1-2. Ụgbẹyị oyina ọgụ-ẹpẹtẹ nya ọlẹrụ ịPọlụ à tị́ ka jẹ́-ẹ da angịgbahị nya ọjịra-jịra ụbwọ alẹ?

 ỊPỌLỤ la ọháha ẹ-ẹga nya aanamwụ. Ọ kaa họ ụkụrwọ yẹẹyẹẹ nyọka kpahị jwaa. (Ụkụr. 20:31) Ọlịnyị à du kọ há aanamwụ yẹẹyẹẹ lẹ. Ụka ọhẹ dọmwụ lẹ, angịgbahị nya ọjịra-jịra ọla Efesọsị “jida” ọtụka-ọtụka ụka kị jẹ́ nyori ịwa nyị́ ja yẹ ịPọlụ kaka. (Ụkụr. 20:37) Ịnyịnyị, angịgbahị nya ọjịra-jịra la ọháha ẹ-ẹga nya aanaa nyịlẹhị-ịlẹhị, ị tị kaa họ jaabwọ kị ka jụ họ myị́ nyọka daa ụbwọ. (Filip. 2:16, 17) Angịgbahị tị kaa la akama ụka ọhẹ. Ịyẹ à tị́ ka jẹ́-ẹ daa ụbwọ?

² Angịgbahị nya ọjịra-jịra ka jẹ́-ẹ kụ irya ju ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ. (1 Kọr. 11:1) Ọ́ ri olegu-eru ka. ỊPọlụ-ụ́ la kpẹẹkpẹẹ ka, du kọ kaa lujwo họọ nyọka họ ang ọnyịịla ụka ọhẹ. (Rom. 7:18-20) Ọ tị la akama ịdatị-datị ịnyịnyị. Ma abwọ-ọ́ chị ịPọlụ pyẹpyẹ lee ọkẹkẹnị nyamwụ ọ-gwọọ byi ka. Kori ká angịgbahị-ị́ gbịla ịPọlụ, ị ka kụrụ akama ịlẹ kị la bala ọ-kịnyaa la ọ-ka chị ọkẹkẹnị jaabwọ kị wẹẹ gbịgba ha iJihova. Ahị yẹ jaabwọ kị ka bwu họ ịnyị lẹẹ wẹẹ.

3. Ẹlịyẹ ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ a-ang ọjẹ́jẹ ọlẹ? Ọọwa tị́ ka dahị ụbwọ nyọka họ ẹlịyẹ?

³ A-ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka kụ ẹhị yẹ akama ine ịhyẹ ịlẹ ká angịgbahị nya ọjịra-jịra kaa la, kị ri: (1) ụka ọ-la ha ẹrụ ọnyịịla tụ́ akụrwọ ịkịla ịlẹ kị baba nyọka họ, (2) ụka o-ye nyọka ju aanahị ọhụ, (3) ọkịlẹtụ ọ-kpụ enyi chajị nya ọdẹwụ-dẹwụ nyịlaa, bala (4) ọ-la kpẹẹkpẹẹ-ka nya angịkịla. Ahị ka ya ẹla u-uhye  nya abwọlẹ ká ọlẹrụ ịPọlụ bwu kụrụ akama ọnyọnyọọnyị lẹpwụ nyaa bala abwọlẹ ká angịgbahị ka bwu gbịlọọ.

4. Ịyẹ tị́ du kọ ka la angịgbahị ujwo myị́ nyọka kpịlahị ẹ-ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ?

