1. Emhin nela kẹ rẹso uwedẹ nin mhan rẹ lu emhin?

 AHARẸMIẸN ikpẹdẹ eso ọ ye nian nin mhan mianmẹn, la ikpe ne bunbun ki nọn, ọkhẹke nin mhan rebhe ha lu emhin bhi uwedẹ nọn ha ti Jehova bhọ. Nin mhan da sabọ lu iriọ, ọkhẹke nin mhan ha dia iria-eria nọnsẹmhan. Bezẹle? Ranmhude, iria-eria nọnsẹmhan rẹso uwedẹ nin mhan rẹ lu emhin. Ahamiẹn mhan wo ha ria ẹmhọn ebi egbe nọnsẹmhan guanọ, ọ ki re imhan ha talọ yẹ lu emhin bhi uwedẹ nọn imhẹn. (Eph. 4:17-19) Bhi obọ nọnkẹle, mhan ha ria ẹmhọn emhin ne mhẹn, mhan ki ha talọ yẹ lu emhin ne ha ti Aba mhan nin Jehova bhọ.​—Gal. 5:16.

2. Inọnta nela mhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

² Beji a tale bhi uhọnmhọn-ọta nọn gbera, mhan ida sabọ lu ọle nin iria-eria ne imhẹn rebhe hẹi na mhan bhi ọkhọle. Ọkpakinọn, mhan dẹ sabọ zẹ nin mhan hẹi lu rẹkhan ene iria-eria. Ọkuẹsẹ mhan mianmẹn, ọkhẹke nin mhan hẹi yẹ ha talọ, la lu emhin bhi uwedẹ nin Jehova hele. Ọnan hi uwedẹ ọhẹnhẹn, bi emhin nọn lu uhọnmhọn emhin nẹ nin mhan ha lu rẹ kuọ unan ọria nin mhan ka rẹ ha khin mun fia. Ọrẹyiriọ, nin mhan da sabọ wo ha lu ebe ti Jehova bhọ, ọkhẹke nin mhan yẹ re obọ rẹkhan ọne uhi nan nọn yọle: “Bha ha kiẹn eria ọgbọn.” (Col. 3:10) Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ re ewanniẹn ọbhi ene inọnta nan: Be a re ọle ta, nan rẹ “kiẹn eria ọgbọn”? Be imhan ha rẹ ha kiẹn eria ọgbọn yẹ?

3. Beji Galatians 5:22, 23 rẹman, be a re ọle ta, nin ọria rẹ ‘kiẹn ọria ọgbọn’? Be ọria nọn kiẹn ọria ọgbọn rẹ lu emhin yẹ?

³ Ọria nọn ‘kiẹn ọria ọgbọn’ re egbe khọkhọ Jehova bhi  uwedẹ nin ọle rẹ ria eria, bi uwedẹ nin ọle rẹ lu emhin. Ọle re ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale man. Ọle ki yẹ ha ji ẹlinmhin nọn khiale ha rẹso iria-eria nọnsọle, ebi emhin dia ọle yẹ bhi egbe, bi uwedẹ nin ọle rẹ lu emhin. (Tie Galatians 5:22, 23.) Bhi ọsi ijiẹmhin, ọle ki hoẹmhọn Jehova bi ẹbho nesọle. (Matt. 22:36-39) Ọle ki yẹ ha ghọnghọn aharẹmiẹn ọle kuẹlo da ọnọghọ. (Jas. 1:2-4) Ọle ki yẹ ha yi ọria nọn khu ọbhi ọfure. (Matt. 5:9) Ọle re iziẹngbe bi ẹkẹ-ẹjẹjẹ rẹ ne ẹbho lu emhin. (Col. 3:13) Ọle hoẹmhọn ebe mhẹn, yẹ lu ọle. (Luke 6:35) Ọle re uwedẹ nin ọle rẹ lu emhin rẹ rẹman ghe, ọle mhọn urẹọbhọ nọn ziẹnlẹn da Aba ọle nọn ribhi okhun. (Jas. 2:18) Ọle ire ohu sade ẹbho re ẹkẹ khọ ọle. Sẹyẹ, ọle mun egbe ọbhi ibẹẹ sade ọle kuẹlo da edọnmhẹn.​—1 Cor. 9:25, 27; Titus 3:2.

