Skip to content

Skip to table of contents

CIIN BWAAL CYA KULONG CYA 11

Tungunuk ni Kuvwaal “Buumuut Buhyaabuhy” Haanyim ha Baatiisumw Iibuh

Tungunuk ni Kuvwaal “Buumuut Buhyaabuhy” Haanyim ha Baatiisumw Iibuh

“Vwaalaay buumuut buhyaabuhy.”​—KOL. 3:10, NWT.

MUSAMBW A 49 Tusankishe muoyo wa Yehowa

KADYOOSH *

1. I bwaal kay budy ni bwenzej ha buumuut bwiitut?

 NING mutukaady baman kuhet baatiisumw kukaady mafuk makeeh eecy mivw yivul, tut boos tudy bakat kwiikal ni buumuut budy Yehow mukat. Bwa kwiikal muut wa mushind oow, bikaam tulam meej miitut. Bwabiny? Bwaal meej miitut mady ni bwenzej bukasakan ha buumuut bwiitut. Tut tulang haciibidil habitaatal kwaalakan kwiitut kwa nyeet, twiiyiiy kuleeb ni kulong myand yibiih. (Ef. 4:17-19) Cikwaabw, ki tut tulangil ha myand yilengel, twiiyiiy kwiisamb misang yikwaabw ni tulong myand mu mushind usaasangeej Taat iitut, Yehow.​—Kal. 5:16.

2. I majooj kaay matwiiyiiy kukontonon mu ciin bwaal eecy?

2 Teng mwaakadyeby bileej mu ciin bwaal cishaal, katwiin ni mushind a kulek myand yoos yibiih bwa kay ya tweel mu meej miitut. Ki katwiin bakat bwa kulong myand bilondeshel meej aam. Kuuhal kwiitut kuhet baatiisumw, bikaam tulek kuleeb ni kulong myand mu mushind udy Yehow mukin. Ki bwaal bwa kuuhal ni bwa buseeb buvul bwa kulek buumuut bwa kal. Nook, bwa kusangeej menmen Yehow, bikaam tukooyel cikwaabw ku diiy eedy: “Vwaalaay buumuut buhyaabuhy.” (Kol. 3:10) Mu ciin bwaal eecy, twiiyiiy kwaalabul majooj maloolond aam: “buumuut buhyaabuhy” i biny? I mushind kaay utudy mwa kuvwaal buumuut buhyaabuhy ni tutungunuk ni kulong nook?

“BUUMUUT BUHYAABUHY” I BINY?

3. Bilondeshel mukand a Kalatih 5:22, 23, “buumuut buhyaabuhy,” i biny? I mushind kaay udy muut mwa kwiibuvwaal?

3 “Buumuut buhyaabuhy” i mushind a kulang ni kulong myand yileeleej biikadil bidy naaby Yehow. Muut uvwaavwaal buumuut buhyaabuhy ha kuleej diimum dya spirit a Mawej, hadyey ulong bwa spirit mujilang iikal ni bwenzej ha mushind udyey ulang, udyey wiiyumvw, ni mu bilong bindiy. (Bal Kalatih 5:22, 23.) Cileejel, i mukat Yehow ni baat Bindiy. (Mat. 22:36-39) Muut wa nook, i mulam musangal indiy ning hadyey utaatameen makab. (Jak 1:2-4) I mushikik a bakwaabw talal. (Mat. 5:9) Utuutukij mu diis ni i mwiin myand yilengel hakaakaley mudimw ni bakwaabw. (Kol. 3:13) I mukat myand yilengel ni wiiyiloolong. (Luuk 6:35) Uleeleej mu bilong bindiy mudyey ni diitabij dikasakan kudy Taat indiy udy mu diiwul. (Jak 2:18) Uleeleej mudyey mutalal myand hadyobw bamuyobol ni wiikaakand hadyobw bamuteet.​—1 Kor. 9:25, 27; Tiit 3:2.

4. Bwa kuvwaal buumuut buhyaabuhy, bikaam twiikal ni biikadil bidyobw baleej mu mukand a Biin Kalatih 5:22, 23 teng mu ciisang kahand eeny? Umvwiij.