⁴ Ang odudu kọ kaa lujwo. Angịgbahị la akụrwọ lụmẹ-lụmẹ datị hi ịlahị ọkpakpa ẹ-ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ. Ọ-chụ pwokwita, ị kaa kpịlahị ẹ-ẹpwụ nya ọjịra-jịra ịla ẹpwụ nya epwihi hi hawụlẹ bala ọ-kpịlahị nya ịBayịbụụ Ọjẹ́jẹ nya Ọjịra-jịra ịnyịnyị. Ị kaa ya ẹla ị-ịlahị nya ọjịra-jịra ịnyịnyị. Ị kaa mẹ ang jẹ angị myị ẹrụ bala o-ju aanahị ọhụ pyịyọọ. (1 Pit. 5:2) Angịgbahị ịhyẹ kaa họ ụkụrwọ nya ebe nya ogu nya iJihova ọnwụ́nwụ bala ọ-kpahị jwaa. Ma, lala angịkịla ọọjịra-jịra, ụkụrwọ ọgụgụ wuu ọlẹ ká angịgbahị kaa họ ri ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ.​—Mat. 28:19, 20.

5. Ọgụ-ẹpẹtẹ oyina ịPọlụ à tị́ ya deeji ẹ-ẹga nya ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ?

⁵ Ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ. Ang ọlẹ kọ da ịPọlụ ụbwọ juwa ụ-ụpwụ nya Ala iFilipayị 1:10. O juhi ọhụ ụ-ụwa yẹkẹẹ: “Chụ ang ọlẹ kọ chịla-chịla gụgụ wuu.” ỊPọlụ kpa ẹla ọlẹ ko ya wẹ họ ụkụrwọ. Ohe ya ụkụrwọ nya ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ jwoo ụ-ụbwọ. Ẹ-ẹpwụ nya ẹka lụmẹ-lụmẹ, o hu ụkụrwọ ọwẹ nya ang ọlẹ kọ ju apyobwuna gụgụ wuu ọ-ọhịhị nyamwụ. O ya ẹrụ ọnyịịla “ẹ-ẹpwụ nya uche bala o-juwa . . . tụ ẹpwa-ẹpwa da ịnyịnyịịnyị.” (Ụkụr. 20:20) Ọ́ la ụka ọhẹ datị ẹ-ẹpwụ nya ahyẹẹnụ kọ kaa ya ẹla nya Ohe ka. A-ahyẹẹnụ ookpokpo ẹ-ẹpwụ nya epwihi ọ tị kaa ya ẹla nya Ohe ka ịnyịnyị. Ọ kaa kpa iwe ọnyị myị́ ọnyị kọ la ya ẹla nya Ohe! Ọ-chụ pwokwita, ụka kọ wẹẹ godayị gbe aligu nyamwụ e-epweji nya Atẹnsị, ọ yạ ẹrụ ọnyịịla ju angị gbẹgbịlẹ ịhyẹ ụ-ụwa, angịhyẹ nyaa tị ye myị. (Ụkụr. 17:16, 17, 34) Ụka nya “agba ojuju” nya ịPọlụ, ọ dọmwụ ya ẹla nya Ohe ju angịlẹ kọ yẹ.​—Filip. 1:13, 14; Ụkụr. 28:16-24.

6. Ẹlịyẹ ịPọlụ à tị́ mẹjẹ angịkịla?

⁶ ỊPọlụ kpa ụka nyamwụ họ ụkụrwọ yẹẹyẹẹ. Ọ kaa wụrụ angịkịla kị ka kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ lawụlẹ. Lala ụka nya ẹdịyẹ nya ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ nya ọgbanyẹ nyamwụ, ọ kpa ịJọn ịMakị ba ịlọmwụ; ụka nya oheeye ọ kpa iTimoti. (Ụkụr. 12:25; 16:1-4) ỊPọlụ ka maga nyọka mẹjẹ alẹng ịwẹ jaabwọ kị ka kpẹhị rịrị ọjịra-jịra, abwọlẹ kị ka bwu kpẹhị rịrị ịkpịlọ nya Ohe, bala ọ-mẹ ang jẹ yẹẹyẹẹ.​—1 Kọr. 4:17.

7. Ányị angịgbahị à tị́ ka jẹ́-ẹ kpa ẹla ọlẹ ká ịPọlụ ya ụ-ụpwụ nya Ala Efesọsị 6:14, 15 họ ụkụrwọ?

