Skip to content

Skip to table of contents

MUSORO WE KUFUNDA 12

Murikuona Zvakaonekwa na Zakariya Here?

Murikuona Zvakaonekwa na Zakariya Here?

“‘Ne Mwiya wangu,’ anodaro Djehovha we anyahondo.”—ZEK. 4:6.

NGOMA 79 Afundisei Kuti Arumbwe Akabamba

ZVATICAFUNDA *

1. Ciro cipi cinopfadza maningi caizoitika ne Adjudha?

 ANHU ainga akapfara maningi. Zvainga zviri nyore kuoneka. Djehovha Mwari “akaita kuti Siro Mambo we Persiya” asudzunure anhu ake, aona ainga apedza makore akawanda ari muutaphwa ku Bhabhironia. Mambo wakaziisa kuti Adjudha aizohwirirazve ku nyika yawo “uye owakazve nyumba ya Djehovha Mwari we Aisraeri.” (Esdra 1:1, 3) Ii yainga iri nguwa ye mupfaro mukuru! Pakupedzesera Adjudha aizohwirinzazve kunamata kecokwadi mu nyika yawo.

2. Mu masure me nguwa shomanana, cinyi cakaizwa ne Adjudha ainga abva kuutaphwa?

2 Mu gore ra 537 K.A.A., grupu rekutanga re Adjudha ainga ari kuutaphwa rakaguma mu Djerusarema, thaundi iri rainga riri muzinda we umambo we Djudha. Uye nguwa shoma yakazoteera aona akatanga kuseenza, mu gore ra 536  K.A.A., aona akatangisa kuwaka!

3. Azondi e Adjudha akaitei?

3 Mu masure mekutanga kuwaka, pakamuka kuzondhwa. Anhu e munyikemo “airumbwa ecinetsa anhu e ku Djudha uye eciaodza mwoyo kuti asiye kuwaka.” (Esdra 4:4) Asi mugariro uu wainga wecishupha wakatobambirira. Mu gore ra 522 K.A.A., pakamukazve mambo mupsva we Persiya Artaxerxe. * Azondi a Mwari akaona kucinja uku ke utongi hingana mukana we kuimisa basa rekuwaka mu Djerusarema nge ‘kuronga dambudziko eciseenzesa mutemo.’ (Pis. 94:20) Kusiya izvona, aona akabvunza Mambo Artaxerxe kuti Adjudha ainga ecironga kumupandukira. (Esdra 4:11-16) Mambo wakatendera manyepo awo, ndiyo ndaa wakarambidza kuwakwa ke tempro. (Esdra 4:17-23) Nge ndaa yazvo mupfaro we anhu aiwaka mu Djerusarema wakapera.—Esdra 4:24.

4. Djehovha akaitei kuti abetsere Adjudha ainga ecisongana ne uzondi? (Isaya 55:11)

4 Anhu ainga ari nhengo ye utongi we Persiya, akaita zviri zvese kuti ciwakwa ce mu Djerusarema ciime. Asi Djehovha aida kuti ciwakwa ici cienderere mberi uye ayena anoita kuti kuda kake kuitike. (Erengai Isaya 55:11.) Djehovha akagadza muprofita wainga ano ushingi waizwi Zakariya, uye akamupasa zvioneso zvisere zvinoshamisa, uye Zakariya waidikana kupanganidza zvioneso izvona kuti zvibambise Adjudha. Zvioneso izvona zvakabetsera Adjudha kuona kuti aona ainga asikadikani kuthya azondi awo, uye aona aidikana kurumbwa eciita basa ra Djehovha. Ciono ce cishanu cakaonekwa na Zakariya, cainga ciri ce cigadziko cemakandiyero ne miorivhi miiri.

5. Ticaonei mu fundo ino?

5 Tese isusu tinoora mwoyo nguwa dzimweni. Ndiyo ndaa ciono cakaonekwa na Zakariya ce cigadziko cemakandiyero ne miorivhi icona cingatibambisawo. Hingana kubambisa kecakaita Aisraeri, ciono icona cicatibetserawo patinonga tecisongana ne uzondi, upenyu wedu paunonga wecicinja, kana pa nguwa yatinotambira nhungamiriro yatisikanyasi kuzwisisa.

