1. Maholiway a Yutaya tamdaw iraay ko maanan makapahay a hatokel?

 MAPAˈICELAY ko Yutaya tamdaw! Itiya, pinaayto poloˈ miheca maholiw cangra tayra i Papilon. Kawra ‘patemeran ni Yihofa ko falocoˈ no Hongti no Pirsiya ci Kirus,’ orato palimoˈotay ko hongti ci Kirus panokay to Yutaya tamdaw i nalacolan, ‘miliyaw patireng to fangcalay sefi no Kawas ci Yihofa.’ (Icra 1:1, 3) Onini a salasil tada kahemekanto! Sakoniya sowal wa ngaˈay minokay ko finawlan no Kawas i sapafeli no Kawas a pala, miliyaw itira a midoko Cingranan.

2. Minokayay i nalacolan a Yutaya a tamdaw satapang aca maherekayto ko maanan a demak?

² Itini ˈayaw no Kongyen 537 miheca, o saka cecay a kapot minokay i nalacolan a Yutaya a tamdaw tahiraay i niyaroˈ no Yutaya kitakit i Yirusalim. Caka halafin, misatapangay cangra patireng to fangcalay sefi. Itini ˈayaw no Kongyen 536 miheca, maharekayto cangra miteli to taˈeneran no fangcalay sefi.

3. O Yutaya a tamdaw tahalifaay to maanan a pisafelit?

³ Nikawrira, kahnayay malifaayto nangra ko pakidemay a pisafelit. I taliyokay a finacadan ‘padotocay paˈangi to finawlan no Yutaya, mipatoled cangranan, misawad to patirengay to fangcalay sefi a tayal.’ (Icra 4:4) Ikor, malingaday ko tatiih no pakayraan. Itini ˈayaw no Kongyen 522 miheca, ci Artakirkis malo faelohay hongti no Pirsiya *, o misafelitay a tamdaw o ngaˈayay a toki konini sanay miharateng, ngaˈay micaliw to ‘no rikec a lalangian’ papisawad to Yutaya tamdaw patireng to fangcalay sefi. (ˈOlic 94:20) Pasowalan nangra ko Hongti ci Artakirkis, somowal to mamitowakang ko Yutaya tamdaw. (Icra 4:11-16) Pakasoˈlinay ko hongti to mangah nangra, orato palimoˈotay to Yutaya tamdaw aka padadotoc patireng to fangcalay sefi. (Icra 4:17-23) Pakayni tonini a sakeceng, paselaˈ sanayto ko Yutaya tamdaw.—Icra 4:24.

4. Micada to saconged ko piliyaw patireng to fangcalay sefi i, samaanay ko demak ni Yihofa hani? (Isaya 55:11)

⁴ Itiraay tora pala roma a finacadan ato romaroma ˈaˈideman no Pirsiya sapicongedaw to piliyaw patireng to fangcalay sefi, kawra maharekayto ci Yihofa misaˈosi to araaw papilahci to Yutaya tamdaw tonini a kalimlaan a tayal, hanaca misaˈosian ni Yihofa a demak mamalaˈosi maemin. (ˈOsien ko Isaya 55:11.) Misaka dademakan ni Yihofa koya timoloay a pairasolay ci Cikariya, paˈaraw cingranan to faloay paˈicelay to falocoˈ a mapolosi. Ikor pasowalan ni Cikariya ko finawlan no Yutaya to maˈaraway no niyah, pakalalok cangranan aka matalaw to ˈada, ao papadadotoc milahci to patorodan ni Yihofa cangranan a tayal. Itini saka lima a mapolosi, maˈaraway ni Cikariya ko cecay padawdawan ato tosa olif a kilang.

