1. Ni kyahi ekikahamba kutsibu okwa mibere yethu?

 MBULHA thwabatizibawa lino-lino kutse kera, ithwe bosi thwanzire ithwabya n’emibere eya Yehova anzire. Erithoka erikolha ekyo, thutholere ithwatheya amalengekania wethu. Busana naki? Kundi amalengekania wethu akahamba kutsibu okwa mibere yethu. Thwamabera erilengekania okwa bikatsemesaya esyongumbu sy’omubiri, ithukendi bugha n’erikolha ebithuwene. (Efe. 4:17-19) Okwa lhundi lhuhandi, thwamusulya omwa malengekania wethu mw’ebyuwene, ithwangan’ongera eribugha n’erikolha omo nzira eyikatsemesaya Thatha wethu, Yehova.​—Gal. 5:16.

2. Ni bibulyo byahi ebyo thukendi kaniako omo mwatsi ono?

² Ngoku kiri omo mwatsi w’ahanyuma, sithwanga thoka erikakirya amalengekania awosi awathuwene eringira omwa bulengekania bwethu. Aliwe thwangana thwamu erithendi ghendera okwa malengekania ng’ayo. Thuthe thwabatizibwa, thutholere ithwaleka eribugha n’erikolha omo nzira eyo Yehova aponire. Eki ky’ekiika ky’erimbere kandi ekikulhu kutsibu eky’erilhusiryamo omundu wa kera. Aliwe kandi erithoka eritsemesya Yehova ya ndeke, thutholere ithwaghendera okwa kihano kino: ‘Mwambale omundu muhya-muhya.’ (Kol. 3:10) Omo mwatsi ono, thukendi subirya okwa bibulyo bino: “Omundu muhya-muhya” y’owahi? Thwanga mbalha thuthi omundu muhya-muhya n’erilholha embere ithunamwambere?

3. “Omundu muhya-muhya” y’owahi, kandi akambalhawa athi? (Abanya Galatia 5:22, 23)

³ “Omundu muhya-muhya” ly’erilengekania n’erikolha omo nzira eyikakanganaya emibere ya Yehova. Omundu akambalha  omundu muhya-muhya omw’ikangania emikolere y’omulimu wa Nyamuhanga, erilighira omulimu abuyirire erisondolha amalengekania, eriyowa, n’emikolere yiwe. (Soma Abanya Galatia 5:22, 23.) Ng’eky’erileberyako, anzire Yehova n’abandu biwe. (Mt. 22:36-39) Omundu ng’oyo akabya inianatsemire n’omughulhu awithe ebitsibu. (Yak. 1:2-4) Ni mundu oyukahiraho obuholho. (Mt. 5:9) Akaghumisirizaya kandi ni w’olhukeri akakolongana n’abandi. (Kol. 3:13) Anzire ekibuya kandi akakolhakyo. (Lk. 6:35) Omo mikolere yiwe akakanganaya ngoku awithe erikirirya erighumire omu Thatha wiwe w’elhubulha. (Yak. 2:18) Akasighalha inianathekene akahithanibwa, kandi akayikakiraya akalengwako.​—1 Kor. 9:25, 27; Tito 3:2.

4. Busana naki thutholere ithwakangania emibere yosi eyiri omwa Abanya Galatia 5:22, 23?

⁴ Eriambalha omundu muhya-muhya, thutholere ithwabya n’emibere eyosi eyiri omwa Abanya Galatia 5:22, 23 n’omo wandi masako we Biblia. * Emibere eyi siyiri ng’esyongyimba esyo thuk’ambalha obuli lhughuma ahabwalhu. Nibya, emingyi y’okwa mibere eyi yikahambangana. Ng’eky’erileberyako, wamabya kwenene iwanzire mulikyenyu, iwukendi mughumisirizya n’erimukangania olhukeri. Kandi eribya mundu mubuya, wutholere iwabya mwolho kandi oyukayikakiraya.

5. Kikamanyisayaki eribya ‘n’obulengekania bwa Kristo,’ kandi busana naki thutholere ithw’igha okwa ngebe ya Yesu? (1 Abanya Korinto 2:16)

⁵ Soma 1 Abanya Korinto 2:16. Erithoka eriambalha omundu muhya-muhya, thutholere ithwabya ‘n’obulengekania bwa Kristo.’ Ni bugha ambu, thutholere ithwaminya emibere Yesu akalengekanirayamo neryo ithwamugherererya. Yesu akakanganaya ndeke-ndeke emikolere y’omulimu wa Nyamuhanga. Akakanganaya ndeke-ndeke emibere ya Yehova ngoku yine. (Ebr. 1:3) Thukabya thukongera erilengekania nga Yesu, kwa thukan’ongera thuthya erikolha ng’iyo kandi ithwongera erithoka erikangania emibere yiwe.​—Fil. 2:5.