4. Nin mhan da sabọ kiẹn eria ọgbọn, bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha mhọn ikpẹ rebhe nan sounun ọlẹn bhi Galatians 5:22, 23, bi ije nekẹle bhi Baibo?

⁴ Nin mhan da sabọ kiẹn eria ọgbọn, ọkhẹke nin mhan ha mhọn ene ikpẹ rebhe nan sounun ọlẹn bhi Galatians 5:22, 23, bi ije nekẹle bhi Baibo. * Ene ikpẹ nan bha diabe ikpọn nin mhan ne yọ bhi ẹdẹ kẹkẹ. Bhi ọsi ẹmhọanta, ene bunbun bhi ene ikpẹ nan khọ ikpẹ nekẹle. Bhi ọsi ijiẹmhin, ahamiẹn uwẹ gene hoẹmhọn idiake nọnsẹ, uwẹ ki ha mhọn iziẹngbe da ọle, yẹ re ẹkẹ-ẹjẹjẹ rẹ nanlẹn lu emhin. Sẹyẹ, nin uwẹ rẹ gene ha yi ọria esili, ọkhẹke nin uwẹ hẹi ha to bhi egbe. Uwẹ ki yẹ ha yi ọria nọn mun egbe ọbhi ibẹẹ.

5. Be a re ọle ta nan rẹ “[ha] mhọn ọkhọ nọnsi Kristi”? Bezẹle nọn da khẹke nin mhan luẹ ẹmhọn iẹnlẹn nọnsi Jesu? (1 Corinthians 2:16)

⁵ Tie 1 Corinthians 2:16. Nin mhan da kiẹn eria ọgbọn, ọkhẹke nin “mhan [ha] mhọn ọkhọ nọnsi Kristi.” Ọnan rẹman ghe, mhan dẹ luẹ ebi Jesu rẹ ria eria yẹ, yẹ re egbe khọkhọ ọle. Jesu wo re ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale nọnsi Osẹnobulua man nọnsẹn. Bọsi ughegbe nan rẹ daghe egbe nọnsẹn, iriọ Jesu yẹ rẹ re ikpẹ esili nesi Jehova man beji ele dia tee. (Heb. 1:3) Ahamiẹn mhan manman ha ria eria beji Jesu rẹ ria eria, mhan ki manman ha lu emhin bii ọle. Sẹyẹ, mhan ki sabọ manman ha re egbe khọkhọ ọle bhi uwedẹ nin ọle rẹ lu emhin.​—Phil. 2:5.

6. Emhin nela ọkhẹke nin mhan ha mhọn bhi ọkhọle sade mhan dọnmhegbe rẹ kiẹn eria ọgbọn?

⁶ Mhan dẹ be gene sabọ re egbe khọkhọ  ijiẹmhin nọnsi Jesu? Mhan sabọ rẹ riale: ‘Ọria nọn gbale Jesu khin. Mẹn ida sabọ diabe ọle tee!’ Ahamiẹn inian ọ dia uwẹ bhi egbe, ye ene emhin nan re. Ọhẹnhẹn, a man uwẹ bhi uwedẹ nin uwẹ ha da sabọ re egbe khọkhọ Jehova bi Jesu. Bhiriọ, uwẹ dẹ sabọ zẹ nin uwẹ rẹ re egbe khọkhọ ele. Uwẹ dẹ sabọ re egbe khọkhọ ele, arẹmiẹn uwẹ ida sabọ wo lu bii ele tee. (Gen. 1:26) Ọzeva, ahu ẹlinmhin nọn khiale nọnsi Osẹnobulua hi ahu nọn kpọnọ nẹ bhi ọne agbọn nan rebhe. Ọ dẹ rẹkpa uwẹ lu emhin nin uwẹ ọkpa ida sabọ tobuwẹ lu. Ọzea, Jehova lẹnmhin ghe uwẹ ida wo sabọ ha re ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale man bhi uwedẹ nọn gbale nian. Bhi ọsi ẹmhọanta, Aba mhan nọn mhọn oyẹẹ dẹ re ikpe 1,000 nin ẹbho ne da nyẹnlẹn bhi ọne nan rẹ kiẹn eria ne gbale. (Rev. 20:1-3) Ebi Jehova guanọ nin mhan lu nian hi, nin mhan dọnmhegbe ha lu eka nin mhan ha sabọ lu, yẹ mun udu nyan ọlẹn nin ọle rẹkpa mhan.

