Ir al contenido

Ir al índice

ARTÍCULO ÑA̱ KAʼVIYÓ 14

Ndóʼó na̱ anciano, kundiku̱nndó yichi̱ ta̱ apóstol Pablo

Ndóʼó na̱ anciano, kundiku̱nndó yichi̱ ta̱ apóstol Pablo

“Keʼéndó táki̱ʼva kéʼé yi̱ʼi̱” (1 COR. 11:1).

YAA 99 Ku̱a̱ʼání kúú na̱ hermano

ÑA̱ KA̱ʼA̱NYÓ XA̱ʼA̱ *

1, 2. ¿Ndáa ki̱ʼva kundiku̱n na̱ anciano yichi̱ ta̱ apóstol Pablo?

 TA̱ APÓSTOL Pablo xi̱kuʼvi̱ní-inira xi̱xinira na̱ hermano, ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo xi̱chika̱a̱níra ndee̱ ña̱ kachíñura xa̱ʼa̱na (Hech. 20:31). Ña̱kán xi̱kuni̱nína xi̱xininara. Tá kúú, iin yichi̱ tá na̱kunda̱a̱-ini na̱ anciano na̱ ñuu Éfeso ña̱ va̱ása ndikókana kuninara “ndiʼina ki̱xáʼana xákuna” (Hech. 20:37). Saátu kéʼé na̱ anciano tiempo vitin, chi kúʼvi̱-inina xínina na̱ hermano ta chíka̱a̱nína ndee̱ ña̱ chindeétáʼanna xíʼinna (Filip. 2:16, 17). Soo sava yichi̱ íyo ña̱ íxayo̱ʼvi̱ xíʼinna. ¿Ndáaña kivi chindeétáʼan xíʼinna?

2 Na̱ anciano ku̱a̱ʼání chiñu kúúmiína, soo va̱ʼaníva keʼéna tá ná kundiku̱nna yichi̱ ta̱ Pablo (1 Cor. 11:1). Ta̱ Pablo nda̱a̱ táki̱ʼva íyo miívayó saá ni̱xi̱yora; chi ta̱ ku̱a̱chi xi̱kuura ta sava yichi̱ xi̱ ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinra keʼéra ña̱ va̱ʼa (Rom. 7:18-20). Ni ku̱a̱ʼáníva tu̱ndóʼo ni̱ya̱ʼara nu̱ú soo va̱ása níndakava-inira ta xi̱kusi̱íníva-inira. Ta saátu na̱ anciano, ni ku̱a̱ʼáníva tu̱ndóʼo yáʼana nu̱ú, kiviva kusi̱í-inina kachíñuna nu̱ú Jehová tá ná kundiku̱nna yichi̱ ta̱ Pablo. Ná kotoyó ndáa ki̱ʼva keʼénaña.

3. ¿Ndáaña ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ nu̱ú artículo yóʼo, ta ndáaña sakúaʼayó?

3 Nu̱ú artículo yóʼo ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ku̱mí ña̱ʼa ña̱ íxayo̱ʼvi̱ xíʼin na̱ anciano. Ña̱ nu̱ú: tavána tiempo ña̱ natúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ ta saátu keʼéna inkaka ña̱ʼa. Ña̱ u̱vi̱: ña̱ tavána tiempo ña̱ va̱ʼa chika̱a̱na ndee̱ xíʼin na̱ hermano. Ña̱ u̱ni̱: ña̱ kǒo ndakava-inina xa̱ʼa̱ ña̱ kúúna na̱ yiví ku̱a̱chi. Ta ña̱ ku̱mí: ña̱ vií kutáʼanna kachíñuna xíʼin inkana chi ndiʼivana kúúna na̱ yiví ku̱a̱chi. Ta saátu sakúaʼayó ndáaña ke̱ʼé ta̱ Pablo tá ni̱ya̱ʼara nu̱ú ña̱yóʼo ta ndáaña kivi sakúaʼa na̱ anciano xíʼin ña̱ ke̱ʼéra.

TAVÁNA TIEMPO ÑA̱ NATÚʼUNNA XA̱ʼA̱ NDIÓXI̱ TA SAÁTU KEʼÉNA INKAKA ÑA̱ʼA

4. ¿Nda̱chun kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼin na̱ anciano ña̱ natúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱?