4 Bwa kuvwaal buumuut buhyaabuhy, bikaam twiikal ni biikadil byoos bidyobw baleej mu mukand a Biin Kalatih 5:22, 23 ni mu verseh yikwaabw ya mu Bibl. * Bikadil eeby, kabiin teng bu bizang bidy muut mwa kuvwaal ciisang kahand. Ki cya kumanyik cidy neey: mishind ya kuleej biikadil eeby, yidy mwa kumweek mu biikadil bikwaabw. Cileejel, uw mwiikal mukat muut neeb, wiiyiiy kumutukijil mu diis ni umulongel myand yilengel. Ni bwiibuh kwiikal biin-biin mwiin myand yilengel, bikaam wiikal mutalal myand ni wiikand.

I MUSHIND KAAY UTUDY MWA KUVWAAL BUUMUUT BUHYAABUHY?

Hatuloolong bikasakan bwa kulang teng bu Yeez, biikaakal biheehel bwiitut kuleej buumuut bwindiy (Tal cikos 5, 8, 10, 12, 14)

5. Kwiikal “ni meej ma Krist,” kumvumvwiij biny? Bwabingany bikaam tulong shikacil a Yeez? (1 Biin Korent 2:16)

5 Bal 1 Biin Korent 2:16. Bwa kuvwaal buumuut buhyaabuhy, bikaam twiikal “ni meej ma Krist.” Cikwaabw, bikaam tumanyik mushind a kulang wa Yeez ni tumwiidikij. Yeez uleeleej diimum a spirit a Mawej eedy mu mushind muwaakan. Bu mudyey muwaakan uleeleej biikadil bya Yehow teng mudyeby. (Ebr. 1:3) Tut tulang bikasakan teng bu Yeez, cikwaabw, twiiyiiy kulong myand teng bu yiy ni twiiyiiy kwiikal ni musangal muvul hatuleeleej biikadil bindiy.​—Fili. 2:5.

6. Bikaam tuvuluk myand kaay hatukaakaam kuvwaal buumuut buhyaabuhy?

6 Kudyok biin-biin mushind utudy mwa kulond mu diikas dya Yeez eeny? Tudy mwa kulang neey: ‘Yeez i muwaakan. Cya kushaaloh bend bu yiy!’ Uw wiiyumvw nook, vuluk myand eey. Cya kuuhal, i bakuhang bwa kufwanok Yehow ni Yeez. Nook, udy mwa kwiibiidikij, ni udy mwa kwiibafwanok, mu mushind kahand. (Kbwa. 1:26) Bwaal bwiibiidy, Spirit mujilang a Mawej i bukash budy buhitok biit byoos. Kudyambulwiish dya bukash oobw, udy mwa kukumbaj myand yiwudy kuy mwa kulong uw kayeeb. Bwaal bwiisaat, Yehow kiin ukulomb bwa uleej leeloow diimumw dya mu spirit mu mushind muwaakan. Biin-biin, Taat iitut a lukat i mulongolol mivw 1 000 bwa baat bady batakamin bwa kwiikal ni buumy bwa mwendeleel ha bulab bwa bashaal bawaakan. (Yil. 20:1-3) Cidy Yehow wiitulomb kaabaak i cya neey: twiikashishomw ni tumweeyeleel ha kukaam dyambulwiish.

7. I bingany bitwiiyiiy kukontonon kaabaak oow?

7 I mu myand kaay, yitudy mwa kwiidikij Yeez? Twiiyiiy kwiisamb mu may makeeh myand yinaay ya diimumw dya spirit a Mawej. Mu bwaal oobw, twiiyiiy kutal citudy mwa kulongel ku mushind waakady Yeez muleej biikadil eeby. Ni twiiyiiy kukontonon majooj makwaabw mady mwa kwiitwambulwiish bwiitut kwiikontonon mu mushind mulengel utudy mwa kuvwaal buumuut buhyaabuhy.

8. I mushind kaay waakady Yeez muleej baat lukat?

8 Lukat luvul lwaakady naalw Yeez bwa Yehow, lwaakady lumusak bwa kukadiley Taat indiy mudimw ni baat. (Jah 14:31; 15:13) Yeez uleejel mushind waakadyey mukat baat bikasakan haakadyey ni buumy ha bulab. Diifuk dyoos, waakady uleej lukat ni micim yimwiit mund, ning mwaakady bakwaabw bamulwiish. Mushind a buseeb waakadyey uleejey baat lukat, i ha kwiibalongweesh myand yitaatal Bukaleng bwa Mawej. (Luuk 4:43, 44) Yeez uleejel cikwaabw lukat, haakadyey mwiitwaal bwa kukadil Mawej mudimw ni baat, ha kwiitabey bwa kukab ni kumuzuhobw kudy bamulong a bibiih. Cilong cindiy eecy, i cikangwiil baat boos njil a kuhetobw buumy bwa mwendeleel.

