1. Ni kiki kili kyatungulula saana bumuntu bwetu?

 ANZIA kine twaakibatiziiwasie leenu ao twakita kale miaka ingi twabatiziiziwe, fwe bonse tutonene kuya twali ni bumuntu butonene Yehova. Eevi tuviinde kukita evio, tupalile kutoosia vituli twatontonkania. Juu ya ki? Paantu bumuntu bwetu buli bwatungululua saana na beelia bituli twatontonkania. Kine lingi tuli twatontonkania palua kwiwaamiizia fwe beene, twakaba kuya twalanda ni kukita bintu bibiipile. (Baef. 4:17-19) Inzi, kine tuli twatontonkania bintu biweeme, kipalile twakaba kuya twalanda ni kukita bintu bili byamusaansamusia Baba weetu, Yehova.​—Bag. 5:16.

2. Tuli kulondoluela biipuzio ki mu leeli lyasi?

² Nga vitwakimona mu lyasi lyakipita, te tuviinda kwanzia bintu byonse bibiipile bingile mu maano etu. Inzi, kunti twasaakula te kunti tukite kukoonkana ni azo malanga abiipile. Ntaanzi ya kubatiziiwa, tupalile kulekela kulanda ni kukita bintu mu nzila isiizi kutona Yehova. Ezio, i nzila ya kuanza kabili ya mana saana ya kuvuula bumuntu bwa kale. Anzia evio, pakuti tumusaansamusie saana Yehova, tupalile kabili kunakila malaizio alandile eevi: ‘Vuale bumuntu bwa leenu.’ (Bakol. 3:10) Mu leeli lyasi tuli kwasuka beebi biipuzio: “Bumuntu bwa leenu” ni kiki? Kunti twavuala siani bumuntu bwa leenu ni kutwalilila kuya twabusuungile?

3. Nga vilandile Bagalatia 5:22, 23, “bumuntu bwa leenu” ni kiki, kabili muntu ali wavuala siani bumuntu bobo?

³ Muntu avuele “bumuntu bwa leenu” ali wamupala Yehova. Muntu ali wavuala bumuntu bwa leenu kupitila kulangilila lizabo lya mupasi wakue Leeza. Ozo muntu, ali walekelela mupasi utakatiifu  utungulule kutontonkania kwakue, vyali waiunvua ni vyali wakita tuntu. (Soma Bagalatia 5:22, 23.) Kwa mufuano, ali wasaangua wamutonene Yehova pamo ni bantu Bakue. (Mat. 22:36-39) Muntu wa evio, ali wasuunga nsaansa yakue anzia kine ali mukuluisia maavia. (Yak. 1:2-4) Ali wasaangua wakita mutende. (Mat. 5:9) Ali wabalangilila bange mibeele ya kupembelela ni kuwamiiziana. (Bakol. 3:13) Ali watona bintu biweeme ni kubikita. (Luk. 6:35) Kupitila bintu byali wakita, ali walangilila nangue amuketekeele saana Baba wakue wa ku muulu. (Yak. 2:18) Kine ozo muntu wasokoziiwa, ali wasiala wafuukile kabili ali walangilila mibeele ya kwitiinia musita lwali waeziiwa.​—1 Bakor. 9:25, 27; Tit. 3:2.

4. Eevi tuviinde kuvuala bumuntu bwa leenu, eba, kunti twakuzia mibeele ili mu Bagalatia 5:22, 23 mu musita umosie? Londolola.

⁴ Eevi tuviinde kuvuala bumuntu bwa leenu, tupalile kukuzia mibeele yonse izimbuilue mu Bagalatia 5:22, 23 pamo ni elia izimbuilue mu maleembo ange ali mu Bibilia. * Ezio mibeele, teizi kusaangua yali nga maubo a muntu ali avualua imo-imo pa musita wakue. Inzi, seemu ya eezi mibeele yeene, kunti yasaangua mu mibeele inge. Kwa mufuano, kine umutonene saana mwikazi nobe, uli kuya wamulangilila mibeele ya kupembelela ni ya kuwamiiziana. Eevi uye waweeme saana, upalile kuya wafuukile ni kuya wali ni mibeele ya kwitiinia.

