Exeni ambe enga jataka

Índisi jimbo nirani

SEMANA 10

Chájtsï uaaka nóteru ísï jámania eska ióntki

Chájtsï uaaka nóteru ísï jámania eska ióntki

“Nóterujtsï ísï jámaakia eskajtsï ióntki na jámeenga” (KOL. 3:9, Táta Diósïri Uandakua Tata Jesukristueri Aiatsperakua [TDU]).

PIREKUA 29 Ju je kʼéri ambe arhini Jeobaeri arhinhakuani

AMBE ENGACHI EXEAKA *

1. ¿Nénachi jámasïreeni ante dechi Biblieri ambe jorhenguarhini?

 ¿NÉNAJTSÏ jámasïreeni ante dejtsï Biblieri ambe jorhenguarhini Jeobaeri testiguecha jingoni? Uánikuechachi no tsitisïnga indeni ambe miántani, jimbokachi jamberi ísï jámasïreenga ka ísï eratseni eskaksï parhakpinirhu anapuecha na jámajka. Engachi ísï jámeenga, nóchi ma erokuarhikua jatsispka ka nijtuchi jatsipi Tata Diosïni (Efes. 2:12). Joperuchi ueenaspka mójtakurhini engachi jorhenguarhipka Biblieri ambe.

2. ¿Ambejtsï jorhenguarhiski engajtsï ueenapka Biblieri ambe jorhenguarhini?

2 Engajtsï chá na jorhenguarhipani japka Biblieri ambe, chájtsï niáraska jorhenguarhini eskajtsï jatsiska Taatini ma enga auandarhu jaka ka engaksïni kánikua xénchajka. Ístujtsï kurhanguspka eska engajtsï uékeenga Tata Diosï Jeobani jaiapanherantani ka imeeri familia jingoni kuenta úkuarhini, jatsispkajtsï para mójtakurhini ka iásï ménderueni eratsenia. Ka ístu eskajtsï jatsipiringa para janhanharhiani Tata Diosïri juramukuechani (Efes. 5:3-5).

3. a) Eska na uandajka Kolosia 3:9, 10, TDU, ¿ambe uékasïni Tata Diosï Jeoba eskachi uaaka? b) ¿Ambejtsïni jarhuataa úni i jorhenguarhikua?

3 Jimboka Tata Diosï Jeoba jindeeska juchaari Kuerajpiri ka juchaari Taati auandarhu anapu, sésikua jatsisti para uandani nénaksï jatsiski para jámani imeecha engaksï uéjka imeeri familiarhu jarhani. Ka ini ambe arhiasïndi imeechani engaksï uéjka itsï atakuarhini: “Nóterujtsï ísï jámaakia eskajtsï ióntki na jámeenga” * (arhinta je Kolosia 3:9, 10, TDU). ¿Eratsexakijtsï itsï atakuarhini? I jorhenguarhikuaksïni jarhuataati arini ambe míteni: ¿ambe arhikuekasïni ‘ísï jámani eska ióntki’?, ¿andisï uéjki Tata Diosï Jeoba eskachi nóteru ísï jámaakia? ka ¿nénachi uaa ísï úni? Ka engachi itsï atakuarhikia, i jorhenguarhikuajtsïni jarhuataati parachi nóteru méni ísï jámania eskachi ióntki na jámeenga.

¿AMBE ARHIKUEKASÏNI ÍSÏ JÁMANI ESKA IÓNTKI?

4. ¿Néna jámasïni ima kʼuiripu enga seguirini jarhajka ísï jámani eska ióntki?

4 Kʼuiripu ma enga seguirini jarhajka ísï jámani eska ióntki, sáno méntkisï no sési ambe úsïndi ka no sési ambe eratseni pekaduni jimbo. Jamberi sóntku ikiajti, imajku pendienti pákuarhini, desagradesidueni ka kʼéramakuarhini. Jamberi tsitijti pornografia ambe exeni ka pelikulechani engaksï ísku jándikueri ambeka o engaksï atajperakueri ambeka. Ka nájkiruka ambakiti kʼuiripu máeuaka ka asta jamberi no sési pʼikuarherani indeni ambe jimbo enga uandajka o úni, inde kʼuiripu jatsisti para meru mintsita jingoni uékani mójtakurhini para nóteru no sési ambe eratsenia nijtu no sési ambe úni (Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5).

