1. Ana yindu yatukusatendaga yikusatyochela kwapi?

 CHINGA tugambile kubatisidwa kwene kapena twabatisidwe kalakala, wosopewe tukusasaka kola ndamo syasikusamsangalasya Yehofa. Kuti tutende yeleyi, tukusosekwa kongolela kaganisye ketu. Tukuŵecheta yeleyi ligongo lyakuti, yindu yatukusatenda yikusatyochela munganisyo mwetu. Naga ndaŵi syosope tukusaganichisyaga yakumbila yakusakala, nikuti tuchiŵechetaga soni kutenda yakusakala. (Aef. 4:17-19) Nambo naga tukusaganichisya yindu yambone, nikuti tuchitenda yakwasangalasya Atati ŵetu Yehofa.—Agal. 5:16.

2. Ana chitukambilane yiwusyo yapi munganiji?

² Mpela mwatwalijiganyichisye mungani jipite jila, nganituŵa tukombwele kulekasya yindu yakusakala yosope kwinjila munganisyo mwetu. Nambo mpaka tusagule ngayitenda yinduyo. Mkanituŵe kubatisidwa, twasosekwaga kuleka kuŵecheta soni kutenda yindu yakusayiŵenga Yehofa. Chelechi chili chindu chandanda chakusosekwa mnope kutenda kuti tuleche ndamo syakala. Nambope kuti tumsangalasye mnope Yehofa, tukusasosekwa kupikanila lilamusi lyakuti, ‘M’wale umi wasambano.’ (Akolo. 3:10) Munganiji chitupate kwanga kwa yiwusyo yakuyichisyayi. Ana “umi wasambano” ni chichi? Ana mpaka tutende chichi kuti tukawula umi wasambano?

3. Ana “umi wasambano” ni chichi soni mundu mpaka awuwale chamtuli? (Agalatiya 5:22, 23)

³ Mundu jwakwete “umi wasambano” akusajigalila ndamo sya Yehofa. Mundu akusawala umi wasambano mwakulosya ndamo syawukusakoposya msimu wa Mlungu. Jwalakwe akusakunda kuti msimu weswela umlongoleleje pa kaganisye, mwakupikanila mumtima soni yitendo yakwe. (Aŵalanje Agalatiya 5:22, 23.)  Mwachisyasyo, jwalakwe akusamnonyela Yehofa soni ŵandu ŵakusamtumichila Yehofajo. (Mat. 22:36-39) Mundu jweleju akusasangalala atamose pakusimana ni yakusawusya. (Yak. 1:2-4) Jwalakwe akusaŵa mundu jwamtendele. (Mat. 5:9) Akusatenda yindu ni ŵane mwakuwusimana mtima soni mwachinonyelo. (Akolo. 3:13) Jwalakwe akusanonyela kutenda yindu yambone. (Luk. 6:35) Yitendo ya munduju yikusalosya kuti akusamkulupilila mnope Mlungu. (Yak. 2:18) Jwalakwe akusaŵa jwakuwusimana mtima ŵane pakumlagasya.—1 Akoli. 9:25, 27; Tit. 3:2.

4. Ana tukusasosekwa kola ndamo syakusasikolanga pa Agalatiya 5:22, 23 jilijose pajikajika kuti tuwale umi wasambano? Alondesye.

⁴ Kuti tuwale umi wasambano, tukusosekwa kola ndamo syakusasikolanga pa Agalatiya 5:22, 23 soni mundime sine sya m’Baibulo. * Ndamosi nganisiŵa mpela yakuwala yatukusawala chimochimo. Mmalo mwakwe, ndamosi sikusaŵa syakulandana. Mwachisyasyo, naga tukusamnonyela mnope mjetu, tuchitenda najo yindu mwa kuwusimana mtima soni mwachinonyelo. Soni kuti tuŵe mundu jwambone mnope tukusasosekwa kuŵa jwakufasa soni jwakulilekasya.

5. Ana kola “nganisyo sya Klistu” kukusagopolela chichi? Ligongo chichi tukusosekwa kulijiganya muŵatendelaga yindu Yesu? (1 Akolinto 2:16)

⁵ Aŵalanje 1 Akolinto 2:16. Kuti tuwale umi wasambano tukusosekwa kola “nganisyo sya Klistu.” Kuŵecheta kwine, mpaka tujile kuti tukusosekwa kumanyilila muŵaganichisyaga Yesu kaneko ni kumsyasyaga. Yesu akusalosya chenene ndamo syambone syawukusakoposya msimu wa Mlungu. Jwalakwe akusalosya ndendende ndamo syakwete Yehofa. (Aheb. 1:3) Myoyo, patukuganisya mpela Yesu ni patuchikombolasoni kutenda yindu mpela jwalakwe.—Afil. 2:5.

