1. Ka nyi jighilii ka i na ve se gema gbenda u se eren kwagh ken uma wase laa?

 SEA er batisema ayange a kar kpuaa tseegh shin anyom a kar kpishi kpa, se cii se soo ser ma se lu a aeren a Yehova a soo la. Kpa saa se kôôm gbenda u se henen kwagh la ve, se fatyô u lun a aeren la ye. Sha ci u nyi? Sha ci u ka gbenda u se henen kwagh la ka se er kwagh ye. Aluer hanma shighe se mba henen sha kwagh u kuren asaren a ase a iyolough yô, se ôr akaa shi se er akaa a doon ga. (Ef. 4:17-19) Kpa aluer se mba henen sha akaa a dedoo yô, se hemba ôron kwagh shi eren kwagh sha gbenda u doon Ter wase Yehova.—Gal. 5:16.

2. Ka mbampin mba han se lu timen sha mi ken ngeren nee?

² Er se vande ôron ken ngeren u se sember henen la nahan, se fatyô u yangen hanma mhen u bo cii u van se ken ishima ga. Kpa se fatyô u huren mbamhen mbara shighe u ve ve se ken ishima yô. Cii ve se er batisema yô, a gba u se de u lamen shi eren kwagh sha gbenda u Yehova a soo ga la. Ka kwagh u hemban cii u i gbe u or a hii eren sha u éren or u tse je la. Nahan kpa, kwagh ugen u shi se er ve a doo Yehova yô, a gba u se dondo tindi u a kaa ér: “Haa nen or u he iyol” la. (Kol. 3:10) Ken ngeren ne, se lu nan mlumun sha mbampin mban: Ka nyi i lu “or u he”? Se er nan ve se haa or u he iyol se lu a mi here?

3. Mbagalatia 5:22, 23 tese ér ka nyi i lu “or u he,” man or ka nan haa or u he iyol nena?

³ “Or u he” ka gbenda u henen kwagh shi eren kwagh er Yehova nahan. Or ka nan haa or u he iyol sha u eren kwagh sha gbenda u tesen ér nan ngu a jijingi u Aôndo; ka nan de ér jijingi u Aôndo a hemen nan ken mhen shin mnenge u nan kua akaa a  nan eren cii. (Ôr Mbagalatia 5:22, 23.) Ikyav i tesen yô, Yehova ka a doo nan ishima, shi mbacivir un kpa ve doo nan ishima. (Mat. 22:36-39) Shighe u nan lu yan ican a mbamzeyol je kpa, ka i saan nan iyol her. (Yak. 1:2-4) Ka nan lu or u keren bem. (Mat. 5:9) Ka nan waan ishima a ior shi nan tesen ve erdoo. (Kol. 3:13) Ka nan soo kwagh u dedoo shi nan eren kwagh u dedoo. (Luka 6:35) Ka nan tese sha ieren i nan ér nan na Ter u nan u sha la jighjigh taveraa. (Yak. 2:18) Ior ka vea soo u eren ayôôso a nan shin eren nan kwagh u vihin kpa, nan kundu ishima shi nan kôr iyol i nan tsaha shighe u nan tagher a imeen yô.—1 Kor. 9:25, 27; Titu 3:2.

4. U haan or u he iyol la wa u tesen aeren a i ter ken Mbagalatia 5:22, 23, kua a i ter ajiir agen ken Bibilo la cii ker sha ci u nyi?

⁴ U haan or u he iyol la wa u tesen aeren a i ter ken Mbagalatia 5:22, 23, kua a i ter ajiir agen ken Bibilo la cii ker. * Sha ci u aeren ne nga er akondo a ka se lu a mi kposo kposo, se huan se musan la nahan ga. Jighilii yô, aeren ne kpishi wa zua vea agen. Ikyav i tesen yô, aluer or u wan ndor a we nan doo u ishima sha mimi yô, u waan ishima a nan shi u tesen nan erdoo. Shi aluer u ngu a ieren i dedoo jim jim yô, u lu ishima legh legh shi u kôron iyol you tsaha.

5. U lun a “mhen u Kristu” la inja na ér nyi, man doo u se time sha uma u Yesu sha ci u nyi? (1 Mbakorinte 2:16)

⁵ Ôr 1 Mbakorinte 2:16. Kwagh u se er ve se haa or u he iyol yô, a gba u se lu “a mhen u Kristu.” Inja na yô, a gba u se fa gbenda u Yesu a henen kwagh la, shi se henen kwagh er un nahan. Yesu yange tese aeren a a lu ityamegh ki jijingi u Aôndo la vough, kwagh shi sha mi ga. Yange tese aeren a Yehova vough er a lu la, er kwagh ka a due ken jingi i lun wang vough er a lu la nahan. (Heb. 1:3) Aluer se mba henen kwagh er Yesu nahan seer a seer yô, se lu seer eren kwagh er un nahan, shi se hemba tesen aeren a na la ken uma wase cii.—Fil. 2:5.

