Inyanak ak nen 1941 diad Paris, France. Anggano aliwan mayaman so pamilya mi, labalabay koy manaral. Pero nen samplora ni labat so taon ko, tinmunda ak ya nan-eskuela ta nansakit ak na tuberculosis. Maer-ermen ak ta imbaga na doktor ya agak nayarin ompaway ed abung mi pian aga nakesawan so balak. Kanian pigaran bulan ya say gagawaen ko labat et manbasa na dictionary tan ondengel ed educational radio program na University of Paris. Nen imbaga na doktor ko ya inmabig ak la tan sarag ko lay man-eskuela lamet, malikeliket ak! Naisip ko laingen, ‘Nayaryari ray doktor!’ Manlapu lad saman, pangarap ko lan paabigen iray mansasakit. No tepetan to ak nen tatay ko no antoy labay ko no ombaleg ak, say lanang kon ibabaga: “Labay koy magmaliw ya doktor.” Ditan ginmapo so interes ko ed medisina.

Katoliko so pamilya mi, pero daiset labat so amtak tungkol ed Dios. Dakdakel met so tepet ko ya agni naebatan. Nen manaaral ak lay medisina insan ak labat akombinse ya walay Dios ya Amalsa.

Nanonotan ko nen first time koy makanengneng na cell na rosas ya tulip diad microscope. Manbilib ak ta sarag ton protektaan so sarili to ed petang tan betel. Anengneng ko met ya say cytoplasm ya walad loob na cell et onkebet no italem ed danum ya nan-asin, pero onnatnat itan no italem ed puron danum. Lapud walay onian abilidad na saray cell, sarasarag na saray angkekelanting ya organismo so manbilay anggano manguman-uman so kaliberliber da. Pandinayewan koy komplikadon desinyo na saray cell kanian agak manisia ya basta labat ira linmesa.

 Diad komaduan taon na panaaral koy medisina, mas akombinse ak ya walay Dios. Diad subject ya anatomy, inaral mi inkagawa na laman na too. Lapud desinyo na taklay tayo, sarag tayon iyunat tan ikupit iray gamet tayo. Makapakelaw so inkalira na muscle, ula-ulat, tan pukepukel tayo. Singa bilang, naamtaan ko ya walay ula-ulat ed muscle na taklay tayo ya konektado ed pukel ya walad bandad pegley na saray gamet tayo. Sarayan ula-ulat et onsanga-sanga, kanian wala ray nabuon singa taytay ya peketan na arum nin ula-ulat ya paonla ed nguro na gamet tayo. Sarayan ula-ulat et akapeket ya malmalet ed saray pukepukel na gamet tayo. No aliwan oniay inkadesinyo na lima tayo, matattalker tan agtayo masyadon naigalaw. Diman ko anengneng ya talagan matalino so nandesinyo na laman na too.

Mas manbilib ak ed Amalsa nen naamtaan ko no panon ya onggapon oningas so kapangiyanak ya ugaw. No say ugaw et wala nid dalem na eges, say pangaalaan toy oxygen et diad ina to. Kanian kepes ni iray alveoli to, atan iramay singa angkekelag ya balloon ya walad dalem na bala to. Tan no manasingger lay ipaway na ugaw, naapisan iray alveoli na sakey a klase na nikadkaduman likido. Insan kapaway na ugaw, walay makapakelkelaw ya nagawa tan lapud satan et makaingas lan bukor. Walay butaw ed puso to ya napuletan kanian ondaloy lay dala ed bala to. No nagawa la itan, onlobo tan nakargaan lay dagem iray alveoli, tan ag-ira manpepeketan lapud samay likido. Kanian kapaway na ugaw, makaingas lan bukor.

