Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

CHIBAABA CHAKUDIZA 14

Enu Akulumpi Twalekenuhu Kumwimbujola Kapostolu Pawulu

Enu Akulumpi Twalekenuhu Kumwimbujola Kapostolu Pawulu

“Ikalenu akakuñimbujola ami.”​—1 KOR. 11:1.

KAMINA 99 Nyikanka yaWanakwetu

NSAÑU YIDI MUCHIBAABA *

1-2. Chakutalilahu chakapostolu Pawulu chinateli kuyikwasha ñahi akulumpi makonu?

 KAPOSTOLU PAWULU wayikeñeli amanakwindi. Wazatileña nañovu kulonda ayakameni. (Yilw. 20:31) Akwawu akakwitiya niwena amukeñeli nankashi Pawulu. Mpinji yimu akulumpi amuEfwesesa chelukiliwu nawu hiyamba kamumona cheñi Pawuluku, wejima wawu “adilili nankashi.” (Yilw. 20:37) Awa akulumpi adikita niwena ayikeña amanakwawu niahela nankashi nawa azataña nañovu kulonda ayikwashi. (Fwili. 2:16, 17) Hela chochu, akulumpi amonaña kukala mpinji yikwawu. Chumanyi chinateli kuyikwasha kushinda iku kukala?

2 Awa akulumpi adikita atela kudizila kudi Pawulu. (1 Kor. 11:1) Hadiña nañovu neyi jikwetiwu añeluku. Pawulu wadiña muntu wabula kuwanina nawa mpinji yikwawu chamukalileña kwila yuma yaloña. (Rom. 7:18-20) Nawa wamweneña kukala kwakuvulu. Ilaña Pawulu hazeyeli hela kuneñaku. Neyi akulumpi amwimbujolaña Pawulu, akushinda kukala kunakumonawu nawa akutwalekahu kwikala namuzañalu iku anakumukalakela Yehova. Tumonenu chinateli kwilawu mwenimu.

3. Yumanyi yitukuhanjeka muchinu chibaaba, nawa yumanyi yikwawu yitukudiza?

3 Muchinu chibaaba, tukuhanjeka hakukala kuwana kwamonañawu akulumpi: (1) kwikala nampinji yeneni yakushimwina niyakuzatilamu nyidimu yikwawu yinakukeñawu, (2) kwikala nampinji yakuyikolesha amanakwetu niahela, (3) kulwisha nakuzeyazeya kwawu, (4) nikuzatila hamu nawakwawu abula kuwanina. Tukuhanjeka kapostolu Pawulu chashindileñayi kukala nikukala niakulumpi chinateli kumwimbujolawu.

KWIKALA NAMPINJI YAKUSHIMWINA NIKUZATA NYIDIMU YIKWAWU

4. Muloñadi mpinji yikwawu chichayikalilaña akulumpi kuhana chakutalilahu chachiwahi kutalisha hamudimu wakushimwina?

4 Chuma chikuletesha chikali chakala. Akulumpi akweti nyidimu yayivulu kubombela hakulombola mumudimu wakushimwina. Chakutalilahu, amavulu alombolaña mpinji yejima mukupompa kwamukachi kamulungu nikulombola Kudiza Bayibolu haChipompelu. Ahanaña cheñi jimpanji. Ayidizishaña cheñi ankoñi akuzatila mpinji yejima nawa atiyaña kuwaha kuyikolesha amanakwawu niahela mpinji yejima. (1 Pet. 5:2) Akulumpi amakwawu azatañaku mumudimu wakutuña nikuwahishaku Matala aWanta nimatala amakwawu akupompela. Hela chochu, kufwana antu ejima amuchipompelu, akulumpi alemesha nankashi mudimu wakushimwina nsañu yayiwahi.—Mat. 28:19, 20.