Engachi nóteru ísï jámajkia eska ióntki, nóteruchi úsïngia imani ambe enga pekadu úrpijka. (Exe je párrafu 5). *

5. ¿Uaachi meru nóteru ísï jámania eskachi ióntki na jámeenga? (Ukuecha 3:19).

5 Jimbokachi no perfektueska, nóchi uaaka meru nóteru eratsenia imani ambe enga no sési jaka nijtu nóteru tsitinia imani ambe enga no sési jaka. Ménichanchi no sési ambe uaaka o uandani ka tátsekuachi no sési pʼikuarherani jarhania (Jer. 17:9; Sant. 3:2). Joperu engachi nóteru ísï jámajkia eska ióntki, nóteruchi jurajkutakuarhisïngia eskajtsïni pekadu no sési ambe úraaka ka iásïchi ménderueni jámasïngia (Is. 55:7; arhinta je Ukuecha 3:19).

6. ¿Andijtsïnisï arhijki Tata Diosï Jeoba eskachi no jámaaka no sési jásï ambe eratseni ka eskachi jurajkuaka imani ambe enga no sési jaka?

6 Tata Diosï Jeobajtsïni arhisïndi eskachi no jámaaka eratseni no sési jásï ambe ka eskachi jurajkuaka imani ambe enga no sési jaka, imajtsïni ísï arhisïndi jimbokajtsïni kánikua xénchasïnga ka jimboka uékasïnga eskajtsïni sési nicheaka (Is. 48:17, 18). Ima mítesti eska engachi imani ambe újka enga no sési jaka, kánikuajtsïni no sési nichesïndi ka ístu eskachi no sési úkuasïnga máteruechani. Ka Tata Diosï kánikua no sési pʼikuarherasïndi enga inde ambe úkuarhijka.

7. Eska na arhijka Roma 12:1, 2, ¿ambechi jatsiski para erakuni?

7 Jamberijtsïni máru parienticha ka amiguecha teresmarhujti jimbokachi jánguarhintaxaka ménderueni jámani (1 Ped. 4:3, 4). Jamberijtsïni arhiati eskachi jucha uaaka irekani na engachi jucha uékaaka ka eskajtsïni no nema jatsiska parajtsïni arhini ambe úni. Peru imeecha engaksï no jiókuarhiajka Tata Diosïri juramukuechani, nóksï úxati ambe engaksï uéjka jimbokaksï jurajkusïnga eska Satanasiri parhakpini arhiauaka ambe engaksï jatsika para úni (arhinta je Roma 12:1, 2). Iáminduechachi jatsiska para erakuni ambe úni: seguirini ísï jámani eskachi ióntki na jámeenga imani ambe úparini enga pekadu ka Satanasiri parhakpini úrpijka, o jurajkuni eskajtsïni Tata Diosï Jeoba mójtakuaka parachi iásï úni ambakiti kʼuiripu máeni (Is. 64:8).

¿NÉNACHI UAA NÓTERU ÍSÏ JÁMANIA ESKA IÓNTKI?

8. ¿Ambejtsïni jarhuataa parachi nóteru eratsenia ni úni imani ambe enga no sési jaka?

8 Tata Diosï Jeoba mítesti eska tiempu uétarhisïnga ka ístu eskachi jatsiska para jánguarhintani parachi nóteru eratsenia ni úni imani ambe enga no sési jaka (Sal. 103:13, 14). Joperu ima úrasïndi imeeri Karakatani, espiritu santuni ka imeeri kúnguarhikuani parachi jánhastiini ka uinhapikua jatsini, ka ístujtsïni jarhuatasïndi parachi úni mójtakuarhini. Jamberijtsï exekia na engaksïni jarhuatakia Tata Diosï Jeoba. Iásïchi exeni jauaka ambe engajtsï uaaka úni chá parajtsï nóteru ísï jámania eskajtsï ióntki na jámeenga ka ístu ambe engajtsï uaaka úni parajtsï úni itsï atakuarhini.

