1, 2. ¿Pablokwe kukwe kwin bämikani ye ñobätä raba nitre umbre ji ngwanka ni näire dimike?

 APÓSTOL Pablo nämäne ja mräkätre kukwebätä ye tarere, yebätä nämäne ja di ngwen sribikäre käre niaratre kräke (Hech. 20:31). Aisete ja mräkätre nämene niara tarere. Ñodre, nitre umbre ji ngwanka Éfeso ye käkwe ñaka apóstol Pablo tuaita namani gare ietre ngwane, jökräkwe muabare (Hech. 20:37). Pablo erere, nitre umbre ji ngwanka tä ja mräkätre tarere aune tä ja di ngwen krubäte ja mräkätre dimikakäre (Filip. 2:16, 17). Akwa ruäre ngwane tätre ja tuen kukwe ben. ¿Dre raba niaratre dimike?

² Sribi tä nuaindre krubäte nitre umbre ji ngwanka ie, akwa Pablokwe kukwe kwin bämikani ye mikadretari ñärärä kwetre ye kwin krubäte (1 Cor. 11:1). Angeletre raba dre nuainne ye erere ñan namani bare Pablo ie; niara ye töi ngite yebätä ruäre ngwane nämäne ja di ngwen kukwe kwin nuainkäre (Rom. 7:18-20). Pablokwe ja tuani kukwe tare keta kabre ben, akwa ñaka ja di ngwani nekä kwe aune käre kä nämene jutobätä. Pablokwe kukwe kwin bämikani ye erere nitre umbre ji ngwanka ja ngwain ngwane, kukwe tare yebiti ta käre kä täi juto bätätre sribikäre Jehová kräke. Raba nuainne ño ye ani mike gare jai.

3. ¿Nikwe drebätä blitai kukwe ja tötikara nekänti aune dre rabai gare nie?

³ Bäsi käre kukwe ketabokä ben nitre umbre ji ngwanka tä ja tuin, ye nikwe mikai gare jai kukwe ja tötikara nekänti: 1) rabadre kä denkä kwin jai kukwe driekäre aune sribi mada tä kötärä ye nuainkäre, 2) rabadre ja töi mike kwin ni oveja ngibiaka kwrere, 3) kukweta nainte ie yebe rabadre ja tuen aune 4) kukweta nainte ni madai yebätä rabadre kä ngwen nüke jai. Pablo ja tuani ño kukwe ñaka  nuäre ben aune nitre umbre ji ngwanka rabadre ja ngwen ño niara erere ye rabai gare nie arato.

4. ¿Ñobätä ñaka nemen nuäre nitre umbre ji ngwanka kräke kukwe kwin bämikakäre kukwe driebätä?

⁴ Ñobätä ñaka nuäre. Nitre umbre ji ngwanka tä kukwe kwin bämike kukwe driebätä, akwa ye ñan aibe tä nuaindre ietre ñakare aune sribi mada tä nuaindre ietre. Ruäre ye ani mike gare jai. Ruäre ngwane tätre gätä bämän ngrabare o ja tötika Bibliabätä konkrekasionte ye jie ngwen. Ne madakäre, sribi mada tä nuaindre ietre konkrekasionte o rabadre kukwe kädriere. Ne ben arato, tätre kä denkä krubäte jai jä mräkätre siervo ministerial ye kitakäre aune ja mräkätre dimikakäre (1 Ped. 5:2). Nitre umbre ji ngwaka ruäre tä sribire ju sribebätä, ju ngibiabätä o ju mada Jehová mikakäre täte yebätä. Akwa, ja mräkätre mada kräke erere kukwe driedre ye abokän bäri ütiäte kräketre (Mat. 28:19, 20).

5. ¿Pablokwe kukwe meden bämikani nie kukwe driebätä?