⁷ Ẹla ọlẹ kahị jẹ́. Angịgbahị ka jẹ́-ẹ gbịla ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ bwula ọ-kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ bwu ẹpwa ka ẹpwa. Ọ́ tị ka ba ọọwa ka, ị ka nwụlanọ nyọka ya ẹrụ ọnyịịla ẹ-ẹga myị́  ẹga kị ji, ụka myị́ ụka ká iwe-é wụrụ haa. (Wa Ala Efesọsị 6:14, 15.) Jaabwọ wẹẹ, ị ka jẹ́-ẹ ya ẹrụ ọnyịịla ụka kị ka ihi lee ụka kị juwa ọ-ọlụkụrwọ. Lee ụka kị juwa kpẹhị rịrị ụkụrwọ nya ebe nya ogu ọnwụ́nwụ, ị ka jẹ́-ẹ ya ẹrụ ọnyịịla ju aloye ọọwa bala angị kpa ang ra. Lala ịPọlụ, angịgbahị ka jẹ́-ẹ mẹ ang jẹ angịkịla, tụ́ angị myị ẹrụ, ụka kị juwa kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ.

8. Ịyẹ ọngọgbahị nya ọjịra-jịra à tị́ ka baba nyọka họ ụka ọhẹ?

⁸ Angịgbahị á ka ya iwe da ụkụrwọ ọlẹ kị kaa họ ọọjịra-jịra lee isekut ka daa yi la ọ-ka kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ ka. Chajị nyọka yé ụka họ ang ịlẹ kị baba nyọka họ wuu, ị ka pwa la ọ-ka ye akụrwọ ịhyẹ ụka ọhẹ myị́. Kori kị raabwọ u-uhye nya ụkụrwọ onyeewe ọlẹ kị ya haa bala ọ-kụ ẹhị yọọ rige-rige, ị ka yẹ nyori kori kị ye ụkụrwọ ọọwa, ọ ka hwaa abwọ la ọ-ka họ ang ịlẹ kị baba gụ. Ang ịbaba gụ ịlịnyị ri ang ọjẹ́jẹ nya ugbiyegu epwihi-epwihi, ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ yẹẹyẹẹ, ọ-mẹjẹ anyị nyaa jaabwọ kị ka bwu kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ. Ọ kaa la angịhyẹ ujwo nyọka pwa ụkụrwọ o-bwu ogu nya iJihova, ma ị ka jẹ́-ẹ la ahị ọdahile nyori iJihova jẹ́ irya ọnyịịla ọlẹ ká la nyọka họ ẹla myị́ ẹla meme labwọ.

9. Akama oyina angịgbahị à tịị la?

⁹ Ang odudu kọ kaa lujwo. Angịnyị nya iJihova kaa la akama lụmẹ-lụmẹ. Ahị wuu baba nya ọhụ ojuju, ụbwọ ọdada bala ẹjẹ ọkpụkpụ la ahyẹẹnụ ihyẹẹkpẹ ịlẹ. Ụka ọhẹ, angịhyẹ kaa baba nya ụbwọ ọdada nyọka cheji ba hi abwẹla ọtịpyọ. (1 Tẹs. 5:14) Angịgbahị nya ọjịra-jịra á ka jẹ́-ẹ myị́ akama ịlẹ ká anchẹ nya iJihova la wuu ka. Ọ tị lịnyị odu lẹ, iJihova tịtọ ká angịgbahị nya ọjịra-jịra ka họ jaabwọ kị ka jụ họ ba myị́ nyọka ju ịkpịlọ nyamwụ ọhụ bala ọ-ka chewu kaa. Ányị angịgbahị à tị́ ka bwu da aanaa ụbwọ nanana nyori ị la ụkụrwọ lụmẹ-lụmẹ ka họ?

