1. Asuh nup tö lökngöre tī tö minë tinrīken hī?

 PÒRÔ öi tö samyeūheuvö hēk töfömtöreṙen öi kē ngam vinôkö, ṙòkhöre in lōnu töre öi havai minë tinrīken re pöi hòṅ hanghuṙen tö Yāvē. Lökten ayī-ö hòṅ chumkūöṙen tö inlahen minë mufē re. Pön mihôiṅ minë tinrīken hī min nö lökngöre nö asā nup mufē hī. Yē hī min öi afēkö nup töt löng elkuilōn re, ngaich mihôiṅ min ayī-ö vaichköreṙen in nup ṙô re hēk in nup la-en re inrē. (Efi. 4:17-19) Yē hī pöri fēkö nup tölöök, vai min minë ṙô hī hēk vai inrē min minë la-en kahëken hī. Ṙamlōn min ang Yāvē nö meuk inlahen hī.—Kal. 5:16.

2. Asūp min haköp hī in ngih ātiköl?

² Asā minë haköp hī in nuk urěh ātiköl, ötkô in asökngö minë yamih tötlöng elkuilōn re, mihôiṅ pöri ṙapöre öi ui kēken u. Lökten yē hī urěhēkūö re kē ngam vinôkö, ṙāngen nup la-en ayī-ö nup surīkhö Yāvē. Angū-ö ngih raneh inlahen hī ṙāngen ngam hötṙeh tinrīken re. Yē hī lōnu tö Yāvē nö ṙamlōn nö in hī, ngaich hòṅ hang chööngö ò ayī-ö öi “hayutlöre tö ngam tufömngöre tinrīken.” (Kòl. 3:10) In ngih ātiköl min öi haköplu nö asuh öng ngam tufömngöre tinrīken. Mikahtökūö re inrē min öi sitih inlahen köpsöreṙen hayutlöre tö e.

3. (a) Sitih manah öng ngam inlahen hī hayutlöre tö ngam tufömngöre tinrīken? (b) Ngòh tarik nö sitih inlahen nö hayutlöre tö ngam tufömngöre tinrīken? (Kalatī 5:22, 23)

³ Ngòh tarik mahayutlöre tö ngam “tufömngöre tinrīken,” sā mufē Yāvē anga-aṅ nö in nup la-en re. Ngaich hameuktö  minë ṙòng ngam töhet fanöinylö anga-aṅ nö in minë mufē re hēk la-enre inrē. (Vë-evkūö Kalatī 5:22, 23.) Tö sā ò nö hangenlōn tö Yāvē hēk tö yip tarik ò inrē. (Mët. 22:36-39) Höng ṙamlōn anga-aṅ pòrô nö kihngen. (Yāk. 1:2-4) Vī ngam lanāmö inrē anga-aṅ nö in yip taṙòkhöre. (Mët. 5:9) Hameuktö neūkölōnre anga-aṅ nö in yip tahëng hēk aṅhavin inrē tö ngam manööyö. (Kòl. 3:13) Lōnu inrē anga-aṅ tö tarik nö yöölen. (Lūk. 6:35) In minë la-en ò nö meūkö ngam ṙinatö-ellōn ò nö in Yāvē. (Yāk. 2:18) Yēḵ yip tahëng nö vīlö tanānyö ò, ngaich haṙēmngen re anga-aṅ nö in cha hēk yěn ōt tamölṙô ò nö kēken minë tövaich la-en ngaich ṙapöre anga-aṅ nö in u.—1 Kòr. 9:25, 27; Tai. 3:2.

4. In ngam tö vënyu Kalatī 5:22, 23 kūö yòh öi ötkô öi hěng hēngö asīöp tö minë tinrīken re?

⁴ Yē hī hòṅ hayutlöre tö ngam tufömngöre tinrīken, ngaich hòṅ asīöp minë tövai ayī-ö tinrīkenre, tö vënyu nö im Kalatī 5:22, 23 hēk in nup tahëng inrē miröökö tö vënyu nö imat ngam Paipöl. * Hö-ö ön ngam tinrīken, nö sā nup chehen ṙung tö hěng hěng kölkūö nö hayutlöng. Pön minë tinrīken nö kötaphöre anū-ö tö höö. Tö sā në, yěi hangenlōn tö yip holre ngaich hameuktö ngam neūkölōn re min ayī-ö hēk ngam manööyö re inrē öi in cha. Yē hī pöri havai inlahen re öi tarik, ngaich hòṅ aṅhavin ayī-ö tö ngam neūkölōn hēk ṙāpöre inrē.

