CIPANDE CA KUSAMBILILAMO 10
Mungazula “Untu wa Mpiti”
“Zulini untu wa mpiti pamwi ni vicitwa vya uko.”—KOLO. 3:9.
LWIMBO NA. 29 Kucita Ivintu Kulingana ni Zina Litu
VINO TUMASAMBILILAPO *
1. Uzye umi winu wali uli lino mutatala mwatandika ukusambilila Baibo?
UZYE umi winu wali uli lino mutatala mwatandika ukusambilila Baibo na ya Nte Yakwe Yeova? Sweingi tusilonda nu kwiusya vino umi witu wali. Vino twacitanga alino ni miyele itu, vyali ukulingana na vino antu ya mu nsi yakaelenganya pa cisuma ni ciipe. Fwandi, ‘tutaali nu upaalilo nupya tutaamanyile Leza umu nsi.’ (Efes. 2:12) Lelo Baibo, yatwazwa ukusenuka.
2. I vyani vino mwazanyile lino mwatandike ukusambilila Baibo?
2 Lino mwasambililanga Baibo, mwazanyile ukuti mwakwata Tata winu uwa kwi yulu uwamutemwa sana. Nupya mwizile imwiluka ukuti pakuti mwazanzya Yeova, nu kuya pali ya kapepa yakwe, mulinzile ukusenuka sana muli vino mukacita umu umi na vino mukaelenganya. Mwalondekwanga ukusambilila ukulacita vino Yeova watemwa nu kutaluka vino wapata.—Efes. 5:3-5.
3. Ukulingana na Kolose 3:9, 10, i vyani vino Yeova akalonda ukuti twacita, nupya i vyani vino tumasambilila umu cipande cii?
3 Vino Yeova ali Kaumba witu nupya Tata witu uwa kwi yulu, wakwata insambu izya kunena ya kapepa yakwe vino yalinzile ukulacita. Nupya akalonda ukuti lino umuntu acili ukubatiziwa, aezya na maka yakwe yonsi ukuzula “untu wa mpiti ni vicitwa vya uko.” * (Belengini Kolose 3:9, 10.) Cipande cii cimaazwa yayo aakulonda ukubatiziwa ukwasuka mauzyo yaa yatatu: (1) Uzye “untu wa mpiti” i cani? (2) U mulandu ci uno Yeova watunenela ukuzula untu wa mpiti? (3) Tungacita uli vivyo? Nupya cimaazwa swemuno twabatiziwa mpiti ukulola vino tungacita pakuti tutacita nanti ukwelenganya wakwe vino twelenganyanga lino tucili ukuzula untu wa mpiti.
UZYE “UNTU WA MPITI” I CANI?
4. I vyani ivikalangilila ukuti umuntu akatungululwa na “untu wa mpiti”?
4 Umuntu aakatungululwa na “untu wa mpiti” ilingi akaelenganya nu kucita ivintu viipe. Angaya ni miyele iya kuitemwa, kusoka zuwa, kukanataizya, ni cilumba. Angaipakizya ukutamba ivintu ivya uzelele na mafyumu aipe nanti aunkalwe. Kwene limwi angakwata imiyele isuma nupya angauvwa uyi nga walanda nanti ukucita ivintu viipe. Lelo cisimwangukila ukusenuka muli vino akacita nu kwelenganya.—Gala. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5.
Nga twazula “untu wa mpiti” tukata ukutungululwa ni miyele iipe ni vicitwa iviipe (Lolini palaglafu 5) *
5. Uzye tungakwanisya ukuta ukuya ni miyele yonsi iyaya umu untu wa mpiti? Londololini. (Milimo 3:19)
5 Pa mulandu wakuti tutamalilika tutanga tute ukwelenganya iviipe nanti ukulonda ukucita iviipe. Insita zimwi, tukacita nanti ukulanda ivintu ivyakuti twiza itulanguluka pa cisila. (Yele. 17:9; Yako. 3:2) Lelo nga twazula untu wa mpiti tukata ukutungululwa na vino imili itu ikalonda. Tukasenuka nu kuya antu asuma.—Eza. 55:7; belengini Milimo 3:19.