10. Jaabwọ ká ụpwụ nya 1 Ala ịTẹsalonika 2:7 mẹjẹ, ányị ịPọlụ à tị́ kaa kpẹhị rịrị angịnyị nya iJihova?

¹⁰ Ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ. ỊPọlụ kaa mwahị nya iwe ịlẹ kọ ka kpa da aanamwụ ọlẹẹkwaa bala o-jwaa ọhụ. Angịgbahị ka jẹ́-ẹ ba ọgụ-ẹpẹtẹ ọnyịịla nyamwụ ọwẹ jẹ bwula ọ-kpa anchẹ nya iJihova ẹ-ẹpwụ nya ọháha. (Wa 1 Ala ịTẹsalonika 2:7.) ỊPọlụ họ aanamwụ jẹ́ myị̀myị̀ nyori ị họ́ọ ọwa bala iJihova. (2 Kọr. 2:4; Efe. 2:4, 5) ỊPọlụ kaa kpa aanamwụ ịla ọjịra-jịra lala aligu nyamwụ bala ọ-bịrị ụka balaa. Ọọ mẹjẹ nyori ọ dahịhilaa bwula o-ya ẹla gbagbịla u-uhye nya uhihi bala ọdẹwụ-dẹwụ nya ịlọmwụ. (2 Kọr. 7:5; 1 Tim. 1:15) ỊPọlụ-ụ́ tị kaa kụ irya nya akama nyamwụ ọwa lụmẹ ka. Ọkọkọ nya ọọwa, ọ tịtọ nyọka da aanamwụ ụbwọ.

11. Ịyẹ tị́ du ká ịPọlụ kaa yalibyi la aanamwụ?

¹¹ Ụka ọhẹ, ịPọlụ kaa baba nyọka yalibyi la aanamwụ. Ma ọ́ tị kaa họ ịnyị chajị nya ẹla ọ-wọọ ẹjẹ ka. Ọ kaa yalibyi laa chajị ọ kpahị jwaa bala ọ-tịtọ nyọka chewu kaa hi akama  ịdatị-datị ịnyị. Ọ kaa yalibyi ụ-ụgbẹyị ọlẹ kọ ka chaa kpẹẹ la o-wo etu nya ẹla ọlẹ kọ wẹẹ ya, ọ tịị tịtọ kị ka ye myị ịnyịnyị. Ọ-chụ pwokwita, ẹ-ẹpwụ nya ụpwụ ọlẹ ká ịPọlụ da ta ala ịKọrịntị, o yalibyi laa la ọngịrị-ọngịrị. Ụka kọ da ụpwụ ọọwa du kpá, ọ du ịTayịtọsị ẹrụ kele. ỊPọlụ tịtọ nyọka jẹ́ abwọlẹ kị họ u-uhye nya ụpwụ ọọwa. Ọ chị ọkẹkẹnị lụmẹ ụka kọ wẹ ka jẹ́ nyori nyị ye ọ-nwụrịrị nyamwụ myị bala ọ-kpa họ ụkụrwọ!​—2 Kọr. 7:6, 7.

12. Ányị angịgbahị nya ọjịra-jịra à tị́ ka jẹ́-ẹ ju aanaa ọngịrị?

¹² Ẹla ọlẹ kahị jẹ́. Angịgbahị nya ọjịra-jịra ka jẹ́-ẹ gbịla ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ bwula ọ-bịrị ụka bala aanaa ịla ọjịra-jịra. Ụgbẹyị ọhẹ ọlẹ kị ka jẹ́-ẹ họ ịnyị ri ọ-ka wẹ ọjịra-jịra hyaa chajị kị ka joja bala aanaa. Ụka lụmẹ-lụmẹ, ọhụ ojuju ọlẹ ká aanahị baba á kaa la iminiti ịmanyị ka. (Rom. 1:12; Efe. 5:16) Ọngọgbahị nya ọjịra-jịra ọlẹ kọ dịrẹ ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ ka kpa Omyi Ẹla nya Ohe ju aanamwụ ọngịrị bala ọ-họ kị ka jẹ́ nyori ị há Ohe. Ịnyịnyị ọ kaa mẹjẹ angịlẹ kọ wẹẹ kpẹhị rịrị nyori nyị há ọwa. Ọ kaa ya ẹla balaa bala ọ-mwahị nya iwe ọlẹ kọ ka kpa daa ọlẹẹkwaa. Ụka ká ọngọgbahị-ị́ ka nwụ ọngịnyị rịrị, ọ kaa họ ịnyị bwu Omyi Ẹla nya Ohe. Ọ kaa ya ẹga ọlẹ ká ọngọọwa baba nyọka nwụ họ kpangga joo, ọ tị ka họ ịnyị ụ-ụgbẹyị ọdụmwọ chajị ọ tịtọ kọ ka wo kpa họ ụkụrwọ.​—Gal. 6:1.