⁵ Pablo kukwe bämikani. Ñobätä Pablokwe kukwe kwin bämikani kukwe driebätä ye raba kwen nie Filipenses 1:10 yekänti. Yete niebare kwe: “Dre dre ütiäte nünankrä bäri metre Ngöbökrä rükadre gare munye”. Kukwe niebare kwe ye niarakwe mikani täte. Kukwe driedre kwe ye nuain mananbare ie aune kä kwati krubäte te sribi ye mikani tuen bäri ütiäte kwe jai. “Näma dirire ja ngwärekri jökrä amne ju kwatirekwatire te” (Hech. 20:20). Ñaka kukwe driebare kwe ora ruäre aibe te o köböitibe bämän ngrabare, ñakare aune medente aune ñongwane raba kukwe driere ye erere nuainbare. Ñodre, nämene ja mräkätre ruäre ngibiare Atenas ngwane kukwe driebare kwe nitre ütiäte ütiäte ie aune ye köböire kukwe ruäre kwin namani bare ie kukwe driebätä (Hech. 17:16, 17, 34). Aune nämene kitani ngite ja gwirete ngwane, nitre meden ie raba kukwe driere ye ie kukwe driebare kwe (Hech. 28:16-24; Filip. 1:13, 14).

6. ¿Pablokwe ja mräkätre mada tötikani ño?

⁶ Pablo nämene kukwe ükete kwin jai. Nämene ja töi mike nitre mada nübaire jabe kukwe driere. Ñodre, dikakabare kena kwe sribi misionero nuainkäre ngwane, Juan Marcos nübaibare kwe kukwe driere jabe aune dikakabare bobukäre kwe ngwane, Timoteo nübaibare kwe jabe (Hech. 12:25; 16:1-4). Ja mräkätre dre nuaindre konkrekasion ükatekäre, ja mikakäre ni oveja ngibiaka töi kwin aune dirikäre kwin ye ja di ngwani kwe driekäre ietre (1 Cor. 4:17).

7. Pablokwe kukwe niebare Efesios 6:14, 15 yete, ¿ye nitre umbre ji ngwanka rabadre mike ño täte?

⁷ Kukwe ja töi kräke. Nitre umbre ji ngwanka ñaka rabadre ja töi mike kukwe driere ju ju te aibe, ñakare aune medente aune ñongwane raba kukwe driere ye erere rabadre nuainne Pablokwe nuainbare erere (ñäkädre Efesios 6:14, 15 yebätä). Ñodre, tätre niken jondron kökö o tätre  sribire yekänti raba kukwe driere. O tä sribire ju sribebätä juta Ngöbökwe kräke ngwane, raba kukwe driere nitre nünanka ju sribeta känti ye bäre ie aune nitre material bianka ie. Aune Pablokwe nuainbare erere, nitre umbre ji ngwanka tä kukwe driere ngwane raba kä denkä jai ja mräkätre mada tötikakäre, ñodre, raba ja mräkätre siervo ministerial ye tötike.

8. ¿Ruäre ngwane nitre umbre ji ngwanka dre nuaindre ye bäri kwin?

⁸ Nitre umbre ji ngwanka ñaka tädre sribire krubäte konkrekasionte o circuito te, ne kwe kä rabadre bäri ie kukwe driekäre. Ñakare aune ruäre ngwane, raba ñakare niere kukwe ruäre ie ne kwe kä rabadrete ie kukwe driekäre. Sribi keteiti mikadre ja kisete nitre umbre ji ngwanka yekwe ye köböite kukwe bäri ütiäte ye kräke kä ñaka rabaite ie, ye raba nüke gare ietre tätre orare kukwe yebätä ngwane raba ruen nie. Ñodre, ja tötika ni mräkäbe nuaindre, kä diandrekä jai kukwe driekäre aune monsotre kwe kitadre kwe kukwe driekäre. Nitre umbre ji ngwanka ruäre kräke ñaka tä nemen nuäre ñakare niekäre sribi ruäre ie, akwa niaratre tö ja ngibiabiti kukwe jökräbätä ye nüke gare Jehovai ye tädre gare metre ietre.

9. Sribita nuaindre krubäte nitre umbre ji ngwanka ie ye gare nie, ¿akwa tätre ja tuin kukwe meden ben?

⁹ Ñobätä ñaka nuäre. Nita nüne kä krüte te, yebätä nitre Jehová mikaka täte tä ja tuen kukwe taretare ben. Yebätä kukwe kwin niedre nie ni dimikakäre, ni dimikadre aune ni töi mikadre jäme ye ni jökrä tä ribere jai. Ruäre ngwane, ja mräkätre ruäre dimikadre ñaka rikadre ji blobiti yekäre (1 Tes. 5:14). Bäkänä, kukwe jökrä ben nita ja tuen ye nitre umbre ji ngwanka ñaka raba denkä. Akwa nitre umbre ji ngwanka rabadre ja di ngwen kukwe niekäre nie ni dimikakäre aune ni ngibiakäre ye ie Jehová tö. Sribi tä nuaindre krubäte nitre umbre ji ngwanka ie, ¿se ñokänti raba kä denkä jai ni dimikakäre?