5. (a) Tö sitih manah öng ngam inlahen hī öi asīnken Yēsū? (1 Kòrin 2:16) (b) Kūö yòh nö töt ṙanāngen ngam inlahen hī öi haköp inlahen Yēsū?

⁵ Vë-evkūö 1 Kòrin 2:16. Yē hī hòṅ hayutlöre tö ngam tufömngöre tinrīken ‘ngaich hòṅ sā mufē Kristū’ ayī-ö. Tö ngö manah tö hī hòṅ sā mufē Yēsū ngaich asīken ò inrē. Vayö inlahen ök Yēsū nö hameuktö ṙòng ngam töhet fanöinylö nö in nup tinrīken re. Sā tinrīken Yāvē anga-aṅ nö in nup mufē re hēk in nup la-enre inrē. (Hep. 1:3) Yē hī hòṅ sā mufē Yēsū ngaich hòṅ ṙūöhtö mikahkūö re ayī-ö öi haköp nup inlahen ò. Asā ṙòken mikahkūö hī min tö Yēsū ngaich ngatī inlahen min ayī-ö in nup mufē re hēk mihôiṅ min inrē öi sā inlahen ò.—Filip. 2:5.

6. Yē hī öi kihngen öi asīnken Yēsū, asuh nup mihôiṅ kanöplōn hī ṙô?

⁶ Mihôiṅ ayī-ö ngö mufē, ‘hö-ö chin kô öich asīnken Yēsū pön tö töhet anga-aṅ ngaich  töthet chū-ö.’ Yěi ngatī lōn pöri ngaich haköplōn re më-eṅ tö minë tö lūöi ṙô. Raneh, Pò meh öm tö sā vinī-i nā Yāvē hēk tö Yēsū inrē. Lökten yēḵ meh öm ma-ainyre öm hameuktö minë tövai tinrīken sā inlahen cha min më-eṅ. (Ran. 1:26) Innëtö, Kē-ěkūö meh ang Yāvē tö ngam töhet kumlēḵ, ngam tökalēḵ kūö tökalēḵ ikūö ngih panam. Löktö in e inyööken min më-eṅ öm teungten inup la-enre, nup töt kô nö kanò-ò meh ṙung. Linūöiyö, Hö-ö an Yāvē nö kuiyulōn tö meh öm löktö kūö ing töngamuh öm hameukten minë ṙòng ngam töhet fanöinylö. Pön halēn ngö ngam tö hěng köiny samyeūheu ang-aṅ ip yamih ṙētak, ip hē hī min öi vīlöng öi het. (Inm. 20:1-3) Lōnu pöri ang Yāvē tö hī öi pītnyöre asīnkö mufē Yēsū ngaich yē hī pöri kihngen, havëkö inyööken re ayī-ö in Yāvē.

7. Asūp min kahakkö hī?

⁷ Ta-a töi kakkö inlahen Yēsū nö sitih inlahen anga-aṅ nö hameuknyen minë ṙòng ngam töhet fanöinylö. Hěng hěngö kahakkö in min in minë tö fën tinrīken ngaich mikahtö kūöre inrē min öi sitih inlahen öi haköplu öi in Yēsū. Yē hī min öi kakken u ngaich ngëichkö minë intöönö min ayī-ö, nup hatöön hī mihôiṅ öi in re. Hayöökaren inrē min ayī-ö öi sitih inlahen öi halööktit re ngaich möl min öi löngö inlahen tī öi hayutlöre tö ngam tufömngöre tinrīken.