6. Ni byahi ebya thutholere ithwabya ithun’ibukire thunemulengaho eriambalha omundu muhya-muhya?

⁶ Mbwino kwenene kinathokekene ithwe erikwama eky’erileberyako kya Yesu? Ithwangana lengekania thuthi: ‘Yesu iyo ahikene. Sinanga thoka ndeke-ndeke eribya ng’iyo!’ Wamayowa wuthya, ambi iwibuka bino. Eky’erimbere,  muwahangikwa eribya nga Yehova na Yesu. Neryo wangana thwamu eribagherererya kandi wangana thoka, hakiri okwa lhulengo lhulebe. (Enz. 1:26) Ekyakabiri, omulimu abuyirire wa Nyamuhanga awithe amaaka manene omwa buhangwa bwosi. Busana n’obuwathikya bwagho, wangana kolha ebindu ebya wuthe wanga thoka ahabwawu. Ekyakasathu, Yehova lino syali kuyithaghako erikangania ndeke-ndeke emikolere y’omulimu. Nibya okwa bawithe amaha w’erisyabya okwa kihugho, Thatha wethu w’elhubulha abiribahiriraho emyaka 1000 ibo erithoka erisyahikana. (Erib. 20:1-3) Ekya Yehova akathuyithaghako lino ly’erilengaho ngoku thwanga thoka n’eriyikethera obuwathikya bwiwe.

7. Thukayakanaya okuki?

⁷ Kutsibu-tsibu, thwanga gherererya thuthi Yesu? Omwa bikuhi thukendi kania okwa mibere ini y’okwa mikolere y’omulimu wa Nyamuhanga. Okwa buli mughuma, thukendi lhangira ebya thwang’ighira okwa mibere Yesu akanganirayamu emibere eyo. Thukakolha ekyo, thukendi kania okwa bibulyo birebe ebyanga thuwathikya eriyilebya nga thune mukolha thuthi bikahika okwambalha omundu muhya-muhya.

8. Yesu mwakangania athi olhwanzo?

⁸ Olhwanzo lhunene olhwa Yesu awithire Yehova mulhwaleka iniayihayo busana na Thatha wiwe na busana nethu. (Yn. 14:31; 15:13) Omo ngebe yiwe y’okwa kihugho, Yesu mwakangania obunene bw’olhwanzo olhw’awithire abandu. Obuli kiro, iniakakanganaya olhwanzo n’erikwira abandi b’obulighe, nibya n’omughulhu abandi bamuhakanisaya. Enzira ngulhu eyo akanganirayamu kwanzire abandu lyabya iry’eribakangirirya oko Bwami bwa Nyamuhanga. (Lk. 4:43, 44) Kandi Yesu mwakangania olhwanzo lhw’eriyihayo busana na Nyamuhanga n’abandu omw’iligha eriholha olhuholho olhw’erinuba ak’ithibwa omo byalha bya bakolha-nabi. Neryo mwakyungulira ithwe bosi enzira y’eribaniramo engebe y’erikotha.

9. Thwanga gherererya thuthi Yesu omw’ikangania olhwanzo?

⁹ Muthwayihayo oku Yehova n’eribatizibwa kundi thwanzire Thatha wethu w’elhubulha. Neryo nga Yesu thutholere ithwakangania Yehova y’olhwanzo omwa mibere thukathwaliramo abandu. Omukwenda Yoane mwahandika athi: “Oyuthanzire mulikyabu oyo abirilholhako, syanga thoka erianza Nyamuhanga oyo athe athalholhako.” (1 Yn. 4:20) Ithwangana yibulya: ‘Nganabirithungira abandu b’olhwanzo lhunene? Nganakwira abandi b’obulighe ingakolongana nabu, nibya nomubanga nyikolha nabi? Olhwanzo lhukanaleka ingakolesya endambi n’ebya ngawitheko eriwathikya abandi erigha oku Yehova? Nganayitheghekire erikolha eki abangyi nomubanga ghana erisima akaghalha ako ngahiraho kutse nomubanga nyihakanisya? Nangana sondya esyonzira esy’eryongereramo erikolha bingyi omwa mubiiri w’eriyira abigha?’​—Efe. 5:15, 16.