6. Aluer se mba nôngon ser se haa or u he iyol yô, ka akaa a nyi nahan i doo u se umburu?

⁶ Mimi je se fatyô u dondon ikyav i Yesu laa? Alaghga se kaa ser: ‘Yesu ngu a mshi môm ken a na ga. Nahan mayange je me fatyô u lun er un nahan vough ga!’ Aluer ka mnenge wou la yô,  umbur kwagh ne. Hiihii yô, yange i gba u ér we u lu er Yehova man Yesu nahan. Sha nahan yô, u fatyô u tsuan wer u eren kwagh er ve nahan. Shi u fatyô u lun er ve nahan sha igbenda igen. (Gen. 1:26) Sha uhar yô, icighan jijingi u Aôndo ka tahav mbu hemban sha man tar cii. Sha iwasen i jijingi u Aôndo yô, u fatyô u eren akaa a we tseegh u fatyô u eren mayange ga yô. Sha utar yô, hegen ne, Yehova veren ishima ér we u tese aeren a a lu ityamegh ki jijingi na la a mshi shio ga. Jighilii yô, Ter wase u se doo un ishima la ver anyom 1,000 sha ci u mba vea va lu uma gbem sha won shin tar la ve nôngo ve de kera luun uumace mba yinan ga. (Mpa. 20:1-3) Kwagh u Yehova a soo ér se er hegen yô, ka u se nôngo sha afatyô wase cii se suur sha a na sha er una wase se yô.

7. Ka nyi se lu timen sha mi hegene?

⁷ Ka sha igbenda i nyi jighilii se fatyô u eren kwagh er Yesu nahana? De se time sha avegher anyiin a ityamegh ki jijingi u Aôndo la kpase, nahan se nenge er se fatyô u henen kwagh sha gbenda u Yesu yange tese avegher a anyiin a ityamegh ki jijingi ne yô. Shi se time sha mbampin mbagenev mba gbidyen kwar nengen kwagh u una wase se se hemba haan or u he iyol tsembelee yô.

8. Yesu yange tese dooshima nena?

⁸ Er Yehova a doo Yesu ishima kpishi yô, yange lumun u yan ican sha ci u Ter na kua sha ci wase. (Yoh. 14:31; 15:13) Yesu yange tese ér ior doo un ishima kpishi, sha gbenda u yange eren kwagh shighe u lu shin tar la. Hanma iyange yô, yange a tese ior dooshima shi a zungwe ve mhôônom, shin er mbagenev lu hendan a na nahan kpaa. Gbenda u vesen u yange tese ér ior doo un ishima yô, lu sha u tesen ve kwagh u Tartor u Aôndo. (Luka 4:43, 44) Shi Yesu yange tese dooshima na u tangen iyol ga la sha ci u Aôndo kua ior sha u lumun ér una ya ican sha ikyev i mbaasorabo shi ve wua un. Kwagh u Yesu er ne na yô, ka u se cii se fatyô u zuan a uma u tsôron.

9. Se tese ior dooshima er Yesu tese la nena?

⁹ Yange se tsegha ayol ase sha ci u Yehova shi se er batisema sha ci u Ter wase u sha la doo se ishima. Sha nahan yô, gba u se tesen ser Yehova doo se ishima sha gbenda u se eren kwagh a mbagenev la, er Yesu kpa eren nahan. Apostoli Yohane nger ér: “Or u anmgbian u nan, u nan nengen a nan la a doo nan ishima ga yô, Aôndo u nan nenge a na ga la una fatyô u doon nan ishima ga.” (1 Yoh. 4:20) Hanma wase nana fatyô u pinen iyol i nan ér, ‘Ior doom ishima kpishi kpa? M zungwen ior mhôônom, kua mba ve lam a mo dang kpa? M tesen mer ior doom ishima sha u tôôn shighe wam kua akaa am agen wasen ve mer ve fa Yehova kpa? Ka m kegh iyol mer aluer ior kpishi nenge a iniôngon yam ga, shin mbahendan a mô je kpa, me za hemen u wasen ve nahanaa? Me fatyô u keren igbenda i seer shighe wam u eren tom u geman ior hingir mbahenen ne kpa?’—Ef. 5:15, 16.