8. Sitih inlahen ang nö hameuktö ngam hanangenlōnre?

⁸ Kirööngen hanangenlōn ök Yēsū tö Yāvē lökten anga-aṅ nö hō-en nup tinöölòre. (Yôh. 14:31; 15:13) Angū-ö ngih tö ṙūöhlöre tī tö ò nö hangenlōn tö yip tarik nö haṙööḵngen re. Ik sā ò misī nö ing panam ngaich holtö hanangenlōn re anga-aṅ nö vë-ekūö yip tarik hěnghöre vayö tinrīken inrē nö in cha ngatī inlahen inrē anga-aṅ nö in yip tökunyāh elmat töre. Hěng öp ihih tinrīken ò inrē nö hameuknyö hanangenlōn, ngam inlahen ò nö haköptö yip tarik tö ngam Pūlngö ngam Tēv. (Lūk. 4:43, 44) Söl in ngam kinpahare anga-aṅ nö hameuktö ṙòken ngam hanangenlōnre tö Yāvē hēk tö yip tarik inrē. Lökten ayī-ö ṙòkhöre öi teūngen tö ngam nômö tö örheūheu aṅ.

9. Sitih inlahen öi asīnken Yēsū öi hameuktö ngam Hanangenlōnre?

⁹ Ṙen in öi kētöre in Yāvē öi kē ngam vinôkö, pöi hangenlōn tö ò. Ōt pöri nup inlahen hī mihôiṅ öi hameuktö hanangenlōnre. Asīnken Yēsū ayī-ö öi hangenlōn tö yip tarik. Ngö ṙô tī Yòhan nö kūich: “Ngòh töt hangenlōn tö holre tö ngòh maheuṅkre, ötkô nö hangenlōn töm Tēv, ngam töt maheuṅk ò.” (1 Yôh. 4:20) Mihôiṅ öm hatöönö re, ‘Iṙòken hanangenlōn öich chū-ö tö holre? Vayö tinrīken hòng chū-ö öich in cha, pòrô cha-a nö öt lēken chu? Kēnyö ṙētakre hòng chū-ö, öich haköptö yip tahëng tö inlahen Yāvē? Hē e inrē hòng chū-ö öich kēnyö ṙētakre pòrô cha-a nö öt ööire hēk kunyah elmat tö nup ṙô chu? Kēnyö ṙātakre hòng chū-ö öich kē ngam la-en inköptö tarik?’—Efi. 5:15, 16.

10. Sitih inlahen ang Yēsū nö vī ngam lanāmö?

¹⁰ Örheūheu ök Yēsū nö vī ngam lanāmö, pòrô yip tarik nö öt vayö ṙô nö vë-ekūö ò, öt havahalvah re pöri anga-aṅ nö in cha. Pön ṙūöhlö alaha cha anga-aṅ nö vī ngam lanāmö nö in yip tahëng hēk sōten cha nö la-al kūö höö. Haköpten yip tarik anga-aṅ, tö sā ngòh òöre yěn öt halāmtöre nö in ngam holmaneukre ngaich höng yanëngen ngam inlahen cha nö ha-öiny ngam Tēv. (Mët. 5:9, 23, 24) Yěn la-al kūöre inrē yip haköptö ò tö cha nö achīöp tö hòṅ kirööng nö in cha, ngaich vī ngam lanāmö ang Yēsū nö el hôi cha.—Lūk. 9:46-48; 22:24-27.

11. Sitih inlahen öi mihôiṅ vī ngam lanāmö?

¹¹ Rö-ö ön nöng anū-ö tölngö inlahen hī vī  ngam lanāmö yěi hòṅ ṙūhöngre tö yip lama-al kūöre. Yēḵ hī öre öi la-al kūöre tö öp hol re, ngaich hòṅ yihtöre ayī-ö öi in ò öi vī ngam lanāmö. Hēk yěi meuk nap tö nët tak öre tö kunyāha lōn nö in höö, ngaich hòṅ hareuskö alaha cha ayī-ö nö vī ngam lanāmö nö in höö. (Filip. 4:2, 3; Yāk. 3:17, 18) Mihôiṅ in öi hatöönö re tö në intöönö, ‘Asūp mihôiṅ tölngö tī chu öich vī ngam lanāmö? Yēḵ chu amahöiṙen haṙivlōn tö tī yip holmaneuk re, ngaich haṙivlōn hòng chū-ö min öich in cha? Yihtöre hòng chū-ö öich halāmtöre öich in cha hēk höktö inlahen cha ṙöng nö havëkö inṙē-ělre? Yē chu öich meuk nap tö nët tak lama-al kūöre, ngaich sitih inlahen chū-ö? Yěn löng hòng ngam inlahen chu öich ṙô-òvö, öich sōten cha nö la-al kūö re?’

