1. Ehupo roye ra ri vi ngunda au hi ye rihonga Ombeibela?

 EHUPO roye ra ri vi ngunda au hi ye rihonga Ombeibela pu nOvahongonone va Jehova? Otjingi tjetu katu vanga okuripura ohunga notjiṋa ho. Mape ya movitjitwa vyetu na mongaro yetu, twa ri noumune wouye ohunga na imbi mbi ri ovisemba novihasemba. Indu tji pe ri nao, eṱe twa ri “nokuhinomaundjiro nokuhinaNdjambi mouye.” (Ef. 2:12) Posi yokutja kombunda yokurihonga Ombeibela, ongaro yetu yehupo ya runduruka.

2. Ovikeṋa mbi wa muna tji wa za nokurihonga Ombeibela?

² Indu tji we rihonga Ombeibela, ove wa muna kutja pe na Iho womeyuru ngwe ku suvera tjinene. Ove wa muna kutja indu tji mo vanga okutjata ku Jehova nokurira orupa rweṱunḓu re rovakambure, ove mo sokutjita omarundurukiro omanene mehupo roye, mongaro yoye na momeripura woye. Ove mo sokurihonga okutjita imbi Jehova mbi ma tja ovisemba, nokuyepa imbi eye mbyaa tonda.—Ef. 5:3-5.

3. Otja kOvakolose 3:9, 10, otjikeṋa Jehova tji ma vanga kutja tu tjite, nu matu kahungirira ku ye morupa ndwi?

³ Jehova Omuute wetu nu oTate wetu womeyuru. Ku nao eye u nousemba wokutya kutja ouṋepo weṱunḓu re mau sokuritjinda vi. Neye u undjira ko kutja ngunda atu hi ya papitisiwa, tu kondje nomasa ‘okuhukura omundu ingwi omukuru novikaro vye.’ * (Lesa Ovakolose 3:9, 10.) Orupa ndwi maru vatere imba mbu mave vanga okupapitisiwa okumuna omaziriro komapuriro yetatu nga: (1) Omambo nga “omundu ingwi omukuru” ye heya tjike? (2) Ongwaye Jehova tje vanga kutja tu hukure omundu ingwi omukuru? (3) Omomuano uṋe mu matu yenene okutjita nao? Kweṱe mbu twa papitisiwa rukuru, orupa ndwi maru tu vatere okuhina okuritjinda poo okuripura momuano mbu twa ri ngunda atu hi ya hukura omundu omukuru.

4. Omundu ngu honaparerwa i yongaro ‘yomundu omukuru’ u ritjinda vi?

⁴ Omundu ngu honaparerwa i yongaro ‘yomundu omukuru’ u ripura nokutjita oviṋa mongaro youvi. Eye mape ya arire omundu ngu ripurira ku ye omuini, ngu hakahana okupindika, ngu hi nondangi nomuritongamise. Eye mape ya a kara nonyuṋe mokutarera oviperendero vyakamuzu, nokutarera ozomuvi ozombi poo nḓu maze raisa outwe. Posi yokutja mape ya eye u novikaṋena oviwa, nu mape ya e rimunu ondjo ohunga noviṋa ovivi mbya hungire poo mbya tjiti. Nungwari ke nonḓero ndja yenene okurundurura omeripura nongaro ye.—Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5.

5. Oumune uṋe mbu tu sokukara na wo, ohunga nokuhukura omundu omukuru? (Oviung. 3:19)

⁵ Kaweṱe ohomonena, ku nao kamaatu yenene okuisa mo omeripura nozonḓuma azehe ozombi momitima na momeripura wetu. Povikando tjiva mape ya atu tjiti poo atu hungire otjiṋa kombunda tji matji ke tu hihamisa omutima. (Jer. 17:9; Jak. 3:2) Posi yokutja indu tji twa hukura omundu omukuru, ozongaro novitjitwa vyouvi kavi nokutuhonaparera po rukwao. Eṱe tu rira ovandu varwe.—Jes. 55:7; lesa Oviungura 3:19.

6. Ongwaye Jehova tje tu tunduuza okupoka komeripura omavi nozongaro ozombi zomundu omukuru?

⁶ Jehova u tu tunduuza okupoka komeripura omavi nozongaro ozombi, mena rokutja we tu suvera tjinene nu u vanga kutja tu yorokere ehupo. (Jes. 48:17, 18) Eye u tjiwa kutja imba mbe ha rwisa ozonḓuma zouvi ve rihihamisa oveni na imba mbe ri ongondoroka na wo. Nu tji mu hihamisa tjinene tji ma munu tji matu rihihamisa oveni na varwe.

