1. Zintu nzituchita zisaangunina kuli?

 TOONSE tweelede kuba aabuntu mbwayanda Jehova kazitakwe ndaba kuti twaba aachiindi chilamfu katubbabbatizidwe na naakuti pe. Kuti tukonzye kuchita oobo, tweelede kuchincha zintu nzituyeeya. Nkamboonzi? Nkaambo chiindi chiingi zintu nzituyeeya nzizyo nzituchita. Kuti twakkala katuyeeya zintu zitali kabotu, tunoowambuula akuchita zintu zitali kabotu. (Ef. 4:17-19) Pesi kuti twakkala katuyeeya zintu zilikabotu, tunoochita zintu zibotezya Taateesu ulikujulu Jehova.—Gal. 5:16.

2. Njiili mibuzyo njitutasandule muchiiyo eechi?

² Mbuli mbutwakabona muchiiyo chayinda, chiindi achiindi mizeezo mibi ilakonzya kutusikila pesi tatweelede kuchita kweendelana amizeezo eeyo. Katutanabbabbatizigwa, tweelede kuleka kwaambuula akuchita zintu Jehova nzyazonda. Eezi nzizyo zintu zyakusaanguna ziyandikana nzitweelede kuchita chiindi nitugwisya buntu bwachiindi. Kuti tukonzye kuchita zintu nzyayanda Jehova, tweelede kuswiilila mulawu ooyu wakuti: ‘Amulisamike buntu bupya.’ (Kol. 3:10) Muchiiyo eechi, tulasandula mibuzyo yakuti: “Buntu bupya” niinzi? Ngatulachita biyeni kuti tuzwaate buntu bupya akuti niinzi nzitweelede kuchita kuti tukkale katubuzweete?

3. Kweendelana alugwalo lwa Bagalatiya 5:22, 23, niinzi zitondeezya kuti muntu uzweete “buntu bupya”?

³ Muntu ‘ulaabuntu bupya’ uleezya amanguzu aakwe woonse kuti atobelezye chikozyano chaJehova. Kuti wazumizya muuya uusalala kuti umuzulwide, ulaba aabuntu bubotu bwaambidwe muli Bagalatiya 5:22, 23. (Bala.) Muchikozyano, muntu  ulaabuntu bupya uyanda Jehova kuswaanizya abamwi. (Mt. 22:36-39) Ulazumanana kubotelwa nikuba kaswaanana aamasunko. (Jak. 1:2-4) Ukkala kali aluumuno abamwi. (Mt. 5:9) Ulaamoyo mulamfu alubo ubafwida luzyalo bamwi. (Kol. 3:13) Uyandisya kuchitila bamwi zintu zibotu. (Lk. 6:35) Utondeezya kuti ulaalusyomo lusimide muli Jehova kwiinda muzintu nzyachita. (Jak. 2:18) Ukkala kabeteme alubo ulalinyona kuti bamwi bamunyemya.—1 Kor. 9:25, 27; Tit. 3:2.

4. Zilachita na kuti tube aabuntu boonse bwaambidwe muli Bagalatiya 5:22, 23 aachiindi chimwi? Pandulula.

⁴ Kuti tutondeezye buntu bupya, tweelede kuba aabuntu boonse bwaambidwe muli Bagalatiya 5:22, 23 amuli aamwi mavesi. * Kuzwaata buntu oobo kulisiyene ambutuzwaata zigogo nkaambo zigogo tuzwaata chimwi abuzuba pesi buntu oobu tweelede kubuzwaata boonse aachiindi chimwi. Muchikozyano, kuti kuyanda bamwi weelede kubatondeezya moyo mulamfu akubafwida luzyalo. Alubo kuti utondeezye kuti uli muntu uulikabotu, weelede kuba amoyo ubombede alubo weelede kuba muntu uulinyona.

5. Chaambaanzi kuba ‘aamizeezo yaKristu’ alubo nkamboonzi nitweelede kwiiya atala abuumi bwakwe? (1 Bakorinto 2:16)

⁵ Bala 1 Bakorinto 2:16. Tweelede kuba ‘amizeezo yaKristu’ kuchitila kuti tukonzye kuzwaata buntu bupya. Eezi zyaamba kuti tweelede kuyeeya zintu zibotu mbuli mbaakali kuchita Jesu akuti tutobelezye chikozyano chakwe. Jesu wakatondeezya michelo yamuuya yoonse munzila iimaninide. Mbuli gilazi mbulitondeezya zintu mbuli mbuzibede, Jesu anguwe wakali kutondeezya buntu bwaWisi mbuli mbububede. (Heb. 1:3) Kuti twakkala kutuyeeya zintu zibotu mbuli mbaakali kuchita Jesu, tunoochita zintu mbuli mbaakali kuchita alubo tulazwidilila kutondeezya buntu mbwaakalaabo.—Flp. 2:5.