12. Sitih inlahen ang Yēsū nö hameuktö ngam neūkölōn re nö in yip tahëng?

¹² Hameuktö ngam neūkölōn ök Yēsū nö in yip tarik. (Mët. 11:28-30) Tö mikūöṙen anga-aṅ tö yip tarik hēk milēḵṙen inrē tö cha. Yē hī ngëichkö ngih inchōḵ elmat, ik sā ök tö hěngtak yöng nyīö aṅ Poinikē nö yihtöre anga-aṅ nö chuh in Yēsū nö ṙô-òv anga-aṅ tö ò nö lë-en öp kūön ò. Urěh anga-aṅ nö öt hō-en ṙô ngam yöng nyīö. Ngaich ik sa ò pöri nö meuk ngam ṙinatö-ellōn ò ngaich möl ngaich anga-aṅ nö lööken tī töp kūön ò. (Mët. 15:22-28) Rö-ö ök Yēsū pön tö aṅhavin tö ngam neūkölōn, ōt pöri nup umuh ṙētak ò nö halēn. Hěngheuh ang Pītör nö ṙô-òv nö in Yēsū, tö ò nö un hateungngö kuilōn Yāvē ngaich vëkö ṙô ò ang Yēsū nö ikūö yik haköptöre. (Māk. 8:32, 33) Pön haköpten cha nö un vaichngö töp tölngö kūöre. Lohten ök Pītör nö haṙivlōn, örheūheu pöri anga-aṅ nö köpölōn tö ngam inlēnöre.

13. Asuh öp ihih tö hěng inlahen hī hameuktö ngam neūkölōn?

¹³ Hēk pī in ṙung kētö inlēnö in yip hanangenlōnre. Tö hěngkangen inrē angū-ö nö inmeuktö neūkölōn hī tö cha. Yē hī hòṅ ngatī inlahen ngaich köpöölōn ayī-ö tö inlahen Yēsū. Tövai ngam inlahen hī löknyö mat ngam Paipöl öi vayö ṙô halēnö cha. Mihôiṅ man ṙatö-ellōnre tö ò nö öthō nöt hang minë inlēnöre min yěn tö hangenlōn anga-aṅ tö Yāvē hēk tö hī. Ngaich ötkô min ayī-ö ngö mufē tö ò nö öthē nö halööktit re. Hatöönö re man, ‘Piyū-u ṙô hòng chū-ö öich vë-ekūö öp tarik öp chūök chu hangenlōn yěn vaichköreṙen anga-aṅ? Holtö hanangenlōnre hòng chū-ö holtö tanānyöre ṙöng öich halēnö ò? Asuh öp chö-öiny chu öich halēnö ò? Kūöre hòng öich līplö öich in ò, kūö chu ṙöng chumkūöṙen tö ò?’

14. Sitih inlahen ang Yēsū nö hameuktö minë tövai la-enre?

¹⁴ Rö-ö ök Yēsū nöng akahakūö tö inlahen re pön kētöre inrē anga-a nö hayööken tarik. Hangenlōn ök Yēsū tö Yāvē, lökten anga-aṅ nö löngö chö-öny nö hayööken yik tarik. Ngatī ayī-ö hòṅ fēkö öp chö-öinyre hayööken yip holre. Hòṅ löng ngam chö-öny hī öi hayööken yip holre. Pi-a öm ngö lōn, ‘Ōt hòng töt löngö mufē nö hayööken holre?’ Tö sā ngih tö hěng inchōḵ elmat, vënyö inlahen yip tarik anga-aṅ mahayööken yip yāich, hö-ö pöri nö tö löng ngam inlahen cha pön höng hòṅ eu-eū cha-a nö ikūö taṙòkhöre tarik. Öt ṙamlōn pöri Yāvē nö in cha pön meuk minë tötlöng inlahen cha.—Mët. 6:1-4.

