1. ¿Baʼax béeychaj u beetik le judíoʼob yanoʼob Babiloniaoʼ?

 JÉEOBAEʼ «tu péeksaj u puksiʼikʼal Ciro», u reyil Persia, utiaʼal u jáalkʼabtik le israelitaʼob tsʼoʼok u máan años yanakoʼob Babiloniaoʼ. Le reyoʼ tu yaʼalaj tiʼ le judíoʼoboʼ jeʼel u páajtal u suutoʼob tu luʼumiloʼobeʼ yéetel jeʼel u páajtal u kaʼa beetkoʼob «u yotoch Jéeoba, u Dios u kaajil Israel[eʼ]» (Esd. 1:1, 3). Jach kiʼimakchaj wal u yóoloʼobeʼ tumen yaan kaʼach u suutoʼob tu luʼumiloʼob utiaʼal u adorarkoʼob Jéeoba jeʼex unajeʼ.

2. ¿Baʼax tu beetaj le judíoʼob chéen pʼel kʼuchkoʼob Jerusalénoʼ?

² Tu añoil 537 táanil tiʼ u taal Jesúseʼ kʼuch u yáax jaats le judíoʼob tu kaajil Jerusalén, u noj kaajil kaʼach u reinoil Judáoʼ. Chéen pʼel úuchik u kʼuchloʼobeʼ káaj u meyajoʼob, le oʼolal ka tu tsʼáaj u añoil 536, tsʼoʼok kaʼach u beetkoʼob u cimientoil le templooʼ.

3. ¿Baʼax tu aktáantaj le judíoʼoboʼ?

³ Chéen baʼaleʼ le maʼ úuch joʼopʼok u beetkoʼob le templooʼ le kaajoʼob yanoʼob tu baʼpachoʼoboʼ joʼopʼ u beetkoʼob jejeláas baʼaloʼob utiaʼal u lúubul u yóoloʼob yéetel utiaʼal «u sajakkúuntkoʼob u kaajil Judá utiaʼal u xuʼulul u meyajoʼob» (Esd. 4:4). Ka tsʼoʼokeʼ maas peorchaji tumen tu añoil 522, káaj u gobernar le rey persa Artajerjesoʼ. * Le máaxoʼob pʼekmiloʼoboʼ tu aprovechartoʼob leloʼ ka meyajnajtiʼob le leyoʼob yaantiʼob utiaʼal u xuʼulskoʼob le meyaj ku beetik le judíoʼoboʼ (Sal. 94:20). Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼobeʼ le judíoʼoboʼ táan u líikʼloʼob tu contra le reyoʼ  (Esd. 4:11-16). Artajerjes túuneʼ tu creertaj le baʼax tu yaʼaloʼoboʼ ka tu yaʼalaj ka xuʼuluk u beetaʼal le templooʼ (Esd. 4:17-23). Bey túunoʼ le judíoʼoboʼ xuʼul u beetkoʼob le meyaj jach ku taasik kaʼach kiʼimak óolal tiʼoboʼ (Esd. 4:24).

4. ¿Baʼax tu beetaj Jéeoba le ka aʼalaʼab tiʼ le judíoʼob ka xuʼuluk u beetkoʼob le templooʼ? (Isaías 55:11).

⁴ Le kaajoʼob yanoʼob kaʼach tu baʼpach le judíoʼob bey xan jujuntúul máakoʼob yanoʼob tu gobiernoil Persiaeʼ jach u kʼáatoʼob kaʼach ka xuʼuluk u beetaʼal le templooʼ, chéen baʼaleʼ Jéeobaeʼ u kʼáat kaʼach ka seguernak u meyaj le judíoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼex k-ojliloʼ letiʼeʼ mantatsʼ ku béeykuntik le baʼax ku yaʼalikoʼ (xok Isaías 55:11). ¿Baʼax túun tu beetaj Jéeoba? Letiʼeʼ tu yéeyaj Zacarías utiaʼal u beetik u profetaileʼ ka tu tsʼáaj u yil ocho jejeláas baʼaloʼob. Le baʼaxoʼob tsʼaʼab u yiloʼ unaj kaʼach u yaʼalik tiʼ le judíoʼob utiaʼal u líikʼil u yóoloʼoboʼ. Beyoʼ letiʼobeʼ yaan u naʼatkoʼob baʼaxten maʼ unaj u chʼaʼikoʼob saajkil tiʼ le máaxoʼob pʼekmiloʼoboʼ yéetel unaj u seguer u beetkoʼob le meyaj tsʼaʼabtiʼob tumen Jéeobaoʼ. Teʼ tu cinco baʼax tsʼaʼab u yil Zacaríasoʼ tu yilaj junpʼéel candelabro yéetel kaʼakúul olivo.

5. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

⁵ Le u cinco baʼax tsʼaʼab u yil Zacaríasoʼ jach tu líiʼsaj u yóol le israelitaʼoboʼ. Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ yaan horaeʼ ku lúubul k-óol, le oʼolaleʼ le baʼax tsʼaʼab u yil Zacaríasaʼ yaan u yáantkoʼon xan utiaʼal u chúukpajal k-óol k-meyajt Jéeoba kéen chʼaʼpachtaʼakoʼon, kéen kʼexpajak k-kuxtal wa kéen aʼalaʼaktoʼon ka k-beet junpʼéel baʼal jelaʼan k-ilik.

6. ¿Bix líiʼsaʼabik u yóol le judíoʼob yéetel le baʼax ku yaʼalik Zacarías 4:1-3? (Ilawil le dibujo yaan tu yáax páginail le revistaaʼ).

⁶ (Xok Zacarías 4:1-3). Le candelabro yéetel le kaʼakúul olivo tu yilaj Zacaríasoʼ tu yáantaj le judíoʼob utiaʼal u chúukpajal u yóoloʼob kex táan u chʼaʼpachtaʼaloʼoboʼ. ¿Baʼaxten? Zacaríaseʼ tu yileʼ le aceite ku jóokʼol tiʼ le kaʼakúul olivooʼ ku bin tiʼ junpʼéel nuxiʼ taza, tsʼoʼoleʼ le aceite yaan teʼ nuxiʼ tazaoʼ ku yáantaj utiaʼal maʼ u tuʼupul le siete lámparaʼob yaan teʼ candelabrooʼ. Zacarías túuneʼ tu kʼáataj tiʼ le ángeloʼ: «In yuum, ¿baʼax u kʼáat u yaʼal le baʼaloʼobaʼ?». Le ángeloʼ tu núukajtiʼ: «‹Le baʼaloʼobaʼ yaan u béeytaloʼob chéen yéetel in poder, maʼ yéetel u yáantaj junpʼéel ejércitoiʼ mix yéetel u poder wíinikiʼ›, lelaʼ bey u yaʼalik Jéeoba, le máax gobernartik le ángeloʼoboʼ» (Zac. 4:4, 6). U aceiteil le kaʼakúul olivooʼ ku chíikbesik le u poder Jéeoba maʼatech u xuʼupuloʼ. Le páajtalil yaan kaʼach tiʼ u soldadoiloʼob le Imperio persaoʼ jach mix baʼal kaʼach tu táan u poder Dios. Tumen tiaʼan Jéeoba tu tséeloʼobeʼ le judíoʼoboʼ jeʼel u páajtal kaʼach u líiʼskoʼob le templo kex jeʼel máaxak ka u tsʼáauba tu contraʼobeʼ. ¡Jach wal líikʼ u yóoloʼob ka tu yuʼuboʼob le baʼax aʼalaʼabtiʼoboʼ! Letiʼobeʼ chéen unaj kaʼach u confiaroʼob tiʼ Jéeoba yéetel u beetkoʼob le meyaj aʼalaʼabtiʼoboʼ. ¿Baʼax túun tu beetoʼob? Tu yuʼuboʼob u tʼaan Jéeoba kex prohibirtaʼan kaʼach le meyajoʼ.

7. ¿Baʼax áant le judíoʼob utiaʼal u tsʼoʼoksikoʼob le templooʼ?