6. U mulandu ci uno Yeova akatukomelezezya ukuta ukwelenganya nu kucita ivintu iviipe ivyaya umu untu wa mpiti?
6 Yeova akatukomelezya ukuti tute ukwelenganya nu kucita ivintu viipe pa mulandu wakuti watutemwa sana nupya akalonda ukuti twaipakizya umi. (Eza. 48:17, 18) Wamanya ukuti antu aasilonda ukuta ukuya ni miyele iipe yakailetelela nu kuletelela yauze. Nupya akauvwa uyi ndi cakuti twailetela intazi nanti ukuletelela yauze.
7. Ukulingana na Loma 12:1, 2, uuntungwa ci uno twakwata?
7 Ya cuza itu yamwi na ya lupwa yangatandika ukutuseka nga twata ukucitako vimwi. (1 Pet. 4:3, 4) Limwi yangatunena ukuti twakwata untungwa uwa kuipingwila ivya kucita nupya kusi alinzile ukutunena ivya kucita. Nomba antu aakakana ukuvwila masunde yakwe Yeova asi ukuti ala yakuipingwila ivya kucita. Lelo, yakatungululwa ni insi ii yakwe Satana. (Belengini Loma 12:1, 2.) Swensi kwene tungapingulapo: Ndi cakuti tukulonda ukutwalilila ukuzwala untu wa mpiti ukatungululwa nu luyembu na insi ii yakwe Satana, nanti ukusenuka ukulingana na vino Yeova akalonda nu kuya antu asuma.—Eza. 64:8.
TUNGACITA ULI PAKUTI TUZULE “UNTU WA MPITI”?
8. I cani cingatwazwa ukuta ukwelenganya iviipe nu kucita ivintu iviipe?
8 Yeova wamanya ukuti cikasenda insita pakuti tute ukwelenganya iviipe nu kucita ivintu iviipe. (Masa. 103:13, 14) Lelo, Yeova akaomvya Izwi lyakwe, umupasi wakwe, ni uvi lyakwe pa kutupeela mano, maka nu kututungilila pakuti tusenuke. I cumi kwene Yeova wamwazwa. Lekini lyene tulande pa nzila zimwi izingatwazwa ukutwalilila ukuzula untu wa mpiti nu kulunduluka ukufika nu kulubatizyo.
9. Uzye Izwi Lyakwe Leza lingamwazwa ukucita vyani?
9 Mwaomvya Baibo pa kuiceeceta. Izwi lyakwe Leza lyaya kwati a miila, lingamwazwa ukuceeceta vino mukaelenganya, vino mukalanda na vino mukacita. (Yako. 1:22-25) Aakamusambilizya Baibo nanti aina Klistu yamwi atiyaombela Yeova pa myaka iingi yangamupandako mano. Wakwe, yangaomvya Malembo pa kumwazwa ukumanya vino mungakwanisya ukucita na vino mutanga mukwanisye. Yangamulanga kuno mungazana ivyeo ivikalanda pali Baibo ivingamwazwa ukumanya vino mungata ukuya ni vicitwa iviipe. Nupya Yeova uwaiteyanya ukumwazwa insita ili yonsi, ali wino angamwazwa ningo pano wamanya ivyaya umu myenzo inu. (Mapi. 14:10; 15:11) Fwandi mwapepa kuli aliwe lyonsi nu kusambilila Izwi lyakwe cila wanda.
