Skip to content

Skip to table of contents

STADI ATIKOL 12

Sekaria ese E Itaia Ḡauna O Lalopararalaiamu, A?

Sekaria ese E Itaia Ḡauna O Lalopararalaiamu, A?

“Iehova Sabaota na ini e gwau tomamu: Dia goada amo eiava dia siahu amo, a Laumagu amo.”​SEK. 4:6.

ANE 33 Garidia Basio Gari!

INA STADI ANINA *

1. Dahaka moale ḡauna na Babulono ese e abidia mauri Iuda taudia ediai e vara?

 IUDA taudia na e moale bada herea. Iehova Dirava ese “Kurese, Parasa pavapavana, e rohea” dainai, Babulono ai laḡani momo e noho Iuda taudia e ruhadia. Una pavapava ese gwaumaoro e heni, Iuda taudia na bae lou edia hanua bona “Iehova, Israel Diravana, ena dubu” bae haginia lou. (Esr. 1:1, 3) Una na moale bada herevana! Anina na Dirava momokanina itomadiho henina karana na Ia ese e henidia tanona ai ma be vara loumu.

2. Babulono amo e lou taudia be dahaka dainai e moale?

2 Laḡani 537 B.C.E. ai, idia haida na Ierusalem, Iuda basileiana ena siti badana ai e kau. E lou taudia ese dubu helaḡa e hanamoa matama, bona laḡani 536 B.C.E. ai idia ese badina e hadaia lou!

3. Iuda taudia ese edena hekwakwanai e davaria?

3 To, dubu ihagini louna ḡaukarana e hamatamaia neganai, idia na daḡedaḡe bada herea e davari. Badidia taudia ese una ḡaukara dainai “Iuda taudia lalodia e ani bona e hagaridia.” (Esr. 4:4) Una hekwakwanai na e bada herea. Laḡani 522 B.C.E. ai, Parasa na pavapava matamatana Aratasasta, ese e lohiaia matama. * Iuda taudia e inai henidiava taudia ese una e itaia neganai, e gwa Parasa “edia taravatu amo dika” bae havara, unu amo dubu ihagini louna ḡaukarana bae koua vaitani. (Sal. 94:20) Idia ese King Aratasasta e hamaoroa, Iuda taudia na dia taravatu idadaraina karadia mo e karava, to danu e urava ia bae gwau-edeede henia. (Esr. 4:11-16) King ese edia koikoi herevana na e abia dae bona dubu ihagini louna ḡaukarana e taravatua. (Esr. 4:17-23) Una dainai, guna mai moaledia ida dubu e haginiava taudia ese edia ḡaukara na e hadokoa.​Esr. 4:24.

4. Dubu ihaginina ḡaukarana e koua neganai, Iehova be dahaka e kara? (Isaia 55:11)

4 Unuseni ai e nohova tomadiho koikoi e badinaiava taudia bona Parasa gavamanina ai e ḡaukarava taudia haida na lalodia e hadai, una dubu ihagini louna ḡaukarana bae koua vaitani. To Iehova danu lalona na e hadaia una ḡaukara na baine hesiriu, bona nega iboudiai Iehova ese ena ura na e haḡuḡurudiamu. (Isaia 55:11 ba duahia.) Ia ese boga-auka peroveta tauna ta ladana Sekaria e abia hidi, bena matahanai idaudia 8 e henia, bona Sekaria ese unu matahanai na Iuda taudia baine hadibalaidia unu amo bae goada. Unu matahanai ese e durudia, inaidia garidia basie gari bona Iehova ena ḡaukara bae hahesiriua. Matahanai namba 5 ai, Sekaria ese lamepa patana o lamepa idogotaodia auna ta bona olive audia rua e ita.

5. Ina atikol ai dahaka baita herevalaimu?

5 Ita iboudai na nega ta ta ai ta lalomanokamu. Una dainai Iehova ese Israel taudia ihagoadadia totona Sekaria e henia matahanai namba 5 baita laloamu karana ese ita danu be hagoadadamu. Ina matahanai baita lalopararalaiamu karana ese be durudamu, daḡedaḡe ta davarimu, eda noho daladia e idaumu, bona asita lalopararalaimu hahediba herevadia ta abimu negadia ai, mai eda abidadama ida dounu Iehova baita hesiai heniamu.

