1-2. Ki ka kikalengela mpopwelo yetu kwitabilwa kwi Lesa?

 MULANGULUKAPO amba ka inge mwaumvwa kyambo kya kuba’mba “bupopweshi”? Kampe mulanguluka pa mulongo wafukama panshi na kulomba kwi Yehoba saka akyangye kulaala. Nangwa kampe mulanguluka pa kisemi kya lusekelo kibena kwiyowa kufunda Baibolo.

² Bino bintu bibiji byo twaambapo bibena kumwesha kuba’mba abo bantu babena kupopwela Yehoba. Nanchi mpopwelo yabo isakwitabilwa kwi Yehoba nyi? Mpopwelo yabo iketabilwa kwi Yehoba inge ke bebikeko kuba kyaswa muchima wanji, ne kuba bino na mambo a kumutemwa ne kumunemeka. Twatemwa bingi Yehoba. Twayuka’mba twafwainwa kupopwelangatu aye yenka, kabiji mu jishinda jawama.

3. Ñanyi bintu byo tusakwisambapo mu uno mutwe?

³ Mu uno mutwe, tusakwisamba pa mpopwelo yaitabijilwe kwi Yehoba mu kimye kya kala, kabiji tusakwisamba pa mashinda atanu na asatu o twafwainwa kupopwelamo Yehoba lelo jino. Byo tusakwisambanga pa bino, pa muntu pa muntu twafwainwa kulangulukapo mashinda mo twakonsha kuwamishako mpopwelo yetu. Kabiji tusakwisamba ene mambo bupopweshi bwa kine o bwitulengela kwikala na lusekelo.

4. Bapopweshi ba Lesa bajingako bwina Kilishitu saka bukyangye kutendeka, bamwesheshe byepi byo batemenwe Yehoba ne kumuneka?

⁴ Bwina Kilishitu saka bukyangye kutendeka, banabalume ba kishinka nabiji Abela, Nowa, Abalahama, ne Yoba bamwesheshe’mba batemenwe Yehoba ne kumunemeka. Mu ñanyi jishinda? Kupichila mu kwikala na lukookelo, lwitabilo ne muchima  wa kwipana. Baibolo kechi witubuula byonse byo baubilenga pa kupopwela Yehoba ne. Bino bebikileko kuba bikebewa pa kunemeka Yehoba, kabiji mpopwelo yabo yaitabijilwe kwi aye. Kabiji mu kuya kwa kimye, Yehoba wapele bena Isalela Mizhilo kupichila mwi Mosesa. Mu ino mizhilo mwajinga byavula byaambile pa byo bafwainwe kumupopwela.

5. Ñanyi lupimpu lwaubiwe ku bupopweshi bwa kine Yesu byo afwile ne kusangulwa?

⁵ Yesu byo afwile ne kusangulwa, Yehoba walekeshe bantu kulondela Mizhilo ya Mosesa pa kumupopwela. (Loma 10:4) Bena Kilishitu balondela muzhilo wa katataka, ko kuba’mba “muzhilo wa Kilishitu.” (Nga. 6:2) Kukookela uno “muzhilo” kechi kulumbulula kumulabijila ne kulondela mikambizho yavula ne. Bino kulumbulula kulondela byaubanga Yesu ne mafunjisho anji. Lelo jino, bena Kilishitu nabo bebikako kulondela byaubanga Kilishitu pa kuba’mba basangajike muchima wa Yehoba ne ‘kukokoloka.’—Mat. 11:29.

6. Mwakonsha kumwenamo byapi mu kino kibaaba?

⁶ Byo tusakwisambanga pa mashinda a kupopwelamo Lesa, iipuzhai’mba, ‘Naubapo byepi pa ano mashinda a kupopwelamo Yehoba?’ Kabiji mwakonsha ne kwiipuzha’mba, ‘Nanchi nakonsha kuwamishako mpopwelo yami nyi?’ Mwafwainwa kumvwa bulongo pa byo mubena kwibikako kuwamishako mpopwelo yenu, bino mwafwainwa kulomba Yehoba kwimukwasha kumona mo mwakonsha kuwamishako.