⁷ Chéen baʼaleʼ úuch junpʼéel baʼal tu taasaj utsil tiʼ le judíoʼoboʼ. Tu añoil 520 táanil tiʼ u taal Jesúseʼ káaj u gobernar tu luʼumil Persia Darío I. Tu kaʼapʼéel añoil táan u beetik u reyileʼ letiʼeʼ tu tsʼáaj cuenta maʼ maʼalob úuchik u prohibirtaʼal tiʼ le judíoʼob u beetkoʼob le templooʼ, le oʼolaleʼ tu tsʼáaj permiso tiʼob utiaʼal u tsʼoʼoksikoʼob le meyajoʼ (Esd. 6:1-3). Tsʼoʼoleʼ le reyoʼ tu yaʼalaj tiʼ le uláakʼ kaajoʼob baʼpachtmiloʼoboʼ ka u chaʼob u meyaj le judíoʼoboʼ yéetel ka u tsʼáaʼob le taakʼin kʼaʼabéettiʼob bey xan le materialoʼob kun meyajtiʼoboʼ (Esd. 6:7-12). Tu yoʼolal leloʼ tu añoil 515 táanil tiʼ u taal  Jesúseʼ le judíoʼoboʼ béeychaj u tsʼoʼoksikoʼob le templooʼ, chéen junpʼíit maas tiʼ cuatro años tu bisajtiʼob (Esd. 6:15).

8. ¿Baʼaxten maʼ unaj a sajaktal kéen chʼaʼpachtaʼakechiʼ?

⁸ Teʼ kʼiinoʼobaʼ yaʼab tiʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ láayliʼ ku chʼaʼpachtaʼaloʼobeʼ. Yanoʼobeʼ kajaʼanoʼob teʼ tuʼuxoʼob prohibirtaʼan le meyaj k-beetkoʼ, le oʼolaleʼ maʼ xaaneʼ ku kʼaʼalaloʼob yéetel ku bisaʼaloʼob tu táan «gobernadoroʼob yéetel reyoʼob», bey túunoʼ tak letiʼob ku kʼuchul u kʼaj óoltoʼob le meyaj k-beetkoʼ (Mat. 10:17, 18). Teʼ tuʼuxoʼob beyaʼ yaan horaeʼ kéen kʼeʼexek máax ku gobernareʼ ku bin utsil tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ. Wa maʼ xaaneʼ yaan horaeʼ jeʼel u yantal juntúul juez tsʼáaikuba tu favoroʼobeʼ. Uláakʼ sukuʼunoʼobeʼ kex maʼ prohibirtaʼan u meyajtaʼal Jéeoba teʼ tuʼux kajaʼanoʼoboʼ maʼ tu chaʼabal u meyajtikoʼob Jéeoba tumen u láakʼtsiloʼob (Mat. 10:32-36). Yaʼab u téeneleʼ kéen ilaʼak tumen u láakʼtsiloʼob maʼ tu pʼatik u meyajtikoʼob Jéeobaeʼ ku xuʼulul u tsʼáaikubaʼob tu contraʼob, yaan tak jujuntúul tiʼ letiʼobeʼ ku kʼuchul u beetubaʼob u testigoʼob Jéeoba. Wa táan u yúuchul tiʼ teech junpʼéel baʼal beyaʼ maʼ a sajaktal. Kʼaʼajaktecheʼ Jéeobaeʼ tiaʼan ta wéeteleʼ yéetel yaan u yáantkech yéetel u espíritu santo.

9. ¿Baʼaxten joʼopʼ u yokʼol jujuntúul judíoʼob le ka tu yiloʼob u cimientoil le túumben templooʼ?

⁹ Le ka tsʼoʼok u cimientoil le túumben templooʼ jujuntúul judíoʼob tsʼoʼok u yantal u jaʼabiloʼobeʼ joʼopʼ u yokʼoloʼob (Esd. 3:12). ¿Baʼaxten? Tumen letiʼobeʼ u yilmoʼob kaʼach bukaʼaj kiʼichkelmil le templo tu beetaj Salomónoʼ, chéen baʼaleʼ ku tuklikoʼobeʼ le táan u beetaʼaloʼ mix baʼal tu tséel le yaan kaʼachoʼ (Ageo 2:2, 3). ¿Bix jeʼel u líiʼsaʼal u yóoloʼob kaʼach tumen le baʼax tu yilaj Zacaríasoʼ?