5. Chakutalilahwinyi chashiliyi Pawulu kutalisha hakushimwina?

5 Yuma yatela kudizilawu akulumpi kudi Pawulu. Chuma chamukwashili Pawulu chekala haAFwilipi 1:10, hahosha nawu: “Mwiluki yuma yalema nankashi.” Pawulu wazatishili kufumba kwindi. Amwinkeli mudimu wakushimwina nawa hadi yaaka yayivulu walemesheli nankashi iwu mudimu muchihandilu chindi. Washimwinineña “hamesu awantu nikwitala niitalaku.” (Yilw. 20:20) Hashimwinineña mpinji yimu hefuku hela ifuku dimu mumulunguku. Washimwinineña mpinji yejima. Chakutalilahu, hampinji yadiñayi nakuhembelela amabwambu jindi muAtenisi, watachikili kushimwina nsañu yayiwahi kudi izanvu dawantu alema nawa amakwawu etejeli. (Yilw. 17:16, 17, 34) Nihampinji ‘yamukasiliwu mumaleñi’ wayishimwinineña antu adiñayi nawu.—Fwili. 1:13, 14; Yilw. 28:16-24.

6. Yumanyi yayidizishiliyi Pawulu akwawu?

6 Pawulu wazatishileña chiwahi mpinji yindi. Wasendeleñaku antu amakwawu mumudimu windi wakushimwina. Chakutalilahu, halwendu lwindi lwatachi lwawumishonali wamusendeli Yowanu Maku nawa halwendu lwindi lwamuchiyedi wamusendeli Timotewu. (Yilw. 12:25; 16:1-4) Chakadi nikujina, Pawulu wazatili nañovu hakuyidizisha awa amayala chakuzata chiwahi nachipompelu, chakubiña nichakwikala antañishi amawahi.—1 Kor. 4:17.

Mwimbujolenuña Pawulu kuhitila mukushimwina mpinji yejima (Talenu paragilafu 7) *

7. Akulumpi anateli kuzatisha ñahi mazu ahosheliyi Pawulu ekala haAEfwesesa 6:14, 15?

7 Yuma yitunakudizilaku. Akulumpi atela kumwimbujola Pawulu kutalisha hakushimwina kwitala nikwitala nikwikala adiloñesha kulonda ashimwineña mpinji yejima. (Tañenu AEfwesesa 6:14, 15.) Chakutalilahu, atela kushimwina neyi anakuya nakulanda yuma hela kumudimu kwazatañawu. Hela neyi anakuzataku mudimu wakutuña Itala daWanta, atela kuyishimwina nsañu yayiwahi antu amuchituñilu niantu anakwinza nakuyilandisha yuma. Kufwana Pawulu, atela kudizishañaku amanakwawu niankoñi akuzatila hampinji yinakushimwinawu.

8. Chumanyi chatela kwilayi mukulumpi mpinji yikwawu?

8 Akulumpi hiyatela kwikalaña akasika nanyidimu yamuchipompelu hela nyidimu yamuñinza chakwila akañanyeña kwikala nampinji yakushimwinaku. Hakwila ekaleña nampinji yakuzata nyidimu yinakukeñawu, mpinji yikwawu atela nikukaanaña kutambwila nyidimu yikwawu. Hanyima yakutoñojokahu nikulombelahu, akwiluka nawu neyi eteja nyidimu yikwawu akwikala wanyi nampinji yakuzata nyidimu yalema nankashi. Nyidimu yalema chikupu munadibombeli kulombola kudifukula kwachisaka mulungu-nimulungu, kushimwina mpinji yejima nikudizisha anyanawu muniyi nyidimu. Amakwawu chayikalilaña kukaana nyidimu, ilaña atela kwiluka nawu Yehova weluka muchima wukwetiwu wakwakamena nyidimu yikwawu.

KWIKALA NAMPINJI YAKUKOLESHA AMANAKWETU NIAHELA

9. Kukalanyi kwamonañawu akulumpi?

9 Chuma chikuletesha chikali chakala. Antu jaYehova anakumona kukala kwakuvulu. Munanu mafuku akukuminina wejima wetu tunakukeña kutukolesha kutukwasha nikutukundeja. Nawa mpinji yikwawu antu amakwawu chakeñekaña kuyikwasha kulonda abuli kukoña yuma yatama. (1 Tes. 5:14) Hela chochu, akulumpi hiyanateli kutwesha kufumishahu kukala kunakumonawu antu jaYehovaku. Hela chochu, Yehova nakukeña nindi akulumpi azati nañovu kulonda akoleshi nikukiña nyikoku yindi. Indi akulumpi adi dehi nanyidimu yayivulu anateli kuwana ñahi mpinji yakuyikwasha amanakwawu niahela anakukeña kuyikwasha?