10. I vyani vino mwasambilila kuli vino vyacitikile Elie?
10 Mwasininkizya ukuti masunde yakwe Yeova ampomvu. Nga tukucita vyonsi vino Yeova watunena ukucita ivintu vikatuzipila. Antu aakakonka masunde yakwe yakasininkizya ukuti vino yakacita ivilungame, yakaya nu umi usuma, nu kuya ni nsansa izya cumi cumi. (Masa. 19:7-11) Lelo antu aasikonka masunde yakwe Yeova yakakwata intazi izikayako pa mulandu nu kucita vino imili yao ikalonda. Uvwini vino umonsi umwi uwi zina ilyakuti Elie walanzile pa kukanauvwila masunde yakwe Leza. Wakuliile umu lupwa ulwatemilwe Yeova. Nomba lino wakulanga, watandike ukuzanwa ni vyuza iviipe. Na cii calenzile ukuti atandike ukuomvya imilembo iikavulunganya uwongo, ukucita upulumusi, ukwiya, na ukucita ivintu vyuze iviipe. Elie walondolwile ukuti wizile atandika ukusoka sana nu kuya nu unkalwe. Watile: “Nacitanga vyonsi vino namanyile ukuti umwina Klistu atalinzile ukucita.” Lelo, Elie atilile vino wasambilile lino wali umwance. Lyene wizile atandika ukusambilila Baibo nupya. Fwandi waombisye sana pakuti ate ukucita ivintu iviipe nupya wabatiziwe umu 2000. Uzye ukulondela masunde yakwe Yeova kwazwa uli Elie? Walanzile ukuti: “Ndakai naya nu mutende umu melenganyo na kampingu isanguluke.” * Wakwe vino twalola, antu asiuvwila masunde yakwe Yeova yakailetela intazi. Lelo nanti ciye vivyo, Yeova akaitemelwa ukuyazwa pakuti yasenuke.
11. I vyani vino Yeova wapata?
11 Mwasambilila ukupata vino Yeova wapata. (Masa. 97:10) Baibo ikalondolola ukuti Yeova wapata “amanso ya cilumba, ululimi lwaufi, iminwe iikazwisya uwazi wakaele.” (Mapi. 6:16, 17) Nupya “wapata inkomi na antu andimi ziili.” (Masa. 5:6) Yeova wapata aakacita ivintu vii icakuti ononyile antu yonsi aipe aliko umu manda yakwe Nowa pa mulandu wakuti yacitanga sana unkalwe. (Utan. 6:13) Nupya, Yeova walanzile ukupitila muli kasesema Malaki ukuti wapata antu aakata ya wao akaele. Leza asipokelela ukapepa wao nupya ali nu kuyapingula.—Malaki 2:13-16; Aeb. 13:4.
Tulinzile ukupata sana vino Yeova wapata wakwe vivi kwene vino twapata ivyakulya iviole (Lolini mapalaglafus 11-12)
12. Uzye cikapiliula cani “ukupatisya iciipe”?
12 Yeova akalonda ukuti ‘twapatisya iciipe.’ (Loma 12:9) Izwi ilyakuti “patisyini” likapiliula ukuvwa sana uyi pa cintu cimwi nga twacilola sile, nanti ukwelenganyapo. Uzye munguvwa uli nga yamunenyile ukulya ivyakulya iviole? Limwi ukwelenganya sile pa kulya ivyakulya vivyo kungalenga muvwe nu kulwala. Mu nzila ili imwi kwene, tulinzile ukuvwa sana uyi nga twelenganya sile pa kucita vino Yeova wapata.
13. U mulandu ci uno tutalinzile ukulaenganyizizya pa viipe?
13 Mutaelenganya pa viipe. Vino tukaelenganya vikakuma vino tukacita. Ali mulandu kwene uno Yesu watucelwilile ukuti tutaelenganya pa vintu ivingalenga tucite uluyembu ulwipisye. (Mate. 5:21, 22, 28, 29) Tukalonda sana ukulazanzya Tata witu uwa kwi yulu. Fwandi, ali mulandu kwene uno tukalekela zuwa zuwa ukwelenganya pa viipe.