10. Yesu yange a ker bem nena?

¹⁰ Yesu yange lu or u keren bem. Yange ior a er kwagh a na dang kpa, un a er kwagh a ve dang ga. Heela tseegh ga, yange tsua u keren bem, shi taver ior asema ér ve hime iyôngo a mbagenev. Ikyav i tesen yô, yange kaa a ve ér, aluer or soo ér Yehova a lumun a mcivir u nan yô, saa nana ker u lun ken bem vea anmgbian u nan. (Mat. 5:9, 23, 24) Shi yange wase Mbaapostoli nav kwa kimbir kimbir ér ve de u gban ayôôso sha kwagh u or u nan hembe ken a ve la.—Luka 9:46-48; 22:24-27.

11. Se ker bem nena?

¹¹ Kwagh u se er ve se lu mba keren bem yô, a gba u se palegh u eren akaa a van a ayôôso la tseegh tsô ga. Shighe u mbagen ve gbe iyôngo a vese yô, a gba u se ker u lun ken bem vea ve. Shi aluer anmgbianev asev mba yuen mbagenev yô, se taver ve ishima ve hime iyôngo. (Fil.  4:2, 3; Yak. 3:17, 18) Doo u hanma wase nana pine iyol i nan mbampin mban: ‘Ka ican i nyi m lumun u yan sha u keren mer me lu ken bem vea mbageneve? Anmgbian u nomso shin u kwase ka nana er kwagh u vihin mo nahan, m wa kwagh ishima a nana? Ka mea lu a zayol vea or nahan, m de mer saa i lu nan nana hii u keren gbenda u se hime iyôngo yee, shin ka mea nenge mer ka nan nan ve a zayol shon je kpa, i lu mo m hii u keren gbenda u himen iyôngo laa? M taver mba ve gbe iyôngo la ishima mer ve ker u lun ken bem kpa?’

12. Yesu yange tesen erdoo nena?

¹² Yesu yange tesen ior erdoo. (Mat. 11:28-30) Yange a tese erdoo na a ior sha u eren kwagh a ve kundu kundu, man sha u norom sha kwagh ga, sha ashighe a i taver u eren nahan je kpaa. Ikyav i tesen yô, zum u kwase Fenishia ugen zamber Yesu ér a bee wan na angev yô, Yesu venda sha hiihii la. Kpa nengen kwase shon a jighjigh u nan kpishi yô, a tesen un erdoo, a bee wan na la angev. (Mat. 15:22-28) Shin er Yesu lamen a ior kundu kundu nahan kpa, yange a gba u una wa or kwagh yô, a wa nan kwagh. Ashighe agen yange a tese mba ve doo un ishima la erdoo sha u vendan kwagh a ve wang. Ikyav i tesen yô, kwagen la Peteru soo ér Yesu a de lumun u eren ishima i Yehova ga. Nahan Yesu kôôm un sha ashe a mbahenen mbagenev. (Mar. 8:32, 33) Yange er kwagh ne lu sha u heen Peteru ga, kpa lu sha u tsaase un. Shi Yesu yange soo u tan mbahenen nav icin ér, er ve lu mbadondon un yô, ve suen un a sue, ve de yangen un u eren ishima i Aôndo ga. Ka keng Peteru yange una nenge ér un hee, kpa kwaghwan la gema wase un.

13. Se tese mbagenev erdoo sha mimi nena?

¹³ Gbenda u u tese ior ou mba ve doo u ishima la erdoo sha mimi yô, ka u wan ve kwagh shighe u i gbe u u wa ve kwagh yô. Shighe u u lu wan or kwagh yô, dondo ikyav i Yesu la, nahan lam a nan sha akaawan a ken Mkaanem ma Aôndo. Lam a nan kundu kundu, a jighjigh u nan wer nan kpa nan soo u eren kwagh u vough. Shi na jighjigh kpaa wer mba Yehova a doo ve ishima shi we kpa u doo ve ishima la vea ngohol kwaghwan u u we ve sha gbenda u tesen dooshima la. Pine ase iyol you mbampin mban: ‘Ka mea nenge or wam nana eren kwagh u shami ga nahan, m cia nan ashe ga, m wa nan kwagh kpa? Ka a gba u me wa or kwagh nahan, m lam a nan kundu kundu shinii, ka m zôhô a zôhô? Ka m wa or kwagh i lu sha ci u nan er kwagh u vihin mo shin ka i lu sha ci u wasen nana?’

