1. ¿Bix k-kuxtal kaʼach antes u káajal k-xokik le Bibliaoʼ?

 ¿KʼAJAʼAN wa toʼon bix k-kuxtal antes u káajal k-xokik le Biblia yéetel u testigoʼob Jéeobaoʼ? Yaʼab tiʼ toʼoneʼ maʼ xaaneʼ hasta u pʼeek u kʼaʼajsik, tumen kaʼacheʼ k-tuukul jeʼex u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ yéetel k-beetik le baʼaxoʼob suuk u beetkoʼoboʼ. Jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ teʼ kʼiinoʼob kaʼachoʼ minaʼantoʼon esperanza yéetel minaʼan k-Dios (Efe. 2:12). Chéen baʼaleʼ ka káaj k-xokik le Bibliaoʼ kʼexpaj bix k-tuukul bey xan baʼaxoʼob k-beetik.

2. ¿Baʼaxoʼob t-tsʼáaj cuenta ka káaj k-xokik le Bibliaoʼ?

² Le ka káaj k-xokik le Bibliaoʼ t-tsʼáaj cuenta jach u yaabiltmoʼon k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ. T-ileʼ utiaʼal k-lúubul utsil tiʼ Jéeoba yéetel k-antal ichil u familiaeʼ kʼaʼabéet k-kʼexik bix k-tuukul bey xan bix k-kuxtal. T-ilaj xaneʼ unaj u káajal k-respetartik u leyoʼob (Efe. 5:3-5).

3. 1) Jeʼex u yaʼalik Colosenses 3:9, 10, ¿baʼax u kʼáat Jéeoba ka k-beete? 2) ¿Bix ken u yáantiloʼon le xookaʼ?

³ Jéeobaeʼ yaan u derechoil u yaʼaliktoʼon bix unaj k-kuxtal, tumen k-Taata yéetel letiʼ beetmiloʼon. Tiʼ le máaxoʼob taak u yokjaʼoboʼ ku yaʼalik: «Piteʼex a úuchben modoseʼex paʼteʼ yéetel le baʼaxoʼob suuk a beetkeʼex kaʼachoʼ» * (xok Colosenses 3:9, 10). Wa teech táan a tuklik a wokjaʼeʼ jach yaan u yáantkech le xookaʼ tumen yaan u núukik le óoxpʼéel kʼáatchiʼobaʼ: ¿Baʼax le ‹úuchben modos› ku yaʼalik le Bibliaoʼ?, ¿baʼaxten u kʼáat Jéeoba ka k-pite? yéetel ¿bix jeʼel u páajtal k-beetkeʼ? Chéen baʼaleʼ wa tsʼoʼok a wokjaʼeʼ le xookaʼ yaan u yeʼesiktech baʼax unaj a beetik utiaʼal maʼ u káajal u kaʼa antaltech le modos yaantech kaʼachoʼ.

4. ¿Baʼax ku beetik juntúul máak yaantiʼ le úuchben modosoʼ?

⁴ Juntúul máak yaantiʼ le úuchben modos ku yaʼalik le Bibliaoʼ ku tuklik baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ yéetel chéen ku tsʼoʼokbesik baʼax ku tsʼíiboltik u kʼeban wíinklil. Maʼ xaaneʼ séeb u pʼuʼujul, chéen ku kaxtik u yutsil, maʼatech u tsʼáaik u diosboʼotikil mix baʼal, jach ku creerkuba, uts tu tʼaan u chaʼantik pornografía bey xan películaʼob tuʼux jach ku beetaʼal loob. Maʼ xaan xaneʼ yaantiʼ jatsʼuts modos yéetel jelaʼan u yuʼubikuba yoʼolal le baʼaloʼob maʼ maʼalob ku yaʼalik wa ku beetkoʼ. Chéen baʼaleʼ maʼ tu páajtal u kʼexik le bix u tuukul yéetel le baʼaxoʼob ku beetkoʼ tumen maʼ tu tsʼíiboltik yéetel tuláakal u puksiʼikʼal (Gál. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5).