10. 1 Tesalonicenses 2:7 tä niere erere, ¿Pablokwe ja töi mikani ño ja mräkätre kräke?

¹⁰ Pablo kukwe bämikani. Käre nämäne ja töi mike, kwin niekäre ja mräkätre ie aune mikakäre dite. Pablokwe ja tare bämikani ja mräkätre ie aune ja tö mikani kwin kräketre, ye erere nitre umbre ji ngwanka ja töi mikadre nuainne ja mräkätre kräke ye nuaindre kwetre ye kwin (ñäkädre 1 Tesalonicenses 2:7 yebätä). Jehová aune Pablo nämäne ja mräkätre tarere ye Pablokwe mikani gare ietre (2 Cor. 2:4; Efes. 2:4, 5). Nämene ja mräkätre ye mike tuen jai ja ketamukotre ye kwrere aune nämene kä denkä jai rabakäre keteitibe bentre. Dre jürä nämänebätä aune kukwe meden nämene nainte ie ye nämäne mike gare ja mräkätre ie, yebiti nämene tö ngwen ietre bämikani kwe (2 Cor. 7:5; 1 Tim. 1:15). Akwa yebiti ta, kukwe ño ben Pablo nämäne ja tuen yebätä ñan ja töi mikani kwe, ñakare aune ja töi mikani kwe ja mräkätre mada dimike.

11. ¿Ñobätä Pablo nämene mäträre ja mräkätrebätä?

¹¹ Ruäre ngwane, nämäne nemen mäträdre Pablo ie ja mräkätre madabätä. Akwa ñaka nämene nuainne brukwä nämäne ngedain yebätä, ñakare aune töi nämäne bökän ja mräkätre mada  kräke aune tö nämäne dimikabätä ñaka ja mikadre kukwe kri te kwetre yekäre. Nämene ja di ngwen ne kwe nämene mräträre ye rükadre gare ja mräkätre ie aune ja mräkätre nämene kukwe ye kain ngäbiti ño ye nämene mike gare jai. Ñodre, kukwe tikani kwe ja mräkätre corintio ie ngwane, mäträbare metre ta kwe bätätre. Akwa ja mräkätre ye käkwe kukwe ye kani ngäbiti ño ye tö namani gai ngwane, ja känenkäre Tito juani kwe ja mräkätre yekänti. Aune ja mräkätre ye käkwe kukwe ye kani ngäbiti kwin namani gare ie ngwane, ¡kä namani juto krubätebätä! (2 Cor. 7:6, 7).

12. ¿Nitre umbre ji ngwanka rabadre dre nuainne ja mräkätre dimikakäre?

¹² Kukwe ja töi kräke. Pablokwe kukwe kwin bämikani ye erere nitre umbre ji ngwanka rabadre nuainne, yekäre rabadre kä denkä jai ja mräkätre kräke. Kukwe keteitibiti raba nuainne ye abokän rabadre niken gätä känenkri, ye köböire raba blite kwin ja mräkätre ben. Bäsi käre minuto ribeta chi, ja mräkätre dimikakäre aune ja tare bämikakäre ietre (Rom. 1:12; Efes. 5:16). Nitre umbre ji ngwanka tä ja ngwen Pablo erere ngwane tä Biblia yebiti kukwe niere ja mräkätre dimikakäre aune Jehovata ja mräkätre tarere ye tä niere ietre. Ne madakäre, tätre käre blite ja mräkätre ben ja tare bämikakäre ietre aune käre tä ja töi mike, kwin niekäre ja mräkätre ie. Ni umbre ji ngwanka mäträdre ja mräkä madabätä ngwane, Biblia yebiti rabadre mäträrebätä. Tä kukwe era erere niere, akwa tä niere töi kwinbiti ñobätä ñan aune kukwe ye matai ño ja mräkäbätä ye tä ngwen törö jai (Gál. 6:1).