14. Yesu yange tesen ieren i dedoo nena?

¹⁴ Yesu yange a fa a fa kwagh u a lu u dedoo la tseegh ga, yange a er kwagh shon kpaa. Ter u Yesu yange doo un ishima, nahan Yesu eren kwagh u vough man a awashima u vough hanma shighe cii. Ieren i dedoo la ka i due ken igbar sha akaa a se eren sha ci u mbagenev la. Ka ieren i se fatyô u tesen sha u eren akaa a wasen mbagenev yô. U fan a fa kwagh u a lu u vough la tseegh kuma ga; gba keng u se eren kwagh u se fe ser ka u vough la, a awashima u vough. Alaghga se pine ser, ‘Or a fatyô u eren kwagh u vough a awashima u bo?’ Een, or a fatyô u eren nahan. Ikyav i tesen yô, Yesu yange ôr kwagh u mbagenev ér yange vea na mbaatsanev iyua kpa, ve hide ve nôngo ér ior ve fa kwagh u ve er la shi ve wuese ve. Shin er akaa a ve lu eren sha u wasen ior la lu a dedoo nahan kpa, iniôngon ve la cii lu Yehova a inja ga.—Mat. 6:1-4.

15. Se tese ieren i dedoo sha mimi nena?

¹⁵ Se fatyô u tesen ieren i dedoo sha mimi, aluer se mba eren kwagh u vough ka sha ci u keren mtsera wase ga yô. U fatyô u pinen iyol you wer: ‘M fe kwagh u a lu u vough la tseegh ga, kpa ka m nôngo m er kwagh shon kpôô  kpôô? Awashima wam u eren kwagh u vough yô, ka nyi?’

16. Ka nyi i gbe u se eren hanma iyange, man ka sha ci u nyi?

¹⁶ Doo u se hen ser aluer se er batisema yô, se haa or u he iyol se bee ga. Or u he u se haa iyol la ngu inja er ka “ikyondo i he,” i i gbe u se kura i nahan. Gbenda môm u se er kwagh ne yô, ka u hanma iyange keren igbenda i se tese ityamegh ki jijingi u Aôndo yô. Sha ci u nyi? Sha ci u Yehova ka Aôndo u teman a tema ga, jijingi na gema ka tahav mbu a eren tom a mi yô. (Gen. 1:2) Sha nahan yô, hanma vegher u ityamegh ki jijingi la cii una na se er kwagh, shi ka keng una er nahan. Ikyav i tesen yô, orhenen Yakobu nger ér: ‘Jighjigh u nan u a lu a aeren ga la ngu kpenegh.’ (Yak. 2:26) Nahan, aeren agen a a lu avegher a ityamegh ki jijingi u Aôndo la cii kpa kape i lu vough je la. Hanma ieren ken aeren shon, i i lu eren kwagh ga cii yô, ngi kpenegh. Hanma shighe u se tese aeren ne yô, kwagh la ka a tese ér jijingi u Aôndo ngu wasen se.

17. Shighe u se va umbur ser se tese ityamegh ki jijingi ga yô, se er nena?

¹⁷ Mbakristu mbagenev mba ve er batisema anyom a kar kpishi je kpa, ashighe agen ka ve tese ityamegh ki jijingi ga. Kpa kwagh u vesen yô, gba u se za hemen u nôngon sha afatyô wase cii tesen aeren a a lu ityamegh ki jijingi la. De se tese ikyav. Aluer ikyondo you i doon we kpishi ande nahan, u gema i fese je u ta keraa? Ei. Ka keng u hide u ver ishima u kor i hen ape i ande la, aluer gba shami yô. Shi u hemba kuran i sha er ia kera ande ga yô. Nahan shighe u u va umbur wer u tese or erdoo ga, shin u wa ishima a or ga, shin u tese or dooshima ga kpa, iyol i de kpen we ga. Zamber a nan sha mimi, sha er u hide u lu vea nan ken bem yô. Kange ishima wer kwagen yô, u hemba eren sha inja.

18. U fatyô u nan jighjigh wer nyi?

¹⁸ Doo se kpishi er Yesu a ver se ikyav yô! Aluer se mba henen kwagh er Yesu nahan seer a seer yô, a hemba lun se ican ga u eren kwagh er un nahan. Man aluer se mba eren kwagh er Yesu nahan seer a seer yô, se hemba fan u haan or u he iyol. Ken kwagh u se hen ne, se time sha avegher a ityamegh ki jijingi u Aôndo anyiin tseegh. Doo u u tôô shighe u hide u time sha avegher a ityamegh ki jijingi ne agen la cii, nahan u nenge wea lu tesen aeren shon tsembelee yô. I ter ngeren mba i gber sha kwagh ne yô, ken Takerada u Tôvon sha Kwagh ú Mbashiada mba Yehova la, nenge itinekwagh i “Uma u Orkristu” la, maa sen nenge ape i nger ér “Ityamegh ki Jijingi” la. Na jighjigh wer, aluer u ngu nôngon wer u haa or u he iyol shi u lu a mi iyol her yô, Yehova una wase u.