Labay kon kabaten ni so Amalsa ed sarayan nanaaralan ko, kanian inggapok so manbasa na Biblia. Makapabilib iray ganggan na Dios tungkol ed kalinisan anggano masulok lan 3,000 taon lay apalabas nen inter to itan ed bansan Israel. Singa bilang, ingganggan na Dios iray Israelita ya antis iran manbawas et mankotkot ni ray abot tan kasumpal da et tabonan da. Ingganggan to met iran manuras ya lanang, tan i-quarantine da so siopaman ya walaay sintomas na makaalis ya sakit. (Lev. 13:50; 15:11; Deu. 23:13) Abaybayag lan akasulat iratan ed Biblia. Pero adiskobre labat na saray scientist no panon ya onkakayat iray sakit manga 150 taon ni labat so apalabas. Anengneng ko met ya akatulong iray ganggan ya walad Levitico tungkol ed sex tan kalinisan pian naiwasan na saray Israelita so mansakit. (Lev. 12:1-6; 15:16-24) Atalosan ko ya sarayan ganggan et inter na Amalsa ed saray Israelita ta sankanonot toy pankaabigan da, tan anengneng ko met ya bebendisyonan to iramay maunor ed ganggan to. Diad pambabasak na Biblia, akombinse ak ya talagan nanlapu itan ed Dios, pero agko ni amtay ngaran na Dios ed saman.

Nen manaaral ak na medisina, walay akabat kon marikit tan apaparok toy pusok. Say ngaran to et Lydie. Agak ni asumpal ed kursok ya medisina nen nankasal kami nen 1965. Nen 1971, talora lay anak mi nen Lydie. Tan diad inlabas na panaon et naaruman lamet na talora. Maar-aron asawa si Lydie, maasikaso ed pamilya, tan masuporta ed trabahok.

Taloy taon ak ya nantrabaho ed ospital antis ak ya nampaalagey na sarilik ya clinic. Ag-abayag, walay sanasawa ya nampa-check up ed siak. Sikara may duaran pasyente ya abitlak ed gapo  na istoryak. Nen reresitaan ko la may laki, imbaga na asawa tod siak: “Dok, sarag ton say iresita yon tambal, amay anggapoy laok ton dala?” Mankelaw ak kanian tinepetan ko: “Akin ey?” Imbaga tod siak: “Sakey kami ed saray Tasi nen Jehova.” Anggapo nin balot so amtak tungkol ed Saray Tasi nen Jehova, tan agko met amtay papanisiaan da tungkol ed pangusar na dala. Amay bii et impaway toy Biblia to, insan to imbasa ed siak no akin ya agda labay so mangusar na dala ed pampatambal da. (Gawa 15:28, 29) Insan impaliwawad siak na sayan sanasawa ya ekalen na Panarian na Dios so paniirap, sakit, tan patey. (Apo. 21:3, 4) “Atay ibabaga yo, atan may pangarap ko nen ugaw ak ni!” so kuan kod sikara. “Labay kon paabigen iray mansasakit kanian pinilik so magmaliw ya doktor.” Asamitan kamid tongtongan mi kanian asabi mi sakey tan kapalduan oras. Kaalis na sanasawa, imbagak ed sarilik ya agak la Katoliko. Naamtaan ko met ya say ngaran manaya na Amalsa et Jehova!

Amitlon linma imay sanasawan Tasi ed clinic ko. Kada onla ra, masulok ya sakey oras kamin mantotongtong. Inimbitaan ko ran onla ed abung mi pian mas dakel so panaon min napantongtongan so Biblia. Akila met si Lydie ed pamba-Bible study mi, pero agto natanggap ya wala ray doktrina na Katoliko ya ag-akabase ed Biblia. Kanian walay inimbitaan kon pari ya onlad abung mi. Nandebatian mi ray nanduruman bangat na simbaan, tan Biblia labat so inusar mi, kanian asabi mi anggad labi! Lapud saman, akombinse si Lydie ya tua so ibabangat na Saray Tasi nen Jehova. Ag-abayag, mas lalo min naar-aroy Aman Jehova, kanian bansag kamin nampabautismo nen 1974.

Nen naamtaan koy gagala na Dios parad totoo, nauman so prayuridad kod bilay. Si Jehova la so sankaimportantian ed bilay mi nen Lydie, kanian desidido kamin pabalegen iray ananak mi base ed bilin na Biblia. Imbangat mi ray ananak mi ya aroen day Dios tan saray totoo, kanian mas inmelet so aroan ed pamilya mi.—Mat. 22:37-39.