7. Otja kOvaroma 12:1, 2, matu sokutoorora okutjita vi?

⁷ Omapanga wetu tjiva novazamumwe vetu pomautiro mape ya ave ha kara nohange indu tji matu kondjo okutjita omarundurukiro mongaro yetu. (1 Petr. 4:3, 4) Owo mape ya ave tja tu nouyara wokurityera oveni mbi matu vanga okutjita, nu katu sokuyandjera ovandu varwe okututyera po. Posi yokutja imba mbe nakaura omirari vya Jehova kave kara nouyara watjiri. Nungwari, owo ve yandjera ouye mbu honaparerwa po i Satan okuvehonaparera po. (Lesa Ovaroma 12:1, 2.) Eṱe atuhe tu sokutoorora kutja matu tjiti vi. Matu ṱiza ongaro yetu onguru, ndji  honaparerwa po i youvi nouye wa Satan, poo matu yandjere Jehova okuturundurura kutja tu yenene okurira ovandu ovasemba?—Jes. 64:8.

8. Otjikeṋa tji matji yenene okutuvatera okupoka komeripura nozongaro poo ovitjitwa ovivi?

⁸ Jehova u tjiwa kutja ku kambura oruveze nozongondjero ku eṱe okupoka komeripura omavi nozongaro poo ovitjitwa ovivi. (Eps. 103:13, 14) Posi yokutja, okupitira mEmbo re, nombepo ye ondjapuke, notjira tje, Jehova u tu pa ounongo, nomasa, nombatero ndji matu hepa kutja tu rundurure ongaro yetu. Eye mape ya we ku vatera rukuru. Nai matu katara komikambo tjiva mbi mo yenene okutoora, mbi mavi ku vatere kutja u hukure omundu omukuru, nu u yenene okupapitisiwa.

9. Embo ra Mukuru mari yenene okukuvatera okutjita vi?

⁹ Ungurisa Ombeibela okurikonḓonona omuini nawa. Embo ra Mukuru ri ri tjimuna otjispili. Oro mari yenene okukuvatera okukonḓonona omuano mu u ripura, nokuhungira, nokuungura oviṋa. (Jak. 1:22-25) Omundu ngu rihonga Ombeibela ku na ove, novakambure varwe mbe noupanga ouwa ku na Jehova, mave yenene okukupa omaronga omawa. Otjotjihorera, owo mave yenene okuungurisa Omatjangwa okukuvatera okutjiwa kutja u noungundipare waye, nokutja ovikeṋa mbi u ungura nawa. Owo mave yenene okukuhonga okupaha ondjivisiro ndja zikamena kOmbeibela, ndji mai yenene okukuvatera okupoka kozongaro ozombi. Nu Jehova aruhe u ri mbo okukuvatera. Eye oomundu omusembasemba okukuvatera, mena rokutja ma tjiwa imbi mbi ri momutima woye. (Omiano 14:10; 15:11) Ku nao, okukonḓonona Embo re nokukumba ku ye aruhe nga rire omuano woye wokuhupa.

10. We rihongere ko ye kotjihorera tja Elie?

¹⁰ Kara nongamburiro kutja omirari vya Jehova omisemba. Eṱe matu yenene okumuna ouwa moviṋa avihe Jehova mbye tu ningira okutjita. Imba mbe hupa otja komirari vya Jehova ve kara nomutongatima, ve kara nondando mehupo, nu ve kara nohange yatjiri momuinyo. (Eps. 19:7-11) Posi yokutja, imba mbe nakaura omirari vya Jehova ve rietera oveni omauzeu nge za mokutjita oviungura vyongaro youndu. Ngatu tare ku imbi omurumendu wena Elie mbya hungira ohunga nokunakaura omirari vya Mukuru. Eye we kurisiwa i yovanene mba suvera Jehova. Posi yokutja, otja Elie tjee kuru, eye wa toorora omapanga omavi. Eye wa uta okuungurisa ovipurukise, okuhupa mongaro yourunde, nokuvaka. Elie wa tja otja oruveze tjaaru kayenda eye ee rimunu okupindika tjinene nokusuvera ovitjitwa vyoutwe. Eye wa tja: “Ami mba uta okutjita oviṋa avihe mbi mba hongwa otjOmukriste kutja e tjiti.” Nungwari Elie ka zembire imbi mbye rihonga indu tja ri omuṱiṱi. Korusenina eye wa uta okurihonga Ombeibela rukwao. Eye wa ungura oukukutu okunakaura ozongaro ze ozombi nu wa papitisiwa mombura ndji 2000. Okuhupa otja komirari vya Jehova kwe mu vatera vi? Elie wa tja: “Ami nai mbi nohange momuinyo nomeritjiviro omawa womomutima.” * Otjihorera tja Elie matji raisa kutja, imba mbe pirukira omirari vya Jehova ve rihihamisa oveni. Nandarire kutja pe ri nao, Jehova u vanga okuvevatera kutja ve rundurure ongaro yawo.