6. Niinzi nzitweelede kuyeeya kuti katubonaanga tatukonzyi pe kuzwaata buntu bupya?

⁶ Zilachita na kuti tutobelezye chikozyano chaJesu? Amwi tulakonzya kubonaanga tatukonzyi pe kuchita mbuli nguwe nkaambo Jesu wakalimaninide. Kuti kubonaanga tukonzyi pe kutobelezya chikozyano chakwe, yeeya atala azeezi: Chakusaanguna, twakalengwa muchikozyano chaJehova aJesu. Ulakonzya kusala kutobelezya chikozyano chabo.  Kuti wachita oobo, ulakonzya kuzwidilila nikuba kuti tukootobelezya chikozyano chabo munzila iimaninide. (Matl. 1:26) Chachibili, yeeya kuti muuya uusalala ulaanguzu kwiinda zintu zyoonse. Nkinkaako, ulakonzya kukugwasya kuti uchite zintu nzubonaanga tukonzyi pe kuzichita. Alubo chachitatu, Jehova talangilili kuti utondeezye michelo yamuuya lino munzila iimaninide. Pesi Jehova wakachita mabambe aakuti bantu bali aabulangilizi bwakuzoopona aanyika bazoopone muminyaka iili 1 000 kuchitila kuti bazoobe bantu bamaninide. (Ciy. 20:1-3) Lino Jehova ulangilila kuti tweezye amanguzu eesu woonse kuti tutobelezye chikozyano chaJesu akuti tukumbile kugwasigwa aanguwe.

7. Tuyanda kulanga-langaanzi lino?

⁷ Lino atulange-lange michelo yamuuya uusalala iili 4 kuti tubone mbutukonzya kutobelezya chikozyano chaJesu. Nitwanoolanga-langa muchelo umwi awumwi, tulabona kuti Jesu wakawutondeezya biyeni. Alubo tulabona mibuzyo iitatugwasye kuti tulilange-lange kuchitila kuti tubone kuti tulikuchita biyeni munkani eeyi.

8. Jesu wakatondeezya biyeni kuti ulamuyanda Leza kuswaanizya abantu?

⁸ Jesu wakalipeda kuchita zimwi zintu kuti atondeezye kuti ulamuyanda Wisi kuswaanizya abantu. (Joh. 14:31; 15:13) Chiindi naakali aanyika, wakatondeezya kuti ubayanda loko bantu. Muchikozyano, buzuba abuzuba wakali kubeetelela nikuba kuti bamwi bakali kumukazya. Imwi nzila iiyandikana njaakatondeezyaayo kuti ulabayanda bantu nkwiinda mukubayiisya atala aaBwaami bwaLeza. (Lk. 4:43, 44) Alubo wakatondeezya kuti ulamuyanda Leza kuswaanizya abantu kwiinda mukulipeda kupenzegwa akujayigwa abasizibi. Nzyaakachita zyakapa kuti toonse tuzookonzye kujana buumi butamani.

9. Ngatulatondeezya biyeni kuti tulabayanda bamwi mbuli mbaakali kuchita Jesu?

⁹ Twakalipeda kuli Jehova akubbabbatizigwa akaambo kakuti tulamuyanda. Nkinkaako, mbuli Jesu, tweelede kutondeezya kuti tulamuyanda Jehova kwiinda munzila njitubajataayo bamwi. Mwaapostolo Johane wakalemba kuti: “Ooyo uutayandi munyina ngwabwene, takonzyi pe kuyanda Leza ngwatanabona.” (1 Joh. 4:20) Tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Kuli nzindilikuchita na zitondeezya kuti ndilabayanda bamwi? Ndilabeetelela na bamwi nikuba kuti teebandijata kabotu? Ndilatondeezya na kuti ndilabayanda bamwi kwiinda mukubelesya chiindi changu azintu nzindilaazyo kuti ndibagwasye kuti bayiye atala aJehova? Ndilalipeda na kuchita oobo nikuba kuti bamwi bantu tabakwe ndaba pe azintu nzindichita naakuti balandikazya? Alubo ndilalipeda na kuti ndijane chiindi chiingi chakukambawuka?’—Ef. 5:15, 16.

