1. Nanao akore ty fiaigna’o taloha ty nianara’o Baiboly?

 NANAO akore ty fomba fiaigna’o taloha ty nianara’o Baiboly tamo o Vavolombelo i Jehovah-o? Ndra ty mieretseretse izay avao varagne le fa heje ty ankamaroantikagne satria tena niraty. Va’e nisy voka’e tamy ty toe-tsaintikagne naho ty toetsentikagne ze raha nihevere ty tontolo toy ho soa naho raty. Naho izay, le ‘tsy nanagne raha tamaegne naho tsy nanagne an’Agnahare’ tika tamy izay. (Efes. 2:12) Faie niova tika naho fa nianatse Baiboly.

2. Inogne ty raha nanjare nihai’o naho fa irehe nianatse Baiboly?

² Naho fa nianatse Baiboly rehe, le nanjare nihai’o tie misy Rae’o ty an-dagnitse agne sady tena tea azo reke. Nanjare nihai’o ka tie naho te hampifale i Jehovah rehe sady te ho agnisa ty mpanompo’e, le mila manao fagnovàgne lahibey amy ty fomba fiaigna’o naho ty toe-tsai’o. Nila niaigne nifagnarake amy ty fitsipi’e miomba ty soa naho ty raty ka rehe.​—Efes. 5:3-5.

3. Inogne ty raha tea i Jehovah hataontika, arake ty Kolosianina 3:9, 10? Le inogne ty hodinehentikagne ato?

³ I Jehovah ty Mpamorogne naho Babantikagne. Manan-jò hamaritse ze raha toko’e hatao naho tsy toko’e hatao o keleia’eo areke reke. Také’e ka ty hikezahantikagne ‘hisintake amy ty toetse taloha naho ty raha fataontikagne tamy izay’, aloha ty hanoagne badisa antika. * (Vakio ty Kolosianina 3:9, 10.) Ty lahatsoratse toy le hagnampe ze magniry hatao badisa hamale ty fagnonteneagne retoa: 1) Ino ty dika tihoe ‘toetse taloha’? 2) Nagnino ty Jehovah ro mandrisike antika mba hagnafake io? 3) Akore ty fomba hanoantikagne izay? Faie ty lahatsoratse toy ka le hagnampe ze fa nivita badisa mba tsy hiheregne amy i toetse talohay sasa.

4. Akore ty atao ty ndaty raike managne i ‘toetse talohay’?

⁴ Amy ty ankapobei’e, le mieretseretse naho manao raha arake ty nofotse ty ndaty managne ty ‘toetse taloha.’ Va’e ho tea tegna, tsiela boseke, tsy hahay hisaotse sady hirohake reke. Va’e ho tea magnente sare vetaveta naho raha misy findesam-batagne maloto vaho filma misy alialy ka reke. Azo antoke fa managne toetse soa avao reke sady va’e hagnenjeke aze ty eretsere’e naho fa mirehake raha raty ndra manao raha raty. Faie tsy vognogne hagnova ty toe-tsai’e naho ty findesam-bata’e reke.​—Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5.

5. Vitantika vao ty hagnafake tanterake i toetse talohay? Hazavao. (Asan’ny Apostoly 3:19)

⁵ Tsy voririke tika. Tsy ho vitantika tanterake areke ty hagnafake ze eretsere-draty naho ze fagnirian-draty agnatentikagne ao. Va’e hanao raha ndra hirehake raha hanegnenantikagne tika kindraike. (Jer. 17:9; Jak. 3:2) Faie naho misintake amy i toetsentikagne taloha rey tika, le tsy hikomandy antika sasa ty toe-tsaigne naho ty fomba fiaignagne arake ty nofotse. Tsy irey sasa ty hahafantaragne antikagne.​—Isaia 55:7; vakio ty Asan’ny Apostoly 3:19.

6. Nagnino tika ro risihe i Jehovah hisintake amy ty toe-tsaigne raty naho ty fahazaran-draty nanagnantikagne taloha rey?

⁶ Tena tea antika ty Jehovah sady tea’e hiadagne ka tika. (Isaia 48:17, 18) Izay ty mahavy aze mandrisike antika hisintake amo o toe-tsaigne ratio naho amo o fahazaran-dratio. Oni’e ka tie manimba ty tegna’e naho magnoho-doza ty ndaty magnodidigne aze ze ndaty magneke ho rese ty fagnirian-draty. Mampikoretse ty arofo’e ty mahavazoho izay.