13. ¿Kukweta nainte ni umbre ji ngwanka ie yebätä ja raba nemen ruen ño ie?

¹³ Ñobätä ñaka nuäre. Nitre umbre ji ngwanka ye töi ngite, aisete tä nemen bare ni jökräbätä erere, kukweta nainte ietre arato (Rom. 3:23). Ruäre ngwane kukweta nainte ietre yebätä rabadre ja di ngwen ja töi mike kwin. Nitre umbre ji ngwanka ruäre ie kukweta nainte, yebätä tä ja töi mike krubäte ye tä ngwen di nekä. Mada abokän, kukweta nainte ie ye ñan ütiäte krubäte kräke dikaro, yebätä ñaka rabadre ja töi ükete ruen ietre.   

14. Filipenses 4:13 tä niere erere, ¿Pablokwe ja töi mikani bobre ye käkwe dimikani ño ja tuakäre kukwe nämäne nainte ie yebe?

¹⁴ Pablo kukwe bämikani. Niara ñaka raba ja tuen ja di jeñebiti kukwe nämene nainte ie yebe niebare kwe töi bobrebiti. Jehová die köböire raba ja tuen kukwe yebe nämäne gare ie. Rabadre kukwebätä ye känenkri, töi nämene kwatibe kwe ja mikabätä krubäte nitre kristiano rüere. Akwa ja känenkäre nämene dre nuainne ye blo nükani gare ie, yebätä ja töi kwitani kwe nämene ja töi mike ño aune ja ngwen ño yebätä (1 Tim. 1:12-16, TNM). Jehová diebiti, namani ni oveja ngibiaka töi kwin, ni mada mikaka tuin bobre jai aune töi bobre. Kukwe nämene nainte ie ye nämene gare ie ye nämäne nemen tare ie, akwa  Jehovakwe ngite kitani tabiti ye ie tö ngwani kwe aune kukwe nämene nainte ie yebätä ñan nämäne ja töi mike jankunu (Rom. 7:21-25). Ñaka raba kukwe nuainne metre ta ye nämäne gare ie, akwa ja di ngwani kwe ja ngwankäre töi kwin ni kristiano erere aune töi bobrebiti ja tuanimetre kwe dimikadre Jehovai kukwe driebätä (1 Cor. 9:27; ñäkädre Filipenses 4:13 yebätä).

15. ¿Kukweta nainte ni umbre ji ngwanka ie yebätä rabadre ja töi mike ño kwin?

¹⁵ Kukwe ja töi kräke. Nitre umbre ji ngwanka töi metre ye ñan aibätä kädekata ji ngwanka, akwa kukweta nainte ietre ye rükadre gare jabätä ietre aune rabadre ja di ngwen ja töi mikakäre kwin ni kristiano erere ye Jehovata ribere ietre (Efes. 4:23, 24). Biblia yebiti rabadre ja trä tuen aune kukwe medenbätä täbe ja töi ükadrete ietre, yebätä rabadre ja töi ükete. Ye erere nuaindi kwetre ngwane, Jehovakwe dimikai kä ngwen juto jabätä aune sribi meden tä nuaindre ietre ye rabai bare kwin ietre (Sant. 1:25).

16. Kukwe meden tä nainte ja mräkätre ie ye aibe nitre umbre ji ngwanka mikadre ñärärä ngwane, ¿dre raba nemen bare?

¹⁶ Ñobätä ñaka nuäre. Nitre umbre ji ngwanka tä sribire gwairebe ja mräkätre mada ben, yebätä kukwe meden tä nainte ja mräkätre ie ye raba jutuen ietre. Niaratre ñaka ja ngibiabiti ngwane, raba nemen romon kräketre, ñaka ja töi mikani kwin kräketre aune ñäke bätätre. Kukwe ye rabadre bare ye ie Satana tö niebare Pablokwe nitre kristiano ie (2 Cor. 2:10, 11).

17. ¿Pablo nämäne ja mräkätre mike tuen ño jai?