5. Onini a lalakaw wa milengo to maanan hani?

⁵ Kita o kahacecay tamdaw iraay ko katoledan a tatokian, mihaenay ano maˈaraw ita ko pakaynian ni Yihofa ci Cikariyaan pafeli to Israil tamdaw a saka lima a mapolosi, mamilifok to taˈangayay a sapakalalok. Ano tahalifa to pisafelit i, anca tahalifa to kafalic i, ato macada ko cowa ko kafanaˈan a sakayat i, cipinang to tatodong nonini a mapolosi wa ngaˈay padama kitaanan padadotoc madimadi midoko ci Yihofaan.

6. Itini Cikariya 4:1-3 a mapolosi hano ngaˈay patimolo to Yutaya tamdaw hani? (Nengnengen ko papotalay a coka.)

⁶ ˈOsien ko Cikariya 4:1-3. Pakayni padawdawan ato tosa olif a kilang a mapolosi, pairaay to timolo no Yutaya tamdaw eca ka matalaw to pisafelit. Misamaanay hani? Masinanotay iso ko kadofahay a simal no padawdawan han? O simal no tosa olif a kilang maˈalolay tayra i kaysing, tayraayho i pito a dawdaw no padawdawan. Irato konini a simal, ngaˈayto caka padeng ko dawdaw. Milicayay ci Cikariya: “O maan ko tatodong nonini a maamaan saw?” Pacaˈof ko coyoh cingranan: ‘Cowa ko sofitay ko mitiˈeran, cowa ko ˈicel ko mitiˈeran, o fangcalay saocor Ako ko mitiˈeran, hato malahciay koniya demak. O ˈaˈideman no kakarayan sofitay ci Yihofa ko somowalay.’ (Cikariya 4:4, 6) Mikitiniay i olif a kilang maˈalol a simal mitaypiway to fangcalay saocor ni Yihofa, o kadofahay awaay ko tolas a ˈicel konini. Palalinien tonini a ˈicel, o polong a sofitay no Pirsiya a kitakit cowa ko papakafilo. Ira ko sadama ni Yihofa, o patirengay to fangcalay sefi a Yutaya tamdaw papakalowid to pisafelit, malahci ko patirengay a tayal. Onini a lihaf tada pakalalokay to falocoˈ no tamdaw! Mamisarocod ko falocoˈ no Yutaya tamdaw mitadiˈec ci Yihofaan, miliyaw a matayal. Soˈlinay mihaen ko demak no Yutaya tamdaw! Soˈlin caho ka lasawad ko sakeceng, miliyawayto cangra mirienang to patirengay to sefi a tayal.

7. O patirengay to sefi a tayal iraay ko maanan ngaˈayay a kafalic hani?

⁷ O patirengay to sefi a tayal iraay ko ngaˈayay a kafalic. Faelohay a hongti ci Tariyus misatapangay mikowan to Pirsiya, saka 2 miheca mikowan cingra, itini ˈayaw no Kongyen 520 miheca, mahapinangay ningra o sakeceng to Yutaya tamdaw cowa ka tatodong, orato palimoˈotay to Yutaya tamdaw miliyaw patireng to fangcalay sefi. (Icra 6:1-3) Fahkaay ko ˈalomanay tamdaw tonini. Cowa ka hatini aca, hongti ci Tariyus micongedayho to taliyokay a finacadan mikalisanga to patirengay to sefi a tayal, hanaca misaali cangranan pafeli to payci ato dafong to Yutaya tamdaw. (Icra 6:7-12) Telocto tahini ˈayaw no Kongyen 515 miheca, sepatay miheca ira ko miming a tatokian, malahciayto patireng ko sefi.—Icra 6:15.