DAḠEDAḠE TA DAVARIMU NEGANAI

Sekaria na matahanai ta lalonai e itaia olive audia ruaosi ese lamepa idogotaodia auna ena lamepa hituosi na oela e henidiamu (Paragraf 6 ba itaia)

6. Edena dalai Sekaria 4:1-3 ai e herevalaia lamepa idogotaodia auna bona olive audia rua matahanaina ese, Iuda taudia e hagoadadia? (Rau 1 laulauna ba itaia.)

6 Sekaria 4:1-3 ba duahi. Lamepa idogotaodia auna bona olive audia rua matahanaina ese Iuda taudia na e hagoadadia, inaidia edia daḡedaḡe karadia daidiai basie gari. Edena dala ai? Una lamepa idogotaodia auna oelana na se oreva, ani? Unu olive audia ruaosi ese lamepa idogotaodia auna ena oela e habouava dihuna na e hahonuava dainai, ia latana lamepadia 7 na asie bodova. Una oela ese lamepa na hanaihanai e ha-araiava. Sekaria na e henanadai: “Ini na dahaka a? [“Ini ḡau anidia be dahaka?” NWT]” Bena aneru ese Iehova ena hereva e hamaorolaia, eto: “Iehova Sabaota na ini e gwau tomamu: Dia goada amo eiava dia siahu amo, a Laumagu amo.” (Sek. 4:4, 6) Olive audia amo e lasiva oelana ese Iehova ena lauma helaḡa, basine ore diba siahuna e laulaulaia. Parasa Basileiana ena tuari oreana ena goada na Dirava ena lauma ena goada ese e hereaia momokani. Iehova na idia ida dainai, dubu ihaginina taudia ese inaidia bae koudia diba bona dubu ihagini louna ḡaukarana bae haḡuḡurua. Una na hahegoada sivaraina! Namona na Iuda taudia na Iehova bae abidadama henia bona dubu ihagini louna ḡaukarana ma bae karaia lou. Idia na unu e kara toma ena be ḡaukara na dounu e taravatua.

7. Dahaka e vara dainai, una ese dubu ihaginina taudia e hagoadadia?

7 E vara ḡauna ma ta ese dubu ihaginina taudia na e hagoadadia. Una be dahaka? Laḡani 520 B.C.E. ai, pavapava matamatana, Darauese I, ese Parasa e lohiaia. Iena lohia laḡanina iharuana ai, e davaria dubu ihaginina ḡaukarana e koua karana na kerere. Bena Darauese ese gwaumaoro e heni, ḡaukara na bae haḡuḡurua. (Esr. 6:1-3) Una sivarai dainai idia iboudiai na e moale​to dia una mo. King na e haheḡani danu, Ierusalem badinai e nohova taudia ese dubu ihaginina ḡaukarana na basie koua, to una ḡaukara iduruna totona moni bona kohu bae heni. (Esr. 6:7-12) Una dainai, laḡani 4 muridiai, laḡani 515 B.C.E. ai, Iuda taudia ese dubu ihaginina ḡaukarana e haorea.​Esr. 6:15.

Daḡedaḡe o davarimu neganai, Iehova ena siahu ai ba tabekau (Paragraf 8 ba itaia)