¹⁷ Pablo kukwe bämikani. Käre nämäne ja töi mike kwin ja mräkätre kräke. Kukwe meden nämäne nainte ja mräkätre ie ye nämäne jutuen ie, ñobätä ñan aune kukwe ye nämene nemen tare ie ruäre ngwane. Akwa kukwe käme nuaindre aune ni brukwä käme ye ñaka ja erebe nämene gare metre ie. Nämene ja mräkätre tarere aune ja mräkätre töi kwin yebätä nämäne ja töi mike metrere. Aune ja mräkätre ruäre kräke ñan nämene nemen nuäre kukwe kwin nuainkäre ye nämäne jutuen ie ngwane, ja mräkätre nämene kukwe nuainne töi kwinbiti aune dimikadre chi nämänentre ribere jai ye erere nämäne nemen tuen Pablo ie.

18. ¿Pablokwe Evodia aune Síntique dimikani ño yebätä dre nemen gare nie? (Filipenses 4:1-3).

¹⁸ Meritre nibu Filipo, ye Pablokwe dimikani ño ye ani mike gare jai (ñäkädre Filipenses 4:1-3 yebätä). * Evodia y Síntique ye nakaninkä ja rüere, yebätä ñan nämene blite jabe raba ruen nie. Pablokwe ñaka ja töi mikani käme kräketre aune ñaka ñäkäbare kwe bätätre. Ñakare aune niaratre töi kwin aune Jehová mikanina täte metre kwe, yebätä ja töi mikani metrere kwe. Jehová nämene niaratre tarere ye nämene gare ie. Nämene ja  töi mike kwin kräketre yebätä töi mikani kwe ja mäketa jabe. Niara nämene ja töi mike kwin ja mräkätrebätä, ye köböire kä nämene jutobätä aune ja ketamukotre nämäne kwe konkrekasion yete ye ñan nianinte kän.

19. a) ¿Nitre umbre ji ngwanka rabadre dre nuainne ja töi mikakäre kwin ja mräkätre kräke? b) Ja mräkä umbre ji ngwanka tä ju mike mrebe üai tä mikani, ¿yebätä dre raba nemen gare mäi?

¹⁹ Kukwe ja töi kräke. Nitre umbre ji ngwanka, ja mräkätre töi meden kwin yebätä munkwe ja töi mika metrere. Kukweta nainte ietre ye bäkänä, akwa töi kwin bä nuäre tärä kwetre arato (Filip. 2:3). Bäkänä, ruäre ngwane mun rabadre ja mräkä mada töi ükete. Akwa Pablo erere, ja mräkä tä kukwe niere o tä dre nuainne ye abokän tä mate tare ja mräkä madabätä ye ñan aibe munkwe mika ñärärä. Ñakare aune ja mräkä ye tä Jehová tarere, tä kä ngwen nüke jai aune raba ja töi ükete yebätä munkwe ja töi mika. Nitre umbre ji ngwanka tä ja töi mike ja mräkätre töi meden kwin yebätä ngwane, tätre ja mräkätre konkrekasionte töi mike ja tarere.

20. ¿Nitre umbre ji ngwanka rabadre dre nuainne ja kitakäre jankunu Pablo yebätä?

²⁰ Pablokwe kukwe bämikani yebätä nitre umbre ji ngwanka rabadre ja tötike jankunu ye kwin krubäte. Ñodre, Índice de las publicaciones Watch Tower yete raba “Pablo” kä tike aune biti rikadre “ejemplo para los ancianos”. Tätre ja tötike kukwe yebätä ngwane, rabadre ngwentari jai: “¿Pablokwe kukwe bämikani ye raba ti dimike ño sribi nuainta tikwe ni umbre ji ngwanka erere ye nuainkäre kä jutobiti?”.

21. ¿Dre tädre gare metre nitre umbre ji ngwanka ie?

²¹ Nitre umbre ji ngwanka, munkwe kukwe nuaindre metre ye Jehová ñan tä ribere munye, ñakare aune munkwe niara mikadre täte metre ye ie tö ye munkwe ngwan törö jai (1 Cor. 4:2). Pablokwe dre nuainbare aune mikani täte metre, ye Jehovakwe mikani ütiäte jai. Munta dre dre nuainne sribikäre Jehová kräke ye ütiäte kräke ye tädre gare metre munye, ñan ñobätä aune Hebreos 6:10, (TNM) tä niere, “ñobätä ñan aune Ngöbö töi ñaka ngite aune munkwe sribibare ja tarebiti Ngöbö kräke nitre deme dimikakäre aune mun täbe dimike ye niara ñaka käi kwitekä jabiti”.