6. Ana tukusosekwa kumbuchila chichi patukulingalinga kuwala umi wasambano?

⁶ Ana yili yakomboleka kumsyasya Yesu ndendende? Mpaka tuganisyeje kuti, ‘Yesu ali jwamlama. Nganimba ngombwele kuŵa mpela jwalakwe.’ Naga akusaganisya myoyo aganichisye mfundo syakuyichisyasi. Chandanda, twapanganyidwe mchiwanichisyo cha Yehofa soni Yesu. Myoyo mpaka tusagule kuti twasyasyeje jemanjaji soni mpaka tukombole kuŵa mpela jemanjaji panandi pajakwe. (Gen. 1:26) Chaŵili, msimu wa Mlungu uli wamachili mnope m’chilengedwe chosope. Myoyo mpaka utukamuchisye kutenda yindu yanganituŵa tukombwele pajika jetu. Chatatu, Yehofa jwangajembecheya  kuti chitulosyeje mwangalemwesya ndamo syawukusakoposya msimu weswela. Mmalo mwakwe, Yehofa chachakamuchisya ŵandu kuti aŵe ŵamlama mkati mwa yaka 1,000. (Chiw. 20:1-3) Yakusasaka Yehofa yili yakuti tugambeje kutenda yampaka tukombole ni kumdalilaga jwalakwe kuti atukamuchisyeje.

7. Ana chitukambilane chichi?

⁷ Ana mpaka tumsyasye Yesu m’matala gapi? Chitukambilane ndamo mcheche syawukusakoposya msimu weswela. Pachitukambilaneje mbali jilijose, chitulole yampaka tulijiganye pa yaŵatendaga Yesu pakulosya ndamosi. Soni chitukambilane yiwusyo yampaka yitukamuchisye kumanyilila yatukutenda pakuwala umi wasambano.

8. Ana Yesu jwalosisye chamtuli chinonyelo?

⁸ Ligongo lyakuti Yesu jwamnonyelaga mnope Yehofa, jwapeleche umi wakwe pakusaka kutuwombola. (Yoh. 14:31; 15:13) Muŵatendelaga yindu Yesu ali pachilambo chapasi yalosisye kuti jwanonyelaga mnope ŵandu. Lisiku lililyose, jwalakwe jwatendaga yindu mwachinonyelo soni mwachanasa atamose kuti ŵane ŵamsisyaga. Litala lyekulungwa lyaŵalosisye Yesu kuti ŵanonyelaga mnope ŵandu lyaliji mwakwajiganya yakwamba Uchimwene wa Mlungu. (Luk. 4:43, 44) Yesu jwalosisyesoni kuti jwamnonyelaga mnope Yehofa soni ŵandu mwakunda kuwa chiwa chakupweteka mnope mmyala mwa ŵandu wakusakala. Yeleyi yakamuchisye kuti tukole upile wakupochela umi wangamala.

9. Ana mpaka tumsyasye chamtuli Yesu pakulosya chinonyelo?

⁹ Twalipeleche kwa Yehofa soni twabatisidwe ligongo lyakuti tukusitwanonyela Atati ŵetu ŵakwinani. Myoyo mpela muŵatendele Yesu, mwatukusatendela yindu ni ŵandu ŵane mpaka yilosye kuti tukusamnonyela Yehofa. Ndumetume Yohane jwalembile kuti, “Mundu jwangakumnonyela mjakwe jwakumwona, ngaŵa mkomboleka kumnonyela Mlungu jwangakumwona.” (1 Yoh. 4:20) Mpaka tuliwusye kuti, ‘Ana ngusinanonyela mnope ŵandu ŵane? Ana pangutenda yindu ni ŵane ngusalosya chanasa, atamose pakundendela ya mwano? Ana chinonyelo chikusandendekasya kamulichisya masengo yindu yangwete pakwakamuchisya ŵane kummanyilila Yehofa? Ana ngusaŵa jwakusachilila kutenda yeleyi atamose yili mkuti ŵajinji ngakuyamichila yangutenda kapena ŵane pakusisya? Ana mpaka mbate matala gane kuti mbateje ndaŵi jakamula masengo gakulalichila?’—Aef. 5:15, 16.

