1941-жили, Франциядики Париж шәһиридә байму, гадайму әмәс аилидә дунияға кәлдим. Мән билим елишни яхши көрәттим. Лекин 10 йешимда сил кесилигә (өпкә кесилигә) гириптар болуп, мәктәптә оқушни тохтитишимға тоғра кәлгәндә, қанчилик үмүтсизләнгәнлигимни тәсәввур қилип беқиңлар! Дохтурлар өпкәм күчәп қалмаслиғи үчүн, орун тутуп йетишим керәклигини ейтти. Шу сәвәптин бир нәччә ай өйдә луғәт оқуп, Париж университетиниң Сорбонна радиосидики программилирини тиңшап вақит өткүзәттим. Дохтур ахири маңа сақайғинимни вә мәктәпкә барсам болидиғанлиғимни ейтқанда, хошаллиғимдин қин-қинимға патмай қалдим. Мән өз-өзүмгә: «Дохтурлар бәк қалтис иш қилди!»— дедим. Шуниңдин башлап, мән кишиләрни ағриқлардин сақайтишни арзу қилған едим. Дадам мениңдин: «Чоң болғанда ким болисән?»— дәп сориғинида, мән дайим: «Дохтур болумән»,— дәп җавап берәттим. Шундақ қилип, дохтур болуш һаятимда әң муһим иш болди.

Аилимиз католик еди. Бирақ Худа тоғрилиқ анчә яхши билмәттим вә көплигән соаллирим җавапсиз қалған еди. Университетта тибабәт саһасида тәлим елишни башлиғанда, һаятлиқниң яритилғанлиғиға ишинишкә башлидим.

Микроскопта лалә гүли һүҗәйрилирини тунҗа қетим көргиним техичә есимдә. Әшу һүҗәйриләр иссиқ вә соғақтин өзлирини қандақ һимайә қилидиғанлиғини көрүп һәйран қалдим. Шуниңдәк, цитоплазма (һүҗәйрә ичидики мадда) тузиниң тәсиридин қорулуп вә пакиз суға салғанда кеңийдиғанлиғини көрдүм. Бундақ вә сан-санақсиз башқа рекциялар микро җанлиқларниң муһит өзгиришигә маслишиш имканийитини  яритиду. Һәрбир һүҗәйриниң әҗайип мурәккәплигини көргинимдә, һаятлиқ өз-өзидин пәйда болмиғанлиғини чүшинип йәттим.

Университетта оқуватқанда иккинчи жили, Худаниң мәвҗутлиғиниң техиму көп испатлирини көрүшкә башлидим. Биз анатомия дәрисидә инсан биликиниң түзүлүши бармақлиримизни егиш вә түзләштә қандақ роль ойнайдиғанлиғини үгәндуқ. Мускул, боғум вә пәйләрниң өз орнида болғини өзгичә мөҗүзә екән. Мәсилән, мән биләк мускуллириниң бирини бармақниң иккинчи сөңикигә туташтуридиған пәйләрниң иккигә бөлүнүп, бармақларниң учиға баридиған пәйләрниң сийрилишқа вә җайида қелишиға ярдәм беридиған көрүкләрни һасил қилидиғанлиғини биливалдим. Күчлүк тоқулмиларму пәйләрни бармақ сөңикигә йеқин тутуп туриду. Бу һәрикәтчанлиқ болмиса, қолдики пәйләр иң вә түп-түз болуп, аяқ бармақлиримиз яхши ишлимәй қалатти. Мән инсан тенини Яратқучиниң даналиғиниң чәксиз екәнлигини ениқ чүшәндим.

Балиниң дунияға келиш җәриянини үгәнгинимдә, барғансири Яратқучиниң ишлириға техиму һәйран қалған едим. Мән шуни билдимки туғулушидин илгири сағлам бала киндик арқилиқ анисидин кислород қобул қилиду. Шу сәвәптин, Һамилиниң өпкисидики кичик һава халтилириға (альвеоллар) техи һава толмиған болиду. Туғулушқа бирнәччә һәптә қалғанда, һәрбир кичик һава халтисиниң ичи (альвеолниң ичи) майлиқ алаһидә суюқлуққа толиду. Бовақ туғулуп тунҗа нәписини елиш үчүн бир қатар һәйран қаларлиқ ишлар йүз бериду. Балиниң жүригидики төшүк йепилип, қан өпкисигә қарап ақиду. Өпкиниң кичик һава халтилири тезликтә һаваға толуватқан бу муһим пәйттә, майлиқ алаһидә суюқлуқ ярдимидә һава халтилириниң йүзлири бир-биригә чаплашмайду. Шу чағда бала өзи бемалал нәпәс алалайду.