8. Dahaka dainai daḡedaḡe o davarimu neganai ba boga-auka diba?

8 Hari ina negai danu, Iehova e tomadiho heniamu taudia momo na daḡedaḡe e davarimu. Heḡereḡere, idia haida na gavamani ese eda ḡaukara e taravatua tanodia ai e nohomu. Unu tano ai, reana tadikaka na pulis ese be abidiamu bona be hakaudia laomu “lohia bona pavapava” dekedia, una ese dala baine kehoa diba bae haroro henidia totona. (Mat. 10:17, 18) Nega haida, gavamani e idaumu neganai, tadikaka taihu edia tomadiho ḡaukaradia na asie koudiamu. Eiava dala maorona e uramu baine badinaia judge tauna ese gwaumaoro be henimu, Iehova itomadiho henina ḡaukaradia bae kara totona. Witnes taudia ma haida ese daḡedaḡe karana ma ta e davariamu. E nohomu tanodia ai Iehova itomadiho henina karadia na se koumu, to edia ruma bese ese e daḡedaḡe henidiamu, badina idia na e uramu tadikaka ese Dirava ihesiai henina karana bae hadokoa. (Mat. 10:32-36) Nega momo, e daḡedaḡe henidiamu taudia na e lalopararamu, tadikaka ikoudia karana ai basie kwalimumu neganai, edia daḡedaḡe karadia na e hadokomu. Bona guna e daḡedaḡeva taudia na gabeai Witnes taudia goadadia ai ela. Una dainai daḡedaḡe o davarimu neganai, basio hesiku! Ba boga-auka. Iehova na oi ida bona ena lauma helaḡa amo be durumumu, una dainai ḡau ta garina basio gari!

EDA NOHO DALADIA E IDAUMU NEGANAI

9. Dahaka dainai dubu matamatana badina e hadaia neganai, Iuda taudia burukadia haida na e lalohisihisi?

9 Dubu matamatana badina e hadaia neganai, Iuda taudia burukadia haida na e tai. (Esr. 3:12) Idia ese Solomon e haginia dubuna hairaina na e itaia, bona e laloa dubu matamatana na dia dubu gunana heḡereḡerena. (Hag. 2:2, 3) Idia ese dubu gunana na matamatana ida e haheḡereḡerea dainai, e lalohisihisi bada. Sekaria ena matahanai ese be durudiamu basie lalohisihisi totona. Edena dala ai?

10. Sekaria 4:8-10 ai aneru ena hereva ese edena dalai Iuda taudia e durudia basie lalohisihisi?

10 Sekaria 4:8-10 ba duahi. Aneru na e gwa Iuda taudia na bae ‘moale, bona gini-maoro varona bae itaia [Iuda gavana] Serubabele imana ai,’ anina be dahaka? Gini-maoro varona na tulu ta, ia amo bo dibamu bema au ta na e haginia maoromaoro eiava lasi. Una ese e hahedinaraiamu, aneru ese Dirava ena taunimanima na e hagoadadia, ena be haida ediai dubu matamatana na dia gunana heḡereḡerena, to be haginia loumu bona una na Iehova ena ura heḡereḡerenai be haginiamu. Iehova ese una dubu na be moalelaiamu, una dainai idia ese bae moalelaia na namo. Iehova enai mai anina bada ḡauna na, una dubu matamatana ai idia na iena ura heḡereḡerenai ia bae tomadiho henia. Bema Iuda taudia na Iehova ese e abia daemu tomadiho dalana bae badinaia bona ena lalonamo iabina karana bae laloa bada, idia na bae moale lou diba.

Noho daladia e idaumu neganai, lalohadai maorona bavabia (Paragraf 11-12 ba itadia) *

11. Hari ina negai Iehova e tomadiho heniamu taudia haida be edena hekwakwanai e davariamu?

11 Noho daladia e idaumu neganai, ita momo edai na e aukamu. Laḡani momo spesol fultaim ḡaukaradia e kara taudia haida edia asainmen na e idau. Ma haida be buruka dainai guna e moalelaiva hesiai ḡaukaradia na da asie karamu. Vaia eda noho daladia unu e idau tomamu neganai, ta lalohisihisimu. Matamanai, reana una e vara badina na basita lalopararalaia namonamomu eiava basita abia daemu. Reana guna ta karava ḡaudia na baita readiamu. Bona reana baita lalomanokamu, baita laloamu eda noho dalana matamatana dainai, Iehova ese ita na da basine ḡaukaralaida momomu. (Her. 24:10) Edena dala ai Sekaria ena matahanai ese baine duruda, mai kudouda idoinai ida Dirava baita hesiai henia?