10. Ana Yesu jwalosisye chamtuli kuti ali mundu jwamtendele?

¹⁰ Yesu jwaliji mundu jwamtendele. Ŵandu paŵamtendelaga yakusakala, jwalakwe nganawuchisyaga. Nambo jwalakwe jwaŵaga jwakoseka kutamilikasya mtendele soni kwalimbikasya ŵane kuti ajilane naga atindene nganisyo. Mwachisyasyo, jwalakwe ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti akusosekwa kwilana ni achalongo achimjawo naga akusaka kuti Yehofa asangalaleje ni kulambila kwawo. (Mat. 5:9, 23, 24) Nambosoni mwakuwilisyawilisya, jwalakwe jwakamuchisye ŵandumetume ŵakwe kumasya ungapikangana wawo pangani jakwamba juŵaliji jwamkulungwa pasikati pawo.—Luk. 9:46-48; 22:24-27.

11. Ana mpaka tutende wuli kuti tuŵe mundu jwamtendele?

¹¹ Kuti tuŵe mundu jwamtendele, ngatukusosekwa kwamba kuŵambala kutandikasya ungapikanganape. Mmalo mwakwe tukusosekwa kutendapo kandu kuti tuŵeje pamtendele ni ŵane soni twalimbikasyeje abale ni alongo kuti amasyeje ungapikangana wawo. (Afil. 4:2, 3; Yak. 3:17, 18) Mpaka tuliwusye yiwusyo ayi, ‘Ana ndili jwakoseka kutenda chichi kuti mbe pamtendele ni ŵane? Ana ngusasunga chakulukosi naga m’bale kapena mlongo anguŵesye? Ana ngusaŵa jwandanda kutamilikasya mtendele atamose kuti jwinejo ni jwaleŵile, kapena ngusalinda kuti mundu jwinejo atande? Naga yili yakomboleka, ana ngusinalimbikasya ŵandu ŵatindene nganisyo kuti ajilane?’

12. Ana Yesu jwalosisye chamtuli chanasa?

 ¹² Yesu jwaliji jwachanasa. (Mat. 11:28-30) Jwalakwe jwalosisye kuti jwaliji jwachanasa mwakuŵa mundu jwakundilila atamose payakutendekwa yakusawusya. Mwachisyasyo, jwamkongwe jwine ŵamŵendile Yesu kuti amposye mwanache jwakwe. Pandanda Yesu jwakanile yajwaŵendile jwamkongwejo. Nambo jwamkongwejo ali alosisye chikulupi chekulungwa Yesu jwamposisye mwanachejo. (Mat. 15:22-28) Atamose kuti Yesu jwaliji jwachanasa, nambope nganalepelaga kupeleka malangiso. Ndaŵi sine jwalakwe jwalosyaga chinonyelo mwakwajamuka ŵandu ŵaŵanonyelaga. Mwachisyasyo, Petulo pajwalingaga kumtengusya Yesu kuti akatenda chakulinga cha Yehofa, jwalakwe jwamkalipile pameso pa ŵakulijiganya ŵane. (Maliko 8:32, 33) Jwalakwe nganatenda yeleyi pakusaka kumtesya sooni Petulo, nambo jwasakaga kumjiganya soni kwakalamusya ŵakulijiganya ŵanewo kuti akaŵaga ŵakulikwesya. Mwangakayichila Petulo jwatesile sooni panandi, nambope malangisogo gamkamuchisye.

13. Ana mpaka tulosye chamtuli kuti tukusitwanonyela ŵane yisyesyene?

¹³ Kuti tulosye kuti tukusitwanonyela ŵane yisyesyene, ndaŵi sine tukusasosekwa kwajamukaga. Pakutenda yeleyi amsyasyeje Yesu mwakupeleka malangiso gakamulana ni mfundo sya m’Maloŵe ga Mlungu. Nambo akusosekwa kutenda yeleyo mwachinonyelo. Akoleje chikulupi chakuti ŵandu ŵakusamnonyela Yehofa soni ŵakusiŵanonyela wawojo chachipikanila malangiso gapelechego. Aliwusyeje yiwusyo yakuyichisyayi, ‘Ana ngusaŵa jwakulimba mtima kumjongolela mundu jwangusamnonyela naga akutenda yindu yakulemwecheka? Pangupeleka malangiso, ana ngusaŵecheta mwachinonyelo, kapena ngusaŵecheta mwawukali? Ana chakulinga changu pakupeleka malangiso chikusaŵa chichi? Ana ngusapeleka malangiso ligongo lyakuti yatesile mundujo yisakalisye, kapena ngusatenda yeleyo pakusaka kumkamuchisya?’