14. Uzye vino tukalanda vikalangilila cani pali sweswe, nupya a mauzyo ci yano tulinzile ukuyuzya?
14 Mwaelenganya lino mucili ukulanda. Yesu watiile: “Vyonsi ivikafuma mu kanwa, vikafuma mu mwenzo.” (Mate. 15:18) Fwandi, vino tukalanda vikalangilila ivyaya umu myenzo itu. Acino mwayuzya ukuti: ‘Uzye nkalanda icisinka nanti cakuti ukucita vivyo limwi kungandetelela? Vino natwala nanti ukutwalwa, uzye nkataluka uku kulanga icintemwa uku muntu wino ntatwalana nawe? Uzye nkataluka sana uku kulanda mazwi aipe? Uzye nkaya umuteekele lino nkwasuka umuntu uwatansosya?’ Cilamwazwa sana nga mukwelenganya pa mauzyo yaa. Vino mukalanda vyaya wa mulundo uukalemanya icakuzwala. Ndi cakuti mukutaluka uku mazwi aamusaalula, ufi, na mazwi aipe lino mukulanzyanya, cilamwangukila ukuzula untu wa mpiti.
15. Uzye cikapiliula cani ukupopela untu wa mpiti “pa cimuti”?
15 Mwaitemelwa ukusenuka. Mutumwa Paulo waomvizye icilangililo pa kutwazwa ukuvwikisya mulandu uno cacindamila ukusenuka. Walemvile ukuti, tulinzile ukupopela untu wa mpiti “pa cimuti.” (Loma 6:6) Mu nzila yuze, tulinzile ukukolanya Klistu. Tulinzile ukuta ukuya ni miyele iipe ni vicitwa vyonsi vino Yeova wapata. Tulinzile ukucita ivintu vii pakuti tuye na kampingu isanguluke nu kukwata isyuko ilya kwikala manda pe uku nkoleelo. (Yoa. 17:3; 1 Pet. 3:21) Mwaiusya ukuti Yeova atanga asenule masunde yakwe pa kutulenga sile ukuya ni nsansa. Lelo, sweswe tulinzile ukusenuka nu kulauvwila masunde yakwe.—Eza. 1:16-18; 55:9.
16. U mulandu ci uno tulinzile ukutwalilila ukwezya ukukanatungululwa ni vintu iviipe vino imili ikalonda?
16 Mwatwalilila ukwezya ukucimvya ivintu viipe vino imili inu ikalonda. Na pa cisila ica kubatiziwa kwene, mulalondekwa ukutwalilila ukulwisya ivilondwa viipe ivya mwili. Uvwini ivyacitikile umonsi uwi zina ilyakuti Maurício. Lino wali umwance, watandike ukuya ni miyele iipe iya kulalana na onsi yauze. Lyene, wizile atandika ukusambilila Baibo na ya Nte Yakwe Yeova. Nupya lino wasenwike wizile abatiziwa umu 2002. Nanti cakuti Maurício wataombela Yeova pa myaka ingi, walanzile ukuti: “Ndinzile ukutwalilila ukulwisya ukukanacita ivintu iviipe vino umwili ukalonda insita zimwi.” Nomba asileka ukuti vintu vivyo vimutoovole. Lelo, watiile: “Nkakomeleziwa sana ukumanya ukuti nga nsikucita ivintu iviipe vino umwili ukalonda, ala nkuzanzya Yeova.” *
17. Uzye ivyacitikile umwanaci uwi zina ilyakuti Nabiha vyamukomelezya uli?
17 Mwapepa ukuti Yeova amwaazwa nupya mwataila umupasi wakwe, asi maka inu foo. (Gala. 5:22; Filipi 4:6) Tulinzile ukuombesya pakuti tuzuule untu wa mpiti. Uvwini ivyacitikile ya Nabiha. Ya isi yayasiile ala yali sile ni myaka 6. Yalanzile iyati, “Cii calenzile ukuti nauvwa sana uyi. Lino ya Nabiha yakulanga, yatandike ukusoka zuwa. Lyene, izile iyatandika ukukazya imilembo iikavulunganya uwongo, yayanyefile, nupya ikazile umu cifungo pa myaka imwi. Ya nte atandalilanga afungwa, yatandike ukusambilila na ya Nabiha Baibo. Ya Nabiha yatandike ukusenuka sana umu umi. Yalanzile iyati “Kwene cali icanguke ukuta ukucita iviipe vimwi vino nacitanga. Lelo, cantalile sana ukuta ukupeepa.” Ya Nabiha yacuzile sana ukucila pa mwaka onga pakuti yate sile ukupeepa, nomba izile iyata. Uzye yacisile uli vivyo? Yalanzile ukuti: “Icangazwilizye sana, u kupepa lyonsi kuli Yeova.” Ndakai, yakakomelezya yauze ukuti: “Ndi cakuti ningasenuka pakuti nazanzya Yeova, ale yonsi kwene yangakwanisya.” *
MUNGALUNDULUKA MUBATIZIWE NU KUBATIZIWA!