Yikoleshenuña amanakwenu nikuyituña (Talenu maparagilafu 10, 12) *

10. Kwesekeja na 1 ATesalonika 2:7, Pawulu wayakameneneña ñahi antu jaYehova?

10 Yuma yatela kudizilawu akulumpi kudi Pawulu. Mpinji yejima, Pawulu wayikolesheleña amanakwindi nikuyituña. Akulumpi niwena atela kumwimbujola Pawulu kulonda ayimwekesheleña amanakwawu kukeña nikuyitiyila luwi. (Tañenu 1 ATesalonika 2:7.) Pawulu wayilejeleña akwawu akakudifukula nindi wayikeña nawa Yehova niyena wayikeñeli. (2 Kor. 2:4; Efwe. 2:4, 5) Pawulu wayimweneña antu ejima muchipompelu nindi hiyamabwambu jindi nawa wadiña nampinji yakuhanjika nawu. Wamwekesheli nindi wayikuhweleleli kuhitila mukuyileja yuma yamwakamishileña nikuzeyazeya kwindi. (2 Kor. 7:5; 1 Tim. 1:15) Hela chochu, hashili muchima hakukala kwindiku. Ilaña wakeñeleña kuyikwasha amanakwindi.

11. Muloñadi Pawulu chayifumbililiyi amanakwindi niahela?

11 Mpinji yikwawu, Pawulu wakeñekeleña kuyifumba amanakwindi niahela. Ilaña hayifumbileña nakuyisukwila nduluku. Wayifumbileña muloña wayakameneneña nawa wakeñeleña kuyikiña kuwubanji washiyashana. Wazatileña nañovu kulonda kufumba kwindi kwikali kwapela nawa kwaswayi kutambwila. Chakutalilahu, mumukanda windi wayisonekeleliyi aKorinda, Pawulu wayifumbili chakola. Hanyima yakuyisonekela iwu mukanda, wamutemesheliku Titusa. Pawulu wakeñeleña kwiluka cheliliwu namukanda windi. Watiyili kuwaha nankashi chatiyiliyi nawu kufumba kwindi akwitejeli nawa akuzatishili.—2 Kor. 7:6, 7.

12. Akulumpi anateli kukolesha ñahi akwawu akakudifukula?

12 Yuma yitunakudizilaku. Akulumpi atela kwikalañaku nampinji yakuhanjeka nawakwawu akakudifukula neyi chelileñayi Pawulu. Atela kwinzaña swayi nakupompa kulonda akolesheña amanakwawu. Kakavulu chakeñekaña hohu mpinji yantesha hakwila nawu mukoleshi manakwetu hela muhela. (Rom. 1:12; Efwe. 5:16) Mukulumpi wamwimbujolaña Pawulu wazatishaña Izu daNzambi kulonda ayituñi nikuyileja ochayikeñayi Nzambi. Kubombelahu, wamwekeshaña cheñi kukeña kulonda eluki nawu wayikeña. Wahanjekaña nawu mpinji yejima nawa wawanaña njila yejima kulonda ayihameki. Neyi mukulumpi nakufumbana kufumba kwindi kwashindamenaña Hezu daNzambi. Washikenaña hachikuma ilaña naluwi nawa wakeñaña nindi manakwindi hela muhela azatishi kufumba.—Ñal. 6:1.

KULWISHA NAKUZEYAZEYA

13. Kubula kuwanina kunateli kuyiletesha akulumpi kwila chumanyi?

13 Chuma chikuletesha chikali chakala. Akulumpi awanina wanyi. Niwena aluwañeshaña neyi antu ejima. (Rom. 3:23) Chinateli kuyikalila kumona kuzeyazeya kwawu. Mpinji yikwawu anateli kusha muchima hakwakama hamuloña wakuzeyazeya kwawu, chakwila akutachika nikuneña. Amakwawu anateli nikutachika kudiwula kuzeyazeya kwawu chakwila akutachika nikutoñojoka nawu kwila ahimpa nehi.