13. Ányị ọdẹwụ-dẹwụ nya ọngọgbahị nya ọjịra-jịra à tị́ ka lọọ myị́?

¹³ Ang odudu kọ kaa lujwo. Angịgbahị nya ọjịra-jịra á la kpẹẹkpẹẹ ka. Ẹla kaa gwaa gụ họ lala angịkịla. (Rom. 3:23) Ọ ka laa ujwo myị́ nyọka la irya o-pwoku ẹ-ẹga nya ọ-la kpẹẹkpẹẹ-ka nyaa. Angịhyẹ nyaa ka ya irya nọ ọ-ọdẹwụ-dẹwụ nyaa gbee ká ọkịlẹtụ ka kpaa enyi myị́. Angịkịla tị ka yẹhị da ọdẹwụ-dẹwụ nyaa bwee myị́, du kị ka nwụ họ ẹ-ẹga ọlẹ kọ baba ka.

14. Jaabwọ ká Ala iFilipayị 4:13 mẹjẹ, ányị ịlọmwụ ọ-kpa keji à tị́ da ịPọlụ ụbwọ nyọka la irya o-pwoku ẹ-ẹga nya ọdẹwụ-dẹwụ nyamwụ?

¹⁴ Ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ. ỊPọlụ ye myị nyori ọwa nyị́ ka jẹ́-ẹ kụrụ ọdẹwụ-dẹwụ nyọwa ụbwọọwa ka. Ọ baba nya ọngịrị ọlẹ ká Ohe kaa ya ha ọngịnyị. Ene-ene, ịPọlụ ri ọngọ la egbeju ọngịrị ọlẹ kọ kaa tụ́ Angịnyị nya ịKịrayịsị pyịpyị. Nyọlẹ kọ tị nọ chẹẹ, o ye myị nyori ọwa nyị́ jẹ́ họ ka, ọ nwụlanọ nyọka yẹ irya bala abwẹla nyamwụ da. (1 Tim. 1:12-16) Bwula ụbwọ ọdada nya iJihova, ịPọlụ wẹ ka ri ọngọgbikpịlọ ọlẹ kọ la ọháha, kaa yẹ ahyẹẹrwẹrwa, bala ọ-kpịlọmwụ keji. Ọ jẹ́ nyori ọwa nyị họ ọhọbịrị lụmẹ-lụmẹ, ma ọ́ kịnyaa la ọ-ka kụ irya u-uhye nyaa ka. Ọkọkọ nya ọọwa, ọ dahịhile nyori iJihova nyị ka hịnyọhi họwa. (Rom. 7:21-25) Ọ́ yahị guru ọwa ọ-ka la  kpẹẹkpẹẹ ka. Ọkọkọ nya ọọwa, ọ maga yẹẹyẹẹ nyọka la abwụma nya Angịnyị nya ịKịrayịsị gụ ọọwa, kpịlọmwụ keji bala ọ-kpụnịrọ iJihova nyọka jụ ụkụrwọ nyamwụ họ.​—1 Kọr. 9:27; wa Ala iFilipayị 4:13.