5. ¿Jeʼel wa u páajtal k-pitik tuláakal le úuchben modos ku yaʼalik le Bibliaoʼ? Tsole (Hechos 3:19).

⁵ Tumen j-kʼebanoʼoneʼ kex k-ilik k-pitik le úuchben modos ku yaʼalik le Bibliaoʼ yaan kʼiineʼ k-tuklik wa k-tsʼíiboltik baʼax maʼ maʼalobiʼ. Yaan horaeʼ kéen tsʼoʼokok k-aʼalik wa k-beetik junpʼéel baʼaleʼ ku yaatal k-óol (Jer. 17:9; Sant. 3:2). Chéen baʼaleʼ wa k-ilik k-beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ ku pʼáatal maʼ tu dominarkoʼon le baʼaxoʼob ku tsʼíiboltik k-kʼeban wíinkliloʼ tumen maʼ beyoʼon jeʼex kaʼacheʼ (Isa. 55:7; xok Hechos 3:19).

6. ¿Baʼaxten ku yaʼaliktoʼon Jéeoba ka k-kʼex bix k-tuukul yéetel ka k-pʼat le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak suuk k-beetkoʼ?

⁶ Jéeobaeʼ jach u yaabiltmoʼon yéetel u kʼáat ka xiʼiktoʼon utsil, le oʼolal ku yaʼaliktoʼon ka k-kʼex bix k-tuukul yéetel ka k-pʼat le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak suuk k-beetkoʼ (Isa. 48:17, 18). Letiʼeʼ u yojleʼ wa k-beetik le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak k-tsʼíiboltikoʼ yaan u bin kʼaasil tiʼ toʼon yéetel jeʼel k-beetik loob tiʼ u maasileʼ. Letiʼeʼ ku yaatal u yóol kéen u yil u yúuchul leloʼ.

7. Jeʼex u yaʼalik Romanos 12:1, 2, ¿baʼax kʼaʼabéet k-chʼaʼtuklik?

⁷ Maʼ xaaneʼ jujuntúul k-amigoʼob yéetel k-láakʼtsiloʼobeʼ jeʼel u yaʼalikoʼobtoʼon baʼal kéen u yiloʼob táan k-ilik k-kʼexik k-modoseʼ (1 Ped. 4:3, 4). Maʼ xaaneʼ letiʼobeʼ ku tuklikoʼobeʼ máakeʼ jeʼel u páajtal u kuxtal jeʼel bixak u kʼáateʼ yéetel mix máak unaj u yaʼaliktiʼ mix baʼal. Chéen baʼaleʼ maʼ u tuʼubultoʼoneʼ le máaxoʼob maʼ tu kʼamkoʼob le baʼax ku yaʼalik  Jéeobaoʼ u jaajileʼ maʼ libreʼobiʼ baʼaxeʼ táan u nuʼuktaʼaloʼob tumen u kʼasaʼan yóokʼol kaab Satanás (xok Romanos 12:1, 2). Tuláakloʼon unaj k-chʼaʼtuklik lelaʼ: ¿Yaan wa k-pʼáatal yéetel le modos ku beetik u yantaltoʼon le kʼeban yéetel u yóokʼol kaab Satanásoʼ wa yaan k-chaʼik u nuʼuktikoʼon Jéeoba utiaʼal u jatsʼutstal k-modos tak tuʼux ku páajtal teʼ kʼiinoʼobaʼ? (Isa. 64:8).

8. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-kʼex k-tuukul bey xan le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak suuk k-beetkoʼ?

⁸ Jéeobaeʼ u yojel maʼ chéen chʼaʼabil u kʼexik u tuukul máakiʼ bey xan u pʼatik le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak suuk u beetkoʼ (Sal. 103:13, 14). Le oʼolaleʼ ku meyajtiʼ le Bibliaoʼ, u poder yéetel u kaajal utiaʼal u tsʼáaiktoʼon le naʼat, le muukʼ yéetel le áantaj kʼaʼabéettoʼonoʼ. Maʼ xaaneʼ techeʼ tsʼoʼok a wilik bix u yáantkech Jéeoba. Beoraaʼ yaan k-ilik baʼax unaj u seguer u beetik máak utiaʼal u pʼatik le úuchben modos yaantiʼ utiaʼal ka okjaʼanakoʼ.