15. Asūp manah ngam tö löng inlahen hī öi hayööken yip tahëng?

¹⁵ Ngam tö löng manah ngam inlahen hī hayööken höö, tö hī öt chö-öny töre öi hayööken yip tahëng. Hatöönö re man, ‘Höng fēkö inlahen re hòng chū-ö öich hayööken yip tahëng hēk kētöre ṙöng öich in e? Ōt hòng chö-öny chu hayööken yip tahëng?’

16. Asūp mihôiṅ tö örheūheu nö inlahen hī hēk kūö yòh?

¹⁶ Hòṅ ma-ainyre in öi hayutlöre tö ngam tufömngöre tinrīken. Ngatī inrē unôichrit ngam inlahen hī öi kē ngam vinôkö. Sā ṙēngen ngam tumföngöre inyut ön ngam tufömngöre tinrīken, töp inlahen hī hòṅ chumkūöṙen tö e. Ngamuh tö hěng inlahen hī, öi örheūheu hameuknyö ṙòng ngam töhet fanöinylö. Kūö yòh öi hòṅ ngatī inlahen? Pön örheūheu ang Yāvē nö la-evṙen ngaich ngatī inrē ngam töhet fanöinylö ò nö la-evṙen. (Ran. 1:2) In e mikahkūö ayī-ö töre öi hòṅ la-evṙen. Sā ṙô ngam kahūich Yāköp, “Ngam ṙinatö-ellōn nö kapah yěn köhngen tö nup la-en.” (Yāk. 2:26) Rö-ö nö ngam ṙinatö-ellōn pöi hameuknyö minë tahëng tinrīkenre inrē nö in minë la-enre. Yē hī min ngatī inlahen ngaich hameuktöre ayī-ö öi hayöökaṙen tö ngam töhet fanöinylö.

17. Yē hī öt teūngten hameuknyö ṙòng ngam töhet fanöinylö, ngaich sitih inlahen ayī-ö?

¹⁷ Pòrô ngaich öi tö ha-ëhangen kē ngam vinôkö lohten ayī-ö öi öt teungten hameuknyö ṙòng ngam töhet fanöinylö. Yěn ngatī angū-ö ngaich ötkô ayī-ö ṙāngenre. Töi mikahtö elmat re tö ngih töhěng inchōḵ elmat. Tö sā öp lōn meh takô öre inyut yěn takaich, ilööṙen hòng më-eṅ öre öm kavalngen e? Hö-ö. Pöm lohten öm chōkö e ngaich chumkūöṙen hēk min më-eṅ tö e nö un takaich. Ngatī ṙēngen, nö ōt lohten nuk hē meh öm öt vayö inlahen öm in öp holre hēk löhlötī inrē tö ngam manööyö. Um haṙivlōn pöri. Yěm havëkö inṙē-ělre in ò ngaich havailö ngam innôlö min nā-a tö höö. Ngaich pītyöre min më-eṅ öm öt hēk kēken minë tövaich.

18. Asūp mihôiṅ ṙinatö-ellōn hī?

¹⁸ Kirööngen ṙanamlōn in yěi haköp inlahen Yēsū hēk haköplu inrē öi in ò. Yēḵ hī min öi asīnkö inlahen nup mufē Yēsū, ngaich ngatī inlahen min ayī-ö öi in nup la-enre. Ngaich köptī min ayī-ö tö ngam tufömngöre tinrīken yěi ngatī inlahen. In ngih ātiköl in taheui öi ṙôten minë tö fën ṙòng ngam töhet fanöinylö ōt pörī minë tinrīken inrē. Lökten më-eṅ öm mihôiṅ kēnyö ṙātakre öm haköpö u ngaich hatöönö re inrē, ‘Kô-en hòng chū-ö öich hameuknyö ṙòng ngam töhet fanöinylö?’ Teūngen in min tö minë ātiköl in ngam Yöhova Kē Saksiyö Kē Liyē Kōchpīn Ka-it in ngam “tinrīken Kristīön” in ngam “ṙòng ngam töhet fanöinylö.” Ṙatö-ellōnre tö Yāvē nö hayööken meh yěm ma-ainyre öm köptī tö ngam tufömngöre tinrīken.