4 ¿Nda̱chun kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinna? Na̱ anciano xíniñúʼu chinúuna yichi̱ nu̱ú na̱ hermano ña̱ natúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ ta saátu kúúmiína ku̱a̱ʼáníka chiñu. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ savaña. Sava yichi̱ káʼa̱nna xíʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ sakúaʼayó ti̱xin reunión ña̱ ma̱ʼñú semana á táxina Estudio ña̱ congregación. Táxituna discurso ta kéʼéna inkaka chiñu ti̱xin congregación. Ta saátu távána tiempo ña̱ va̱ʼa sanáʼa̱na na̱ siervo ministerial ta chika̱a̱na ndee̱ xíʼin inkaka na̱ hermano (1 Ped. 5:2). Savatu na̱ anciano káchíñuna nu̱ú kúva̱ʼa veʼe nu̱ú ndákutáʼanyó ña̱ ndasakáʼnuyó Jehová á inkaka veʼe nu̱ú ndásakáʼnuyóra ta saátu va̱ʼaní ndáanaña. Soo ni kéʼéna ndiʼi chiñu yóʼo, mií ña̱ ndáyáʼvika nu̱úna kúú ña̱ natúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé ndiʼi na̱ publicador (Mat. 28:19, 20).

5. ¿Ndáa chiñu kúú ña̱ xi̱ndayáʼvika nu̱ú ta̱ Pablo?

5 Yichi̱ ña̱ sa̱ndákoo ta̱ apóstol Pablo. Nu̱ú Filipenses 1:10 káʼa̱nña xíʼinyó ndáa xa̱ʼa̱ kúú ña̱ va̱ʼaní xi̱natúʼun ta̱ apóstol Pablo xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱. Nu̱ú ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra: “Kiʼin va̱ʼandó kuenta ndáa ña̱ʼa kúú ña̱ ndáyáʼvika”. Ta ña̱yóʼo kúú ña̱ ke̱ʼévara. Ta̱ Pablo nda̱kiʼinra chiñu ña̱ natúʼunra xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ ta ña̱yóʼo xi̱kuu mií ña̱ ndáyáʼvika nu̱úra nda̱a̱ tá ni̱xi̱ʼi̱ra. Ña̱kán, ni nda̱a̱ ndáaka nu̱ú ni̱xi̱kara xi̱natúʼunra xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ ta ni̱xa̱ʼa̱nra “veʼe tá veʼe” (Hech. 20:20). Ta̱yóʼo su̱ví loʼo kuití hora níxi̱natúʼunra xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ á iinlá kuití ki̱vi̱ nu̱ú semana, chi ndiʼi tiempova xi̱keʼéraña. Tá kúú, iin yichi̱ tá ndátura na̱ migora chí ñuu Atenas, na̱túʼunra xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ xíʼin sava na̱ yiví na̱ xi̱kuumií chiñu ña̱ ndáyáʼviní ta sava na̱yóʼo va̱ʼaníva xi̱niso̱ʼona ña̱ na̱túʼunra xíʼinna (Hech. 17:16, 17, 34). Ta ni xi̱ndika̱a̱ra veʼeka̱a, nda̱kundeéra na̱túʼunra xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ xíʼin ndiʼi na̱ xi̱xa̱ʼa̱n xi̱xito miíra (Hech. 28:16-24; Filip. 1:13, 14).

6. ¿Ndáa ki̱ʼva sa̱náʼa̱ ta̱ Pablo inkaka na̱ hermano?

6 Ta̱ Pablo va̱ʼaní xi̱xiniñúʼura tiempora. Ta xi̱ka̱ʼa̱nra xíʼin inkana ña̱ ná ku̱ʼu̱nna xíʼinra ña̱ natúʼunna xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱. Tá kúú, tá yichi̱ nu̱ú ña̱ ni̱xa̱ʼa̱nra na̱túʼunra inka ñuu ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Juan Marcos ña̱ ná ku̱ʼu̱nra xíʼinra ta yichi̱ u̱vi̱ ni̱xa̱ʼa̱n ta̱ Timoteo xíʼinra (Hech. 12:25; 16:1-4). Chi̱ka̱a̱níra ndee̱ ña̱ sanáʼa̱rana ña̱ kiʼinna kuenta xíʼin congregación, ña̱ kundaana na̱ hermano ta saátu ña̱ viíní sanáʼa̱na na̱yóʼo (1 Cor. 4:17).

Ni nda̱a̱ ndáaka nu̱ú xíkaún, natúʼun xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Pablo. (Koto párrafo 7). *

7. ¿Ndáa ki̱ʼva kundiku̱n na̱ anciano ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo nu̱ú Efesios 6:14, 15?