9. ¿Baʼax jeʼel u yáantkech a beet u Tʼaan Dioseʼ?

⁹ Meyajnaktech le Biblia utiaʼal a wilik jach bixechoʼ. U Tʼaan Dioseʼ bey junpʼéel néen ku yáantik máak utiaʼal u yilik wa maʼalob bix u tʼaan, bix u tuukul bey xan baʼaxoʼob ku beetkeʼ (Sant. 1:22-25). Jeʼel xan a wáantaʼal tumen le máax tsʼáaiktech xookoʼ bey xan tumen uláakʼ sukuʼunoʼob yaan experiencia tiʼob. ¿Bix jeʼel u yáantkechoʼobeʼ? Jeʼel u meyajtiʼob le Biblia utiaʼal u yeʼeskoʼobtech le baʼax maʼalob ka beetkoʼ bey xan tiʼ baʼax unaj a meyaj. Wa yaan baʼax maʼ chéen chʼaʼabil a pʼatkeʼ jeʼel u kaʼanskoʼobtech a kaxt información jeʼel u yáantkecheʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ u tuʼubultecheʼ Jéeobaeʼ jeʼel u yáantkech jeʼel baʼaxak horaeʼ. Minaʼan mix máak jeʼel u yáantkech jeʼex Jéeobaeʼ tumen letiʼeʼ u yojel baʼax yaan ta puksiʼikʼal (Pro. 14:10; 15:11). Le oʼolaleʼ suukak a orar tiʼ bey xan a xokik sáamsamal le Bibliaoʼ.

10. ¿Baʼax ku kaʼansiktech le baʼax úuch tiʼ Elieoʼ?

¹⁰ Ilawil baʼaxten jach maʼalob le baʼax ku yaʼalik Jéeobaoʼ. Tuláakal baʼax ku yaʼaliktoʼon Jéeobaeʼ utiaʼal k-utsil. Le máaxoʼob ku respetarkoʼob le baʼax ku yaʼalik Diosoʼ ku kiʼimaktal u yóoloʼob yéetel ku yantal u biilal u kuxtaloʼob (Sal. 19:7-11). Chéen baʼaleʼ le máaxoʼob chéen ku tsʼoʼokbeskoʼob le baʼax ku tsʼíiboltik u kʼeban wíinkliloʼoboʼ jach ku muʼyajoʼob. Utiaʼal k-tsʼáaik cuenta baʼax ku yúuchul tiʼ le máaxoʼob maʼ tu beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik Diosoʼ koʼoneʼex ilik baʼax ku yaʼalik juntúul máak ku kʼaabaʼtik Elie. U taataʼob kaʼach Elieeʼ u yaabiltmoʼob Jéeoba, chéen baʼaleʼ letiʼeʼ ka káaj u nojochtaleʼ joʼopʼ u biskuba yéetel máaxoʼob maʼ unajeʼ ka náachchaj tiʼ Dios. Joʼopʼ u drogarkuba, u núupkʼebantal, u yookol yéetel jach kʼaschaj bix u modos. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Joʼopʼ in beetik tuláakal le baʼaxoʼob maʼ unaj u beetik juntúul máax meyajtik Diosoʼ». Chéen baʼaleʼ maʼ tuʼubtiʼ le baʼax kaʼansaʼabtiʼ tu chichniloʼ, le oʼolal káaj u kaʼa xakʼalxoktik le Bibliaoʼ. Tu tsʼáaj u yóol u pʼat u vicioʼob yéetel okjaʼanaj tu añoil 2000. ¿Baʼax utsil tu taasajtiʼ úuchik u tsʼáaik ichil u kuxtal le baʼax ku yaʼalik Jéeobaoʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Bejlaʼeʼ kiʼimak in wóol yéetel maʼ chiʼichnak in concienciaiʼ». * Jeʼex úuchik tiʼ Elieeʼ le máaxoʼob maʼ tu beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Jéeobaoʼ ku bin kʼaasil tiʼob, chéen baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ tu tuklik wa tsʼoʼoktiʼob beyoʼ baʼaxeʼ taak u yáantkoʼob.