9. I mushind kaay utudy mwa kwiidikij cileejel cya Yeez hakuleej bakwaabw lukat?

9 Twiilambwiil kudy Yehow ni tuhetel baatiisumw bwaal tudy bakat Taat iitut udy mu diiwul. Nook, teng bu Yeez, bikaam tuleej mutudy bakat Yehow mu mushind utuloolongel baat bakwaabw myand. Mupostol Jah ufundil neey: “Biikal muut uleej ney: “Nady mukat Mawej” yiy kay utal mwaanaabw mu diis, i mwiin makos. Bwaal, kiish mwa kukat Mawej udyey kay mutal biikaley kay mukat mwaanaabw udyey mutalok ni mees.” (1 Jah 4:20) Tudy mwa kwiiyihanguj neey: ‘Naleeleejok baat bakwaabw munady mwiibakat bikasakan eey? Nadyaakal numvwiilok baat bakwaabw lus, ning mudyobw babul bukalang eeny? Lukat lwa mim ludyaakal luusakok bwa kukal mudimw ni diib dyaam ni biit binady naaby bwa kwambulwiish baat bakwaabw bwa kumanyikobw Yehow eeny? Nady mukatok kulong nook ning hady baat bavul kabay banyish kwiikashishomw kwaam eecy hadyobw balek kwiitab myand yinibambambil eeny? Nady mwa kuhetok mishind ya kuhitij diib divul mu mudimw a kwaalabul baat bwa bashaal biiyij eeny?’​—Ef. 5:15, 16.

10. I mushind kaay uleejel Yeez mwa kadyey mushikik a baakwaabw talal?

10 Yeez waakady mushikik a bakwaabw talal. Haakady baat bamulongel bibiih, kaakadyoh bend uhingij bubiih ku bubiih. Ki bilongeley byaakady bivul. Wangacil diihangadik dya kukaam diitalal ni ukashishil bakwaabw bwa kulekobw kukokangan. Cileejel, wiibalongweeshel neey: bikaam bakaam diitalal ni mwaan-naabw bab bikal bakaam bwa Yehow iitab hamb yaabab. (Mat. 5:9, 23, 24) Ni Wambulwiishil bapostol misang ni misang bwa kulekobw kukokangan bwa kumanyik waakady muhitok bakwaabw mukacy mwa bab.​—Luuk 9:46-48; 22:24-27.

11. I mushind kaay utudy mwa kwiikal bashikik ba bakwaabw talal?

11 Bwa kwiikal mushikik a bakwaabw talal, bikaam twiikashishomw bwa kulek kukaamish bilumb. Bikaam twiikashishomw bwa kushikik bakwaabw talal ni bwa kukashish biin-kweet bwa kumanobw bilumbw byaabab mu mushind mulengel. (Fili. 4:2, 3; Jak 3:17, 18) Tudy mwa kwiiyihanguj neey: ‘I biny binady mukat kulong bwa kushikik bakwaabw talal? Iikal mwiin-kweet mwaan-mulum eecy mwaan-mukaj muulongel bibiih, nady mwa kumulaminok cij eeny? Nady mwa kutakaminok teng bwa muut mukwaabw iy angat diihangadik dya kukaam naany diitalal, eecy i mim udy mwa kutwaadij, ning biby bikal neey: i muut mukwaabw udy mukaamish cilumbw eeny? Hadyok mushind, nakaakashishok baat bakwaabw bakookokangan bwa kukamobw diitalal muut ni mukwaabw eeny?’