7. Inogne ty safidy anagnantikagne, arake ty Romanina 12:1, 2?

⁷ Va’e hitsikike antika ty namantika naho ty keleiantika amy ty voaloha’e, naho fa mikezake miova tikagne. (1 Pet. 4:3, 4) Va’e hirehake iareo tie manan-jò hanao ze teantikagne hatao tika fa tsy ndaty ro engantika hirehake antika amy ze raha toko’e hataontikagne. Faie naho ty maregne le magnenga ty tontolo i Satana toy hamokoboko aze ze ndaty tsy magnorike ty fitsipy i Jehovah, fa tsy tihoe manao ze tea’e hatao avao zao. (Vakio ty Romanina 12:1, 2.) Tsy maintsy mijobogne areke tika: Ndra tika tsy hiova amy i toetsentikagne taloha rey, le ty ota naho ty tontolo i Satana toy ro engantika hikomandy  antika. Ndra tika hagnenga i Jehovah hamokoboko antika mba hanagne i toetse tena soa rey, le hanjare ndaty soa.​—Isaia 64:8.

8. Inogne ty hagnampe antika tsy hieretsere-draty naho hisintake amy ty fahazaran-draty?

⁸ Fohy i Jehovah tie va’e ho elaela sady mila mikezake mafe tika vaho hahavita tsy hieretsere-draty naho hisintake amy i toetsentikagne taloha rey. (Sal. 103:13, 14) Faie ho vitantika ty hanao ze fagnovàgne zay, satria mey i Jehovah hilala naho hery tika. Manohagne antika amy ty alala ty Saontsi’e naho ty fagnahi’e masigne vaho ty fandamina’e ka reke. Azo antoke fa nagnampe azo reke. Izao tika le handineke ty raha azo’o atao hisintahagne i toetse taloha rey mba hahafenoa’o fepetse hatao badisa.

9. Magnampe azo hanao inogne ty Saontsin’Agnahare?

⁹ Ampiasao o Baibolio mba handineha’o soa ty tena maha ie azo. Mitovy amo o hetsorò ty Saontsin’Agnahare. Io ty magnampe azo hahatrea tie manao akore maregne ty toe-tsai’o, ty raha rehafe’o naho ty raha atao’o. (Jak. 1:22-25) Afake manoro azo ty fomba hanoagne izay ty mpampianatse azo Baiboly naho o Kristiana matotseo. Ampiasà iareo, ohatse, o Soratse Masigneo mba hagnampeagne azo hamantatse ty toetse’o soa naho ty fahaleme’o. Azo iareo ampianaregne azo ty fomba hahatreavagne fagnazavagne ara-baiboly magnampe azo hahatrea soso-kevetse hisintahagne amy ty fahazaran-draty. Matokia fa vognogne hagnampe azo avao ka ty Jehovah. Oni’e ty raha soa tena afake magnampe azo. Oni’e ka ty raha agnate fo’o ao. (Ohab. 14:10; 15:11) Anò fahazara’o areke ty mivavake ama’e naho ty mianatse ty Saontsi’e isan’andro.

10. Inogne ty ianara’o boake amy ty raha niaigna i Elie?

¹⁰ Matokia fa ty fitsipy i Jehovah ro fara’e soa. Maro ty soa rambese ze ndaty manao ty raha také i Jehovah. Ze ndaty magnorike ty fitsipy i Jehovah zao hajae o ndaty, misy dika’e ty fiaigna’e sady tena sambatse. (Sal. 19:7-11) Faie tsy hoe izay ze ndaty tsy midare ty fitsipy i Jehovah, satria tsy maintsy mibabe ty voka-draty o asa ty nofotseo, hafara’e mijale. Mareho, ohatse, ty raha nirehafe i Elie miomba izay. Tea i Jehovah ty rae aman-drene’e. Faie naho fa nitanora ty Elie, le niarake amy ty naman-draty. Ty voka’e, nanjare nivoatary i nama’e rey hifoke rongony, haloto findesam-batagne naho hangalatse reke. Nirehake ty Elie tie nanjare nitsiela boseke naho nitea aly reke. Hoe ty Elie: “Ze raha nampianaregne ahy tie tsy toko’e hatao ty Kristiana ro nataoko.” Faie tsy nihaligno i Elie ty raha nianara’e tamy ireke mbe nikedey. Niheregne nianatse Baiboly indraike areke ty Elie. Nikezake mafe reke mba hisintake amy i fahazaran-drati’e rey, le natao badisa tamy taogne 2000. Inogne ty soa nirambese’e naho fa nagnorike ty fitsipy i Jehovah reke? Hoe ty Elie: “Milamin-tsaigne raho hinane zao sady malio ty eretsereko.” * Trea amy ty tantara i Elie fa manimba ty vata’e ze ndaty tsy magnorike ty fitsipy i Jehovah. Faie ndra tie eo zay le vognogne hagnampe i ndaty rey hiova reke.