Шундақ әҗайип мөҗүзиләрни яратқан Шәхс билән йеқинирақ тонушушни халидим. Шуниң билән мән Муқәддәс китапни әстаидил оқушқа башлидим. 3000 жил илгири Худаниң Исраил хәлқи билән түзгән әһдисигә киргүзүлгән тазилиқ қануни тоғрисидики қанунлар мени һәйран қалдурди. Худа исраилларға тәрәтни көмүш, су билән жуюнуп туруш вә жуқумлуқ кесәлликниң алмәтлири көрүлгән кишини башқилардин айрип карантинға қоюштәк қанунларни бәргән (Лав. 13:50; 15:11; Қ. шәр. 23:13). Қизиқарлиқ йери шуки, алимлар кесәлликләрниң қандақ тарқилишини йеқинқи 150 жил ичидә байқиған. Амма Муқәддәс китапта нәччә миң жил илгирила бу һәққидә ейтилған. Униңдин башқа, Лавийлар китавидики җинсий тазилиқ һәққидики қанунлар пүтүн Исраил хәлқиниң сағлам болушиға ярдәм бәргән (Лав. 12:1—6; 15:16—24). Худа бу қанунларни исраилларниң пайда-мәнпәити үчүн бәргән вә уларға әмәл қилғанларни бәрикәтлигән дегән хуласигә кәлдим. Мән шу чағда, Муқәддәс китапниң исими маңа намәлум болған Худа тәрипидин роһландурулғанлиғиға көзүм йәтти.

Университетта оқуватқанда, Лидия исимлиқ қиз билән тонушуп, униңға ашиқ болуп қалдим. Биз 1965-жили той қилдуқ. Техи оқушим пүтмигән еди. Өмүрлүк җүптүм Лидия билән 1971-жилғичә үч пәрзәнтлик болдуқ. Кейинирәк йәнә үч пәрзәнт көрдуқ. Лидия һармай-талмай ишимда вә аилидә мени қоллап-қувәтлиди.

Шипаханини ечиштин авал үч жил дохтурханида ишлидим. Уни ечип узун өтмәй, жуқурида тилға алған бир җүп әр-аял давалинишқа кәлгән еди. Ериға дора йезиватқинимда, аяли  мениңдин: «Дохтур, хапа болмай, тәркивидә қан йоқ дориларни йезип бериңа»,— дәп өтүнди. Мән һәйран болуп: «Немә үчүн?»— дәп соридим. Аяли: «Биз Йәһва гувачилири»,— дәп җавап бәрди. Мән Йәһва гувачилири вә уларниң қанға болған көзқариши һәққидә һечқачан аңлап бақмаптикәнмән. Аяли Муқәддәс китапни елип, айәтләр ярдимидә немә үчүн давалиништа тәркивидә қан болған дориларни қобул қилмайдиғанлиғини чүшәндүрүп бәрди (Әлч. 15:28, 29) Кейин у ери билән бирликтә Худа Падишалиғи немиләрни әмәлгә ашуридиғанлиғини, йәни азап-оқубәт, өлүм вә ағриқларни йоқ қилидиғанлиғини ейтип бәрди (Вәһ. 21:3, 4). Мән хошаллиқтин уларға: «Силәр ейтқан нәрсиләрни балилиқ чеғимдин арзу қилғанмән! Мән адәмләрни азап-оқубәттин қутқузуш үчүн дохтур болдум»,— дедим. Улар билән бир йерим саат сөһбәтлишип, бәк тәсирләндим. Әшу әр-аял кәткәндин кейин қәлбимдә әнди католик болушни халимаймән дегән хуласигә кәлдим. Мени һәйран қалдурған Яратқучиниң исми әсли Йәһва екәнлигини биливалдим.

Әшу җүп әр-аял билән шипаханимда үч қетим көрүштүм. Һәр қетим улар билән бир сааттин көпирәк параңлаштуқ. Муқәддәс китап тоғрилиқ көпирәк сөзлишиш үчүн, уларни өйүмизгә тәклип қилдим. Гәрчә Лидия Муқәддәс китап үгинишимизгә қатнашқан болсиму, чиркониң бизгә үгәткән бәзи тәлиматлириниң натоғра екәнлигини етирап қилмиди. Шу сәвәп мән чиркодики роһанийни өйүмизгә тәклип қилдим. Муқәддәс китап асасида, униң билән йерим кечигичә сөһбәтләштуқ. Бу сөһбәттин кейин Лидияниң Йәһва гувачилириниң һәқиқәтни үгитидиғанлиғиға көзи йәтти. Шуниңдин кейин Йәһва Худаға болған меһир-муһәббитимиз ашти вә 1974-жили биз иккимиз бирликтә чөмдүрүлүштин өттуқ.

Тәңриниң инсанлар үчүн немини ирадә қилғанлиғи һәққидә билгәндин кейин, һаятимда биринчи орунда немә туриду дәп ойландим. Лидия иккимиз Яратқучи Йәһваға хизмәт қилишни биринчи орунға қойдуқ. Пәрзәнтлиримизгә Муқәддәс китаптики өлчәмләр бойичә тәлим-тәрбийә беришни қарар қилдуқ. Биз пәрзәнтлиримизгә Худани вә инсанларни сөйүшни үгитишкә тиришаттуқ. Шуниң ярдимидә аилидә меһир-муһәббәт риштилиримиз техиму күчәйди (Мәт. 22:37—39).