7. Yehoba umona byepi milombelo yetu ya kufuma panshi ya muchima?

⁷ Tupopwela Yehoba kimye kyo tulomba kwi aye. Binembelo byaesakanya milombelo yetu ku bya kufutumuna byo banengezhanga bulongo byo bapananga pa tente wa lusambakeno kabiji mu kuya kwa kimye batendekele kwibilambula pa Nzubo ya Lesa. (Sala. 141:2) Bino bya kufutumuna byafumyanga bwema bwawama bwasangajinga muchima wa Lesa. Ne milombelo yetu ya kufuma panshi ya muchima ‘imusangajika’ Yehoba nangwa kya kuba twalombatu byambo bicheche. (Maana 15:8; Mpitu. 33:10) Tuji na bishinka byawama bitulengela kuswa kuba’mba Yehoba umvwa bulongo byo tumubuula byo twamutemwa ne byo tumusanchila pa byo etubila. Ukeba’mba tumubuulenga makatazho etu, luketekelo lwetu, ne byo tukebesha mu bwikalo. Saka mukyangye kwisamba ne Yehoba mu lulombelo, kyanema kulangulukila jimo byo musa kulomba. Umvwe kemube bino, mukalombanga bulongo kwi Shenu wa mwiulu milombelo iji nobe bya kufutumuna binunka bulongo.

8. Ñanyi kimye kyawama kyo twakonsha kutota Lesa?

⁸ Tupopwela Yehoba kimye kyo tumutota. (Sala. 34:1) Tutota Yehoba kupichila mu kubuulako bakwetu byo twatemwa byubilo byanji byawama ne mingilo yanji. Tukekala na bintu byavula byawama bya kwamba pe Yehoba inge tumusanchila pa byo auba. Umvwe ketutaanepo kimye kya kulanguluka pa bintu byawama bitubila Yehoba, tukekala na bintu byavula bya kumutotelapo. Kwingilako mwingilo wa kusapwila kwitulengela kuba’mba “tupanenga kwi Lesa bitapisho bya kumutota . . . ko kuba’mba, bipangwa bya byatunwa byetu.” (Hebe. 13:15) Saka tukyangye kulomba kwi Yehoba, tulangulukilapo jimo pa byo tusakulomba. Byo byo twafwainwa kuba ne na mwingilo wa kusapwila. Kyawama kulangulukila jimo pa byo tusapwila ku bantu. Tukeba ‘bitapisho byetu bya kumutota’ kwikala byawamisha. O ene mambo o twambila na kizaku inge tubena kwamba bukine ku bakwetu.

9. Byonka byo kyajinga ku bena Isalela, tumwenamo byepi mu kutanwa ku kupwila? Ambaipo kupwila byo kwimukwasha.

 ⁹ Tupopwela Yehoba kimye kyo tupwila. Bena Isalela bebabuujile’mba: “Bimye bisatu mu mwaka, banabalume bonse bafwainwa kwiya kwi Yehoba Lesa wenu mu mpunzha yo akasala.” (Mpitu. 16:16) Bashanga mazubo abo ne bijimwa byabo kwa kubula wa kwibisopa. Yehoba wibalayile’mba: “Kafwako muntu nangwa umo ukakwangata kyalo kyobe kimye kyo ukaya na kwimana kwi Yehoba Lesa wobe [ne].” (Lupu. 34:24) Mambo a kuba’mba bena Isalela baketekejile mwi Yehoba na muchima wabo yense, batanwanga ku bijiilo pa mwaka pa mwaka. Bamwenejilemo bintu byavula. Bayukile byavula pa Mizhilo ya Lesa, balanguluka-langulukanga pa byawama bibobilanga Lesa, kabiji baumvwanga bulongo kwikala pamo na bakwabo ba mu lwitabilo. (Mpitu. 16:15) Ne atweba tumwenamo umvwe twibikako kuya na kutanwa ku kupwila kwa bwina Kilishitu. Kabiji Yehoba umvwa bulongo umvwe twinengezha kukumbulapo mikumbu ipi yaumvwanyika.

10. Mambo ka kwimba o kwanemena mu mpopwelo yetu?

¹⁰ Tupopwela Yehoba kimye kyo twimbila pamo nyimbo na balongo ne banyenga. (Sala. 28:7) Bena Isalela bamonanga kwimba nyimbo amba lwajinga lubaji lwa mpopwelo yabo. Mfumu Davida wasajile bena Levi 288 kwikala banyimbi pa nzubo ya Lesa. (1 Moba 25:1, 6-8) Lelo jino, twakonsha kumwesha byo twatemwa Lesa inge ketwimbe nyimbo ya kumutota. Atweba bonse twakonsha kwimbila Yehoba nangwa kya kuba jiwi jetu kechi jawama ne. Langulukai pa kino: “Atweba bonse twituntula javula” mu ñambilo, bino kino kechi kitulengela kuleka kwamba mu kipwilo nangwa mu mwingilo ne. (Yako. 3:2) Kyo kimotu, twafwainwa kwimbila Yehoba nyimbo ya kumutota nangwa kya kuba tulanguluka’mba jiwi jetu kechi jawama ne.