7 ¿Ndáaña sákuaʼa na̱ anciano xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ Pablo? Na̱ anciano kivi kundiku̱nna yichi̱ ta̱ apóstol Pablo ña̱ va̱ása natúʼun kuitína xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ veʼe tá veʼe, chi nda̱a̱ ndáaka nu̱ú xíkana kivi keʼéna ña̱yóʼo (kaʼvi Efesios 6:14, 15). Kivi natúʼunna xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ tá ku̱a̱ʼa̱nna satána á nu̱ú káchíñuna. Ta saátu, tá káchíñuna nu̱ú kúva̱ʼa iin veʼe nu̱ú ndásakáʼnuyó Ndióxi̱ kivi natúʼunna xíʼin na̱ ndóo yatin kán á xíʼin na̱ íxi̱kó ña̱ʼa ña̱ xíniñúʼuna. Ta saátu, tá kéena nátúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ kivi sanáʼa̱na inkana, tá kúú na̱ siervo ministerial.

8. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼé iin na̱ anciano sava yichi̱?

8 Na̱ anciano va̱ása xíniñúʼu kundi̱ʼi̱ kuití inina xa̱ʼa̱ chiñu ña̱ íyo ti̱xin congregación á ti̱xin circuito ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo kǒoka tiempo kuumiína ña̱ natúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Tá kúni̱na koo tiempo nu̱úna ña̱ keʼéna ndiʼi chiñu ña̱ kúúmiína, sana sava yichi̱ ka̱ʼa̱nna ña̱ va̱ása kivika keʼéna inka chiñu ña̱ táxina ndaʼa̱na. Tá ná ndakanixi̱nína xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ta ka̱ʼa̱nna xíʼin Ndióxi̱, sana kiʼinna kuenta ña̱ tá ná kandíxana keʼéna inkaka chiñu, va̱ása keʼéna mií ña̱ ndáyáʼvika. Tá kúú ña̱ kaʼvina xíʼin na̱ veʼena ndiʼi semana, ña̱ natúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ á ña̱ sanáʼa̱na na̱ va̱lí se̱ʼena ña̱ keʼéna ña̱yóʼo. Savana íxayo̱ʼvi̱ña xíʼinna ña̱ ka̱ʼa̱nna ña̱ va̱ása kívi keʼéna iin chiñu ña̱ táxina ndaʼa̱na, soo xíniñúʼu ndakaʼánna ña̱ kúnda̱a̱va-ini Jehová ña̱ kéʼéna ña̱yóʼo xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱na viíní keʼéna chiñu ña̱ xa̱a̱ kúúmiína.

ÑA̱ TAVÁNA TIEMPO ÑA̱ CHIKA̱A̱NA NDEE̱ XÍʼIN NA̱ HERMANO

9. ¿Ndáaña kivi ixayo̱ʼvi̱ xíʼin na̱ anciano xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼání chiñu kúúmiína?

9 ¿Nda̱chun kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinna? Xa̱ʼa̱ ña̱ ndóoyó ki̱vi̱ nu̱ú ndíʼi, ndiʼi miíyó na̱ ndásakáʼnu Jehová kúúmiíyó ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo. Xa̱ʼa̱ ña̱kán, xíniñúʼuyó ña̱ chika̱a̱na ndee̱ xíʼinyó, ña̱ chindeétáʼanna xíʼinyó ta saátu ña̱ sandíkona-iniyó. Ta íyotu sava na̱ hermano na̱ xíniñúʼu chindeétáʼanna xíʼin ña̱ va̱ʼa kǒo keʼéña ña̱ va̱ása va̱ʼa (1 Tes. 5:14). Ná ndakaʼányó ña̱ kǒo kivi sakútaʼa na̱ anciano ndiʼi tu̱ndóʼo ña̱ yáʼayó nu̱ú. Soo Jehová kúni̱ra ña̱ ná ndakundeé na̱yóʼo chika̱a̱na ndee̱ xíʼin na̱ hermano ta saátu va̱ʼaní kundaana na̱yóʼo. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼání chiñu kúúmiína, ¿ndáaña kivi keʼéna ña̱ va̱ʼa tavána tiempo ña̱ chindeétáʼanna xíʼin na̱ hermano?

Káʼa̱n xíʼin na̱ hermano xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa kéʼéna ta chika̱a̱ ndee̱ xíʼinna. (Koto párrafo 10 xíʼin 12). *

10. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi 1 Tesalonicenses 2:7, ¿ndáa ki̱ʼva xi̱keʼé ta̱ Pablo xíʼin na̱ hermano?