18. Ukulingana na 1 Kolinto 6:9-11, i vyani vino aomvi yakwe Yeova aingi yakwanisya ukucita?
18 Umu manda ya atumwa, antu yamwi yano Yeova wasoolwile ukuti yakateekela pamwi na Klistu, yacisilepo ivintu viipe. Wakwe, yacitanga uzelele, ukucita uzelele na onsi yatupu nanti anaci yatupu, nu kwiya. Lelo, umupasi uwa muzilo wakwe Leza, wayazwilizye ukusenuka. (Belengini 1 Kolinto 6:9-11.) Na ndakai kwene, Baibo yazwa sana antu ukusenuka muli vino yakacita umu umi. * Yata ukucita ivintu iviipe nanti cakuti cayatalile ukucita vivyo. Ivyayacitikile vikalangilila ukuti namwe kwene mungasenuka nu kucimvya ivicitwa iviipe pa kuti mulinge ukubatiziwa.
19. I vyani vino tulasambilila umu cipande icilondelilepo?
19 Ukulunda pa kuzula untu wa mpiti, umuntu akulonda ukubatiziwa alinzile ukuombesya pakuti azwale untu upya. Icipande icilondelilepo cilatwazwa ukulola vino umuntu wiyo angacita, na vino yauze yangamwazwa.
LWIMBO NA. 41 Si Uvwa Ipepo Lyane
^ pala. 5 Pakuti umuntu alinge ukubatiziwa, alinzile ukuitemelwa ukusenuka. Cipande cii cimatwazwa ukulola vino untu wa mpiti waya, mulandu uno tulinzile ukuzulila untu wa mpiti na vino tungacita vivyo. Cipande icilondelilepo naco, cilalanda pali vino tungacita pakuti tutwalilile ukuzwala untu upya na pa cisila ica kubatiziwa kwene.
^ pala. 3 IZWI ILYATILILONDOLOLWA: Kuzula “untu wa mpiti” cikapiliula ukuta ukuya ni miyele nanti ivicitwa ivisizanzya Yeova. Nupya tulinzile ukucita vivyo, lino tutatala twabatiziwa.—Efes. 4:22.
^ pala. 10 Nga mukulonda ukumanyilapo na vyuze, lolini cipande icakuti Baibo Ikaazwa Antu Ukusenuka, “Nalondesyanga Sana Ukusenuka,” icali umu Lupungu Lwa Mulinzi lwakwe Epuleo 1, 2012, ulwayako nu mu Ciyemba nu mu Ciswahili.
^ pala. 16 Nga mukulonda ukumanyilapo na vyuze, lolini cipande icakuti “Baibo Ikaazwa Antu Ukusenuka, ‘Yandanganga Sana Icikuuku,’” icali umu Lupungu Lwa Mulinzi lwakwe Mei 1, 2012. Ulwayako nu mu Ciyemba nu mu Ciswahili.
^ pala. 17 Nga mukulonda ukumanyilapo na vyuze, lolini cipande icakuti “Baibo Ikaazwa Antu Ukusenuka, ‘Lino Nali Umwance, Nasokanga Sana,’” icali umu Lupungu Lwa Mulinzi lwakwe Okotoba 1, 2012. Ulwayako nu mu Ciyemba nu mu Ciswahili.
^ pala. 18 Lolini kambokosi kakuti “ Baibo Ikaavwa Antu Ukusenuka.”
^ pala. 64 ULONDOLOZI WA CIKOPE: Ukuta ukuya ni miyele ni vicitwa iviipe kwaya wa kuzula icakuzwala ca mpiti