11. Ovikeṋa Jehova mbya tonda?

¹¹ Rihonga okutonda imbi Jehova mbya tonda. (Eps. 97:10) Ombeibela i vandurura kutja Jehova wa tonda ‘ondarero yomeritongamisiro, eraka rovizeze, nomake nge zepa ovandu ovehinandjo.’ (Omiano 6:16, 17) Eye wina “u nyengwa ovatjite voutwe novawovise.” (Eps.  5:6) Jehova wa tonda ozongaro nḓa novitjitwa mbyo tjinene nga tja yandeka ovarunde avehe momayuva wa Noa, mena rokutja owo ve urisire ehi nozondjito zoutwe. (Gen. 6:13) Tara kotjihorera tjarwe. Okupitira momuprofete Maleaki, Jehova wa tja eye wa tonda imba mbe teya omakwizikiro wawo ku na imba mbu va kupasana mokuteya orukupo. Mukuru ka yakura omerikotameneno wawo nu me ve pangurire otjiṋa ho.—Mal. 2:13-16; Hebr. 13:4.

12. ‘Okutonda ouvi’ ku heya tjike?

¹² Jehova u vanga kutja tu ‘tonde ouvi.’ (Rom. 12:9) Embo ndi “tondeye” ri heya okutoora omukambo omukukutu. Oro ri heya kutja matu sokutonda otjiṋa tjinene nga tji tja utu okutuyaukisa. Ripura uriri kutja otjo tjita vi indu tji wa raerwa okurya ovikurya mbya ora. Okuripurira ko mape ya aku ku pe eyayu. Ku nao, omeripura wokutjita otjiṋa Jehova tja tja otjivi maye sokutuyaukisa momuano otjingewo.

13. Ongwaye tji matu sokutjevera omeripura wetu?

¹³ Tjevera omeripura woye. Omeripura wetu onge tu hinga kutja tu tjite otjiṋa. Ku nao, Jesus opa zokutuhonga kutja tu nakaure omeripura ayehe ngu maye tu hingi okutjita ouvi ounene. (Mat. 5:21, 22, 28, 29) Otjiperi kutja eṱe tu vanga okutjita imbi mbi mavi tjata ku Tate wetu womeyuru. Ku nao, otje ri ounanḓengu okunakaura omeripura ayehe omavi ngu maye ya mourizemburuka wetu.

14. Omambo ngu matu hungire ye raisa tjike ohunga na eṱe, nu omapuriro yeṋe ngu matu sokuripura?

¹⁴ Tjaera eraka roye. Jesus wa tja: ‘Ihi tji tji pitira motjinyo tjomundu tji za momutima we.’ (Mat. 15:18) Ku nao, omambo wetu ye raisa kutja oweṱe ovangendu mourekoto wetu. Matu hepa okuripura omapuriro ngu maye kongorere mba: ‘Hapo ami mbi panḓa okukora ovizeze, nandarire kutja tji mba hungire ouatjiri maku ndji yetere oumba? Otjomundu ngu mba kupa poo ngu mba kupwa, hapo mbi kengeza kutja e ha nyanda orombe ku na imba mbu tu hi ya kupasana? Hapo mbi yepa eraka ehazendu oparukaze? Hapo mbi zira momuano omukozu indu omundu tje ndji pindikisa?’ Okuripurira komapuriro ngo maku ku vatere tjinene. Omambo woye mape ya aye sasanekwa nomuano ovikoro vyombanda mu vya yatatwa kumwe. Tjimuna ozosepa tji ze ṱizira ombanda kumwe, eraka ehazendu ri tjita kutja atu ha hukura omundu omukuru. Ku nao, indu tji matu vanga okuhukura omundu omukuru, eṱe matu sokuisa okuungurisa omambo omavi, ovizeze, neraka ehazendu.

15. Okupapera omuhingo mbu twa ri rukuru “komuti” maku hee tjike?

 ¹⁵ Kara nonḓero okutjita otjiṋa ngamwa tji matji heperwa po. Omuapostele Paulus wa ungurisa omasasanekero okutuhonga ounanḓengu wokurundurura ongaro yetu yehupo. Eye wa tjanga kutja eṱe matu sokupapera omuhingo mbu twa ri rukuru “komuti.” (Rom. 6:6, NW) Jesus wa ri nonḓero okupaperwa komuti kokutja ma yorokise omutima wa Jehova. Momuano otjingewo, kokutja tu yorokise omutima wa Jehova, eṱe matu sokukara nonḓero yokupoka kozongaro novitjitwa Jehova mbya tonda. Eṱe matu yenene okukara nomeritjiviro omawa womomutima nokukara nomaundjiro wokukayorokera omuinyo waaruhe indu tji twa tjiti nao. (Joh. 17:3; 1 Petr. 3:21) Tjiwa kutja Jehova kamaa rundurura omirari vye kutja vi tjate ku eṱe. Nungwari eṱe matu hepa okurundurura ongaro yetu, nokukara nonḓuviro komirari vye.—Jes. 1:16-18; 55:9.