PATINOSONGANA NE KUZONDHWA

Zakaria wakaona miti miiri ye miorivhi yeciendesa mafuta pacigadziko ce maruju cino maruju manomwe (Onai ndima 6)

6. Ciono ciri pana Zakariya 4:1-3, cakapasa kudini ushingi Adjudha? (Onai foto ye pa kapa.)

6 Erengai Zakariya 4:1-3. Ciono ce cigadziko cekandiyero ne miorivhi miiri cakapasa ushingi Adjudha kuti akunde azondi awo. Zvakaitika kudini? Maona here kuti cigadziko cekandiyero ciri pa ciono ici cainga cisikagari cisina mafuta? Kuti arumbwe akabaka, miorivhi iyi yairumbwa yecikanda mafuta mu tijera uye mafuta aiendeswa mutijera peciseenzeswa matubu zveciendesa mukandiyero imwe na imwe pa manomwe. Ndiyo ndaa makandiyero aya airumbwa akabaka. Zakariya wakabvunzisa ngirozi kuti: “Zviro izvona izvi zvinoreyei?” Ngirozi yakadaira yeciti:“‘Haiwa ne simba re anyahondo, kunyazi ne simba, asi ne mwiya wangu,’ anodaro Djehovha we anyahondo.” (Zak. 4:4, 6) Mafuta aiimirira simba guru ra Djehovha. Mwiya mucena isimba risikaperi. Umambo wese we Persiya wainga usiripi ciro mukuezanisa ne simba guru ra Djehovha. Ne rubetso ra Djehovha anhu aikwanisa kupedza basa rokuwaka mu Djerusarema kunyazi paainga ecizondhwa. Ciono ici cakabetseradi zvezvirokwazvo! Ndiyo ndaa Adjudha aidikana kugonda Djehovha uye ohwirira kuita basa. Uye ndizvonadi kamare zvaakazoita kunyazi ecitoziya kuti basa rawo rainga rarambidzwa.

7. Cinyi cakabetsera kuti tempro ipedzeswe kuwakwa?

7 Pano cinjo yakaunzisa nyaradzo ku Adjudha. Ngaipi cinjo iyona? Mu gore ra 520 K.A.A., nyika ye Persiya yakatanga kutongwa na mambo mupsva, Dhario I. Mu gore recipiri rokutonga kake, iyena wakaona kuti mutemo wairambidza kuwakwa ke tempro, wainga uri kunze ke mutemo. Ndiyo ndaa Dhario wakatendera kuti ciwakwa citangisezve. (Esdra 6:1-3) Cisananguro ici cakashamisa munhu wese. Mambo wakabhuya kuti anyacigarisano aidikana kupasa mare ne zviro zvimweni zvaidikana kuti abetsere ciwakwa ici! (Esdra 6:7-12) Ngokudaro, muna 515 K.A.A. Adjudha akapedza kuwaka tempro mumasure me makore marongomuna.—Esdra 6:15.

Gondai simba ra Djehovha pamunoteerehwa (Onai ndima 8)

8. Ngei musikadikani kuthya pamunosongana ne kuteererhwa?

8 Apupuri a Djehovha akawanda nyamasi uno, arikuzondhwawo. Nge muezaniso mu mbuto dzimweni, basa redu rokuparidzira rakarambidzwa. Mu mbuto idzona hama dzedu dzinotorhwa kuti dziende “pamberi pa govhernadhori ne madzimambo” kuti adzidairire, uye anozotopedzesera atoparidzira. (Mat. 10:17, 18) Nguwa dzimweni, mu utongi mungakwanisa kucinjwa-cinjwa. Uye kana zvadaro hama dzedu dzinokwanisa kunamata Djehovha no rusudzunuko. Nguwa dzimweni mutongi asina rusananguro ungapasa mutemo unobetsera hama dzedu, hino hama dzimweni dzinosongana ne kuteererhwa kumweni kunyazi ecitorarama mu nyika yaasikarambidzwi basa rawo. Asi awona anozondhwa maningi ne mhuri dzawo uye anoita zvese kuti aona aime kuseenzera Djehovha. (Mat. 10:32-36) Kajinji kakhona kana anyaukama akaona kuti aakwanisi kutiimisa, aona anoima kutizonda. Uye nguwa dzimweni, anhu ainga ecitizonda anozogara Apupuri a Djehovha. Ndiyo ndaa, kana imwimwi murikusongana ne kuteererhwa kana uzondi musarembe! Shingai. Djehovha ari kudii renyu uye ayena acaseenzesa simba rake guru re mwiya mucena kuti amubetsere!

