai atoa guna. Ai gaukara goada emai natudia dekenai Baibel ena taravatu ai hadibaia totona. Idia ai hadibaia Dirava bona taunimanima idia lalokau henia totona, unai ese emai famili ena hetura karana ia hagoadaia.​Mat. 22:37-39.

Hari, nega momo lau bona Lydie be emai natudia ai laloa neganai ai kiri, badina ai ruaosi emai disisen be tamona. Idia diba emai ruma dekenai ai atoa taravatu be, Iesu ena hakaua herevana “emui ‘Oibe’ be oibe bona emui ‘Lasi’ be lasi.” (Mat. 5:37) Hegeregere, emai natuna kekeni ta ena mauri lagani be 17 neganai, Lydie ese maoro ia henia lasi ena turadia ia bamoa totona. Ena turana ta ese emai natuna kekeni ia hamaoroa, “Bema emu sinana ia ura lasi, emu tamana oi nanadaia!” To emai natuna ia gwau: “Unai lau karaia be anina lasi. Idia be hanaihanai disisen tamona idia karaia.” Emai natudia 6 idia itaia ai ruaosi be Baibel ena hakaua herevadia ai badinaia. Oibe, Iehova ai tanikiu henia badina hari, emai famili taudia momo be Iehova idia hesiai henia.

Hereva momokani dainai gau haida lau haidaua, to lau ura doketa gaukara dekenai lau dibaia gaudia lau gaukaralaia Dirava ena taunimanima lau durua totona. Unai dainai, Paris ena Betele bona gabeai Louviers ena Betele dekenai doketa gaukara totona lau heduru. Lagani 50 mai kahana bamona lau be Betele gaukara durua totona lau lao mai. Unai negadia ai, Betele famili lalonai tura namodia momo lau davaria, hari idia haida edia mauri lagani be 90 bamona. Danu nega ta, Betele dekenai ia gaukara matamaia tadikaka ta lau hedavari henia neganai lau moale bada. Badina lagani 20 gunanai doketa gaukara lau karaia neganai, ena sinana lau durua ia do ia havaraia totona!

IEHOVA ESE ENA TAUNIMANIMA IA DURUA DALANA LAU ITAIA

Lagani momo lalonai, Iehova ese ena orea amo ena taunimanima ia hakaua bona gimaia dalana lau itaia neganai, ia dekenai egu lalokau ia bada. Lagani 1980 lalonai, United States dekenai Hakaua Oreana ese program ta ia hamatamaia, unai ese doketa taudia ia durua Witnes taudia ese rara idia abia lasi karana idia lalopararalaia totona.

Bena lagani 1988 ai, Hakaua Oreana ese Betele dekenai dipatmen matamatana ta ladana, Hospital Information Services ia haginia. Matamanai, unai dipatmen ese United States ai Hospital Liesen Komiti idauidau ia naria, unai komiti ese doketa maorodia ia tahua iseda disisen rara dekenai idia matauraia totona. Hospital Liesen Komiti be tanobada ibounai dekenai idia haginia neganai, France dekenai unai komiti ta ta idia haginia danu. Iehova ena orea be mai lalokau ida gorere tadikaka taihu ia durua dalana lau itaia neganai lau hoa!

MAI ANINA BADA GAUKARANA LAU KARAIA

Dirava ena Basileia harorolaia gaukarana ai moalelaia noho

Doketa gaukara lau ura henia bada. To, lau laloparara mai anina bada gauna be taunimanima lau durua mauri ena Badina, Iehova Dirava, idia dibaia bona hesiai henia totona. Egu doketa gaukara lau hadokoa murinai, lau bona Lydie be regula painia ai karaia bona hua ta ta ai hora momo lalonai Dirava ena Basileia ena sivarai namona ai harorolaia. Hari, ai ruaosi be unai hamauria gaukara ai karaia noho.

Lydie ida, 2021

Dala ia kehoa negadiai gorere taudia lau durua. To doketa ta be hegeregere lasi ta ena gorere ia hanamoa eiava mase ia koua totona. Unai dainai hisihisi, gorere, bona mase do idia ore negana lau naria noho. Unai tanobada matamatana ai, lau be Dirava ena havaraia gaudia, hegeregere iseda tauanina ia karaia dalana do lau dibaia noho. Oibe, kahirakahira Dirava ese hisihisi ibounai do ia haorea. Lau abia dae momokani mauri namona be ia mai noho!