12. Edena dala ai Sekaria ena matahanai ese be durudamu basita lalohisihisi ena be eda noho daladia bae idau?

12 Noho daladia e idaumu karana na baita haheaukalaia dibamu, bema Iehova ena lalohadai heḡereḡerena ḡau baita lalodiamu. Hari ina negai Ia ese ḡau namodia momo e haḡuḡurumu, bona ia ida ta ḡaukara heboumu na hahenamo badana. (1 Kor. 3:9) Ena be eda maduna na be idaumu, to Iehova ena lalokau ita edai na basine idaumu. Una dainai, bema orea lalonai sensi e varamu, dia namo unu sensi badidia baita lalohekwarahilaidia. “Nega gunadia” basita lalo noho lalo noho, to Iehova baita noia baine duruda una sensi ena namo baita itaia totona. (Koh. 7:10) Basio kara diba ḡaudia basio lalodia, to ba kara diba ḡaudia hari ba lalodia. Sekaria ena matahanai amo, hanaihanai lalohadai maorona baita abia ena namo ta dibamu. Unu amo dounu baita moalemu bona Iehova baita badinaiamu, ena be eda noho daladia bae idau.

HAHEDIBA HEREVADIA IBADINADIA KARANA E AUKAMU NEGANAI

13. Dahaka dainai reana Israel taudia haida na e laloava dubu ihagini louna karana na dia lalohadai maorona?

13 Dubu ihagini louna ḡaukarana na e taravatua. To, e abidia hidi hegunalai taudia​Hahelaḡa Tauna Badana Iesua (Iosua) bona Gavana Serubabele​ese “Dirava ena dubu . . . ihagini louna e matamaia.” (Esr. 5:1, 2) Iuda taudia haida na e laloava una na dia lalohadai maorona. Inaidia ese dubu ihaginina ḡaukarana na be itaiamu dainai, dala idauidau ai be koudiamu. Una dainai hegunalai taudia raruosi, Iosua bona Serubabele, na e urava bae diba Iehova ese idia na be durudiamu. Bona Iehova ese na e hagoadadia. Edena dala ai?

14. Sekaria 4:12, 14 heḡereḡerena, Hahelaḡa Tauna Badana Iosua bona Gavana Serubabele be dahaka hahegoada herevana e abia?

14 Sekaria 4:12, 14 ba duahi. Sekaria ena matahanai dokonai, aneru ese Dirava ena abidadama peroveta tauna e hadibaia, olive audia ruaosi ese “e horodia taudia raruosi”​Iosua bona Serubabele​e laulaulaidia. Unu tatau raruosi na laulau dalanai “tanobada idoinai Lohiana,” Iehova, “badibadinai” gigini. Una na hahenamo badana! Iehova ese idia na e abidadama henidiamu. Una dainai, Israel taudia ese idia edia abi hidi bona Dirava ena hahediba herevadia bae abidia dae na maoro, herevana una hahediba herevana be dahaka.

15. Edena dala ai baita hahedinaraia diba Iehova ena Hereva amo ta abimu hahediba herevadia na ta badinamu?

15 Hari ina negai Iehova ese ena Hereva, Baibul, amo hahediba herevadia na ena taunimanima e henidiamu. Una buka helaḡana ai, e hadibadamu edena dala ai Ia baita tomadiho henia diba. Edena dala ai baita hahedinaraia diba Dirava ena Hereva amo ta abimu hahediba herevadia na ta badinamu? Unu hahediba herevadia baita kamonai namonamo bona nega baita ato baita lalopararalaidia. Sibomu ba henanadai: ‘Baibul o pablikeisin ta na duahiamu neganai, nega na atomu na duahimu ḡaudia na lalohadailaidiamu, bona na lalodia dobumu, a? Baibul ena hereva momokanidia “ilalopararalaidia na auka” neganai, anidia na hetahulaimu, a? Eiava na duahi heau-heaumu?’ (2 Pet. 3:16, NWT) Bema nega baita atomu Iehova ese e hadibadamu ḡaudia baita haerodiamu, iena hahediba herevadia na baita badina dibamu bona eda haroro ḡaukara na baita karaia namonamomu.​1 Tim. 4:15, 16.

‘Hesiai tauna mai ena kamonai bona kara maoromaoro’ amo o abimu hahediba herevadia bavabidia dae (Paragraf 16 ba itaia) *

16. “Hesiai tauna mai ena kamonai bona mai ena kara maoromaoro” amo ta abimu hahediba herevadia asita lalopararalai namonamomu neganai, dahaka ese baine duruda baita badinadia?