ZVIRO PAZVINOCINJA MU UPENYU

9. Ngei Adjudha amweni akatsukwara maningi tempro peyakapera kuwakwa?

9 Muro we Djerusarema pewakapedza kuwakwa, Adjudha amweni aazi kupfara nazvo. (Esdra 3:12) Aona ainga aona tempro inoshamisa yainga yakawakwa na Soromoni, uye kaari tempro ipsva “yainga isikazi kurungama kudarika” tempro yakawakwa na Soromoni. (Ajeu 2:2, 3) Kusiyana kainga kakaita tempro mbiri idzi, zvakasiya Adjudha akatsukwara. Asi ciono ca Zakariya, caikwanisa kuabetsera kuti aona aonezve mupfaro. Aizozviita kudini?

10. Masoko e ngirozi ari pana Zakariya 4:8-10 akabetsera kudini Adjudha kuti aonezve mupfaro?

10 Erengai Zakariya 4:8-10. Masoko e ngirozi aireyei paakati Adjudha “acapfara uye acaona [govhernadhori we ci Djudha] Zorobhabheri akabata prumu”? Prumu ndi mudziyo unoseenzeswa pa kuwaka kuti paoneke kuti ciwakwa icona acizi kubhenda here. Kodi ngirozi yaida kureyei ne masoko aya? Yaida kureya kuti kunyazi tempro yaionekwa hinga ciro cisina basa, iyona yaizopedzwa kuwakwa uye yaidikana kugara maererano ne mitemo ya Djehovha. Djehovha aipfara nge tempro, hino ngei Adjudha ainga asikapfariwo nayo? Cinokosha kuna Djehovha ngecekuti aona aidikana kunamata Djehovha mu tempro nge mushobo waanoda. Kudai aona akakanda ndangariro dzawo pakuseenzera Djehovha uye kuita zvakanaka, aona aizoonazve mupfaro.

Garai ne maonero ari pakati no pakati panoitika cinjo mu upenyu (Onai mandima 11-12) *

11. Aseenzi a Djehovha anobatanazve ne zvinetso zvipi mazuwa ano?

11 Kucinja ke zviro kungabara zvinetso katiri. Amweni aiseenza mu basa re nguwa yakadzara ke makore akawanda akasongana ne kucinja ke basa rawo raaita. Amweni akasiya basa rawo raaita nge ndaa yekucembera asi zviri nyore kuzwawo kudaro kana cinjo idzona dzikaitika. Nguwa dzimweni zvingatishuphira kutendera zvikonzero zvaita kuti paoneke cinjo. Pamweni tingatsumba nguwa yakadarika. Pamweni tingatanga kuora mwoyo tecirangarira kuti aticakwanisi kuita zvakawanda kuna Djehovha hingana kare. (Zvie. 24:10) Kana zvakadaro, ciono ca Zakariya cingatibetsera kudini kuti tirumbwe teciita zvakawanda kuna Djehovha?