11. Inogne iaby ty raha heje i Jehovah?

¹¹ Mianara halaigne ze raha heje i Jehovah. (Sal. 97:10) Rehafe ty Baiboly tie heje i Jehovah o ‘maso mangarekeo, ty lela zatse mavande, ty tagnagne mampité lio ty ndaty tsy manan-tsiny.’ (Ohab. 6:16, 17) Heje’e ka ‘ze ndaty tea aly naho mpamitake.’ (Sal. 5:6) Tena heje i Jehovah o toetse naho o toe-tsaigne rehoe. Nabaibai’e ohatse ty ndaty tamy ty andro i Noa, satria ni-mpiarotegne ty ndaty tambone tane etoy tamy izay. (Gen. 6:13) Nisaontsy tamy i Malakia mpaminany  ka ty Jehovah tie heje’e o ndaty mivalike naho misarake amy ty vali’eo, ie amy izao tsy nisy raha raty natao i vali’e. Tsy ekén’Agnahare ty fanompoagne atao ze ndaty rezay sady hovalea’e ty raha raty natao iareo.​—Mal. 2:13-16; Heb. 13:4.

12. Inogne ty dika tihoe “malaìgna ty raty”?

¹² Tea i Jehovah ‘halaigne ty raty’ tikagne. (Rom. 12:9) Ty rehake tihoe “malaigne”, le manoro fihetseham-po laleke tsapantika miomba ty raha raike. O rehake iohoe le midika tihoe mangorìgne. Inogne ohatse ty ho tsapa’o naho ampihinanegne hanegne logne rehe? Azo antoke fa ndra ty mieretseretse izay avao aza le fa hampangorìgne naho hamparare azo. Hoe izay ka fa toko’e hampangorìgne antikagne ndra ty mieretseretse tihoe hanao ty raha fa saontsie i Jehovah tie raty.

13. Nagnino tika ro tsy maintsy mitao mba tsy hieretsere-draty?

¹³ Mitaoa mba tsy hieretsere-draty. Misy voka’e amy ty raha ataontikagne ty raha eretseretentika. Izay ty nahavy i Jesosy nampianatse antika mba tsy hieretsere-draty, satria izay ro mitarike antika hanao fahotagne lahibey. (Mat. 5:21, 22, 28, 29) Ia amantika moa ro tsy te hampifale i Babantikagne an-dagnitse agney? Tena ilaegne areke ty magnafake malaky ze eretsere-draty avy an-tsaintikagne ao.

14. Manoro ty inontikagne ty raha rehafentikagne, le inogne iaby ty fagnonteneagne mila saintsaignentika?

¹⁴ Mitaoa mba tsy hisy rehake raty hiboake amy ty vava’o. Hoe ty Jesosy: “Ze raha miboake amy ty vavantikagne, le boake am-pontikagne ao.” (Mat. 15:18) Tena maregne zay. Ty anto’e, mampibaribary ze raha tena am-pontikagne ao ty raha rehafentika. Saintsaigno areke zao: ‘Vognogne hirehake ty maregne avao vao raho ndra tie hisy loza hanjò ahy aza voka ze raha zay? Naho manambaly raho, mitao vao raho mba tsy hitsobore ndra hagneke hotsoboré ty ndaty hafa? Manahake ty fitaoako mba tsy ho voa o aretegne mifindra sady mahafateo vao ty fitaoako mba tsy hirehake raha maloto? Tony avao vao raho naho fa mirehake amy ty ndaty nanao raha nahaboseke ahy?’ Tena hagnampe azo ty fisaintsaignagne ireo. Azo ampitoviegne amo o botòn’akanjò i rehake raty rey. Mora ty magnafake o akanjò naho vahagne i botò’ey. Naho manao ze azontikagne atao areke tika mba tsy hanao rehake maharare, havande ndra hanao rehake maloto, le ho mora amantika ty hisintake amy i toetsentikagne taloha rey.

15. Inogne ty dika tihoe pehegne amy i oren-kataey eo i toetsentikagne taloha rey?

 ¹⁵ Miovà. Mazava soa ty fagnoharagne nampiasà i apostoly Paoly mba hampianaragne antika tie tena ilaegne ty magnova ty fomba fiaignantika. Nisorate’e tie tsy maintsy pehentika amy i ‘oren-kataeỳ’ eo ‘i toetsentikagne’ taloha rey. (Rom. 6:6) Ty dika izay, toko’e ho vognogne hanahake ty modely nimey i Jesosy tika. Vognogne ty ho nipehegne tamy i oren-kataey eo reke mba hampifaleagne i Jehovah. Mila vognogne ty hamono i toe-tsaigne naho i fahazaragne heje i Jehovah rey ka areke tika. Naho itika manao izay, le halio ty eretserentika sady afake mitamà ty hiaigne nainai’e tika. (Jaona 17:3; 1 Pet. 3:21) Tsiarovo fa tsy hovà i Jehovah mba hifagnarake amy ze mete amantika i fitsipi’e rey. Itika ro mila miova mba hiaigne mifagnarake amy i fitsipi’e rey.​—Isaia 1:16-18; 55:9.