15. Irya ọlanyị angịgbahị à tị́ ka la u-uhye nya ọdẹwụ-dẹwụ nyaa?

¹⁵ Ẹla ọlẹ kahị jẹ́. Ị́ hu ọngọngọhẹ nya ọngọgbahị nya ọjịra-jịra chajị nya ọkpẹẹkpẹẹ nyamwụ ka. IJihova tị tịtọ kị ka ye abyị nyịlaa myị bala ọ-nwụ́ abwụma nya Ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọ-ọhịhị nyaa. (Efe. 4:23, 24) Ọngọgbahị nya ọjịra-jịra baba nyọka kpa ẹla ọlẹpwụ nya Omyi Ẹla nya Ohe wụla ịlọmwụ yẹ bala ọ-nwụ ịlọmwụ rịrị ẹ-ẹga ọlẹ kọ baba. Kori kọ họ ịnyị, iJihova ka dọọ ụbwọ nyọka chị ọkẹkẹnị bala ọ-ka jụ ụkụrwọ nyamwụ họ.​—Jem. 1:25.

16. Ịyẹ à tị́ ka họ myị́ kori ká ọngọgbahị á yẹhị nọ a-ang ọlẹ ká angịkịla jẹ́ họ ka?

¹⁶ Ang odudu kọ kaa lujwo. Angịgbahị kaa bịrị ụka yẹẹyẹẹ bala aanaa, lẹ ị ka yẹ ang ịlẹ kị jẹ́ họ ka ahyaahị ịnyịnyị. Kori ká angịgbahị-ị́ dụmwọ-dụmwọ ka, ị ka ju agbama, kpa aanaa lụbwọ ọngịrị, lee ọ-kpa ẹhị ọtịpyọ yaa. ỊPọlụ dọna nyori Olegu Onyobyi nyị tịtọ kịị nyị ka lịnyị.​—2 Kọr. 2:10, 11.

17. Ányị ịPọlụ à tị́ yẹ aanamwụ?

¹⁷ Ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ. Ọ kaa kpẹhị ọnyịịla yẹ aanamwụ. Ọ jẹ́ nyori nyị kaa họ ẹla abyị ụka ọhẹ, ị dọmwụ kaa họ ẹla jwoo ọwa ayịdang ụka ọhẹ. Ma ịPọlụ jẹ́ ọdatị nya ẹla ọtịpyọ ọhọhọ bala ọngịnyị ọtịpyọ oriri. Ọ la ọháha ẹ-ẹga nya aanamwụ bala ọ-yẹ abwẹla ịnyịịla nyaa. Kori kọ la aanamwụ ujwo nyọka họ ang ọnyịịla, ọ kaa yọọ nyori nyị la irya ọnyịịla ịnọ, nyị tị baba nya ụbwọ ọdada ịnyị.

18. Ẹlịyẹ a tị́ jẹ́ bwu ụgbẹyị ọlẹ ká ịPọlụ họ ẹla nya Iyodiya bala iSintike? (Ala iFilipayị 4:1-3)

¹⁸ Kpịtịya nya abwọlẹ ká ịPọlụ họ ẹla nya anyang imiiye ịla ọjịra-jịra nya iFilipayị wẹẹ. (Wa Ala iFilipayị 4:1-3.) O-wo lawụlẹ-ka ọhẹ ji ẹpwarịrị nya Iyodiya bala iSintike, dudu kị ri aligu kaka. ỊPọlụ-ụ́ ya ẹla la ọngịrị-ọngịrị lee ọ-kpa ẹhị ọtịpyọ yaa ka, ọkọkọ nya ọọwa ọ kụ irya nya abwẹla ịnyịịla nyaa. Ị ri anyang ị-chịla o-hu ọkịlẹtụ ha ịlẹ kị gbịgba ha iJihova lụka ọtata lẹ. ỊPọlụ jẹ́ nyori nyị há iJihova. Ẹhị ọnyịịla ọlẹ kọ kpa yẹ anyang ịwẹ à du kọ jwaa ọhụ nyọka myị́ ẹla nyaa lẹ. Chajị nyọlẹ ká ịPọlụ kaa yẹhị rịrị a-abwẹla ọnyịịla nya angịkịla, ọ kịnyaa la ọ-ka chị ọkẹkẹnị bala o-ri igu bala aanamwụ ịla ọjịra-jịra.