12. Ciono ca Zakariya cingatibetsera kudini patinosongana ne cinjo mu upenyu?

12 Zvinoita nyore kuti tikwanisane ne cinjo kana tikaona zviro nge mushobo wa Djehovha. Djehovha nyamasi uno arikuita zviro zvinoshamisa. Isusu tinocikomborero cekuseenza pamwepo naye. (1 Ako. 3:9) Basa redu ratinoita ringakwanisa kucinja. Asi ciro cisikambocinji i rudo ra Djehovha raanozwa katiri. Hino kana mukabathwa ne cinjo dze sangano, musapedze nguwa yenyu mecirangarira kuti ngei zvaitika. Pane kutsumba “mazuwa ekare,” psvakai ciro cakana pa cinjo inonga yaitika meciseenzesa munamato. (Mup. 7:10) Pane kurumbwa mecirangarira zviro zvamusikacakwanisi kuita, rangarirai zviro zvamunokwanisa kuita zvinoku. Ndizvona zvatinofunda pa ciono ca Zakariya, kugara ne maonero akanaka. Zvakadaro, kunyazi migariro ikacinja ticakwanisa kurumbwa takapfara uye takagondeka kuna Djehovha kunyazi patinosongana ne cinjo mu upenyu.

PATINOTAMBIRA NHUNGAMIRIRO YATISIKAZWISISI

13. Ngei Adjudha amweni asikazi kupfarira cisananguro cekuwakisazve tempro?

13 Basa rekuwakiswazve tempro rainga ricakarambidzwa. Kunyazi zvakadaro Mupristi Djoshuwa na Govhernadhori Zorobhabheri—“akatangisa kuwakazve nyumba ya Mwari.” (Esdra 5:1, 2) Pamweni ku Adjudha amweni aiona hingana kuti cainga cisiripi cisananguro cakanaka. Hino aizodziiga kudini ku azondi awo, ino ecigadzirisa tempro. Azondi aizomutsa dambudziko rakakura maningi. Zvezvirokwazvo Djoshuwa na Zorobhabheri aida kugara ne rugondo rokuti anorubetso ra Djehovha. Uye aona akatambira rugondo irona. Nge mushobo upi?

14. Maererano na Zakariya 4:12, 14, Mupristi Mukuru Djoshuwa na Zorobhabheri akatambira rugondo ripi kuna Djehovha?

14 Erengai Zakariya 4:12, 14. Pa dii iri re ciono ca Zakariya, ngirozi inopangidza kuti miorivhi miiri inoimirira “akadzodzwa airi”—Djoshuwa na Zorobhabheri. Ngirozi yakati anhu airi aya aiita hingana “akaima pamberi pa Tenzi we nyika yese,” kana kuti Djehovha. Cimborangarirai kuti cikomborero cakadini! Djehovha aigonda maningi anarume aya. Ndiyo ndaa anhu aidikana kugonda ciro cipi haco cainga carekethwa ne anarume aya, ngekuti Djehovha ndiye ainga ecitungamirira anarume aya.

15. Tingapangidza kudini rureremedzo pa nhungamiriro dzatinpaswa na Djehovha eciseenzesa Bhaibheri?

15 Djehovha acirikurumbwa ecitungamirira anhu ake mazuwa ano eciseenzesa Soko rake Bhaibheri. Ayena anotibvunza zvatinodikana kuita kuti timunamate nge mushobo waanoda. Tingapangidza kudini kuti tinoreremedza nhungamiriro dzatinopaswa ne Bhaibheri? Tinodikana kupsvaka nguwa kuti tierenge Bhaibheri uye tonyasa kurangarira zvia zvatinonga taerenga. Dzibvunzisei kuti: ‘Pandinoerenga Bhaibheri, kana bhuku rimweniwo haro ndinopsvaka nguwa yekunyasa kurangarira zviya zvandinonga ndaerenga here? Ndinopsvakisisa zviro zvandinoona kuti “zvinoshupha kuzwisisa” mu Bhaibheri here kana kuti ndinoerenga basi ndisikanyasi kupurutana?’ (2 Ped. 3:16) Patinodaro ticakwanisa kutondoedza kuti tiite basa redu rokuparidzira kana tikatora nguwa yekurangarira zvatirikufundiswa na Djehovha.—1 Tim. 4:15, 16.

Gondai nhungamiriro dzamunopaswa kubva ku “muranda akagondeka akangwara” (Onai ndima 16) *

16. Cinyi cingatibetsera kuti titondoedze nhungamiriro dzinobva ku “muranda akagondeka akangwara,” kunyazi tecidziona hingana dzisina musoro katiri?