11. ¿Baʼaxoʼob u pʼekmaj Jéeoba?

¹¹ Pʼekt le baʼax u pʼekmaj Jéeobaoʼ (Sal. 97:10). Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ u pʼekmaj le baʼaloʼobaʼ: «Ichoʼob jach ku creerkubaʼob, junpʼéel aakʼ ku tuus, [yéetel] kʼaboʼob ku wekikoʼob  u kʼiʼikʼel juntúul máax mix baʼal kʼaas u beetmaj» (Pro. 6:16, 17). Ku yaʼalik xaneʼ «u pʼekmaj le máaxoʼob ku beetkoʼob loob yéetel chéen tuus ku beetkoʼoboʼ» (Sal. 5:6). Tumen jach u pʼekmaj le baʼaloʼob beyaʼ tu xuʼulsaj tiʼ tuláakal le kʼasaʼan máakoʼob tu kʼiiniloʼob Noéoʼ (Gén. 6:13). Jéeobaeʼ tu yaʼalaj xan tiʼ profeta Malaquíaseʼ letiʼeʼ jach u pʼekmaj le máaxoʼob ku traicionartik u núupoʼob chéen utiaʼal u divorciarkubaʼoboʼ. Letiʼeʼ junpuliʼ maʼ tu kʼamik u adoración le máaxoʼob beetik junpʼéel baʼal beyoʼ yéetel yaan u kʼáatik cuenta tiʼob (Mal. 2:13-16; Heb. 13:4).

12. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u sen pʼektaʼal baʼax kʼaas?

¹² Jéeobaeʼ ku yaʼaliktoʼon: «Sen pʼekteʼex le kʼaasoʼ» (Rom. 12:9). Le tʼaan sen pʼekteʼexoʼ ku meyaj utiaʼal u yaʼalaʼaltoʼon baʼax unaj k-beetik yéetel le baʼaloʼob jach kʼaastakoʼob wa tsʼoʼok u tuʼutaloʼoboʼ. ¡Chéen tukult bix jeʼel a wuʼuyikaba wa ka aʼalaʼaktech ka a jaant junpʼéel janal tsʼoʼok tak u jóokʼol u x-nookʼolileʼ! ¿Máasaʼ jeʼel tak u woʼoltikuba a nakʼeʼ? Leloʼ letiʼe baʼax xan unaj k-uʼuyik le kéen taalak t-tuukul junpʼéel baʼax maʼ maʼalob tu táan Jéeobaoʼ.

13. ¿Baʼaxten unaj k-kanáantik baʼax k-tuklik?

¹³ Kanáant baʼax ka tuklik. Le baʼax yaan t-tuukuloʼ letiʼe baʼax péeksikoʼon k-beet junpʼéel baʼaloʼ. Le oʼolal Jesúseʼ tu yaʼaleʼ unaj k-luʼsik t-tuukul tuláakal baʼax jeʼel u léenchʼintikoʼon k-beet junpʼéel baʼal maʼ maʼalob tu táan Dioseʼ (Mat. 5:21, 22, 28, 29). ¿Máasaʼ taak k-lúubul utsil tiʼ k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ? Le oʼolaleʼ le kéen taalak t-tuukul junpʼéel baʼax maʼ maʼalobeʼ unaj k-ilik k-jáan luʼskiʼ.

14. ¿Baʼax ku chíikbesik le baʼaxoʼob k-aʼalikoʼ, yéetel baʼax kʼáatchiʼiloʼob maʼalob ka k-beete?