Impurek mi nen Lydie ed ananak mi ya agbalot mankontraan so desisyon mi. Tutumboken mi may imbaga nen Jesus ya: “Komon ta say imbaga yon ‘On’ et on, tan say ‘Andi’ . . . et andi.” (Mat. 5:37) Makakalek kami nen Lydie no nanonotan mi ray agawa nensaman. Aminsan, nen 17 lay taon na panguloan min bii, nampatanir ed si Mama to ya walay laen dan sankakaaro. Pero agpinmayag  si Mama to. Kanian imbaga to may sakey ya kaaro na anak mi: “No agka payagan nen Mamam, eh di salim so manpatanir ed si Papam.” Pero imbaga na anak mi: “Anggapo lanlamang ta saksakey ya lanang so desisyon da.” Talagan anengneng na anemiran ananak mi ya no prinsipyo la na Biblia so nalalanor, lanang kamin manpaknaan nen Mama ra. Misalsalamat kamid si Jehova ta dakel ed saray kapamilya mi et manlilingkor ed sikato.

Tua, anguman so prayuridad ko nen naamtaan koy katuaan. Pero labalabay ko nin siansia ya usaren so propesyon ko pian natulongan iray lingkor nen Jehova. Kanian nan-volunteer ak bilang doktor diad Bethel ed Paris, tan anggan nen inyalis da lad Louviers so branch. Ngalngali 50 taon ak ya nan-volunteer ed Bethel. Dakel so akaarok ya Bethelite, say arum ed sikara et mantaon la natan na 90. Malikeliket ak ta aminsan, walay balon Bethelite ya akabat ko ya 20 años to. Insan ko naamtaan ya siak manayay nampaanak ed si nanay to nen inyanak da!

Diad inlabas na saray taon, mas inmaralem so panangarok ed si Jehova ta anengneng ko ya uusaren toy organisasyon to pian igiya tan protektaan iray lingkor to. Kagapo na 1980’s, walay project ya inorganisa na Mananguley ya Ulop pian natulongan iray doktor tan ospital ed United States. Ginawa itan pian natalosan da no akin ya agmanpapasaksak na dala iray Tasi nen Jehova tan respetoen day papanisiaan tayo.

Nen 1988, walay binuo na Mananguley ya Ulop ya balon department ed Bethel ya say tawag et Hospital Information Services. Diad gapo, sayan department so angasikaso ed pambuo na Hospital Liaison Committee (HLC) ed United States pian natulongan iray pasyenten Tasi ya makaromog na saray doktor ya rerespetoen day desisyon tayo ya agmanpasaksak na dala. Nen ginawa la iyan uksoyan ed interon mundo, wala met la ray HLC diad France. Pambiliban koy organisasyon nen Jehova ta maar-aron nanaasikaso iray agagin mansasakit tan ag-ira napapaulyanan!

Labalabay koy medisina. Pero naisip ko ya say sankaimportantian ya nagawaan ko et tulongan iray totoo ya onabig ed espiritual—amay nakabat tan nakaaro day Lapuan na bilay, say Dios ya Jehova. Nen nan-retire ak la, nampayunir kami nen Lydie. Kada bulan, dakel ya oras so uusaren mi pian ipulong so maong a balita na Panarian na Dios. Anggad natan et maseseg kami nid sayan kimey ya mangiliktar ed bilay na totoo.

No maminsan, ontutulong ak nin siansia ed saray mansasakit. Pero amtak ya anggan say sankarunongan ya doktor et agto natambal so amin ya sakit tan agto napatunda so patey. Pero onsabi so panaon ya anggapo lay panirap, sakit, tan patey. Amtak ya asingsingger lay balon mundo na Dios. Diad saman et wala lay bilay ya andi-anggaan kanian dakdakel lay panaon kon aralen ni ray nanduruman pinalsa na Dios, kaiba lay makapabilib ya impanggawa tod laman na too. Kanian amay pangarap ko nen ugaw ak ni, dia nid balon mundo so talagan pakagawa to. Tatalaranan ko la itan!