5. Kuya ‘twali ni maano akue Kristu,’ kuli na mana ki, kabili juu ya ki tupalile kusambilila palua buikazi bwakue Yesu? (1 Bakorinto 2:16)

⁵ Soma 1 Bakorinto 2:16 *. Eevi tuviinde kuvuala bumuntu bwa leenu, tupalile kuya ‘twali ni maano akue Kristu.’ Mu nzila inge, kunti twalanda nangue tupalile kusambilila vibanga vyatontonkania Yesu, kisia ni kumupala. Yesu ali walangilila lizabo lya mupasi wakue Leeza mu nzila ipuililikile. Nga evelia kio kisili na kilubo, Yesu waalangiliile mibeele elia yenka yakue Yehova. (Baeb. 1:3) Vitwakaba kuya twakila kutontonkania nga Yesu, i vitwakaba kukila kukita bintu nga weene, kabili i vitwakaba kuya twakila kuviinda kulangilila bumuntu nga bwakue.​—Baf. 2:5.

6. Ni biki bitupalile kuya twalangulukile musita utuli mukwikwinda kuvuala bumuntu bwa leenu?

⁶ Eba, kakiine kunti twaviinda kukoonka  mufuano wakue Yesu? Paange kunti twatontonkania nangue: ‘Yesu apuililikile. Nsiviinda ata kaniini kwaluka buino-buino nga weene!’ Kine i vyuli watontonkania, languluka bintu beebi. Kya kuanza, weewe waabumbilue wali ni buviinde bwa kumupala Yehova ni Yesu. Pakaako, kunti wasaakula kubapala, kabili kunti waviinda kukita evio mu nzila ilingiliile. (Kut. 1:26) Kya bubili, mupasi utakatiifu wakue Leeza i maka akata saana mu myulu ni mu kyalo kyonse. Kupitila maka azo, weewe kunti waviinda kukita bintu byusiviinda kukita ata kaniini ku maka obe we muine. Kya butatu, Yehova taloombele ulangilile mibeele ya lizabo lya mupasi mu nzila ipuililikile loonu. Kaakiine Baba weetu wantono abiikile miaka elufu imo (1 000), eevi baalia bali ni kiswapilo kya kwikala pa kyalo bakafikiile kupuililika. (Nfy. 20:1-3) Kwikwinda saana ni kumuswapila weene eevi atukwasie, i kintu kituloombelue na Yehova loonu.

7. Tuli kulondoluela ki loonu?

⁷ Kunti twamupala siani Yesu mu nzila imonekele? Tuli kulondoluela mu kifupi mibeele ina ili yaleetua na mupasi wakue Leeza. Mu kila aali, tuli kumona bintu bituli kuviinda kusambilila kupitila Yesu vyaalangiliile ezio mibeele. Kabili tuli kulondoluela biipuzio paleepale bili kutukwasia kuwaamia bumuntu bwetu bwa leenu.

8. Yesu waalangiliile siani ntono?

⁸ Paantu Yesu amutonene saana Yehova, keekio kyaamukinkiziizie epeele kuli Baba wakue ni palwetu. (Yoan. 14:31; 15:13) Yesu waalangiliile mu buikazi bwakue paanu pa kyalo nangue waali watonene saana bantu. Kila busiku, waali walangilila ntono ni nkumbu atasie musita bantu bange lubaali bamupinga. Yesu waalangiliile ntono ku bantu mu nzila ikata kupitila kubasambilizia palua Bukolo Bwakue Leeza. (Luk. 4:43, 44) Kabili Yesu waalangiliile nangue waaipeele kwa ntono kuli Leeza ni palua bantu, kupitila kwitabila kukyuziiwa ni kwipaiwa na bantu ba mazaambi. Kupitila kukita evio, waaizuile nzila ku bantu bonse ya kupata bukose bwa loonse.

9. Kunti twamupala siani Yesu palua kulangilila ntono?

⁹ Twaaipeele fwe beene kuli Yehova ni kufikiila kubatiziiwa paantu tumutonene Baba weetu wa ku muulu. Kansi, nga vyaakitile Yesu, ntono kuli Yehova ipalile kumoneka kupitila vituli twabakitila bantu. Mutumua Yoane waaleembele eevi: “Ale [muntu] kunti wamutona siani Leeza wasimwene kine asuulile mwinakue wamwene?” (1 Yoan. 4:20) Kunti twaiipuzia eevi: ‘Eba, ndi mukukuzia ntono yane ikata ku bantu? Eba, ndi nalangilila nkumbu musita undi nakita bintu pamo ni bange anzia kine bandangilila mibeele isipalile? Eba, ntono ili yansonsezia kubombia musita pamo ni bintu byane eevi kubakwasia bange basambilile palwakue Yehova? Eba, ndi nasaangua natonene kukita evio atasie kine bantu bengi te batonene bintu bindi naikwinda kukita ao musita ubali bampinga? Eba, kunti nakeba nzila ya kunkwasia eevi ngie napisia nsita ingi mu miilo ya kukita basambi?’​—Baef. 5:15, 16.