12. I mushind kaay uleejel Yeez mwaakadyey mukat myand yilengel?

12 Yeez waakady mwiin lukat. (Mat. 11:28-30) Waakady ulong myand yilengel ni mwiikal ni meej malengel haakadyey ushikat ni baat, ning mu biisang bikasakan. Cileejel, haakady mwaan-mukaj wa mu Fenisih mumulomb bwa kondahey mwaan indiy, cya kuuhal, ulekeel kumwaalabul ku dilomb dindiy, ki haleejeley diitabij dikasakan, uleejel bulengel hakondahey mwaan indiy. (Mat. 15:22-28) Bu mwaakadyey mwiin myand yilengel, Yeez kalekeeloh bend bwa kumwaakish mibel. Misang yikwaabw uleejel mwaakadyey ni lukat hakwiikaley habwiih ni baat baakadyey mukat. Cileejel, hakaamin Pyeel kukooyesh Yeez mu mabok bwa alek kulong lukat lwa Yehow, Yeez umubolokeel kuuhal kwa bapostol bakwaabw. (Mark 8:32, 33) Ulongel nook, kabiy bwa kuhweekesh Pyeel milong, ki bwa kumwambulwiish ni bwa kubel biiyij bakwaabw bwa kaay biikal ni meej ma kwiiyelelelobw kaayaabw. Biin-biin Pyeel umvwiil bibiih, ki waakady muhetelok dilongweesh.

13. I mushind kaay utudy mwa kwiikal biin lukat ba biin-biin?

13 Bwiibuh kwiikal mwiin myand ya biin-biin kudy baat bawudy mukat, bikaam wiikal wiibatokeshel myand hawiisaasamb naabw. Uw mulong nook, wiididikij Yeez hakutwaal mibel yidy yishimatil mu may matam ma mu Diiy dya Mawej. Iikal mwiin myand yilengel. Iitab bwa kulong cidyobw batal neey: i cilengel, teekel baat bady bakat Yehow micim ni iitab mubel udyobw bakwaakish ni lukat. Iyihanguj neey: ‘Nadyok ni mucim mukasakan bwa kwambilok muut unady mukat hanamutaatal ulong bwaal kahand bubiih eeny? Mim mutal neey: bikaakaam kumwaakish mubel, naleeleebok mu mushind mulengel, eecy naleeleeb mu mushind mubiih eeny? I biny biisaasak bwa kutwaal mubel? Nadyaakal natwaal mubel bwaal ibafulwiij mund kudy muut eecy i bwaal nady mukat bwa kumwambulwiish eeny?’

14. I mushind kaay uleejel Yeez bulengel?

14 Yeez kaakady teng mumanyik myand yilengel bituh, ki waakady wiiyileej mu bilong. Yeez i mukat Taat indiy, ki bwabiny uloolong teng myand yilengel ni mwiikal ni kabingil kalengel bwa kwiiyilong. Ciikadil cya bulengel ciiyiiy cya biin-biin ku bwenzej budyecy mwa kulongel baat bakwaabw. I ciikadil cimweemweekel mu bilong citudy mwa kuleej bakwaabw bwa kwiibambulwiish. Kabiin bikaam tumanyik bituh bwaal bulengel butudy mwa kulong; bikaam twiikal ni mucim mulengel bwa kwiibulong. Tudy mwa kwiiyihanguj neey: ‘Kudyok mushind udy muut mwa kulong bwaal bulengel mwiikal wiibulong ni mucim mubiih eeny?’ Ing, bidy mwa kwiikal naak. Cileejel, Yeez uleebel bwa baat baakady baakish balam-lam bya bukish, ki balongel bwa bakwaabw bamanyik cyaakadyobw balong ni bwa biikal biibatumbish. Ning mwaakady baat aab balong myand yilengel, Yehow kaakadyoh bend ni musangal bwa cyaakadyobw balong.​—Mat. 6:1-4.

15. I mushind kaay utudy mwa kwiikal baat balengel?

15 Bwiitut kwiikal biin-biin baat balengel bikaam tulong myand yilengel ni lukat. Nook, udy mwa kwiiyihanguj neey: ‘Nady mumanyikok teng myand yilengel ya kulong ki niiyiloolongok eeny? I biny biisaasak bwa kulong myand yilengel?’

I MUSHIND KAAY MULENGEL UTUDY MWA KULAM BUUMUUY BWIITUT BUHYAABUHY?