14. Kwesekeja naAFwilipi 4:13, kudizoza kwamukwashili ñahi Pawulu kubula kusha muchima hakuzeyazeya kwindi?

14 Yuma yatela kudizilawu akulumpi kudi Pawulu. Pawulu wadiña wadizoza nawa welukili nindi kwila atwesha kuumika kuzeyazeya kwindi nehi. Wakeñeleña nindi Nzambi amukwashi. Hakusambila, Pawulu wadiña mukakukabisha akaKristu. Chimwahitili mpinji welukili nindi welileña yuma yatama nawa wazatili nañovu kulonda ahimpi yilwilu yindi niwuntu windi. (1 Tim. 1:12-16) Nawukwashu waYehova, Pawulu wekalili mukulumpi wukweti kukeña, wushona nawa kabiña wadizoza. Welukili chikupu kuzeyazeya kwindi; ilaña washili wanyi muchima nakutoñojoka hakuzeyazeya kwindi, ilaña wakuhweleli nindi Yehova namwanakeni. (Rom. 7:21-25) Hatoñojokeli nindi hatela kwikala wawaninaku. Ilaña wazatili nañovu kulonda ekali nayilwilu yamukaKristu nawa wamushindameneni Yehova amukwashi kuzata mudimu windi.—1 Kor. 9:27; tañenu AFwilipi 4:13.

Zatenuña nañovu kulonda mushindeña kuzeyazeya kwenu (Talenu maparagilafu 14-15) *

15. Mukulumpi nateli kudishinshika ñahi kulonda amoni kuzeyazeya kwindi?

15 Yuma yitunakudizilaku. Akulumpi hiyayitondaña hamuloña wakwila awaninaku. Hela chochu, Yehova wakeñaña nindi etejeña yiluwa yawu nikwikala nayilwilu yawakaKristu. (Efwe. 4:23, 24) Mukulumpi watela kuzatishaña yuma yadizañayi muBayibolu kulonda chimukwasheñaku kumona hatela kuwahishayi. Nkumininaku, Yehova wukumukwasha kwikala namuzañalu nikwikala mukulumpi wamuwahi.—Yak. 1:25.

KUZATILA HAMU NAWAKWAWU ABULA KUWANINA

16. Chumanyi chinateli kumwekana neyi mukulumpi ashaña muchima hakubula kuwanina kwawakwawu?

16 Chuma chikuletesha chikali chakala. Akulumpi anateli kwiluka yiluwa yawamanakwawu niahela muchipompelu hamuloña wakuzatila nawu hamu hadi mpinji yayilehi. Hela chochu, neyi kubabala nehi, anateli kuhila, kubula kumutiyila manakwawu luwi hela kukalisha. Pawulu wayisoñamishili akaKristu nindi Satana wafwilaña nindi eleña chumichi.—2 Kor. 2:10, 11.

17. Pawulu wayimweneña ñahi amanakwindi niahela?

17 Yuma yatela kudizilawu akulumpi kudi Pawulu. Wayitoñojokeleleña hohu yuma yayiwahi amanakwindi niahela. Welukili nindi aluwañesheleña muloña mpinji yikwawu amuneñesheleña. Hela chochu, welukili chaambu chidi hakachi kayilwilu yatama nawantu atama. Wayikeñeli amanakwindi nawa washili muchima hayilwilu yawu yayiwahi. Neyi amona nindi amanakwindi nawahela chinakuyikalila kwila yuma yayiwahi, wadiña nakutoñojoka nindi anakukeña kwila yuma yaloña dichi anakukeñeka hohu kuyikwasha.

18. Chumanyi chimunadizili kudi Pawulu nanochu chamanishiliyi kukala kwadiña naEyodiya naSintiki? (AFwilipi 4:1-3)

18 Chakutalilahu, talenu chuma cheliliyi Pawulu nawahela ayedi adiña muchipompelu chamuFwilipi. (Tañenu AFwilipi 4:1-3.) Chinamwekani neyi, Eyodiya naSintiki akañenyi kutiyañana chakwila wubwambu wawu wamanini. Pawulu habulili kuyitiyila luwi hela kwikala wakalishaku; ilaña washili muchima hayilwilu yawu yayiwahi. Adiña ahela ashinshika nawa amukalakeleli Yehova hadi mpinji yayilehi. Pawulu welukili nindi Yehova wayikeña. Chineli Pawulu wadiña nayitoñojoka yayiwahi hadi awa ahela, wayikolesheli nindi aleti kuwunda mukachi kawu. Hamuloña wakwila Pawulu washili muchima hayilwilu yayiwahi yawamanakwindi watwalekelihu kwikala namuzañalu nikwikala ninawubwambu wakola nawamabwambu jindi muchina chipompelu.