9. ¿Ambeksïni jarhuata úni Tata Diosïri Karakata?

9 Úra je Bibliani parajtsï exekuarhini na engajtsï jásïika. Tata Diosïri Karakata ísïisti komueska espeju ma ka uaatiksïni jarhuatani parajtsï exekuarhini na engajtsï eratsejka, na engajtsï uandajka ka na engajtsï jámajka (Sant. 1:22-25). Ima engaksïni jorhendani jaka Biblieri ambe ka ístu máteru erachicha, uaatiksïni íntsaani konsejuechani. Uaatiksïni jarhuatani Biblia jingoni exeni ambe engajtsï sési úni jaka ka ambe nómbe. Ístuksïni jorhendaati néna jirinhantani informasioni enga Bibliarhu pʼitakata jaka engaksïni jarhuataaka parajtsï úni jurajkuni ambe enga no sési jaka. Ka Tata Diosï Jeoba méntkisï listu jarhasïndi paraksïni jarhuatani. No nema jarhasti engaksïni uaaka jarhuatani ísï eska ima, jimboka ima míteska ambe enga jaka chaari mintsitarhu (Prov. 14:10; 15:11). Ísï jimbo, jánguarhi je pauani pauani kómarhini Tata Diosïni ka jorhenguarhini imeeri Karakatani.

10. ¿Ambejtsï jorhenguarhisïni Elieri eksperiensia jingoni?

10 Chá mismu exe je eskaksï Tata Diosï Jeobaeri juramukuecha marhuasïnga. Iámindu ambe engajtsïni Tata Diosï Jeoba arhijka, marhuachesïndijtsïni. Imeecha engaksï ísï újka eskaksï Tata Diosïri juramukuechani na uandajka, sánderuksï sési irekasïndi, mítestiksï andiksïsï irekani jaki ka ístuksï sánderu tsípikua jingoni irekasïndi (Sal. 19:7-11). Joperu kánikua no sési nikuasïndi imeechani engaksï no ísï újka eskaksï imeeri juramukuecha na uandajka, jimbokaksï úsïnga ambe enga pekadu úraajka. Acheeti ma enga Elie arhinhajka, uandasïndi ambe enga úkuarhijka enga nema no jiókuarhiajka Tata Diosïri juramukuechani. Imeeri taati jémbeechaksï xénchasïreendi Tata Diosï Jeobani, joperu jiáni enga Elie tumbi sapichuepka kúrhiaspti no ambakiti amiguechani. Ístu ueenaspti droga ambe úrani, ísku jándikua ambe niátani ka sïpani jámani. Uandasïndi eska sóntku ikiasïreenga ka eska sánderu no sési jámasïrengia. Ístu uandasïndi: “Parani méntkuni uandantani, ji méntkuni no sáni ísï jámasïreenga eska kristianu ma”. Joperu Elie no mirikurhispti ambe engaksï imeeri taati jémbeecha jorhendapka jiáni enga ima sapichuepka. Joperu sánderu tátsekua, ménderu ueenaspti jorhenguarhini Biblieri ambe. Kánikua jánguarhintaspti para bisiuechani jurajkuani ka uéxurhini 2000 jimbo, itsï atakuarhispti. ¿Néna jarhuataski úni ambe engaksï uandajka Tata Diosïri juramukuecha? Uandasïndi: “Kánikua sési pʼikuarherasïnga ka ambakiti konsiensia ma jatsiska”. * Ísï eska Elie na úkuarhinchapka, imeecha engaksï no jiókuarhiajka Tata Diosïri juramukuechani, jandiajkuksïsï no sési úkuarhijti. Joperu Tata Diosï Jeoba listu jarhasïndi para jarhuataani mójtakukuarhini.

11. ¿Ambe ka ambe kurhunhisïni Tata Diosï Jeoba?