10. Yesu waalangiliile siani nangue abanga wali muntu ali wakita mutende?

¹⁰ Yesu abanga wali muntu wa mutende. Musita bantu lubaali bamukitila bintu bibiipile, taali wabuezia bubiifi kwa bubiifi. Inzi, kuliko kukita evio waakitile bintu binge bingi. Waakwete mupaango wa kukita mutende ni kubakinkizia bange balekele kukankabula. Kwa mufuano, waabasambiliziizie nangue bapalile kukita mutende pamo ni lupua wabo kine batonene Yehova etabile lupupo lwabo. (Mat. 5:9, 23, 24) Kabili, waabakwasiizie lingi batumua bakue balekele kukankabula musita lubaali baluila kine naani mukulu pakati kaabo.​—Luk. 9:46-48; 22:24-27.

11. Kunti twaaluka siani bantu bali bakita mutende?

¹¹ Eevi tuye twali bantu bali bakita mutende tukabiile kukita bintu bingi kulikosie kutiina kubiikilana mbikizi. Tupalile kukwata mupaango wa kukita mutende pamo ni bange ni kubakinkizia balupua ni bankazi bapuisie kusyunvuana.  (Baf. 4:2, 3; Yak. 3:17, 18) Kunti twaiipuzia eevi: ‘Ndi natona kwitana ki eevi nkite mutende pamo ni bange? Musita lupua ao nkazi lwali wankitila bintu bya kunkisia, eba, ndi nasiala namufipiilue? Eba, ndi napembela mpaka muntu unge eze abuezie mutende, ao neene i ali wasaangua wali wa kuanza kuya kukeba mutende anzia kine kimonekele nangue muntu unge i wakiluvia? Kine kyapala, eba, ndi nabakinkizia baalia bali mukukankabula bakite mutende?’

12. Yesu waalangiliile siani mibeele ya kuwamiiziana?

¹² Yesu abanga wabawaamiizia bange. (Mat. 11:28-30) Weene, waalangiliile mibeele ya kubawaamiizia bange kupitila kuya waweeme ku bantu ni kuya waipeela anzia kine abanga wali mu aali ikolele. Kwa mufuano, musita mwanakazi umo Mufoinike lwaamuloombele amukosie muana wakue, lwa kuanza Yesu waakeene, inzi musita ozo mwanakazi lwaalangiliile kiketekelo kikata, Yesu waamukosiizie ozo muana mu buwaame. (Mat. 15:22-28) Anzia kine Yesu abanga wawaamiiziana, tabanga watiina kusokana. Nsita inge abanga walangilila mibeele ya kuwamiiziana kupitila koolola bantu babanga watonene. Kwa mufuano, musita Petro lwaaeziizie kumutiona Yesu mutima eevi te kunti akite kutona kwakue Yehova, Yesu waamusasiliile ntaanzi ya basambi bange. (Mark. 8:32, 33) Waakitile evio, apana juu ya kumukoosiizia Petro mukinzi, inzi juu ya kumubeelezia, ni kubasoka basambi bange apana baye bakita tuntu lubilo-lubilo. Kakiine Petro taaemene saana mu maano, inzi waanoonkeele mu kusasililua kooko.

13. Kunti twabalangilila siani bange mibeele ya kuwamiiziana?

¹³ Eevi kulangilila buwaame bwa kisinka ku bantu bautonene, nsita inge kunti kyaloomba kubapeela masoke. Musita luuli wakita evio, mupale Yesu kupitila kufumia masoke aswapiile Mulandu Wakue Leeza. Uye wali muntu ali buino. Uye waswapiile bintu biweeme ku babo bantu, waswapiile nangue baalia bamutonene Yehova kabili bakutonene bali kukoonka masoke awabapeela kwa ntono. Iipuzie eevi: ‘Eba, ndi nalangilila mibeele ya kusipa ni kufikiila kulanda musita undi namona muntu untonene wakita kintu kibiipile? Kine kyapala kufumia masoke, eba, ndi nalanda mu nzila iweeme ao ndi nalanda nasasile? Ni kiki kili kyandengia nfumie masoke? Eba, ndi nakita evio paantu mufipiilue ozo muntu ao ndi nafumia musoko paantu ntonene kumukwasia?’