10. Le baʼax tu yaʼalaj le ángel teʼ Zacarías 4:8-10, ¿bix tu yáantil le judíoʼob utiaʼal u kiʼimaktal u yóoloʼoboʼ?

¹⁰ (Xok Zacarías 4:8-10). ¿Baʼaxten tu yaʼalaj le ángel yaan u kiʼimaktal u yóol le judíoʼob yéetel yaan u yilkoʼob junpʼéel plomo tu kʼab Zorobabeloʼ? Le plomooʼ junpʼéel nuʼukul ku meyaj tiʼ le albañiloʼob utiaʼal u yilkoʼob wa toj junpʼéel pakʼoʼ. Bey túunoʼ le ángeloʼ táan kaʼach u yaʼalikeʼ kex jujuntúul judíoʼob ku yilkoʼob bey mix baʼal le túumben templooʼ, yaan kaʼach u tsʼoʼoksikoʼob yéetel maʼalob kun ilbil tumen Jéeoba. Wa Jéeoba kiʼimak u yóol kaʼacheʼ letiʼob xaneʼ unaj u kiʼimaktal u yóoloʼob. Le baʼax maas importante tu táan Diosoʼ letiʼe ka adorartaʼak teʼ túumben templooʼ. Le oʼolaleʼ  wa le judíoʼob ku yilkoʼob kaʼach u adorarkoʼob Jéeoba jeʼex uts tu tʼaanoʼ yaan u kʼaʼamal u adoraciónoʼob yéetel yaan u kiʼimaktal u yóoloʼob.

11. ¿Baʼaxoʼob ku talamtal u aktáantik jujuntúul máaxoʼob meyajtik Jéeoba?

¹¹ Yaʼab tiʼ toʼoneʼ talam k-ilik u kʼexpajal wa baʼax ichil k-kuxtal. Yaan jujuntúul sukuʼunoʼob ku meyajoʼob kaʼach Betel, construcción wa ku beetik u misioneroiloʼobeʼ tsʼoʼok u kʼeʼexel u asignaciónoʼob. Uláakʼoʼobeʼ tsʼoʼok u yantal u pʼatik u asignaciónoʼob tu yoʼolal u edadoʼob. Le kéen úuchuk le baʼaloʼobaʼ u jaajileʼ jeʼel u tristetal máakeʼ. Maʼ xaaneʼ tu káajbaleʼ maʼ t-naʼatik baʼaxten kʼeʼex k-asignación wa yaan horaeʼ maʼ de acuerdoʼon yéetel le baʼax chʼaʼtuklaʼaboʼ. Maʼ xaan xaneʼ jeʼel k-tuklik maas maʼalob le bix kuxlikoʼon kaʼachoʼ yéetel jeʼel k-tuklik maʼ tun páajtal k-kaʼa meyajtik Dios jeʼex k-beetik kaʼacheʼ (Pro. 24:10). ¿Bix jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u seguer k-tsʼáaik k-óol k-meyajt Dios le baʼax tu yilaj Zacaríasoʼ?

12. Le baʼaxoʼob tsʼaʼab u yil Zacaríasoʼ, ¿bix u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u lúubul k-óol kex ka kʼexpajak wa baʼax ichil k-kuxtal?

¹² Junpʼéel baʼax ken u yáantoʼon kéen kʼexpajak wa baʼax ichil k-kuxtaleʼ letiʼe k-ilik tuláakal baʼal jeʼex u yilik Jéeobaoʼ. Bejlaʼeʼ u kʼiinil k-múul meyaj yéetel Jéeoba teʼ jejeláas meyajoʼob táan u beetkoʼ (1 Cor. 3:9). Le asignaciónoʼob yaantoʼonoʼ jeʼel u kʼexpajleʼ, pero le yaabilaj ku yuʼubik Jéeoba t-oʼolaloʼ mix bikʼin kun kʼexpajal. Le oʼolaleʼ wa tsʼoʼok u kʼeʼexel a asignacióneʼ maʼ u seguer a tuklik baʼaxten chʼaʼtuklaʼab leloʼ. Tu lugar a yaayamtik ‹le kʼiinoʼob tsʼoʼok u máanoʼoboʼ› kʼáat tiʼ Dios ka u yáantech a wil baʼaxoʼob jeʼel u páajtal a beetik bejlaʼeʼ (Ecl. 7:10). Chʼik a tuukul tiʼ le baʼaxoʼob jeʼel u páajtal a beetkoʼ. Le baʼaxoʼob tsʼaʼab u yil Zacaríasoʼ ku yáantkoʼon k-ileʼ utiaʼal u seguer u kiʼimaktal k-óol yéetel u chúukpajal k-óol tiʼ Dioseʼ maas maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ le baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetkoʼ maʼ tiʼ le baʼaxoʼob k-beetik kaʼachoʼ.