11. Kwesakana na byaamba Salamo 48:13, mambo ka o twakonsha kwikela na mutanchi wa kufunda Baibolo pamo na kisemi kyetu?

¹¹ Tupopwela Yehoba kimye kyo tufunda Mambo anji ne kufunjisha baana betu pe aye. Pa juba ja Sabado, bena Isalela kechi baingilanga mingilo yabo ne, pa jino juba bakoseshanga bulunda bwabo ne Yehoba. (Lupu. 31:16, 17) Bansemi ba kishinka bafunjishanga baana babo pe Yehoba ne bintu byawama byo ebobilanga. Ne atweba pa muntu pa muntu twafwainwa kwikala na mutanchi wa kutanga Mambo a Lesa ne kwiafunda. Kuba bino ke lubaji lwa mpopwelo yetu kwi Yehoba, kabiji kitukwasha kufwenya kwipi ne aye. (Sala. 73:28) Kabiji inge ketufunjile pamo na kisemi kyetu, twakonsha kukwasha baana betu kwikala na bulunda bwakosa na Shetu wa mwiulu wa butemwe.—Tangai Salamo 48:13.

12. Tubena kufunjilako ka kwi Yehoba byo amwenenga mwingilo wa kulenga tente wa lusambakeno?

¹² Tupopwela Yehoba kimye kyo tushimika ne kuwamisha mapunzha a kupwijilapo. Baibolo waamba’mba mwingilo wa kulenga tente wa lusambakeno ne bintu byajingamo wajinga “mwingilo wazhila.” (Lupu. 36:1, 4) Ne lelo jino, Yehoba umona mwingilo wa kushimika Mazubo a Bufumu ne bishimikwa bikwabo bya Lesa amba mwingilo wazhila. Pa kwingila ino mingilo, balongo ne banyenga bamo bengila maola avula bingi. Tusanchila bingi bano balongo ne banyenga pa kwipana kwingila uno mwingilo utundaika Bufumu. Kabiji bengila ne mwingilo wa kusapwila. Bamo bakeba ne kwingilako bupainiya. Onkao mambo, bakulumpe mu kipwilo bakonsha kumwesha’mba babena kutundaika mwingilo wa buntungi kupichila mu kuswisha bano balongo ne banyenga  kwingilako bupainiya inge bafikizha bikebewa. Umvwe twayuka mwingilo wa buntungi nangwa ne, atweba bonse twakonsha kwingilako mwingilo wa kulama butooto bishimikwa bya Lesa ne kuwamisha paonaika.

13. Twakonsha kumonanga byepi bupe bo tupana bwa kutundaika mwingilo wa Bufumu?

¹³ Tupopwela Yehoba kimye kyo tupana bupe bwa kututundaika mwingilo wa Bufumu. Bena Isalela kechi bafwainwe kumwekela kwi Yehoba mabokotu ne. (Mpitu. 16:16) Bafwainwe kuleta bya bupe kwesakana na bintu byonka byo bajinga nabyo. Kuba bino kwamweshanga’mba basantanga pa bintu byonse bibobilanga Yehoba. Nga atweba twakonsha kumwesha byepi byo twatemwa Yehoba ne kumusanchila pa bintu byonse byo abena kwitubila? Jishinda jimo ke kupanako mali a kwingijisha pa kipwilo kyetu ne a mwingilo wa ntanda yonse kwesakana na biji bwikalo bwetu. Mutumwa Paulo waambile’mba: “Umvwe kuji kufuukwila jimo, kya bupe kitabilwa ke kyokya kipana muntu mwayila bintu byo aji nabyo, kechi mwayila bintu byo abula ne.” (2 Ko. 8:4, 12) Yehoba wanemeka bingi bupe bo tupana kufuma panshi ya muchima, bwavula nangwa bucheche.—Mako 12:42-44; 2 Ko. 9:7.

14. Kwesakana na byaamba Byambo bya Maana 19:17, Yehoba umona byepi bukwasho bo tukwasha balongo ne banyenga bakajilwa?

¹⁴ Tupopwela Yehoba kimye kyo tukwasha bena Kilishitu bakwetu bakajilwa. Yehoba walayile kufweta bena Isalela bapangapo bayanji bintu. (Mpitu. 15:7, 10) Kimye kyonse kyo tukwasha mulongo nangwa nyenga wakajilwa, Yehoba umona amba ye tubena kupa. (Tangai Byambo bya Maana 19:17.) Kimye bena Kilishitu bajinga mu Filipai kyo batumine bya bupe kwi Paulo saka aji mu kaleya, Paulo wibitelele’mba “kitapisho kyaitabilwa kitokesha Lesa ku muchima.” (Fili. 4:18) Langulukai pa balongo ne banyenga baji mu kipwilo kyenu ne kwishikisha’mba, ‘Nanchi mujipo yenafwainwa kukwasha nyi?’ Yehoba umvwa bulongo inge wamona byo tubena kwingijisha kimye kyetu, ngovu yetu, busendwe bwetu ne bintu byo tuji nabyo kukwasha bakajilwa. Lesa umona bino kuba’mba lubaji lwa mpopwelo yetu.—Yako. 1:27.