10. Niinzi zitondeezya kuti Jesu wakali kukkala kali aluumuno aabamwi?

¹⁰ Jesu wakali kukkala kali aluumuno abamwi. Chiindi bantu nibakali kumujata munzila iitali kabotu, taakwe naakali kubweedezya chibi kuchibi. Pesi wakali kuchita zintu zipa kuti kube luumuno alubo wakali kusungwaazya bamwi kuti babambulule kuti kwaba kutamvwanana. Muchikozyano, wakayiisya bantu kuti bakeelede kuba aluumuno abakombinyina kuti kabayanda kuti bukombi bwabo butambulike kuli Jehova. (Mt. 5:9, 23, 24) Alubo wakagwasya baapostolo kuti baleke kukazyania atala ankani yakuti ngwani wakali mupati aakati kabo.—Lk. 9:46-48; 22:24-27.

11. Niinzi nzitweelede kuchita kuti tukkale katuli aaluumuno aabamwi?

¹¹ Kuti tube bantu bali aaluumuno aabamwi, tweelede kubweza ntaamu yakubambulula kuti kwaba kutamvwanana alubo tweelede kusungwaazya  bamwi kuti babambulule kuti kwaba kutamvwanana aakati kabo. (Flp. 4:2, 3; Jak. 3:17, 18) Tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Niinzi nzindichita kuti nditondeezye kuti ndiyanda kukkala kandili aaluumuno abamwi? Kuti mukombima wandichitila zintu zitali kabotu, ndinookkala kandimunyemenede na? Kuti umwi wandinyemya, ndilayinka na kuti ndikaambuulaawe naakuti ndilalindila kuti andizide nkaambo nguwe uunga wakandibisizya? Kuti kazichita, ndilabasungwaazya na bamwi kuti babambe luumuno kuti ndaziba kuti kuli kutamvwanana aakati kabo?’

12. Jesu wakatondeezya biyeni kuti wakali aluzyalo?

¹² Jesu wakali kubafwida luzyalo bantu. (Mt. 11:28-30) Wakatondeezya kuti ulaaluzyalo kwiinda mukuba muntu uubateme akuzumina kuchincha nikuba muzyiimo ziyumu. Muchikozyano, mwanakazi wakuFonikke naakamukumbila kuti asilike mwanaakwe, kumasaangunino Jesu wakakaka pesi naakazoobona kuti mwanakazi ooyu ulaalusyomo lusimide wakamusilika mwanaakwe. (Mt. 15:22-28) Nikuba kuti Jesu wakali aluzyalo pesi taakali kuleka pe kubalulamika aabo mbaakali kuyanda. Muchikozyano, Petro naakabuzya Jesu kuti aleke kuchita kuyanda kwaJehova, Jesu wakamululamika Petro kunembo lyabamwi basikwiiya. (Mk. 8:32, 33) Taakali kuyanda kuti Petro afwe bweeme pe, wakali kuyanda kumugwasya kuswaanizya abamwi basikwiiya kuti batamulesyi kuchita kuyanda kwaLeza pesi bakeelede kumugwasilizya. Kulakonzeka kuti Petro wakafwa bweeme pesi lulayo ndwaakapegwa lwakamugwasya.

13. Nga tulatondeezya biyeni kuti tuli aaluzyalo?

¹³ Kuti utondeezye kuti ubafwida luzyalo bantu mbuyanda, chimwi chiindi kulayandikana kuti ubazwide aantanganana chiindi nulikubapa lulayo. Tobelezya chikozyano chaJesu kwiinda mukubelesya malayilile aali muJwi lyaLeza chiindi nulikubalulamika. Bamuntu uubateme chiindi nulikwaambuula aabo. Babone mbuli kuti balaachiyandisyo chakuchita zintu zilikabotu alubo usyome kuti, kuti kabayanda Jehova alubo kabakuyanda, balaluswiilila lulayo ndubapa. Libuzye kuti, ‘Ndilalipeda na kwaambuula awumwi muntu kuti ndabona kuti ulikuchita chimwi chintu chitali kabotu? Kuti kandilikupa umwi muntu lulayo, ndaambuulaawe munzila iilikabotu na naakuti ndilamupopotela? Ngaali makanze aangu aapa kuti ndipe umwi muntu lulayo? Ndiyanda kumupa lulayo akaambo kakuti zintu nzyaachita zyandinyemya na naakuti ndiyanda kumugwasya?’