7. Be imhan ha zilo nyan nian?

⁷ Uwedẹ nela mhan ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ Jesu? Mhan dẹ zilo nyan ikpẹ enẹn ọsi ẹlinmhin nọn khiale ọsi Osẹnobulua. Mhan dẹ daghe ebi mhan ha sabọ miẹn luẹ bhi uwedẹ nin Jesu rẹ re ene ikpẹ nan man yẹ. Mhan dẹ yẹ zilo nyan inọnta eso ne ha rẹkpa mhan rẹ fẹ si mhan be ha dọnmhegbe rẹ ha kiẹn eria ọgbọn.

8. Be Jesu rẹ re oyẹẹ man yẹ?

⁸ Ranmhude Jesu manman hoẹmhọn Jehova zẹle nin ọle da lu emhin kikẹ nin Aba ọle guanọ, yẹ rẹkpa mhan. (John 14:31; 15:13) Uwedẹ nin Jesu rẹ nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan da rẹman ghe, ọle manman hoẹmhọn ẹbho. Ukpẹdẹ-ukpẹdẹ ọle rẹ ha re oyẹẹ bi ẹkẹ-ẹjẹjẹ man, arẹmiẹn ẹbho eso kpokpo ọle. Uwedẹ kpataki nin ọle rẹ ha re oyẹẹ man ẹbho hi, ọle da ha tẹmhọn Agbejele nọnsi Osẹnobulua man ele. (Luke 4:43, 44) Jesu da muegbe rẹ loya yẹ yu bhi obọ eria olukhọ, nin ọle yẹ rẹ rẹman ghe, ọle manman hoẹmhọn Osẹnobulua bi eria. Ranmhude ọnan, mhan rebhe dẹ sabọ nyẹnlẹn bhi ighegheghe.

9. Be imhan ha rẹ sabọ ha re oyẹẹ man yẹ beji Jesu lu?

⁹ Ranmhude mhan hoẹmhọn Aba mhan nin Jehova nọn ribhi okhun, ọle zẹle nin mhan da re egbe guẹ nanlẹn, yẹ mianmẹn. Bhiriọ, bọsi Jesu, ọkhẹke nin mhan re uwedẹ nin mhan rẹ ne ẹbho lu emhin rẹ rẹman ghe mhan hoẹmhọn Jehova. John nin odibo yọle: “Ọria nọn bha sabọ hoẹmhọn obhio ọle nin ọle daghe, ida sabọ hoẹmhọn Osẹnobulua nin ọle isabọ daghe.” (1 John 4:20) Mhan sabọ rẹ nọọn egbe mhan: ‘Mẹn be manman hoẹmhọn ẹbho? Mẹn be re ẹkẹ-ẹjẹjẹ rẹ ne ẹbho lu emhin aharẹmiẹn ele lu ebe khọ mẹn bhi ẹkẹ? Oyẹẹ be re imẹn noo ẹghe, bi igho nọnsẹmhan rẹ rẹkpa ẹbho dọ lẹn Jehova? Mẹn be muegbe rẹ lu ọnan, aharẹmiẹn ebi mẹn lu bha ti ẹbho ne bunbun bhọ, la ele kpokpo mẹn? Mẹn dẹ be sabọ guanọ uwedẹ kẹkẹ nin mẹn ha rẹ manman ha gbe ẹghe bhi iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua?’​—Eph. 5:15, 16.