16 Djehovha anotitungamirira eciseenzesa “muranda akagondeka akangwara.” (Mat. 24:45) Zvingaita kuti nguwa dzimweni muranda angatipasa nhungamiriro dzatisikanyasi kuzwisisa. Nge muezaniso, pamweni mungapaswa nhungamiriro dzekuti mugadzirire pa njodzi dzinoitika dzega dzamungaona kuti adzingaitiki mu nharaunda yamunogara. Pamweni zvingaitawo kuti nhungamiriro dzatakatambira kuti tidzidziirire pa nhenda ye koronavhiru yakanyanyisa. Pakadaropo tingaitei kana tikaona hingana kuti nhungamiriro aina musoro? Isusu tinodikana kurangarira kuti anhu ekare akabetsereka kudini paakapurutana nhungamiriro dzaakapaswa na Djoshuwa pamwepo na Zorobhabheri. Uye pamweniwo paya patisikazwisisi nyaya dzimweni dze Bhaibheri. Zvakamboitika kuti anhu a Mwari akatambira nhungamiriro, asi mumaonere e munhu zvaiita hingana zvisina musoro, asi zvakaponesa upenyu ye anhu.—Ato. 7:7; 8:10.

ONAI ZVAKAONEKWA NA ZAKARIYA

17. Ciono ce cigadziko cemakandiyero ne miorivhi miiri cakabetsera kudini Adjudha?

17 Ciono ce cishanu cakaonekwa na Zakariya, cakadodoka asi cino simba guru, asi icona cakapasa Adjudha maonero akanaka akaringana no basa rawo uye kunamata kawo. Adjudha paakaita maererano ne ciono ca Zakariya, aona akaona mushobo waakadziirirhwa uye kutungamirirhwa na Djehovha. Ayena akaseenzesa mwiya mucena wake kuti anhu arumbwe eciita basa uye aonezve mupfaro.—Esdra 6:16.

18. Ciono ca Zakariya cingamubetsera kudini mu upenyu wenyu?

18 Ciono ca Zakariya cetapedza kufunda cingatibetsera maningi mu upenyu wedu. Hingana zvetaona ciono icona cingamubetsera kuti muone simba rokukunda uzondi, kugara ne mupfaro pamunosongana ne cinjo mu upenyu uye rugondo kuti tipurutane nhungamiriro dzatisingazwisisi. Hino tinodikana kuitei patinosongana ne zvinetso mukati me upenyu? Musati maita ciro cipi haco, onai zvakaonekwa na Zakariya, cipangidzo ciri pamhene kuti Djehovha anonyasa kuriritira anhu ake. Pedzepo, mecinyasa kurangarira ciono ici, gondai Djehovha uye rumbwai mecimunamata ne mwoyo wese. (Mat. 22:37) Kana mukadaro, Djehovha acamubetsera kuti mumuseenzere nokusikaperi mecipfara.—Ako. 1:10, 11.

NGOMA 7 Djehovha Simba Redu

^ par. 5 Djehovha akaita kuti Zakariya aone zviono zvinoshamisa. Pa nguwa iyona anhu a Djehovha aidikana kuhwirinza kunamata kakacena. Asi izvona zvainga zvisirinyorepi. Zviono izvona zvakapasa Zakariya ne anhu a Djehovha simba raaida, uye izvona zvingatibetserawo kuti tirumbwe takagondeka kuna Djehovha kunyazi patinosongana ne zvinetso. Mu fundo ino ticaona fundo dzinokosha dzinobva pa zviono zvakaonekwa na Zakariya, ciono ce cigadziko cemakandiyero ne miorivhi.

^ par. 3 Mu nguwa ya Govhernadhori Neemiya, mambo umweni waizwiwo Artaxerxe wakabetsera Adjudha.

^ par. 60 KUPANGANIDZWA KE MUFANIKISO: Hama yeciedza kukwanisana ne cinjo dze upenyu nge ndaa ye kukura uye uthongo usikazi kugara zvakanaka.

^ par. 62 KUPANGANIDZWA KE MUFANIKISO: Hanzvadzi yecirangarira kuti Djehovha arikukomborera kudini “muranda akagondeka akangwara,” hingana kukomborera kaakaita Djoshuwa na Zorobhabheri.