16. Bikaam twiikal tulong biny diifuk dyoos, ni bwabiny?

16 Katwiin mwa kulang neey: tut baman kuhet baatiisumw, tukaady baman kuvwaal buumuut buhyaabuhy ni katwiin mwa kwiikashishomw cikwaabw bwa kwiikal naabw. Bikaam tulam “cizang ciitut cihyaacihy” mu mushind mulengel. Umw mushind uwudy mwa kulong naak i kukaam mishind yiwudy mwa kuleej diimum dya spirit a Mawej diifuk dyoos. Bwabiny? Bwaal Yehow i Mawej uloolong myand ni udy ni bukash budyey ukadish naabw myand. (Kbwa. 1:2) Nook, biikadil byoos bya diimum dya spirit bidy mwa kwiitusak bwa kulong myand. Cileejel, mwiiyij Jak ufundil neey: “Kwiitabij kukiish kwendel haakaabumw ni myand yiloolong muut, i kwiitabij kufw.” (Jak 2:26) I bya mushind aakaabumw bwa biikadil bikwaabw byoos bya diimum dya spirit a Mawej. Tut biikal naaby diifuk dyoos, tujaajaadik mudy spirit a Mawej wiitwambulwiish.

17. Bikaam tulong biny tut bakaakal kuleej diimum dya spirit?

17 Ning biin Krist baakady bahet baatiisumw kukaady mivw yivul, bady mwa kukaakal kuleej diimum dya mu spirit mu biisang kahand. Ki bwaal budy ni buseeb buvul budy neey: tutungunuk ni kuleej biikadil eeby. Tukontononaay cileejel eecy. Iikaleby neey: cizang ciibuh ciwudy mukat bikasakan cibaayawuk, udy mwa kwiicimbash musang umw eeny? Waakweeh. Baat bavul teng bu uw i bakat kulongolol cyaab cidy cinyanguk kuk mushind. Ni wiikaakal wiicilam bilengel uw muman kulong nook. Bya mushind aakaabumw, uw mutal neey: ukaakeel musang mukwaabw kulongel muut myand ni bulengel, ni kutukij mu diis, eecy ni lukat, kukooyeloh bend mu mabok. Kulomb lus ni mucim aakaabumw kudy mwa kulongolol myand, ni kiihacil ka kwiisamb, ni bwa kulam bulund bwiibuh bulengel ni muut. Ni iikal mwiiswiik bwa kuleej bilengel biikadil eeby mu mafuk maciiyiiy.

18. I bwaal kaay butudy mwa kwiikal bajaadik?

18 Tudy ni dyanyish divul bwa cileejel cidy Yeez mwiitushiil! Hatwiidiidikij bikasakan meej ma Yeez ni mushind waakadyey ulong myand, biiyiiy kwiikal biheehel bwiitut kulong myand teng bu yiy. Tut tulong myand teng bu Yeez, twiiyiiy biin-biin kuvwaal buumuut buhyaabuhy. Mu ciin bwaal eecy, tudy batal teng biikadil binaay bya diimum a spirit a Mawej. Bwabiny kulek kuhitijok diib bwa kulong biikadil bikwaabw bya diimum a spirit ni kulang muwudy mwa kuleej biikadil eeby? Udy mwa kuhet biin bwaal bikwaabw bisaasambil ha ciin bwaal eecy mu Mukanda wa makebulula wa bantemu ba Yehowa mu tubiin bwaal twa neey: “Nsombelu wa buena Kristo” ni “Dimuma dia nyuma.” Iikal mujaadik neey: uw mwiikashishomw bwa kulong ciwudy mwa kulong, Yehow wiiyiiy ukwambulwiish bwa kuvwaal buumuut buhyaabuhy ni bwiibuh kutungunuk ni kwiibulam.

MUSAMBW A 127 Mushindu undi ne bua kuikala

^ mus. 5 Ning tut biikal bakuluuhil mu byaab bishiil-shilangan, tudy mwa “kuvwaal buumuut buhyaabuhy.” Bwa kulong nook, bikaam tutungunuk ni kulongolol mushind iitut a kulang bwa kwiikashishomw ni kulong myand teng bu Yeez. Mu ciin bwaal eecy, twiiyiiy kukontonon bileejel bya Yeez bya mushind a kulang ni kulong myand. Twiiyiiy kutal cikwaabw, mushind utudy teng mwa kutungunuk ni kwiidikij cileejel cindiy ning tut biikal baman ni kuhet baatiisumw.

^ mus. 4 Mu mukand a Biin Kalatih 5:22, 23 kabiin baleejemw biikadil byoos bilengel bidy spirit a Mawej mwa kwiitwambulwiish bwa kwiikal naaby. Bwa kumanyik myand habitaatal bwaal oobw, tal “Majooj ma Babaabal” mu Cibumb cya Muteetekel cya 6/2020.