11 Kurhunhi je ambe enga Tata Diosï Jeoba kurhunhijka (Sal. 97:10). Biblia arhisïndi eska Tata Diosï Jeoba kurhunhisïnga “éskuechani engaksï kʼéramakuarhijka, katamba ma enga chkuanderajka ka jájkichani engaksï iurhiri tsïtakujka nemani enga no kulpa jatsika” (Prov. 6:16, 17). Ístu arhisïndi eska no sáni jaiapanheantasïnga “kʼuiripuechani engaksï atajpijka ka nóksï jurhimbitku jámani” (Sal. 5:6). Tata Diosï Jeoba méntku no sáni tsitisïndi enga nema no sési jámajka ka no sési ambe úni, jimbosï kʼamajkuapti no sési úrichani Noéri jurhiatikuechani jimbo, jimbokaksï imeecha úspka eska Echerirhu atajperakua ambe japiringa (Gén. 6:13). Profeta Malakíasini jimbo, Tata Diosï Jeoba uandaspti eska kurhunhiasïnga imeechani engaksï uékantku traisionarijka imeeri uámbani o témbani nomasi paraksï úni diborsiarikuarhini. Tata Diosï Jeoba no sáni jaiapanheantasïndi imeechani engaksï ini ambe újka ka kuenta kurhakuantauati (Mal. 2:13-16; Ebr. 13:4).

Úni ambe ma enga Tata Diosï Jeoba uandajka eska no sési jarhaska, jatsipiringachi para ísï exeni eska tʼirekua ambe arhani enga ambendurhikuarhikia. (Exea je párrafuechani 11 ka 12).

12. ¿Ambe arhikuekasïni kurhunhini imani ambe enga no sési jaka?

12 Tata Diosï Jeobajtsïni juramuchisïndi: Kurhunhi je “indeni ambe enga no sésiika” (Rom. 12:9). Engachi jucha kurhunhijka ambe ma, nisikierachi uékajki exeni. Ju je eranhaskani ambechi úpirini engachi arhinhapiringa parachi arhani tʼirekua enga ambendurhikuarhikia. Engachi exepiringa jamberichi jiuanchapiringa. Májkuenchi jatsiska para úni imani ambe jingoni enga Tata Diosï Jeoba no jaiapanhentajka.

13. ¿Andichisï jatsi para jingontku jámani imani ambe jingoni engachi eratsejka?

13 Xéparini jáma je imani ambe jingoni engajtsï eratsejka. Juchachi imani ambesï újka ambe engachi eratsejka. Ísï jimbojtsïnisï Jesúsi jorhendati eskachi jatsiska para kénditani náki uéjki eratsekuani engajtsïni no sési ambe úraaka (Mat. 5:21, 22, 28, 29TNM). Jimbokachi uékasïnga jaiapanherantani juchaari Taati auandarhu anapuni, uétarhisïndi eskachi méntku no jámaaka imani ambe eratseni enga no sési jaka.

14. ¿Ambeksï xarhatasïni juchaari uandakuecha, ka ambechi jatsipirini para eratsentani?

14 Jorhenguarhi je pʼímukukuarhini. Jesúsi uandaspti: “Ambe enga ma kʼuiripueri penchumikuarhu uérajka, mintsitarhusï uérajti” (Mat. 15:18). Ísïisti, ambe engachi uandajka xarhatasïndi na engachi jásï kʼuiripueka. Kurhamarhikuarhi je: “¿Méntkisï jurhimbitkuni uandasïni nájkirukarini no sési nicheaka? Engani tembuchakia o uambuchani, ¿jingontkuni jámasïni parani no koketiarikuni máteru nemani enga no juchiiti témbeuaka o uámbeeni? ¿Jánguarhintasïni parani no uandontskuarheni ísku jándikueri ambe? ¿Jánguarhintasïni no no sési mókukuarhini engareni nema ikiatajka?”. Arhuta je tiempu ka eratseanta je ini ambe. Ambe engajtsï chá uandajka uaati terukukuarhintani takusï ma jingoni enga botonichani jukaajka. Engajtsï pʼikuantaska botonichani, sánderu fásiliuati pʼíntani takusïni. Ka sáno májkueni, engajtsï chá jánguarhintaska no no sési jásï ambe uandaani, sánderu fásiliuati eskajtsï nóteru ísï jámaakia eska ióntki.