10. Be Jesu rẹ ha yi ọria ọfure yẹ?

¹⁰ Ọria ọfure Jesu ha khin. Ẹghe nin ẹbho rẹ lu ọle ebe imhẹn, ọle bha lu haosa. Ọle da lu gbera ọnan. Ọle da khu ọbhi ọfure, yẹ taman ẹbho nin ele ha deba ẹbho re ẹmhọn ọi nọnsẹn. Bhi ọsi ijiẹmhin, ọle da taman ele nin ele deba ibhio ele ha ribhi ọfure sade ele guanọ nin Jehova ha miẹn oga nọnsele ọbhi egbe. (Matt. 5:9, 23, 24) Sẹyẹ, ọle da wo ha rẹkpa etuegbe nesọle rẹ re ẹmhọn ọi nọnsẹn, ẹghe nin ele rẹ ha gbugan rẹji ọnọn ke okhun nẹ bhi ẹwẹ ele.​—Luke 9:46-48; 22:24-27.

11. Be imhan ha rẹ ha yi ọria ọfure yẹ?

¹¹ Ọ iyi nin mhan hẹi ha si ẹmhọn ọkpa ọkhẹke nin mhan lu rẹ ha khu ọbhi ọfure.  Ọkpakinọn, ọkhẹkẹ nin mhan dọnmhegbe rẹ deba ẹbho ha ribhi ọfure, yẹ rẹkpa ibhio mhan nin ele ha deba ibhio ele re ẹmhọn ọi nọnsẹn. (Phil. 4:2, 3; Jas. 3:17, 18) Mhan sabọ rẹ nọọn egbe mhan ene inọnta nan: ‘Be imẹn ha muegbe rẹ lu rẹ deba ẹbho ha ribhi ọfure? Ahamiẹn obhio mhan lu emhin nọn ba mẹn bhi egbe, mẹn be re ọne ẹmhọn gbanọ bhi ẹkẹ? Mẹn be mundia khẹ nin ọria nin mẹn bi ọle ko mhọn ẹmhọn ka bu mẹn re dọ tẹmhọn ọbhi ekpẹn? La, mẹn be ka bu ọria re dọ re ẹmhọn ọi nọnsẹn, aharẹmiẹn ọle lu ebe khọ mẹn bhi ẹkẹ? Mẹn be taman ẹbho ne ko mhọn ẹmhọn nin ele dọ tale ọbhi ekpẹn sade ọkhẹke nin mẹn lu iriọ?’

12. Be Jesu rẹ re ifuẹkẹ man yẹ?

¹² Jesu wo ha mhọn ifuẹkẹ da ẹbho. (Matt. 11:28-30) Ọle da re ọnan man bhi uwedẹ nin ọle rẹ ne ẹbho ha lu emhin, arẹmiẹn ọle ribhi idia nọn bha lẹkhẹ. Bhi ọsi ijiẹmhin, ẹghe nin okhuo ọkpa nọn na bhi Phoenicia vae rẹ bhii ọle nin ọle re egbe dan ọmọn nọnsọle, ọle bha rẹ ka lu iriọ. Sokpan, ẹghe nin ọle ki rẹ re urẹọbhọ man, Jesu da re egbe dan ọmọn nọnsọle. (Matt. 15:22-28) Arẹmiẹn Jesu mhọn ifuẹkẹ, ọle da yẹ ha re adia nin eria sade ọkhẹke. Ẹgheso, ọle bhọ re adia nin eria nin ọle hoẹmhọn ọlẹn. Bhi ọsi ijiẹmhin, ẹghe nin Peter rẹ ha ta ọta ne ha re Jesu miẹn ghe, ọle bha yẹ lu iho nọnsi Jehova, Jesu da re adia nanlẹn bhi isira edibo nekẹle. (Mark 8:32, 33) Ọ iyi nin ọle rẹ re ẹkhọle lo Peter zẹle nin ọle da lu ọnan. Sokpan, nin ọle rẹ man ọlẹn emhin, yẹ re ọle sekha nin edibo nekẹle nin ele hẹi ha lu ebi a bha je ele le. Edandan iribhọ ghe, ẹkhọle dẹ wo lo Peter. Ọkpakinọn, ọle da miẹn elele bhi ọne adia.