13. ¿Baʼaxten maʼ maʼalob tu yilil jujuntúul judíoʼob u kaʼa chʼaʼjoʼoltaʼal u meyajil le templooʼ?

¹³ Kex prohibirtaʼan kaʼach u beetaʼal le templooʼ Jesúa (Josué), u maas nojchil le sacerdoteʼob, yéetel Zorobabel, le gobernadoroʼ, káaj «u jel líiʼskoʼob u yotoch Dios» (Esd. 5:1, 2). Maʼ xaaneʼ jujuntúul judíoʼobeʼ maʼ maʼalob tu yililoʼob le baʼax tu chʼaʼtukloʼoboʼ tumen le máaxoʼob pʼekmiloʼoboʼ jeʼel kaʼach u  tsʼáaikoʼob cuentaeʼ yéetel jeʼel u yilik u jeʼelsikoʼob le meyaj ku beetaʼaloʼ. Josué yéetel Zorobabel, le máaxoʼob nuʼuktik kaʼach le kaajoʼ, kʼaʼabéet u yojéeltikoʼob wa maʼalob u yilik Jéeoba le baʼax táan u beetkoʼoboʼ. Koʼoneʼex ilik bix úuchik u yeʼesaʼaltiʼob tumen Jéeoba maʼalob le baʼax ku beetkoʼob kaʼachoʼ.

14. Le baʼax ku yaʼalik Zacarías 4:12, 14, ¿baʼax tu yeʼesaj tiʼ Josué yéetel Zorobabel?

¹⁴ (Xok Zacarías 4:12, 14). Le ángeloʼ tu yaʼalaj tiʼ Zacaríaseʼ le kaʼakúul olivooʼ ku chíikbesik Josué yéetel Zorobabel, le kaʼatúul ‹máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ›. Le kaʼatúul máakoʼobaʼ bey waʼalakbaloʼob tu tséel Jéeoba, «u Yuumil tuláakal le luʼumoʼ», lelaʼ ku yeʼesikeʼ Jéeobaeʼ jach ku confiar tiʼ letiʼob. Le oʼolaleʼ le judíoʼob xanoʼ unaj u confiaroʼob tiʼ le baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ tumen Jéeoba yéeymiloʼob.

15. ¿Bix jeʼel k-eʼesik k-apreciartik le baʼax ku yaʼalik Jéeoba teʼ Bibliaoʼ?

¹⁵ Teʼ kʼiinoʼobaʼ Jéeobaeʼ táan u nuʼuktik u kaajal yéetel le Bibliaoʼ. Teʼeloʼ ku yaʼaliktoʼon bix u kʼáat ka k-adorarte. ¿Bix jeʼel k-eʼesik k-apreciartik le baʼax ku yaʼalik u Tʼaanoʼ? Kéen k-jóoʼs tiempo utiaʼal k-xakʼalxoktik yéetel k-naʼatik le baʼax ku yaʼalikoʼ. Tuukulnen tiʼ lelaʼ: «Kéen in xok le Biblia wa junpʼéel publicaciónoʼ, ¿kin jóoʼsik wa tiempo utiaʼal in tuukul tiʼ le baʼax kin xokikoʼ? ¿Kin investigartik wa le baʼaloʼob ‹maʼ chéen chʼaʼabil u naʼataʼaloʼ› wa chéen jáajan xook kin beetik?» (2 Ped. 3:16). Wa k-jóoʼsik tiempo utiaʼal k-tuukul tiʼ le baʼax ku kaʼansiktoʼon Jéeobaoʼ yaan k-chaʼik u nuʼuktikoʼon yéetel yaan k-tsʼoʼokbesik le meyaj u kʼubéentmajtoʼonoʼ (1 Tim. 4:15, 16).

16. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-beet le baʼax ku yaʼalik le esclavo chúukaʼan u yóol kex yaan hora maʼ t-naʼatik baʼaxten ku yaʼaliktoʼonoʼ?