8. Hano ngaˈay kiso timolo a misiˈayaw to pisafelit hani?

⁸ Anini ˈalomanay midokoay ci Yihofaan a tamdaw tahacadaay to pisafelit. O romaroma a salikaka itiniay i makecengay ko midokoay a tayal a kilac, o mamalepel cangra alatek, dotoc ‘mapatayniay i ˈaˈayaw no ˈaˈideman ato hongti,’ pasayra cangranan misawacay. (Matay 10:17, 18) Latekay mafalicay ko mikowanay, anca ngaˈayay ko pisawkit no masadafdafay a hankang kitaanan, telocto matongalay ko miming a pasalat no salikaka itini pidoko ci Yihofaan. O romaroma salikaka misiˈayaway to cowa ka lecad a pisafelit, soˈlin itiniay cangra i pasalatay ko pihakelongan a kitakit, kawra cowa pihayi ko paro no lomaˈ to pihakelongan nangra. (Matay 10:32-36) Adihayay tatokian, mahapinangay no paro no lomaˈ no salikaka awaay ko kapo a misafelit, orato cowato pihaen to demak, ilalomaˈ nangra iraay ko malo fanekfekay a Misawacayay Tamdaw ni Yihofa. Ano micadaay kiso to pisafelit nohatini, aka a pisawad, ka timolo! Ira ko sapadama ni Yihofa ato fangcalay saocor Ningra, cowa ko mamatalaw kiso!

9. Tiya patireng to taˈeneran no faelohay fangcalay sefi i, hano tada masomad ko romaroma Yutaya tamdaw hani?

⁹ Tiya patireng to taˈeneran no faelohay fangcalay sefi i, tomangicay ko romaroma matoˈasay tamdaw. (Icra 3:12) Na pakaˈaraway cangra to patirengan ni Solomon a taˈangayay makapahay a sefi, palalinien i, cowa ka samaan konini a sefi nohatini. (Hakay 2:2, 3) O hatiniay noka palalini tada masomaday cangra. O maˈaraway ni Cikariya a mapolosi samaanay padama cangranan miremo to matoleday a falocoˈ hani?

10. O sowal no coyah itini i Cikariya 4:8-10, ngangaˈay samaan padama to Yutaya tamdaw miremo to matoleday a falocoˈ hani?

¹⁰ ˈOsien ko Cikariya 4:8-10. Sowal no coyoh ‘maˈaraw no finawlan ko [ˈaˈideman] ci Cirupapil mitatiw to towiya i, tada mahemekay,’ o manan ko tatodong no sowal ningra hani? O towiya o salalat a lalosidan, ngaˈayay saka dademaken mihapinang to moecelay ko cafeng hokira. Mihaenay, pasowalan no coyoh ko finawlan no Kawas, onini a maˈaraway a fangcalay sefi soˈlin cowa ka samaan, kawra o mamalahci konini a fangcalay sefi, hanaca o mamatoor ko palinian ni Yihofa. O mamarenec ci Yihofa, mihaenay o mamarenec ko finawlan. O misaaretengan ni Yihofa minengneng i, o pitoor no finawlan Ningra to saali Ningra itini tonini a faelohay fangcalay sefi midoko Cingranan. Ano tano kaolahan ni Yihofa a pakayraan midoko ko Yutaya tamdaw Cingranan, hanaca misaˈicel milifok to pihayda Ningra, oha mamiliyaw cangra a lipahak.

11. Anini o romaroma midokoay ci Yihofaan a tamdaw misiˈayaway to maanan a pasangaray?

¹¹ Pakaynien i ˈalomanay tamdaw sakananamaw to kafalic cowa ko madoloay. O romaroma tamdaw halafinay malo mieminay to toki a matayal saki Kawas, mafalicay ko katayalan nohatini. O romaroma tamdaw pakayni katoˈasto, hato misawaday to kaolahan a katayalan. Misiˈayaw to mahaenay a kafalic i, matoled ko falocoˈ o pinangan konini. Satapang aca, cowa ka cipinang kita anca cowa pihayda to saˈosi no likakawa alatek. Tangoˈolay kita to salakatay a romiˈad alatek, anca matoleday ko falocoˈ alatek, awaay ko kapo no niyah ci Yihofaan saan miharateng. (Taneng 24:10) O maˈaraway ni Cikariya a mapolosi sasamaan pakalalok kitaanan, padadotoc patafang to sangaˈayay i Kawas hani?