19. (a) Ányị angịgbahị à tị́ ka bwu la irya ọnyịịla ẹ-ẹga nya aanaa? (b) Ẹlịyẹ a tị́ ka jẹ́ bwu ụrụrụ nya ọngọgbahị ọlẹ kọ wẹẹ hịlẹ Ube nya Ịpyị-Adịrahụ?

¹⁹ Ẹla ọlẹ kahị jẹ́. Angịgbahị nya ọjịra-jịra, anụ mwahị nya abwẹla ọnyịịla ọlẹ ká aananụ la. Ọngọngọhẹ-ẹ́ la kpẹẹkpẹẹ ka, ma ọng myị́ ọng la abwẹla ịnyịịla ịlẹ kị ka háahị. (Filip. 2:3) Ịlẹhị lẹ, angịgbahị ka baba nyọka nwụ irya nya aanahị rịrị ụka ọhẹ. Ma, lala ịPọlụ, ị  ka maga nyọka yọyị kpoye nya ẹla oyaya bala abwẹla nya angịịwa ịlẹ kị há ka. Ọọwa lẹ, ị ka yẹhị rịrị ọháha ọlẹ ká ọngọọwa la ẹ-ẹga nya iJihova, abwọlẹ kọ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịgba ọgbagba nya iJihova, bala ọ-ka dahịhile nyori nyị ka jẹ́-ẹ họ ang ọnyịịla wẹẹ lẹlẹ. Angịgbahị ịlẹ kị kụ irya nya abwẹla ịnyịịla nya angịkịla kaa da aanaa ụbwọ nyọka jẹ́ nyori ịwa nyị há ọng myị́ ọng ọọjịra-jịra.

20. Ányị angịgbahị à tị́ ka bwu kịnyaa la ọ-ka yé apyobwuna bwu ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ?

²⁰ Anụ angịgbahị ka yé apyobwuna bwula ọ-kịnyaa la ọ-kụ ẹhị yẹ ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ. Ọ-chụ pwokwita, ịị Watch Tower Publications Index, à ka jẹ́-ẹ ka ekpeleji nya egbeju nya ẹla ọlẹ ko ri “Paul.” Ụ-ụwa, à ka yẹ “example for elders.” Jaabwọ ká wẹẹ wa ẹla ịlụwa, tọ ịlọng wo, ‘Ányị ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịPọlụ à tị́ ka jẹ́-ẹ dam ụbwọ nyọka kịnyaa la ọkẹkẹnị ọchịchị ẹ-ẹpwụ nya ụkụrwọ nyam lala ọngọgbahị nya ọjịra-jịra?’

21. Ẹlịyẹ angịgbahị à tị́ ka jẹ́ myị̀myị̀?

²¹ Angịgbahị, anụ kpịtịya nyori iJihova-á yẹhị rịrị kanụ ka la kpẹẹkpẹẹ ka; ọ tịtọ kanụ ka ri angị chịla o-hu ọkịlẹtụ ha ịnyị. (1 Kọr. 4:2) Ụkụrwọ ọtụka nya ịPọlụ bala ọlẹ kọ ri ọngọ chịla o-hu ọkịlẹtụ ha, myị iJihova lẹhị. Anụ ka jẹ́-ẹ la ahị ọdahile nyori ụkụrwọ ọlẹ kanụ wẹẹ họ ha iJihova myọọ lẹhị. Ee, “ụkụrwọ ọlẹ kanụ wẹẹ họ wuu bala ọháha nya ịlẹhị-ịlẹhị ọlẹ kanụ wẹẹ la ẹ-ẹga nya Ohe Oluhye bwula ẹrụ ọmyịmyị ha angị ịgọgọ nya Ohe Oluhye wuu ịnyịnyịịnyị pyịyọọ daalẹ lẹ, Ohe Oluhye á ka jẹ́-ẹ deeri nyaa kpong-kpong kaka.”​—Hib. 6:10.