13. Be imhan ha rẹ re ifuẹkẹ man yẹ?

¹³ Ẹgheso, ọ sabọ rẹ khẹke nin uwẹ re adia nin ẹbho nin uwẹ hoẹmhọnlẹn, nin uwẹ rẹ rẹman ghe, uwẹ mhọn ifuẹkẹ da ele. Re egbe khọkhọ Jesu sade uwẹ lu iriọ, beji uwẹ ha rẹ ha ji adia nin uwẹ ha re nin ele ha diẹn mun adia ne ribhi Baibo. Hẹi ha to mun ele. Ha mhọn ọlẹn bhi ọkhọle ghe ele dẹ lu ebe mhẹn. Sẹyẹ, rẹọbhọ ghe ẹbho ne hoẹmhọn Jehova yẹ hoẹmhọn uwẹ, dẹ re obọ rẹkhan adia nin uwẹ re nin ele. Nọọn egbe ẹ ene inọnta nan: ‘Mẹn be mhọn ọne izebhudu rẹ talọ dagbare sade mẹn daghe ọria nin mẹn hoẹmhọnlẹn lu emhin nọn bha gba? Ahamiẹn ọkhẹke nin mẹn re adia nin ọria, mẹn be re ekpẹn talọ, la mẹn be to mun ọne ọria? Bezẹle nin mẹn da guanọ nin mẹn re adia nin ọne ọria? Mẹn be re adia nin ọria ranmhude ẹkẹ ọne ọria khọ mẹn, la ranmhude mẹn guanọ nin mẹn rẹkpa ọle be zẹ?’

14. Be Jesu rẹ lu emhin esili yẹ?

¹⁴ Jesu bha gheghe lẹn emhin esili ne khẹke nin ọle lu, sokpan, ọle da yẹ lu ele. Jesu wo hoẹmhọn Aba ọle. Bhiriọ, ọle da wo ha lu emhin ne gbale. Ọria esili wo guanọ uwedẹ kẹkẹ nin ọle rẹ rẹkpa ẹbho, yẹ lu emhin esili nin ele. Ọ igheghe yi nin mhan rẹ lẹn emhin esili ne khẹke nin mhan ha lu, sokpan, ọkhẹke nin mhan ha lu ele, yẹ ha re ọkhọle esili rẹ lu ọle. Ọria sabọ rẹ nọọn yọle, ‘Ọria dẹ be sabọ lu emhin nọn mhẹn, yẹ re ọkhọle nọn imhẹn rẹ lu ọle?’ Ehe. Bhi ọsi ijiẹmhin, Jesu da tẹmhọn ẹbho ne rẹkpa ene ibhioguele bhi isira ẹbho, beji ẹbho ha da ha gẹn ele. Arẹmiẹn emhin esili ele lu, sokpan, ebi ele lu bha ti Jehova bhọ.​—Matt. 6:1-4.

15. Be imhan ha rẹ sabọ ha yi ọria esili yẹ?

¹⁵ Mhan dẹ sabọ ha yi ọria esili sade mhan re ẹkẹ-ata rẹ lu emhin ne mhẹn. Ọkhẹke nin mhan nọọn egbe mhan ene inọnta nan: ‘Ahamiẹn mẹn lẹn emhin esili nọn khẹke nin mẹn lu, mẹn be gene lu ọle? Bezẹle nin mẹn da lu emhin esili?’