14. Yesu waalangiliile siani buwaame?

¹⁴ Yesu amanine bintu biweeme, kabili ali wabikita. Yesu amutonene Baba wakue, pakaako lyonse ali wakita bintu biweeme wali ni nsaambu iweeme ya kukita evio. Muntu aweeme, lyonse ali wakeba nzila ya kukwasia bange kabili ali wabakitila bintu biweeme. Te kitosiiziesie kumana kintu kiweeme kya kukita, inzi tupalile kukita kintu kiweeme kabili twakinkiziiziwe na nsaambu iweeme. Muntu kunti waiipuzia eevi: ‘Eba, kunti kyakitika muntu akite kintu kiweeme bila kuya wakinkiziiziwe na nsaambu iweeme?’ Een, kunti kyakitika. Kwa mufuano, Yesu waalandile palua bantu baali babakwasia bapabi, inzi kuya basininkizia nangue bantu bange bali kumona ni kubatasia palua beelia bibakita. Anzia kine ezio miilo ibanga yaweeme, Yehova taatonene ezio miilo.​—Mat. 6:1-4.

15. Kunti twalangilila siani buwaame mu nzila ya kisinka?

¹⁵ Kunti twalangilila buwaame mu nzila ya kisinka kinesie twakita bintu biweeme bila kuya twakebele kwiwaamiiziasie fwe beene. Kansi, kunti waiipuzia eevi: ‘Eba, manine kintu kiweeme kya kukita ni kuya nakikita kakiine? Ni kiki kili kyankinkizia kukita bintu biweeme?’

16. Tupalile kukita ki kila busiku, kabili juu ya ki?

¹⁶ Te tupalile kutontonkania nangue kine twabatiziiwa twavuala bumuntu bonse bwa leenu,  kabili nangue te tupalile kubombelapo ata kaniini. Bumuntu bwa leenu buli nga ngubo ya leenu itupalile kusuunga buino. Nzila imo ya kutukwasia kukita evio, ni kukeba kila busiku nzila ya kulangilila lizabo lya mupasi wakue Leeza. Juu ya ki? Paantu Yehova ali wabombia mupasi wakue eevi kukita bintu. (Kut. 1:2) Pakaako, kila seemu ya lizabo lya mupasi kunti yatusonsezia kubomba, kabili ipalile kutusonsezia kukita evio. Kwa mufuano, musambi Yakobo waaleembele eevi: “Kiketekelo pasili bikitua, kifuile.” (Yak. 2:26) Kunti twalanda evio vyenka palua seemu inge yonse ya lizabo lya mupasi wakue Leeza. Nsita yonse ituli twalangilila ezio seemu inge yonse, tuli twalangilila nangue mupasi wakue Leeza uli mukutukwasia.

17. Tupalile kukita siani kine twaandua kulangilila lizabo lya mupasi?

¹⁷ Atasie Bakristu bakita kale miaka ingi babatiziiziwe, nsita inge bali baandua kulangilila lizabo lya mupasi. Inzi, ni kintu kya mana kutwalilila kulangilila ezio mibeele. Mona ozu mufuano. Kine watatula ngubo yobe yutonene saana, eba, uli kupooza paalia penka? Ata. Kipalile uli kusona wapoozeleko maano ezio ngubo kine kunti kyakitika. Kabili kisia paapo uli kuya wakengeele. Evio vyenka, kine nsita inge waandua kumulangilila muntu mibeele ya kuwamiiziana, ya kupembelela ao ya ntono te kutioka mutima. Kupapaata kwa kisinka kuli kukukwasia kuwaamia kabili bukibuza bobe pamo ni muntu akisikile. Kabili uye wapinguile kukita kintu kiweeme musita uli mukwiza.

18. Kunti twaya twasininkiziizie ki?

¹⁸ Kakiine twatasia saana paantu Yesu waatusiliile mufuano wa kukoonka! Vituli kuya twakila kupala kutontonkania kwakue pamo ni aali yakue, i vitwakaba kukila kumona kuya kyaleengele kukita nga weene. Vitwakaba kuya twakila kukita bintu nga Yesu, i vitwakaba kuya twakila kuvuala bumuntu bwa leenu. Mu leeli lyasi, twamonasie seemu ina ya lizabo lya mupasi wakue Leeza. Wamona siani kine wapisia nsita wali mukukebulula mibeele inge ya lizabo lya mupasi, ni kutoosia vyuli walangilila mibeele ezio? Wakaba kupata ntantiko ya maasi alandiile palua ezio mibeele mu kitabu, Musaada wa Kutafuta Habari kwa Ajili ya Mashahidi wa Yehova, pensina mutue ulandile “Maisha ya Kikristo,” kisia pa “Tunda la Roho.” Uye wasininkiziizie nangue kine waikwinda kuvuala bumuntu bwa leenu ni kutwalilila kuya wabuvuele, Yehova wakaba kukukwasia.