12. Ano pakayniay i kafalic no katayalan a matoled kita i, o mapolosi ni Cikariya sasamaan pakalalok kitanan?

¹² Ano tano pinengneng ni Yihofa ko pinengneng ita to demak, o mamadoloto mananam to kafalic. Palaˈosiay ci Yihofa nohatini to kasapaan a demak, kita saan i o kapot Ningra matayal, tada taˈangayay a sakaliko konini. (1 Korinto 3:9) O ˈinorong ita ato katayalan o mamafalic alatek, kawra o olah ni Yihofa kitaanan tahadaˈocto cowa ko mamafalic. Mihaenay, o pisalof no likakawa to cecay demak ano taˈangayay ko pifiyor tisowanan, aka a padotoc matoled, haharatengsa hano mahaen ko pisalof no likakawa. Ano tatangoˈol sa to ‘saˈayaway a romiˈad,’ ka pitolon micangacang to sapadama no Kawas tisowanan mihapinang to kangaˈayan nonini a kafalic. (Patnakay 7:10) Aka haharatengsa to cowa kangaˈay demaken iso a demak, ka pisongilaˈ miharateng to ngaˈayay demaken iso a demak. O mapolosi ni Cikariya papadama kitaanan mihapinang, mitafo to tawlikay a waywayan tada kalimlaan. Mihaenay, soˈlin mafalic ko pakayraan, papadotoc kita a lipahak, padotoc madimadi midoko ci Yihofaan.

13. Harateng no roma Yutaya tamdaw miliyaw mipatireng to fangcalay sefi hano cowa ko inanengay konini a misaˈosian saan miharateng hani?

¹³ Caho ka lasawad ko sakeceng i, Taˈangayay Saysi ci Yosuwa ato ˈAˈideman ci Cirupapil onini a tatosaay mikeriday a tamdaw misatapangayto ‘patireng to fangcalay sefi no Kawas i Yirusalim.’ (Icra 5:1, 2) Harateng no roma Yutaya tamdaw cowa ko inanengay konini a misaˈosian saan miharateng alatek, samanen patirengay a tayal cowa ko mamahimed, ano mafanaˈ ko ˈada, maedeng o mamihalaka a miconged. Mansa misaaliay to sakiˈok ci Yosuwa aci Cirupapil, mifanaˈ to ˈalomanay midamaay ci Yihofa cangranan, hanaca soˈlinay milifok cangra to mahaenay a sakiˈok.

14. Mikitini Cikariya 4:12, 14, o Taˈangayay Saysi ci Yosuwa ato ˈAˈideman ci Cirupapil milifokay to manan a sakiˈok?

¹⁴ ˈOsien ko Cikariya 4:12, 14. Itini tonini a mapolosi, pasowalan no coyoh ci Cikariya o tosaay olif a kilang mitaypiyaway to ‘tatosaay manilnilay a tamdaw,’ ci Yosuwa aci Cirupapil, mahecaday cangra o tomirengay i tatihi no ‘Tatapangan’ ci Yihofaan. Tada o taˈangayay a kalikoan konini! Pakasoˈlinay ci Yihofa cangranan, pakayniay cangranan mihadak to sakayat to Israil tamdaw, mansa o ngangaˈay pakasoˈlin a mitadiˈec ko Israil tamdaw to misaˈosian nangra.

15. Sasamaan ko pidemak ita o paihkalay to misaaretengay ko niyah to pakaynian ni Yihofa i Fangcalay Cudad a sakayat kitaanan hani?