10. Yesu aby’athi oyukahiraho obuholho?

¹⁰ Yesu abya mulhume oyukahiraho obuholho. Omughulhu abandu bamukolha nabi, mwathaliha ekibi ky’omwa kibi. Aliwe mwakolha ekilhabire okw’aho. Iniakalhangira athi hakabya ihane obuholho kandi mwahira omwa bandi mw’omuhwa w’erighunzaho erithendi yitheghererania lyabu. Ng’eky’erileberyako, mwabakangirirya athi batholere ibahiraho obuholho na mulikyabu bamanza Yehova alighe eriramya lyabu. (Mt. 5:9, 23, 24) Kandi ngendo nyingyi mwawathikya abakwenda erighunzaho erithendi yitheghererania lyabu erihambire okwa mukulhu omw’ibo nga nindi.​—Lk. 9:46-48; 22:24-27.

11. Thwangabya thuthi abakahiraho obuholho?

¹¹ Eribya abakahiraho obuholho, si thutholere  thukasubulira okw’ithayihighulha lisa okw’ilethaho amalhwa. Thutholere ithwabya b’erimbere erihiraho obuholho n’abandi kandi ithwahira omo balikyethu mw’omuhwa w’erighunzaho erithendi yitheghererania lyabu. (Fil. 4:2, 3; Yak. 3:17, 18) Ithwangana yibulya ebibulyo bino: ‘Ni byahi ebya ngayitheghekire eriyithalyako nuku ngahireho obuholho n’abandi? Mulikyethu amanyiponesya, nganamubikako ekinigha? Nganalinda owundi eribya w’erimbere erihiraho obuholho, kutse nganabya w’erimbere eribuhiraho, nibya nomwangabya nga n’iyo alyalethaho ekitsibu? Kikayithaghisibwa, nganahira omwa bawithe erithendi yitheghererania mw’omuhwa w’erihiraho obuholho?’

12. Yesu mwakangania athi olhukeri?

¹² Yesu abya w’olhukeri. (Mt. 11:28-30) Mwakangania olhukeri omw’ibya oyuthekene kandi ow’obuyitheghererya, nibya n’omwa mibere eyikalire. Ng’eky’erileberyako, omukali Omukanana abere akamulemba-lemba athi alhamaye omwana wiwe, okw’itsuka, Yesu mwaghana erisaba liwe, aliwe omukali abere akakangania erikirirya linene, omwa lhukeri, Yesu mwalhamya omwana wiwe. (Mt. 15:22-28) Nomwakine indi abya w’olhukeri, Yesu isyali ghana erihabulha abandi. Okwa bundi buthuku, iniakakanganaya olhukeri omw’ihengulha abo anzire. Ng’eky’erileberyako, Petero abere akanza erighunza Yesu y’amani w’erikolha erisonda lya Yehova, Yesu mwamukungira embere sy’abandi bigha biwe. (Mk. 8:32, 33) Akolha eki, isi busana n’erihemulha Petero, aliwe busana n’erimuthendeka n’erikunga abandi bigha okwa miyikangiriro. Ahathe erithika-thika, Petero mwanayowa nabi, aliwe mwaghasirwa omw’ikunga eryo.

13. Thwanga kangania thuthi olhukeri lhw’okwenene?

¹³ Erikangania abo wanzire b’olhukeri lhw’okwenene, okwa bundi buthuku wangana yithagha eribahabulha ahathe eribisirira. Wukakolha ekyo, gherereraya Yesu omw’iseghemerya erihabulha lyawu okwa misingyi eyiri omwa Kinywe kya Nyamuhanga. Ibya iwunathekene. Basondekanayemo ebibuya, iwunayikethere ngoku abanzire Yehova kandi abakwanzire bakendi ligha ndeke erihabulha lyawu ery’olhwanzo. Yibulhaye ebibulyo bino: ‘Nganawithe obuthubaha obw’eribugha ingalhangira omundu oyo nganzire akakolha ekithuwene? Namayithagha erihabulha, nganakanaya omwa lhukeri, kutse ngakanaya omwa butsurumi? Ngwithe kilhubirirwaki ky’erihabulha? Nganahabulha kundi ngahithene oko mundu oyo, kutse ngakikolha erianza erimuwathikya?’