16. Nagnino tika ro mila tapa-kevetse ty hanohetse o fagnirian-dratio lognandro?

¹⁶ Tohizo avao ty aly atao’o amo o fagnirian-dratio. Ndra tie afara ty badisa’o aza, le mbe mila mikezake avao rehe mba hisintake amy ty fahazaran-drati’o. Mareho ty raha niaigna i Maurício. Nanagne fomba fiaignagne raty reke tamy ireke mbe nitanora, satria lahilahy manahake aze avao ro nitea’e hilàgne. Faie naho fa nifankatrea tamo o mpanompo i Jehovah-o reke, le nanomboke nianatse Baiboly. Niova reke tafara izay, le natao badisa tamy taogne 2002. Hoe ty Maurício: “Ndra tie fa nanompo i Jehovah tagnate ty taogne maro aza raho, le mbe mila mialy mafe avao mba handreseagne o fagnirian-dratio kindraike.” Faie tsy natao’e hahakivy aze zay. Hoe indraike reke: “Haiko tie naho fa iraho mijobogne ty tsy hagnatanterake i fagnirian-draty rey, le ho fale ty Jehovah. Mahavy ahy ho vognogne hanohy hanao i alỳ avao ty fieretseretako izay.” *

17. Inogne ty raha mampahery nitrea’o boake amy ty tantara i Nabiha?

¹⁷ Mangataha fagnampeagne amy i Jehovah, le miantehera amy i fagnahy masi’ey fa tsy amy ty herim-bata’o avao. Mila mikezake mafe tika mba hisintake amy i toetse taloha rey naho tsy hiheregne amy irey sasa. (Gal. 5:22; Fil. 4:6) Dineho ty raha niaigna i Nabiha toy. Mbe niene-taogne reke le fa nengan-drae’e. Hoe reke: “Tena namparare ty foko ze raha natao’e zay.” Nanjare  nitsiela boseke naho nasiake ty Nabiha naho fa nibey. Nanomboke nivarotse rongony reke le nitratse, hafara’e nigadra tagnate ty taogne maro. Naho fa tafara tatoy, le nifankatrea tamy ty Vavolombelo i Jehovah nitory tam-pirizò agne reke. Nanao fagnovàgne lahibey tamy ty fiaigna’e reke tafara izay. Hoe reke: “Tsy nisarotse tamako ty nisintake tamy ty fahazaran-dratiko ila’e. Faie ty nisintake amo o rongonio ro tena nitantara bey.” Faie nialy tamo o fahazaran-drati’e iohoe avao reke tagnate ty tao’e raike mahery, le nivita’e ty nandrese aze tamy ty fara’e. Akore ty nahavità’e izay? Hoe reke: “Ty fivavahako tsy tapake amy i Jehovah ro tena nagnampe ahy hiala amo o rongonio.” Izao ty hafa’e: “Mino raho fa kanao nivitako ty niova mba hampifale i Jehovah, le afake miova ka ty ndaty iaby ndra ia ndra ia.” *

18. Inogne ty raha nivita ty ankamaroa o vahoa i Jehovah-o, arake ty 1 Korintianina 6:9-11?

¹⁸ Nanagne fahazaran-draty ty ila’e amy i lahilahy naho i ampela tamy ty taonjato voaloha’e, jinobo i Jehovah hiara-manjaka amy i Kristy rey. Ni-mpijangajanga ohatse ty ila’e amy iareo, ni-mpangalatse sady nila lahilahy naho nila ampela manahake aze. Faie nahavita niova iareo noho ty fagnampea ty fagnahy masigne. (Vakio ty 1 Korintianina 6:9-11.) An-tapetrisa’e ka amy izao ty ndaty nahavita nagnova ty fomba fiaigna’e noho ty fagnampea ty Baiboly. * Nivita iareo ty niala amy ty fahazaran-draty iareo ndra tie tsy mora aza ty nanao izay. Ty tantara iareo le mampiseho tie ho vita’o ka ty hisintake amy i toetse’o taloha rey naho ty fahazaran-drati’o mba hahavy azo hahafeno fepetse hatao badisa.

19. Inogne ty hodinehentikagne amy ty lahatsoratse magnarake?

¹⁹ Tsy tihoe misintake amy i toetse taloha rey avao ty ndaty magniry hatao badisa. Mila mikezake mafe mba hiakanjo i toetse vaovaoy ka reke. Hodinehentika amy ty lahatsoratse magnarake tie akore ty hanoantikagne izay naho ty raha azo ty hafa atao mba hagnampeagne antika.