¹⁴ Kanáant baʼax ka waʼalik. Jesúseʼ tu yaʼalaj: «Le baʼaxoʼob ku jóokʼol tu chiʼ máakoʼ tu puksiʼikʼal máak ku taal» (Mat. 15:18). Leloʼ jach jaaj. U suukileʼ le baʼaxoʼob k-aʼalikoʼ ku chíikbesik le baʼax yaan t-puksiʼikʼaloʼ. Le oʼolal maʼalob ka k-tukle: «¿Kin waʼalik wa u jaajil kex ka pʼáatken kʼaasil? Wa tsʼokaʼan in beeleʼ, ¿kin kanáantik wa maʼ in coquetear? ¿Kin kanáantik wa maʼ in tʼaan tiʼ núupkʼeban? Kéen beetaʼak in pʼuʼujuleʼ, ¿kin kanáantik wa baʼax kin waʼalik?». Le baʼaxoʼob k-aʼalikoʼ jeʼel u páajtal u keʼetel yéetel u botniloʼob junpʼéel nookʼeʼ. ¿Máasaʼ wa k-pitkʼesmaj u botniloʼob junpʼéel nookʼeʼ maas séebaʼan jeʼel k-luʼskeʼ? Bey túun xanoʼ wa k-ilik u xuʼulul k-aʼalik baʼaloʼob kʼaastak, k-tuus yéetel k-tsikbal tiʼ núupkʼebaneʼ bey táan k-pitkʼesik u botniloʼob le úuchben modos yaantoʼonoʼ.

15. ¿Baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal k-bajik teʼ cheʼ k-úuchben modos wa le bix k-kuxtal kaʼachoʼ?

 ¹⁵ Tsʼáa a wóol a kʼex a modos. Apóstol Pabloeʼ tu yaʼaleʼ kʼaʼabéet k-bajik tiʼ junpʼéel cheʼ le úuchben modos yaantoʼonoʼ wa le bix kuxlikoʼon kaʼachoʼ (Rom. 6:6). Jeʼex Jesús tu yóotaj ka baʼajak teʼ cheʼ utiaʼal u lúubul utsil tiʼ Jéeobaoʼ toʼon xaneʼ wa k-kʼáat lúubul utsil tiʼ Jéeobaeʼ kʼaʼabéet k-kʼexik bix k-tuukul yéetel k-pʼatik le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak suuk k-beetkoʼ. Wa k-beetik leloʼ yaan u xuʼulul u chiʼichnaktal k-conciencia yéetel yaan u béeytal k-páaʼtik le kuxtal minaʼan u xuuloʼ (Juan 17:3; 1 Ped. 3:21). Kʼaʼajaktoʼoneʼ Jéeobaeʼ maʼ ken u kʼex u leyoʼob chéen utiaʼal u lúubul utsil toʼon, baʼaxeʼ toʼon unaj k-kʼexik k-tuukul yéetel k-kuxtal (Isa. 1:16-18; 55:9).

16. ¿Baʼaxten unaj u seguer a wilik maʼ a lúubul tiʼ le baʼax maʼ maʼalob ku tsʼíiboltik a kʼeban wíinkliloʼ?

¹⁶ Seguernak a wilik maʼ a lúubul tiʼ le baʼax ku tsʼíiboltik a kʼeban wíinkliloʼ. Tak ken tsʼoʼokok a wokjaʼeʼ kʼaʼabéet u seguer a wilik maʼ a lúubul tiʼ le baʼax maʼ maʼalob ka tsʼíiboltikoʼ. Koʼoneʼex ilik u experiencia Maurício, juntúul xiʼipal desde tu táankelmil tu beetuba homosexual, chéen baʼaleʼ ka máan tiempoeʼ tu kʼaj óoltaj u testigoʼob Jéeobaeʼ ka káaj u xokik le Bibliaoʼ. Tumen jatsʼuts tu yilil le baʼax ku kanikoʼ tu kʼexaj u kuxtaleʼ ka okjaʼanaj tu añoil 2002. Kex tsʼoʼok u xáantal joʼopʼok u meyajtik Jéeobaeʼ ku yaʼalik: «U jaajileʼ yaan kʼiineʼ jach kʼaʼabéet in wilik maʼ in lúubul tiʼ le baʼax ku tsʼíiboltik in kʼeban wíinkliloʼ». U maʼalobileʼ Maurícioeʼ maʼatech u lúubul u yóol, letiʼeʼ ku yaʼalik: «Ku líiʼsik in wóol in wojéeltikeʼ Jéeobaeʼ kiʼimak u yóol desde maʼ in lúubul tiʼ le baʼax maʼ maʼalob kin tsʼíiboltikoʼ». *

17. ¿Baʼax maas jatsʼuts ta wuʼuyaj tiʼ u experiencia Nabiha?