14. Yesu mwakangania athi obubuya?

¹⁴ Yesu syali subulira okw’iminya ekibuya aliwe kandi akakikolha. Yesu anzire Thatha wiwe, neryo mughulhu wosi akakolha ekihikire, inianawithe kilhubirirwa ekihikire. Omubere w’obubuya akalhangirika akahamba oko bandi. Ni mubere owakakanganibawa omw’ikolera abandi b’ebibuya. Sikirighunza erithaminya ekihikire eky’erikolha; thutholere ithwakolha ekihikire, ithunawithe ekilhubirirwa ekihikire. Omundu iniangana bulya, ‘Mbwino kinathokekene erikolha ekindu ekihikire ithunawithe ekilhubirirwa ekithuwene?’ Ee, kithokekene. Ng’eky’erileberyako, Yesu mwakania okwa bawathikaya abera aliwe bamanza abandi baminye ebyo balyahithaya. Ebibuya ebyo mubithabya by’omughaso embere sya Yehova.​—Mt. 6:1-4.

15. Thwanga kangania thuthi obubuya bw’okwenene?

¹⁵ Thwangana kangania obubuya bw’okwenene ithunalyakolha ekindu ekihikire ithunawithe ekilhubirirwa ekyuwene. Neryo iwangana yibulya: ‘Mbwino nganaminya ekihikire eky’erikolha neryo kandi ingakolhakyo? Ngwithe kilhubirirwaki eky’erikolha ebibuya?’

16. Obuli kiro thutholere ithwakolhaki, kandi busana naki?

¹⁶ Ambi isithwaghunzerera thuthi omubiiri w’eriambalha omundu muhya-muhya akahwa thukabatizibwa. Thutholere ithwalholha embere eritheya ekyambalho kyethu ekihya-kihya. Enzira nguma ey’erikoleramo ekyo ly’erilhangira thuthi obuli kiro thukasondekanaya esyonzira esy’erikanganiryamo emikolere y’omulimu wa Nyamuhanga. Busana naki? Kundi Yehova ni Nyamuhanga oyukabya inianemukolha, kandi omulimu wiwe ni kaghalha akakakolha. (Enz. 1:2) Neryo obuli mughuma w’okwa mikolere y’omulimu atholere iniathuhira mw’omuhwa w’eriyira eky’erikolha. Ng’eky’erileberyako, omwigha Yakobo mwahandika athi: “Erikirirya butsira mibiiri liholire.” (Yak. 2:26) Ekyo ky’ekyangana buwa n’okwa yindi mikolere yosi y’omulimu wa Nyamuhanga. Obuli erikanganiayo, thukaha obwema ngoku omulimu wa Nyamuhanga anemuthukoleramu.

17. Thutholere ithwakolhaki thwamalemwa erikangania emikolere y’omulimu?

¹⁷ Nibya n’Abakristayo ababatizibawa kera, hakanayira ibalemwa erikangania emikolere y’omulimu. Aliwe ekikulhu, ly’erithendi bikyako. Thalengekania okwa ky’erileberyako kino. Olhukimba lhwawu olhwa wanzire lhwamatamuka, iwunemwendi kwama kya lhughusa? Eyihi. Iwangana sona ahatamukire kyamathokekana. N’enyuma waho iwukendianza erilhutheya ndeke. Kuthya, hamayira wukalemwa erikangania omundu y’olhukeri, erighumisirizya, kutse olhwanzo, isiwahwa amani. Erisaba ekighanyiro erilhua oko muthima kyanganuwania emyatsi, kandi ikyaleka iwathasyasuba-subania obughuma bwawu n’omundu oyo. Lengaho erilhangira wuthi ekiri ng’ekyo sikirithasyabya.

18. Ni kyahi ekya thutholere ithwabya ithunakakasirye?

¹⁸ Ka thukasima kutsibu eribya Yesu iniabirithuhiriraho eky’erileberyako ekyuwene! Thukabya thukongera erigherererya amalengekania wiwe, kwa kikanathwolhobera kithya erikolha ng’iyo. Thukabya thukongera erikolha nga Yesu, kwa thukanongera thuthya eriambalha omundu muhya-muhya. Omo mwatsi ono, thwamabirikania okwa mibere ini misa ey’okwa mikolere y’omulimu wa Nyamuhanga. Busana naki iwuthahiraho obuthuku obw’eriyeghesya okwa yindi mibere y’okwa mikolere y’omulimu n’erilebya nga wune mukangania wuthi ndeke emibere eyo? Wukendi bana emyatsi eyihambire oko mwatsi ono omwa Obusondoli obw’Erisekulya Omwa Bitabu eby’Abema ba Yehova ahisi sy’omuthwe “Engebe y’Omukristayo” n’omwa “Emikolere y’Omulimu.” Iwangana yikethera ngoku wamakolha owawu, Yehova iniakendi kuwathikya eriambalha omundu muhya-muhya n’erilholha embere iwunamwambere.