15. Byo kiji kuba’mba bupopeshi bwa kine bukebewa kimye ne ngovu, mambo ka o kwabujila kukatazha?

¹⁵ Bupopweshi bwa kine bukebewa kimye ne ngovu. Pano bino, kechi kwakatazha ne. (1 Yoa. 5:3) Mambo ka? Tupopwela Yehoba mambo twamutemwa. Fwanyikizhai mwana ukeba kupapo bashanji kintu kimo. Wakonsha kwingijisha kimye kyabaya na kulenga kipikichala kya bashanji. Uno mwana kechi wilangulusha pa kimye kyo ataya na kulenga kipikichala ne. Watemwa bashanji, kabiji uji na lusekelo kwibapa buno bupe. Byo byo kiji ne kwi atweba, mambo a kuba’mba twatemwa Yehoba, tumvwa bulongo kwingijisha kimye kyetu ne ngovu yetu kumupopwela.

16. Kwesakana na byaamba Bahebelu 6:10, Yehoba umona byepi byo tumwingijila pa muntu pa muntu?

¹⁶ Bansemi baji na butemwe kechi baketekela baana babo bonse kwibapa bya bupe byaesakana ne. Bayuka kuba’mba mwana yense wapusana mu bintu byo akonsha kuba. Byo biji ne Shetu wa mwiulu, wituyuka atweba pa muntu pa muntu byo twakonsha kuba. Kampe mwakonsha kuba bintu byavula kukila bantu bavula bo mwayuka ne kutemwa. Nangwa kechi mwakonsha kuba byavula byonka byubapo bakwenu ne, kampe na mambo a kuba’mba mwakota, mukolwakolwa, nangwa na mambo a mitembo ya kisemi. Kange mulefuulwe ne. (Nga. 6:4) Yehoba kechi ukavulama mingilo  yenu ne. Inge ke mwingile papelela bulume bwenu na milanguluko yawama, mukasangajikanga muchima wa Yehoba. (Tangai Bahebelu 6:10.) Yehoba uyuka milanguluko ya mu muchima wenu. Kabiji ukeba’mba mwikale na lusekelo, ne kutondwa na byo mubena kumwingijla papelela bulume bwenu.

17. (a) Umvwe ke tukankalwe kuba bimo byavwangiwamo mu mpopwelo yetu, twakonsha kuba byepi? (b) Ñanyi kishinka kimo pa bishinka biji mu kakitenguluzha ka kuba’mba “ Baishai Lusekelo Lwenu” kimukwasha?

¹⁷ Twakonsha kuba byepi inge kitukatazha kuba bintu bimo byo twisambapo, nabiji kufunda Baibolo nangwa mwingilo wa kusapwila? Umvwe ke tube bino bintu bimye byavula, tukeyowanga kwibyuba kabiji tukamwenamo bintu byawama. Twakonsha kwesakanya mpopwelo yetu ku bintu bimo, nabiji makayo a kukosesha mubiji nangwa kufunda bya kujizha kiñambañamba kya kwimbilako nyimbo. Umvwe ketubule kuba bino bintu bimye byavula, kafwako kikafumamo ne. Pano kyakonsha kwikala byepi umvwe twafuukulapo kwibyubanga moba onse? Ku ntendekelo kampe twakonsha ketubekotu kimye kicheche. Bino inge twatwajijila, tukatendeka kwibyuba pa kimye kyabaya. Kabiji inge ke tumone byawama bibena kufumamo na mambo kwibikako kwetu, tukeyowanga kuba bino bintu. Nanchi twamona byo twakonsha kwesakanya kino kimwesho ku mpopwelo yetu nyi?

18. Ñanyi kintu kyanema kyo twafwainwa kubanga, kabiji mukafuma ka?

¹⁸ Kwibikako kupopwela Yehoba kyo kintu kyanema kyo twafwainwa kubanga. Umvwe ke tube bino, tukekala na lusekelo mu bwikalo bwetu kabiji tuji na luketekelo lwa kutwajijila kupopwela Yehoba myaka ne myaka. (Maana 10:22) Tuji na mutende wa mu milanguluko mambo twayuka’mba Yehoba ukwasha bapopweshi banji umvwe ke bapite mu makatazho. (Isa. 41:9, 10) Kwambatu kine, tuji na bishinka byavula bitulengela kwikala na lusekelo byo tupopwela Shetu wa butemwe, yenka wafwainwa “kutambula lukumo ne buneme” kufuma ku bilengwa byanji byonse.—Lum. 4:11.