16. Ongwaye tji mo sokurimanena okukayenda komurungu okupirukira ozonḓuma ozombi?

¹⁶ Kayende komurungu okupirukira ozonḓuma ozombi. Nandarire kombunda yombapitisimo yoye, ove mo hepa okukayenda komurungu okurwisa ozonḓuma ozombi. Tara kotjihorera tjomurumendu wena Maurício. Indu tja ri omutanda wa uta okuhupa otjotjikazezere. Korusenina eye wa hakaena novakarere va Jehova nu wa uta okurihonga Ombeibela. Kombunda yokutjita omarundurukiro mehupo re, eye wa papitisiwa mombura ndji 2002. Nandarire kutja eye nai wa karera Jehova ozombura ozengi, Maurício wa tja: “Ami me yakura kutja povikando tjiva ee hepa okurwisa ozonḓuma ozombi.” Eye kayandjerere kutja otjiṋa hi tji tjite kutja me rihahize. Nungwari, eye wa tja: “Otjiyanḓiparise okutjiwa kutja tji mba pirukire ozonḓuma zandje, me yorokisa Jehova.” *

17. Otjikeṋa tji tje ku tjatere ohunga notjihorera tja Nabiha?

¹⁷ Kumba ku Jehova kutja me ku vatere, nu riyameka kombepo ye ondjapuke, nungwari o riyameke komasa woye omuini. (Gal. 5:22; Fil. 4:6) Eṱe tu sokuungura oukukutu okuhukura omundu omukuru nokumwesa oparukaze. Tara kotjihorera tjomukazendu wena Nabiha. Indu tja ri nozombura hamboumwe ihe we mwesa. Eye wa tja: “Otjiṋa ho tje ndji hihamisa tjinene.” Otja Nabiha tjee kuru, eye wa kara nomazenge omavi nu aa hakahana okupindika. Eye wa uta okurandisa ovipurukise, wa kamburwa  i yovapolise, nu a kakara motjovakamburwa oure wozombura. Ovahongonone mba karyangera ovandu monḓorongo va uta okurihonga Ombeibela ku na ye. Nabiha wa uta okutjita omarundurukiro omanahepero. Eye wa tja: “Ya ri oupupu ku ami okuisa oviṋa ovivi tjiva mbyee tjiti. Posi yokutja, ya ri ouzeu okuisa okupepa omakaya.” Nabiha wa kondja oure wokombanda yombura imwe nu korusenina eye wa yenena okuisa okupepa omakaya. Eye wa yenena vi okutjita nao? Eye wa tja: “Otjiṋa tji tje ndji vatera tjinene okuisa okupepa omakaya tja ri okukumba ku Jehova aruhe.” Eye nai u raera varwe kutja: “Ami mbi nongamburiro kutja ami tji mba yenena okutjita omarundurukiro ngo kutja mbi yorokise Jehova, omundu ngamwa auhe ma yenene okutjita nao wina.” *

18. Otja 1 Ovakorinte 6:9-11, ovakarere va Mukuru ovengi va yenena okutjita vi?

¹⁸ Meserewondo etenga, ovandu tjiva Jehova mba toorora okukahonapara pu na Kristus, rutenga aave tjiti oviṋa ovivi tjinene. Otjotjihorera, owo aave katuka otukupo, nokunanukirwa i yovakazendu ovakwao poo ovarumendu ovakwao movitjitwa vyoukazezere, nu va ri omarunga. Posi yokutja, nombatero yombepo ya Mukuru ondjapuke, owo va yenena okurundurura ongaro yawo. (Lesa 1 Ovakorinte 6:9-11.) Momuano otjingewo, Ombeibela ndino ya vatera ovandu omangete okurundurura omiinyo vyawo. * Owo va isa okutjita oviṋa ovivi mbya ri ovizeu okuvyesa. Ovihorera vyawo mavi raisa kutja ove wina mo yenene okurundurura ongaro yoye, nokuisa oviṋa ovivi mbyoo tjiti kutja u yenene okupapitisiwa.

19. Orupa ndu maru kongorere ko maru kahungirira ku ye?

¹⁹ Kombanda yokuungura oukukutu okuhukura omundu ingwi omukuru, imba mbu mave vanga okupapitisiwa mave sokukondja okurundurura ongaro yawo. Orupa ndu maru kongorere ko maru kahungirira komuano mu matu yenene okutjita nao, nomuano varwe mu mave yenene okutuvatera.