16. Be ọkhẹke nin mhan ha lu ukpẹdẹ-ukpẹdẹ? Bezẹle?

¹⁶ Ọ bha khẹke nin mhan ha riale ghe mhan ha mianmẹn fo, mhan wo kiẹn eria ọgbọn fo sẹsẹsẹ, ghe mhan ida yẹ ha wẹnna ọbhọ. Ọkhẹke nin mhan sẹyẹ dọnmhegbe ha kiẹn eria ọgbọn sade mhan mianmẹn fo. Uwedẹ ọkpa nin mhan ha rẹ sabọ lu iriọ hi, mhan ki ha guanọ uwedẹ kẹkẹ rẹ ha re ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale nọnsi Osẹnobulua man ukpẹdẹ-ukpẹdẹ. Bezẹle? Ranmhude, Jehova noo ẹlinmhin nọn khiale nọnsọle rẹ wẹnna. (Gen. 1:2) Bhiriọ, ikpẹ kikẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale dẹ re imhan ha wẹnna. Bhi ọsi ijiẹmhin, James nin odibo da gbẹn yọle: “Urẹọbhọ nan bha rẹ wẹnna . . . yu.” (Jas. 2:26) Iriọ ọ yẹ dia rẹji ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale nekẹle nesi Osẹnobulua. Ẹghe nọn hi ki rẹ khin nin mhan rẹ re ele man, mhan ki rẹman ghe, ẹlinmhin nọn khiale nọnsi Osẹnobulua rẹkpa mhan.

17. Be ọkhẹke nin mhan rẹ lu emhin yẹ sade mhan bha re ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale man?

¹⁷ Ẹgheso, Kristiẹn nan bhọ miẹn ghe ele mianmẹn bhi ikpe ne bunbun bhọ ire ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale man. Ebe lu uhọnmhọn emhin nẹ hi, nin mhan hẹi ji egbe lọ mhan. Fẹ ọne ijiẹmhin nan ghe. Ahamiẹn uwẹ sọ ukpọn an, nọn wo manman yẹẹ uwẹ rẹ ha re yọ, uwẹ dẹ be re ẹjẹje re fia? Eye. Uwẹ dẹ fẹkẹ re ọne ukpọn ọi nọnsẹn sade uwẹ dẹ sabọ. Sẹyẹ, uwẹ ki mhọn ẹwan ẹdẹ ọbhebhe nin uwẹ hẹi kie sọ ukpọn nọnsẹ a. Iriọ yẹ nọn rẹji mhan. Ahamiẹn ẹghe ribhọ nin uwẹ bha rẹ re ifuẹkẹ, iziẹngbe, la uwedẹ oyẹẹ rẹ ne ọria lu emhin, hẹi ji egbe lọ uwẹ. Dọnmhegbe rẹ bhii ọne ọria nin uwẹ rahiẹ, beji bha ha da ha ribhi ọfure. Sẹyẹ, muegbe nin uwẹ rẹ ha ne ẹbho lu emhin nọnsẹn ẹdẹ ọbhebhe.

18. Be ọkhẹke nin mhan ha mhọn bhi ọkhọle?

¹⁸ Ọ wo ti mhan bhọ nin Jesu rẹ re ijiẹmhin ọbhi otọ nin mhan! Beji mhan ha rẹ ha re egbe khọkhọ uwedẹ nin ọle rẹ ria eria yẹ rẹ lu emhin, ọ ki lẹkhẹ nin mhan rẹ ha lu emhin bii ọle. Mhan ha manman ha re egbe khọkhọ Jesu, mhan ki sabọ ha kiẹn eria ọgbọn. Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan zilo nyan emhin enẹn bhi ẹwẹ ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale. Ọ dẹ ha mhẹn nin uwẹ rẹ re ẹghe ọbhi otọ rẹ luẹ ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale nekẹle, yẹ ria ẹmhọn ebi uwẹ ha rẹ ha re ele man yẹ. Uwẹ dẹ miẹn uhọnmhọn-ọta kẹkẹ ne zilo nyan ikpẹ ọsi ẹlinmhin nọn khiale bhi Research Guide for Jehovah’s Witnesses bhi odotọ uhọnmhọn-ọta nọn yọle “Christian Life” bhi odotọ “Fruitage of the Spirit.” Ha mhọn ọlẹn bhi ọkhọle ghe, ahamiẹn uwẹ dọnmhegbe rẹ kiẹn ọria ọgbọn, Jehova dẹ rẹkpa uwẹ.