Bayi muyikoleshelaña amanakwenu yumaku (Talenu paragilafu 19) *

19. (a) Akulumpi anateli kushaña ñahi muchima hayilwilu yayiwahi yikwetiwu akwawu akakudifukula? (b) Chumanyi chimunakudizila kumwevulu wunakumwekesha mukulumpi nakuwahisha Itala daWanta?

19 Yuma yitunakudizilaku. Enu akulumpi, monenuña yilwilu yayiwahi yidi nawamanakwenu niahela. Ejima wawu awanina wanyi; ilaña akweti yilwilu yayiwahi. (Fwili. 2:3) Hela chochu akulumpi atela kuyifumba amanakwetu niahela mumpinji-mumpinji. Ilaña kufwana Pawulu, akulumpi atela kuzata nañovu kulonda abuleña kusha muchima kumazu anateli kumuneñesha muntu niyuma yelañawu. Ilaña atela kushaña muchima hakukeña kwamukeñayi iwu muntu Yehova, chinakuumikayi hakumuzatila Nzambi, nimuchima wukwetiyi wukukeña kwila yuma yayiwahi. Akulumpi ashaña muchima hayilwilu yayiwahi yikwetiwu akwawu, ayikwashaña amanakwawu niahela kwiluka nawu ayikeña kudi antu ejima muchipompelu.

TWALEKENUHU KUMWIMBUJOLA PAWULU

20. Akulumpi atela kutwalekahu kwila chumanyi hakwila chakutalilahu chaPawulu chiyikwashi?

20 Enu akulumpi chikuyikwasha nankashi neyi mutwalekahu kudiza hachakutalilahu chaPawulu. Chakutalilahu, muWatch Tower Publications Index, yaChibemba munateli kuya hamutu wunakuhosha nawu “Pawulu” kuhiñahu hakamutu kanyanya “Yuma yinateli kudizilaku akulumpi.” Chimukutañaña nsañu yinashimuniwu henaha, dihulenu nenu, ‘Chakutalilahu chaPawulu chinateli kunkwasha ñahi kutwalekahu kwikala namuzañalu hampinji yinakukalakala mudimu wami?’

21. Chumanyi chatela kwilukawu akulumpi?

21 Enu akulumpi, Yehova hanakukeña nindi mwikali awaninaku; ilaña nindi mwikali ashinshika. (1 Kor. 4:2) Yehova watiyileña kuwaha nanochu chazatileñayi Pawulu nañovu nikwikala washinshika. Mwatela kwiluka chikupu nenu Nzambi watiyaña kuwaha nanyidimu yimwazataña mumudimu windi. Yehova “hakavulamena mudimu wenu nikukeña kumwakeñeli ijina dindiku nachimwakalakeleli akakujila nichimunatwalekihu nakuyikalakela.”—Heb. 6:10.

KAMINA 87 Twayenu Munooki

^ para. 5 Twasakililaña nankashi hamudimu wazataña akulumpi kulonda atukwashi. Muchinu chibaaba, tukuhanjeka hakukala kuwana kwamonañawu. Tukudiza cheñi hachakutalilahu chaPawulu chichinateli kuyikwasha akulumpi makonu kushinda iku kukala. Nawa nsañu yejima yikutukwasha ochu chitwatela kuyitiyila akulumpi wushona, kuyikeña nikuyipeleshelaku mudimu wawu.

^ para. 61 KULUMBULULA MWEVULU: Hampinji yinakufumayi manakwetu kumudimu windi, nakumushimwinaku mukwawu mwazatilañawu nsañu yayiwahi.

^ para. 63 KULUMBULULA MWEVULU: Mukulumpi nakubiña manakwetu wunakudambula yomweni.

^ para. 65 KULUMBULULA MWEVULU: Manakwetu nakumukwasha mukwawu wunaneñi hamuloña wachuma chinamwekani.

^ para. 67 KULUMBULULA MWEVULU: Mukulumpi hanamukolesheli manakwetu yuma wunakubula kuzata mudimu wadihaniniyi nindi wukuzataku.