14. Jesu wakatondeezya biyeni kuti wakali kubachitila zintu zilikabotu bamwi?

¹⁴ Jesu ulizizi zintu zilikabotu. Ulazichita nkaambo ulamuyanda Wisi alubo uzichita kali aamakanze aalikabotu. Muntu uulikabotu uyanduula nzila zyakugwasya bamwi kwiinda mukubachitila zintu zilikabotu. Tatweelede kugolela aakuziba zintu zilikabotu luzutu pesi tweelede kuzichita alubo katuli aamakanze aalikabotu. Bamwi balakonzya kulibuzya kuti, ‘Zilachita na kuti ndichite zintu zilikabotu pesi kandili aamakanze aatali kabotu?’ Iiyi zilachita. Muchikozyano, Jesu wakaambuula atala abantu bakali kupa bantu bafwaba zipo pesi bakali kubuzya bamwi atala azintu eezyo kabayanda kuti balumbayizigwe. Nikuba kuti zintu nzibakachita zyakali kabotu pesi Jehova taakabotelwa pe.—Mt. 6:1-4.

15. Niinzi zikonzya kutondeezya kuti tuli bantu balikabotu?

¹⁵ Kuti tukonzye kuba bantu balikabotu, tweelede kuchita zintu zilikabotu alubo katuli aamakanze aalikabotu. Ulakonzya kulibuzya kuti, ‘Ndigolela aakuziba zintu zilikabotu luzutu na naakuti ndilazichita? Ngaali makanze aangu chiindi nindichita zintu zilikabotu?’

16. Niinzi nzitweelede kuchita buzuba abuzuba alubo nkamboonzi?

¹⁶ Tatweelede kubonaanga kuti twabbabbatizigwa ngatakuchiyandikani pe kuti tukkale katuzweete buntu bupya. Kuti twawula chigogo chipya tuchijata munzila iilikabotu nkaambo tuchibona kachiyandikana. Mbukubede abuntu bupya, tweelede kukubona kakuyandikana kuti tukkale katubuzweete. Imwi nzila njitukonzya kuzichita nkwiinda mukutondeezya michelo yamuuya. Nkamboonzi? Nkaambo Jehova utondeezya buntu bwakwe kwiinda muzintu nzyachita alubo ubelesya muuya uusalala kuti achite milimu yakwe. (Matl. 1:2) Nkinkaako, muchelo wamuuya umwi awumwi ulakonzya kupa kuti tuchite chimwi chintu. Muchikozyano, sikwiiya Jakkobo wakalemba kuti: “Lusyomo lunyina milimo lulifwide.” (Jak. 2:26) Eezi zyaamba kuti, kuti katutatondeezyi michelo yamuuya uusalala muzintu nzituchita nga kuli mbuli kuti tatukwayo pe. Chiindi choonse nitutondeezya michelo yamuuya, ngatulikutondeezya kuti muuya uusalala ulikubeleka mulindiswe.

17. Niinzi nzitweelede kuchita kuti twakachilwa kutondeezya michelo yamuuya?

¹⁷ Chimwi chiindi maKristu baba aachiindi chilamfu kababbabbatizidwe balakonzya kukachilwa kutondeezya michelo yamuuya pesi chintu chiyandikana nchakuti tweelede kuzumanana kutondeezya buntu oobo. Muchikozyano, kuti chigogo chako nchuyandisya chadeluka, ulafwambaana na kuchisowa? Peepe. Ulakonzya kuchisuma alubo unoobikkila maanu kuti chitazoodeluki lubo. Munzila iikozyenie, kuti wakachilwa kutondeezya umwi muntu luyando, luzyalo amoyo mulamfu, utamani manguzu pe. Ulakonzya kukumbila lulekelelo kuchitila kuti umvwanane lubo amuntu ooyo. Kuzwa waawo, weelede kubeleka changuzu kuti utachiti zintu zitazoope kuti kube kutamvwanana lubo.

18. Tulakonzya kubaachoonzyo chanzi?

¹⁸ Tulabotelwa kuti Jesu wakatusiila chikozyano chibotu nchitukonzya kutobelezya. Kuti twakkala katuyeeya zintu zilikabotu mbuli mbaakali kuchita Jesu, kulatuubila kuti tuchite zintu zilikabotu alubo tulakkala katuzweete buntu bupya. Muchiiyo eechi, twalanga-langa michelo yamuuya iili 4 luzutu pesi ulakonzya kulanga-langa iimwi michelo yamuuya alubo ubone kuti ulikwiitondeezya na mubuumi bwako. Kuti ujane zyiiyo zyaambuula atala amichelo yamuuya, langa Bbuku Ligwasya Kuvwuntauzya lya Bakamboni ba Jehova mpawo ulange aalembedwe kuti “Buumi bwa Bunakristo” alubo ulange mutwe utii, “Mucelo Wamuuya.” Baachoonzyo chakuti Jehova ulakugwasya kuti wabeleka changuzu kuti uzwaate buntu bupya akuti ukkale kubuzweete.