16 Iehova ese ena hahediba herevadia e henimu dalana ma ta na, “hesiai tauna mai ena kamonai bona mai ena kara maoromaoro” amo. (Mat. 24:45) Nega haida, ina hesiai tauna ese be henimu hahediba herevadia na basita lalopararalai namonamomu. Heḡereḡere, reana be hadibadamu disasta totona baita heḡaeḡae, to baita laloamu eda gabu ai una na basine varamu. Eiava baita laloamu una hesiai tauna ese pandemic lalonai hahediba hereva momo-momo herea e henimu. Dahaka baita kara na namo bema ta mamiamu e heni hahediba herevadia na asi anidia? Namona na Israel taudia ese Iosua bona Serubabele edia amo e abi sisibadia e badina dainai namo e davari karana baita laloa. Danu, ta duahimu Baibul sivaraidia ma haida baita lalodia diba. Nega haida Dirava ena taunimanima ese e abi hahediba herevadia, taunimanima edia roharohai na asi anidia, to unu ese e hamauridia.​Hah. 7:7; 8:10.

SEKARIA ESE E ITAIA ḠAUNA BA LALOPARARALAIA

17. Lamepa idogotaodia auna bona olive audia rua matahanaina ese Iuda taudia be ede e durudia toma?

17 Ena be Sekaria ese e itaia matahanai namba 5 na kwadoḡi, to Iuda taudia e durudia edia ḡaukara bona tomadiho karana ai lalohadai maorona e abia. Bona Sekaria ese e itaia ḡauna anina e dibaia bona e badinaia neganai, e mamia Iehova ese idia na e durudia bona e hakaudia. Iehova ese ena lauma helaḡa amo e durudia dainai, edia ḡaukara e hahesiriua bona ma e moale lou.​Esr. 6:16.

18. Sekaria ena matahanai ese oi be edena dalai baine durumu diba?

18 Sekaria ena matahanai ai e ita lamepa idogotaodia auna bona olive audia ruaosi ese ita danu be duruda dibamu. Tame herevalaia heḡereḡerena, baine durumu diba goada bavabi daḡedaḡe ba haheaukalai, dounu ba moale ena be emu noho dalana baine idau, bona emu abidadama baine hagoadaia diba unu amo so lalopararalaimu hahediba herevadia ba badinadia. Emu mauri ai hekwakwanai o davarimu neganai dahaka ba kara na namo? Ḡau ginigunana na, Sekaria ese e itaia ḡauna​Iehova ese ena taunimanima e naridiamu karana​ba dibaia. Bena, o dibamu ḡauna ba badinaia, anina na Iehova bavabidadama henia bona mai kudoumu idoinai ida ia ba tomadiho henia. (Mat. 22:37) Bema unu bo kara tomamu, Iehova ese be durumumu, unu amo mai emu moale ida Ia bo hesiai henia hanaihanaimu.​Kol. 1:10, 11.

ANE 23 Iehova, Emai Goada

^ Iehova ese peroveta tauna Sekaria na matahanai haida e henia. Sekaria na e ita ḡaudia ese ia bona Iehova ena taunimanima e hagoadadia, tomadiho momokanina ihagini louna ai e davari hekwakwanaidia e hahanaidia. Unu matahanai ese ita danu be duruda dibamu, ena be hekwakwanai baita davarimu, to mai eda abidadama ida Iehova baita hesiai heniamu. Ina atikol ai, Sekaria ese e itaia matahanaina ta​lamepa patana o lamepa idogotaodia auna bona olive audia​amo baita dibamu mai anina bada ḡaudia baita herevalaimu.

^ Laḡani haida muridiai, Gavana Nehemia ena negai, lohia tauna ma ta ladana Aratasasta ese Iuda taudia e durudia.

^ LAULAU: Tadikaka ta na buruka bona gorere ese ena noho dalana e haidaua karana na e abia daemu.

^ LAULAU: Taihu ta na Iehova ese ‘hesiai tauna mai ena kamonai bona kara maoromaoro’ e duruamu karana na Iosua bona Serubabele e durudia karana ida e haheḡereḡeremu.