¹⁶ Jéeobaeʼ ku nuʼuktik xan u kaajal yéetel «le esclavo chúukaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat[oʼ]» (Mat. 24:45). Maʼ xaaneʼ yaan horaeʼ le esclavo chúukaʼan u yóoloʼ ku yaʼaliktoʼon ka k-beet wa baʼax pero maʼ t-naʼatik baʼaxten. Por ejemploeʼ maʼ xaaneʼ ku yaʼaliktoʼon baʼax ken k-beet utiaʼal k-salvartik k-kuxtal wa ku taal junpʼéel nojoch loob, chéen baʼaleʼ maʼ xaaneʼ k-tuklikeʼ maʼ tsaaj k-beetik le baʼax ku yaʼalikoʼ tumen teʼ tuʼux kajaʼanoʼonoʼ maʼ tu yúuchul. Wa maʼ xaan xaneʼ jeʼel k-tuklikeʼ jach ku píitmáan yoʼolal bix u yaʼalik ka k-kanáantba tu kʼiiniloʼob le pandemiaoʼ. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon wa maʼ jach de acuerdoʼon yéetel le baʼax ku yaʼalaʼaltoʼon ka k-beetoʼ? Maʼ xaaneʼ jeʼel u  yáantkoʼon k-kʼaʼajsik bix úuchik u bin utsil tiʼ le judíoʼob le ka tu beetoʼob le baʼax tu yaʼalaj Josué yéetel Zorobabeloʼ. Jeʼel u páajtal xan k-tuukul tiʼ uláakʼ baʼaxoʼob k-xokmaj teʼ Bibliaoʼ. ¿Máasaʼ yaʼab tiʼ le máaxoʼob meyajt Diosoʼ aʼalaʼabtiʼob ka u beetoʼob junpʼéel baʼal jelaʼan u yilkoʼob? Chéen baʼaleʼ, ¿máasaʼ úuchik u beetkoʼobeʼ tu salvartaj u kuxtaloʼob? (Jue. 7:7; 8:10).

17. ¿Bix úuchik u yáantaʼal le judíoʼob tumen le baʼax tsʼaʼab u yil Zacaríasoʼ?

¹⁷ Maʼ xaaneʼ le u cinco baʼax tsʼaʼab u yil Zacaríasoʼ jach maʼ xáanchajiʼ. Chéen baʼaleʼ tu líiʼsaj u yóol le judíoʼob utiaʼal u seguer u meyajoʼoboʼ yéetel u adorarkoʼob Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ le ka tu beetoʼob le baʼax tu yaʼalaj Zacaríasoʼ, tu yuʼuboʼob táan u nuʼuktaʼaloʼob yéetel yaabilaj tumen Jéeoba. Yéetel u espíritu santoeʼ Jéeobaeʼ tu yáantoʼob utiaʼal u seguerkoʼob le meyajoʼ yéetel utiaʼal u kiʼimaktal u yóoloʼob (Esd. 6:16).

18. ¿Bix jeʼel u yáantkech le baʼax tsʼaʼab u yil Zacaríasoʼ?

¹⁸ Le candelabro yéetel le kaʼakúul olivo tu yilaj Zacaríasoʼ jeʼel u tsʼáaiktech u muukʼil utiaʼal u chúukpajal a wóol kex táan a chʼaʼpachtaʼaleʼ, utiaʼal u kiʼimaktal a wóol kex ka kʼexpajak a kuxtal yéetel utiaʼal a confiar tiʼ baʼax ku yaʼalaʼaltech kex yaan hora jelaʼan a wuʼuyik. ¿Baʼax túun unaj a beetik kéen a aktáant wa baʼax problemail ichil a kuxtal? Yáaxeʼ jeʼex Zacaríaseʼ ilawil le baʼaxoʼob eʼesik de ke Jéeobaeʼ táan u kanáantik u kaajal. Tsʼoʼoleʼ confiarnen tiʼ letiʼ yéetel seguernak a meyajtik yéetel tuláakal a puksiʼikʼal (Mat. 22:37). Beyoʼ Jéeobaeʼ yaan u yáantkech utiaʼal a meyajtik yéetel kiʼimak óolal mantatsʼ (Col. 1:10, 11).