15. ¿Ambechi uaa úni parachi chkarirhu cháparhatani imani ambe engachi ueenga?

15 Ú je ambe enga xáni uétarhiaka parajtsï mójtakukuarhini. Apostoli Pablu ejemplu ma úraspti parajtsïni jarhuatani kurhanguni eskachi jatsiska para mójtakukuarhini. Uandaspti eskachi jatsiska para cháparhatani chkarirhu imani ambe engachi ueenga (Rom. 6:6). Jesúsi jurajkuspti eskaksï cháparhatapiringa chkarirhu jimboka uékasïreenga jaiapanherantani Tata Diosï Jeobani. Májkueni, engachi juchajtu uéjka jaiapanherantani Tata Diosïni, jatsiskachi para mójtakukuarhini ka nóteru únia ambe enga ima kurhunhijka. Engachi uaaka ini ambe, ambakiti konsiensiachi ma jatsiaka ka uaakachi irekani para méntkisï (Juanu 17:3; 1 Ped. 3:21). Ju je no mirikurhini eska Tata Diosï Jeoba no mójtakuauaka imeeri juramukuechani nomasi parajtsïni komforme jatsini. Sánderu sési, juchachisï jatsika para mójtakukuarhini ka ísï úni eskaksï imeeri juramukuecha na uandajka (Is. 1:16-18; 55:9).

16. ¿Andijtsïsï jatsi para seguirini jarhani jánguarhintani no úni imani ambe enga no sési jaka?

16 Jánguarhinta je parajtsï nóteru tsitinia imani ambe enga no sési jaka. Nájkirukajtsï itsï atakuarhikia, jatsiskajtsï para jánguarhintani no tsitini imani ambe enga no sési jaka. Eratsenta je Maurícioeri ejempluni enga desde sapichu ueenapka ísï jámani eska nanaka ma, joperu tátsekua míteaspti Jeobaeri testiguechani ka ueenaspti jorhenguarhini Biblieri ambe. Mójtakuspti imeeri irekuani ka 2002 jimbo itsï atakuarhispti. Nájkiruka ióni páni jakaia marhuakuni Tata Diosï Jeobani, uandasïndi: “Méminduni jatsisïnga parani jánguarhintani no no sési jásï ambe eratseni jarhani”. Joperu no jurajkusïndi eska i ambe no sési pʼikuastaaka. Ima uandasïndi: “Engani jánguarhintajka pʼíngukuarhini parani no no sési ambe úni, Tata Diosï Jeoba sési pʼikuarherasïndi jíndeni jimbo”. *

17. ¿Ambeksïni jorhendasïni Nabihaeri ejemplu?

17 Asï mintsinharhikuarhi je, jurajku je eskaksïni Tata Diosï jarhuataaka imeeri espiritu santu jingoni (Gal. 5:22; Filip. 4:6). Parajtsï nóteru ísï jámania eska ióntki, jatsiskajtsï para kánikua jánguarhintani. Exe je ambe enga úkuarhinchapka uarhiiti ma enga Nabiha arhinhajka. Enga seisi uéxurhini jatiripka, taati jémba jurajkuspti. Ima uandantasïndi: “Kánikua no sési pʼikuarheraspka jiáni engareni juchiiti taati ísï jurajkupka”. Jiáni enga kʼéni japka, ima sóntku ikiasïreendi ka no nema jingoni úsïreendi sési pájperani. Ueenaspti droga ambe atarantani, jupikasptiksï ka ióni sáni ónhakata jarhaspti. Máru Jeobaeri testiguecha engaksï nireenga karselirhu aianhpini, ueenasptiksï jorhendani Biblieri ambe ka Nabiha ueenaspti mójtakuarhini. Ima uandantasïndi: “Sóntkuni jurajkuaspka máru bisiuechani joperuni úkua jukanchaspka nóteru itsutania”. Jukari ma uéxurhini jimbo jánguarhintaspti para jurajkuni bisiuni ka úspti jurajkuni. ¿Néna? Ima uandasïndi: “Úspka jurajkuni imani bisiuni jimbokani méntku kómarhini jarhasïreenga Tata Diosï Jeobani”. Ístu uandasïndi: “Seguru jarhaska eska né uéjki uaaka mójtakukuarhini para Tata Diosï Jeobani jaiapanherantani ísï eskani ji na úka”. *