10 Yichi̱ ña̱ sa̱ndákoo ta̱ apóstol Pablo. Ta̱ Pablo xi̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ hermano xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa ña̱ xi̱keʼéna ta xi̱chika̱a̱ra ndee̱ xíʼinna. Iin ña̱ va̱ʼaní kúúña tá ndíku̱n na̱ anciano yichi̱ ña̱ sa̱ndákoo ta̱ Pablo ta kúʼvi̱-inina xínina na̱ hermano ta viíní kéʼéna xíʼinna (kaʼvi 1 Tesalonicenses 2:7). Ta̱ Pablo chi̱ndeétáʼanra xíʼin na̱ hermano ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-inina ña̱ kúʼvi̱ní-ini Jehová xínirana ta saátu miíra (2 Cor. 2:4; Efes. 2:4, 5). Nda̱a̱ táki̱ʼva xi̱keʼéra xíʼin na̱ migora saá xi̱keʼéra xíʼin ndiʼi na̱ hermano ta xi̱tavára tiempo ña̱ koora xíʼinna. Ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ ndáa-inira na̱ hermano chi xi̱natúʼunra xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱sandíʼi̱-inira ta saátu xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ ixayo̱ʼvi̱ xíʼinra (2 Cor. 7:5; 1 Tim. 1:15). Soo va̱ása níndi̱ʼi̱ní-inira xa̱ʼa̱ tu̱ndóʼo ña̱ xi̱kuumiíra, chi ña̱ xi̱kuni̱ra kúú ña̱ chindeétáʼanra xíʼin na̱ hermano.

11. ¿Nda̱chun xi̱taxi ta̱ Pablo consejo ndaʼa̱ na̱ hermano?

11 Sava yichi̱ ta̱ Pablo xi̱niñúʼu taxira consejo ndaʼa̱ na̱ hermano. Soo va̱ása níkeʼéra ña̱yóʼo xa̱ʼa̱ ña̱ sáa̱-inira xínirana chi xi̱keʼéraña xa̱ʼa̱ ña̱ ndixa xi̱ndi̱ʼi̱-inira xa̱ʼa̱na, ta xi̱kuni̱ra chindeétáʼanra xíʼinna ña̱ kǒo ya̱ʼana nu̱ú tu̱ndóʼo. Xi̱chika̱a̱níra ndee̱ ña̱ va̱ʼa kǒo ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinna ña̱ kunda̱a̱-inina xíʼin ña̱ xi̱ka̱ʼa̱nra, ta saátu ña̱ kunda̱a̱-inira á chindeétáʼanña xíʼinna. Tá kúú tá ka̱ʼyíra carta ku̱a̱ʼa̱n ndaʼa̱ na̱ ñuu Corinto káxiní ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna xa̱ʼa̱ iin ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼéna. Soo tándi̱ʼi chi̱ndaʼára ta̱ Tito nu̱úna chi xi̱kuni̱ra kunda̱a̱-inira á ke̱ʼéna ña̱ ka̱ʼyíra nu̱ú cartara. Ta ni̱kusi̱íkaví-inira tá na̱kunda̱a̱-inira ña̱ ke̱ʼévana ña̱yóʼo (2 Cor. 7:6, 7).

12. ¿Ndáaña kivi keʼé na̱ anciano ña̱ va̱ʼa chika̱a̱na ndee̱ xíʼin na̱ hermano?

12 ¿Ndáaña sákuaʼa na̱ anciano xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ Pablo? Na̱ anciano kivi kundiku̱nna yichi̱ ta̱ apóstol Pablo tá ná tavána tiempo ña̱ natúʼunna xíʼin na̱ hermano. Kivi keʼéna ña̱yóʼo tá ya̱chi̱ ná xa̱a̱na reunión ta natúʼunna xíʼin na̱ hermano. Va̱ása ku̱a̱ʼáví tiempo xíniñúʼuna ña̱ va̱ʼa chika̱a̱na ndee̱ xíʼin iin na̱ hermano ta na̱ʼa̱na ña̱ kúni̱na xíninana (Rom. 1:12; Efes. 5:16). Na̱ anciano na̱ ndíku̱n yichi̱ ña̱ sa̱ndákoo ta̱ Pablo xíniñúʼuna Biblia ña̱ va̱ʼa chika̱a̱na ndee̱ xíʼin na̱ hermano ta saátu ña̱ chindeétáʼanna xíʼinna ña̱ kunda̱a̱-inina ña̱ kúʼvi̱-ini Jehová xínirana. Náʼa̱tuna ña̱ kúʼvi̱-inina xíninana tá nátúʼun ni̱ʼina xíʼinna ta ndúkúna ki̱ʼva ña̱ ka̱ʼa̱nna xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní chiñu kéʼéna. Tá xíniñúʼu taxina consejo ndaʼa̱ iinna, xíniñúʼuna ña̱ va̱xi nu̱ú tu̱ʼun Ndióxi̱. Ta ni káxiní káʼa̱nna xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ kéʼéna viíní káʼa̱nna xíʼinna chi ndixa ndíʼi̱-inina xa̱ʼa̱na (Gál. 6:1).