¹⁵ Anini pafeliay ci Yihofa to sakayat i finawlan Ningra, o cecay pakayraan i, pakaynian i Fangcalay Cudad. Itini Fangcalay Cudad pasowalay Cingra kitaanan, masamaan ko pidoko ngaˈ milifok to pihayda Ningra. Samaan kita paihkal to misaaretengay ko niyah to sakayat no Fangcalay Cudad hani? Misongilaˈ a micekiw, hanaca mipalak to toki cipinang to maasipay a lalakaw. Licayen ko niyah: “Miasip kako to Fangcalay Cudad ato mitepangan a cudad i, paselaˈay a misongilaˈ miharateng hokira? Pakayni i pina ‘pasangaray cipinang’ a kimad no Fangcalay Cudad, mikilimay kako to milingatay a lalakaw hokira? Anca pacikay hananay a miasip ngaˈayto han?” (2 Pitiro 3:16) Ano palaken ita ko toki midotim to sapasifanaˈ ni Yihofa, o ngangaˈay midofdof to sakayat Ningra, hanaca ngaˈay ko pidemak to mitosilay a tayal.—1 Timoti 4:15, 16.

16. Ano cowa ka cipinang kita to mihadakan no madimadiay citanengay a koli a sakayat, sasamaan ko pidemak?

 ¹⁶ Pakaynianho ni Yihofa i, ‘madimadiay citanengay a koli’ pafeli to sakayat i finawlan Ningra. (Matay 24:45) Latekay, cowa ka cipinang kita tonini a sakayat alatek. Tinakoen, macadaay ita ko ihkalay a sakayat miliyas to cecay a pades, kawra cowa ko mamifekad ko hatiniay a pades i kitiraan no niyah saan miharateng. Latekay tada pakidemay ko mihadakan no Malohemay Malitengay i Congpo pakayniay i lifong a sakayat. Ano miharateng kita to awaay ko kapo nonini a sakayat, sasamaanto hani? Ngaˈayay miharateng kita, midofdof ko Israil tamdaw to mihadakan ni Yosuwa aci Cirupapil a sakayat malifokay ko maanan a epoc, ngaˈayho misimsim to romaroma tinakoan i Fangcalay Cudad. Latekay o macadaay no finawlan no Kawas a sakayat minengneng ko tamdaw hato awaay ko epoc, kawra ikor milidongay to ˈorip nangra.—Kakitaan 7:7; 8:10.

17. Mikitini padawdawan ato tosa olif a kilang a mapolosi pakayni Yutaya tamdaw pairaay to maanan a sadama hani?

¹⁷ O maˈaraway ni Cikariya saka lima mapolosi kantangay, kawra padamaay to Yutaya tamdaw misalof to pinengneng, padama cangranan tawlik ko pinengneng to tayal ato pidoko ci Yihofaan. Mitooran nangra ko mananamay no niyah i mapolosi a midemak, matinakoay ko olah ni Yihofa, mahapinang to mikayatay ci Yihofa cangranan. Soˈlinay pakaynian ni Yihofa i fangcalay saocor Ningra a padama cangranan, hato ngaˈayay cangra padadotoc matayal, miliyaw a lipahak.—Icra 6:16.

18. O mapolosi ni Cikariya o manan ko epoc i tisowanan?

¹⁸ Mikitini padawdawan ato tosa olif a kilang a mapolosi taˈangayay ko epoc tisowanan, onini a mapolosi padamaay tisowanan milifok to ˈicel pakalowid to pisafelit, ngaˈay pafeli tisowanan to lipahak mananam to kafalic, ngaˈayho paˈicel to pakasoˈlin iso midofdof to pasangaray cipinang a sakayat. Ano tahalifa kiso to sapalifet i, sasamaan ko pidemak hani? Salakat ka piˈaraw to maˈaraway ni Cikariya a demak, o wacay to midimokosay ci Yihofa to finawlan Ningra nohatini. Dotoc salalangien ko maˈaraway iso a midemak, mitadiˈec ci Yihofaan hanaca padadotoc misarocod to falocoˈ ato harateng midoko Cingranan. (Matay 22:37) Ano mihaen, o papadamaen ni Yihofa kiso tahadaˈoc lipahak a midoko Cingranan.—Kolosay 1:10, 11.