CHÁJTSÏ UAAKA ÚNI AMBE ENGA UÉTARHIJKA PARA ITSÏ ATAKUARHINI

18. Eska na uandajka 1 Korintu 6:9-11, ¿ambeksï úskia úni uánikua Tata Diosïri marhuaricha?

18 Primeru siglurhu, máru acheeticha ka uarhiiticha enga Tata Diosï Jeoba erakuapka parakaksï juramupiringa tata Jesukristu jingoni, ióntkiksï no sési ambe niátaspti. Pori ejemplu, máruksï ísku jándikua ambe niátasïreendi, omoseksualisptiksï ka sïpanksï jámasïreendi. Joperu espiritu santueri jarhuajperata jingoni, úsptiksï mójtakuarhini (arhinta je 1 Korintu 6:9-11). Ini jurhiatikuecha jimbo, Biblia uánikuechani jarhuataastia paraksï mójtakuni imeecheri tsípikuani. * Nóteruksï úsïndia imani ambe engaksï kánikua tsitienga ka enga no sési jaka. Imeecheri ejempluksïni xarhatachesïndi eskajtsï chájtu uaaka mójtakukuarhini ka nóterujtsï únia imani ambe enga no sési jaka ka niárantsï itsï atakuarhini.

19. ¿Ambechi exea máteru jorhenguarhikua jimbo?

19 Imeecha engaksï uéjka itsï atakuarhini, jatsistiksï para jánguarhintani paraksï nóteru ísï jámania eskaksï ióntki na jámeenga, joperu ístuksï jatsisti para kánikua jánguarhintani jimbanhi kʼuiripu máeni. Máteru jorhenguarhikua jimbo, exeakachi nénachi uaa ísï úni ka na engajtsïni máteruecha uaaka jarhuatani parachi úni ísï úni.

PIREKUA 41 Jeoba, jíkini kómarhisïnga

^ Enga Biblieri jorhenguarhiri ma uékani jaka itsï atakuarhini, jatsisti para mójtakuarhini. Ini jorhenguarhikua jimbochi exeni jauaka ambe arhikuekasïni ísï jámani eska ióntki, andichisï jatsi para nóteru ísï jámani eska ióntki ka nénachi uaa ísï úni. Ka máteru jorhenguarhikua jimbochi exeaka nénachi uaa seguirini jimbanhi kʼuiripu máeni nájkirukachi itsï atakuarhikia.

^ JUKAPARHAKUA AMBE: Nóteru ísï jámani eska ióntki, arhikuekasïndi mójtakurhini ka nóteru tsitinia imani ambe enga Tata Diosï Jeoba no jaiapanhentajka. Ka jatsiskachi para jiáni ueenani ísï úni ante dechi itsï atakuarhini (Efes. 4:22).

^ Engajtsï uéjka sánderu ambe míteni, exe je artikuluni “La Biblia les cambió la vida: ‘Necesitaba volver a Jehová’”, enga uéraka rebistarhu La Atalaya 1 de abrili de 2012.

^ Engajtsï uéjka sánderu ambe míteni, exe je artikuluni “La Biblia les cambió la vida: ‘Fueron muy amables conmigo’”, enga uéraka rebistarhu La Atalaya 1 de maiu de 2012.

^ Engajtsï uéjka sánderu ambe míteni, exe je artikuluni “La Biblia les cambió la vida: ‘Llegué a ser una joven irritable y agresiva’”, enga uéraka rebistarhu La Atalaya 1 de oktubri de 2012.

^ Exe rekuadruni ““ Biblia jarhuataasti mójtakuni irekua”.

^ AMBE ENGA XARHATAJKA IMAJENI: Nóteru ísï jámania nijtu úni ambe enga pekadu úrpijka, ísïisti komueska takusï ma pʼíntani enga jiánguarhijkia.