Өтмүшкә нәзәр салсақ, Лидия иккимизниң чиқарған қарарлиримизниң бир йәрдин чиққанлиғи балилиримизға қандақ тәсир қилғанлиғи һәққидә ойлап, дайим күлимиз. Улар Әйса пәйғәмбәрниң «“һә” дегән сөзүңлар “һә” болсун вә “яқ” — “яқ” болсун» дегән сөзлири өйүмиздә қаидә-түзүм болғанлиғини биләтти (Мәт.  5:37). Мәсилән, 17 яшлиқ чоң қизимиз достлири билән достлар учришишиға бармақчи болди. Лидия униңға рухсәт бәрмиди. Шуниң билән униң достиридин бири: «Апаң рухсәт бәрмигән болса, дадаңдин сорап бақ»,— дегән еди. Қизимиз болса: «Буниң һеч пайдиси йоқ. Уларниң қарарлири дайим бир йәрдин чиқиду»,— дәп җавап бәргән. Ениқки, алтә балимиз бизниң Муқәддәс китаптики принципларға бирликтә әмәл қилғанлиғимизни көрүп өсти. Аилә әзалиримизниң көпинчиси Йәһва Худаға хизмәт қиливатиду, буниң үчүн Йәһваға бәк миннәтдармиз.

Һәқиқәт һаятимдики мәхсәтләрни өзгәрткән болсиму, дохтурлуқ кәспимгә болған сөйгү-муһәббитимни Худа хәлқигә ярдәм бериштә ишлитишни халидим. Шуңа Париж шәһиридики Бәйтәлдә, кейинирәк Лувье шәһиридики йеңи Бәйтәлдә дохтур сүпитидә пидаий хизмәт қилдим. Мән 50 жилға йеқин Бәйтәлдә ярдәм берип келиватимән. Бу мәзгилдә мән Бәйтәл аилисидикиләр арисидин көп қәдирлик достларни таптим. Уларниң бәзибирлири 90 яштин ашқан. Бир күни мән Бәйтәлгә йеңи кәлгән бир яш билән тонушуп, интайин хошал болдум. Сәвәви тәхминән 20 жил бурун униң туғутханида дунияға көз ечишиға ярдәм бәргинимни билдим.

Жиллар өтүп, Йәһва Худаға болған сөйгү-муһәббитим техиму күчәйди. Чүнки У тәшкилати арқилиқ Өз хәлқини қандақ йетәкләватқанлиғини вә һимайә қиливатқанлиғини өз көзүм билән көрдүм. Тәхминән 1980-жили Рәһбәрлик кеңәш Йәһва гувачилириниң дохтурханилар арисидики алақә-мунасивәтни орнитиш үчүн Америкада бир программини уюштурди.

1988-жили Рәһбәрлик кеңәш Бәйтәлдә «Дохтурхана учурлири билән тәминләш бөлүми» дәп атилидиған йеңи бөлүмни қурди. Дәсләптә бу бөлүм дохтурханилар билән алақилишиш комитетлириға йетәкчилик қилди. Америкида тәшкилләнгән бу комитетлар, кесәл болған Гувачиларниң қанға болған көзқаришини һөрмәтләйдиған дохтурларни тепишиға ярдәм берәтти. Кейинирәк бу орунлаштуруш дуния җай-җайлирида тәшкил қилинғанда, Франциядиму дохтурханилар билән алақилишиш комитетлири қурулди. Йәһва гувачилири тиббий ярдәмгә муһтаҗ болған қериндашлиримизни меһир-муһәббәт билән қоллап-қувәтләватқанлиғини көрүп, һаяҗанлинип кетимән!

Дохтурлуқ кәсипи мениң бүйүк арзуюм болған еди. Лекин һаятимда немә муһимирақ екәнлигини қайта көрүп чиққачқа, дохтур сүпитидә адәмләргә ярдәм беришкә қариғанда, уларниң һаятлиқ Мәнбәси болған Тәңри Йәһвани тонушиға вә Униңға хизмәт қилишиға ярдәм бериш муһимирақ екәнлигини чүшинип йәттим. Пенсиягә чиққандин кейин, Лидия иккимиз Худа Падишалиғи һәққидә хуш хәвәрни вәз қилишта көп вақит чиқирип, пионер болуп хизмәт қилдуқ. Бүгүнки күндиму қутқузуш хуш хәвирини қолумиздин келишичә вәз қиливатимиз.

Ағриқ кишиләрниң азавини вақтинчә йеникләштүрүш үчүн, қолумдин келишичә һәммисини қилишқа тиришимән. Бирақ һәтта әң яхши дохтурму барчә кесәлликләрни сақайтишқа вә өлүмниң алдини елишқа қадир әмәслигини чүшинип йәттим. Шуңа мән азап-оқубәт, кесәллик вә өлүм болмайдиған вақитни тақәтсизлик билән күтиватимән. Учқандәк йеқинлишиватқан йеңи дунияда Худаниң яратмилири, шу җүмлидин инсан тенини қандақ яратқанлиғини мәңгү тәтқиқ қилмақчимән. Дәрһәқиқәт, балилиқ чеғимдики арзуюм пәқәт қисмән әмәлгә ашти. Мән шуниңға ишинимәнки, әң яхши ишларниң вақти әнди келиду!