¹⁷ Kʼáat áantaj tiʼ Jéeoba yéetel chaʼa u yáantkech yéetel u espíritu santo, maʼ a confiar chéen tiʼ le muukʼ yaantechoʼ (Gál. 5:22; Fili. 4:6). U jaajileʼ jach kʼaʼabéet u kanáantkuba máak utiaʼal maʼ u kaʼa búukintik le modos tsʼoʼok u béeytal u luʼskoʼ. Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ juntúul koʼolel ku kʼaabaʼtik Nabiha. Letiʼeʼ seis años yaantiʼ ka pʼaʼat tumen u papá, ku yaʼalik: «Leloʼ tu sen beetaj in muʼyaj». Yoʼolal le baʼax úuchtiʼoʼ ka joʼopʼ u nojochtaleʼ jach séebaʼan u pʼuʼujul. Juntéenjeakileʼ chuʼuk táan u bisik drogaʼobeʼ ka kʼaʼal wa jaypʼéel años. Teʼ kʼiinoʼob  kʼalaʼanoʼ káaj u xook yéetel u testigoʼob Jéeoba ku binoʼob kʼaʼaytaj teʼ cárceloʼ. Yoʼolal leloʼ káaj u kʼexik u kuxtal. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jujunpʼéel vicioʼobeʼ séebaʼan úuchik in pʼatkoʼob. […] Chéen baʼaleʼ maʼ chéen chʼaʼabil tin wilil in pʼatik in tsʼuʼutsʼ chamaliʼ». Máan junpʼéel año táan u yilik u pʼatik u tsʼuʼutsʼ chamal tak ka béeychaji. ¿Baʼax áante? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Le baʼax áantenoʼ letiʼe in sen orar tiʼ Jéeobaoʼ». Ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼalaj: «Wa teen béeychaj in kʼexik in kuxtal utiaʼal in lúubul utsil tiʼ Jéeobaeʼ u kʼáat u yaʼaleʼ jeʼel máaxakeʼ jeʼel u béeytal u beetkeʼ». *

18. Jeʼex u yaʼalik 1 Corintios 6:9-11, ¿baʼax tsʼoʼok u páajtal u beetik yaʼab máaxoʼob meyajtik Dios?

¹⁸ Teʼ yáax siglooʼ jujuntúul tiʼ le xiiboʼob yéetel le koʼoleloʼob yéeyaʼaboʼob utiaʼal u gobernaroʼob yéetel Cristooʼ kʼaas kaʼach bix u kuxtaloʼob. Jujuntúul tiʼ letiʼobeʼ ku traicionartik kaʼach u núupoʼob, homosexualoʼob yéetel ku yookoloʼob. Chéen baʼaleʼ yéetel u yáantaj u espíritu santo Dioseʼ béeychaj u kʼexik u modosoʼob wa le bix u kuxtaloʼob kaʼachoʼ (xok 1 Corintios 6:9-11). Bejlaʼa xaneʼ le Bibliaoʼ tsʼoʼok u yáantik u millonesil máakoʼob utiaʼal u kʼexik u tuukuloʼob yéetel u pʼatkoʼob le baʼaloʼob kʼaastak ku beetkoʼob kaʼachoʼ. * Leloʼ ku yeʼesikeʼ teech xaneʼ jeʼel u páajtal a kʼexik a modos yéetel a kuxtal utiaʼal u páajtal a wokjaʼeʼ.

19. ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?

¹⁹ Utiaʼal u páajtal u yokjaʼ máakeʼ maʼ chéen kʼaʼabéet u yilik u pitik le úuchben modos yaantiʼoʼ baʼaxeʼ kʼaʼabéet xan u yilik u búukintik le túumben modosoʼ. Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik bix jeʼel u páajtal k-beetkeʼ yéetel bix jeʼel u yáantkoʼon u maasileʼ.