14. Ana Yesu jwalosisye chamtuli umbone mtima?

¹⁴ Yesu jwangagamba kumanyilila yambone nambo akusayitenda. Ligongo lyakuti Yesu ŵanonyelaga mnope Atati ŵakwe, jwatendaga yindu ni yakulinga yambone. Mundu jwambone mtima akusasosa mapesa gakwakamuchisya ŵane, soni akusalingalinga kwatendela yambone. Kwamba kumanyilila yambone nganikuŵa kwakwanila, nambo tukusasosekwa kutenda yamboneyo ni chakulinga chambone. Mpaka tuliwusye kuti, ‘Ana yili yakomboleka kutenda yambone ni chakulinga chakusakala?’ Elo yili yakomboleka. Mwachisyasyo, Yesu jwasasile ya ŵandu ŵane ŵaŵakamuchisyaga ŵakulaga m’litala lyakuti ŵane amanyilile yatesileyo. Atamose kuti jemanjaji ŵatendaga yambone nambope yaŵatendagayo nganiyimsangalasyaga Yehofa.—Mat. 6:1-4.

15. Ana mpaka tulosye chamtuli umbone mtima?

¹⁵ Mpaka tulosye umbone mtima mwakutenda yambone ni chakulinga chambone. Mpaka aliwusyeje kuti, ‘Ana ngusagamba kumanyilila yindu yambone nambo ni ngayitenda? Ana ngusakola yakulinga yamtuli pangutenda yambone?’

16. Ana lisiku lililyose tukusosekwa kutenda chichi? Ligongo chichi tukusosekwa kutenda yeleyi?

¹⁶ Tukaganisyaga kuti mundu pagambile kubatisidwa nikuti amalisisye kuwala umi wasambano. Patuwete umi wasambano tukusasosekwa kulimbichila kuti tupitilisyepe kola ndamoji. Umi wasambano uli mpela chakuwala chasambano chatukusasosekwa kuchisamalila kuti chiwonecheje chenene. Mpaka tukombole kutenda yeleyi mwakusosasosa mapesa lisiku lililyose gakulosya ndamo syawukusakoposya msimu weswela wa Mlungu. Yeleyi mpaka yikomboleche ligongo lyakuti Yehofa ali  jwakulimbichila masengo, soni msimu wakwe uli machili ga Mlungu gakamula masengo. (Gen. 1:2) Myoyo ndamo jilijose jawukusakoposya msimu weswela mpaka jitukamuchisye kupitilisya kuwala umi wasambano. Mwachisyasyo Yakobo jwalembile kuti, “Chikulupi changali yitendo chili chewe.” (Yak. 2:26) Yeleyi ni yayikusatendekwa ni ndamo sine syosope syawukusakoposya msimu weswela wa Mlungu. Ndaŵi jilijose jatulosisye ndamosi yikusalosya kuti msimu wa Mlungu ukutukamuchisya.

17. Ana tukusosekwa kutenda chichi patulepele kulosya ndamo syawukusakoposya msimu weswela?

¹⁷ Atamose ŵandu ŵaŵabatisidwe kalakala ndaŵi sine akusalepela kulosya ndamo syawukusakoposya msimu weswela. Chakusosekwa mnope chili ngawujila munyuma. Aganichisye chiwanichisyo achi. Naga chakuwala chakusachinonyela chipapwiche, ana mpaka agambe kuchijasa? Iyayi. Ndaŵi syejinji naga yili yakomboleka akusachitota. Kaneko akusaŵa ŵakusamala kuti chikapapukasoni. Mwakulandana ni yeleyi, naga ndaŵi sine tukusalepela kuŵa ŵachanasa, ŵakuwusimana mtima, kapena ŵachinonyelo, ngatukusosekwa kulijimba magambo. Kupepesya kutyochela pasi pamtima mpaka kutukamuchisye kuti tuŵesoni pa unasi wambone ni mundujo. Aŵeje ŵakusimichisya kuti kusogolo chachikombola kutenda yambone.

18. Ana tukusosekwa kusimichisya ya chichi?

¹⁸ Kusala yisyene tukusayamichila mnope chisyasyo chiŵatupele Yesu. Patukusyasya muŵaganichisyaga jwalakwe soni muŵatendelaga yindu, yichiŵa yangasawusya kuti tutendeje yindu mpela jwalakwejo. Patukutenda yindu mpela Yesu, yichiŵa yangasawusya kuti tuwale umi wasambano. Munganiji tukambilene ndamo mcheche syawukusakoposya msimu weswela wa Mlungu. Tukusosekwa kupata ndaŵi kuti tulole ndamo sine syawukusakoposya msimu weswela. Kaneko tuloleje yatukutenda pakusyasya ndamosyo. Mpaka apate ngani mpela syelesi mu Kabuku Kakamuchisya Kuwungunya Ngani ka Mboni sya Yehofa pa mtwe wakuti “Umi wa Chiklistu.” Kaneko ajawule palembile kuti, “Yisogosi ya Msimu.” Naga tukutenda mbali jetu, Yehofa chachitukamuchisya kuti tuwale soni kuti tukawula umi wasambano.