ÑA̱ KǑO NDAKAVA-ININA XA̱ʼA̱ ÑA̱ KÚÚNA NA̱ YIVÍ KU̱A̱CHI

13. ¿Ndáaña kivi kundoʼo iin na̱ anciano xa̱ʼa̱ ña̱ kúúna na̱ yiví ku̱a̱chi?

13 ¿Nda̱chun kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinna? Na̱ anciano na̱ yiví ku̱a̱chi kúútu na̱yóʼova, ña̱kán koo sava ña̱ʼa ña̱ va̱ása va̱ʼa keʼéna (Rom. 3:23). Na̱yóʼo xíniñúʼu chika̱a̱na ndee̱ ña̱ ndakaʼánna ña̱ su̱ví ndiʼiví yichi̱ viíní keʼéna ndiʼi ña̱ʼa. Savana ndákava-inina xa̱ʼa̱ ña̱ ndákaniníxi̱nína xa̱ʼa̱ iin ña̱ʼa ña̱ va̱ása vií kéʼéna. Ta savatuna su̱ví ña̱ ndeéví kúúña nu̱úna ta ndákanixi̱nína ña̱ va̱ása xíniñúʼu nasa̱mavína ña̱ kéʼéna.

14. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Filipenses 4:13, xa̱ʼa̱ ña̱ vitá ni̱xi̱yo ini ta̱ Pablo ¿ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan ña̱yóʼo xíʼinra?

14 Yichi̱ ña̱ sa̱ndákoo ta̱ apóstol Pablo. Xa̱ʼa̱ ña̱ vitá ni̱xi̱yo ini ta̱ Pablo xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ xi̱xiniñúʼu chindeétáʼan Ndióxi̱ xíʼinra ña̱ va̱ʼa kuchiñura vií keʼéra ña̱ xi̱ ixayo̱ʼvi̱ xíʼinra. Tá kúma̱níka xa̱a̱ ta̱ Pablo sakúaʼara xa̱ʼa̱ Jehová, xi̱ndiku̱nra sa̱tá na̱ hermano ta xi̱ ixandi̱va̱ʼara xíʼinna. Soo tándi̱ʼi na̱kunda̱a̱-inira ña̱ su̱ví ña̱ va̱ʼa kúú ña̱ níxi̱keʼéra (1 Tim. 1:12-16). Xa̱ʼa̱ ña̱ chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼinra ni̱xa̱a̱ra ku̱ura iin anciano ta̱ va̱ʼaní-ini, ta̱ kúndáʼvi-ini xíni̱ inkana, ta̱ vitání-ini. Ni va̱ása va̱ʼa níxi̱kunira xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa xi̱keʼéra, va̱ása níndakaniníxi̱níra xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo chi xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ koo káʼnuva-ini Jehová xa̱ʼa̱ra (Rom. 7:21-25). Xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ xi̱kuura iin ta̱a ta̱ ku̱a̱chi, ña̱kán chi̱ka̱a̱níra ndee̱ ña̱ keʼéra nda̱a̱ táki̱ʼva kúni̱ mií Jehová. Ta vitá ni̱xi̱yo inira chi xi̱ndaa-inira ña̱ chindeétáʼan Jehová xíʼinra ña̱ saxínura chiñu ña̱ ta̱xira ndaʼa̱ra (1 Cor. 9:27; kaʼvi Filipenses 4:13).

Chika̱a̱níún ndee̱ ña̱ kǒo ndakava-iniún tá va̱ása vií kéʼún sava ña̱ʼa. (Koto párrafo 14 xíʼin 15). *

15. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼé na̱ anciano ña̱ kǒo ndakava-inina xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása vií kéʼéna sava ña̱ʼa?

15 ¿Ndáaña sákuaʼa na̱ anciano xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ Pablo? Va̱ása ndáka̱xinna na̱ va̱ʼaní kéʼé ndiʼi ña̱ʼa ña̱ koona anciano chi na̱ ku̱a̱chi kúútu na̱yóʼova. Soo ña̱ kúni̱ Jehová kúú ña̱ ná ndakunina ña̱ va̱ása vií kéʼéna ndiʼi ña̱ʼa ta ná chika̱a̱nína ndee̱ ña̱ keʼéna ña̱ kúni̱ miíra (Efes. 4:23, 24). Na̱ anciano xíniñúʼu kaʼvina tu̱ʼun Ndióxi̱ ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanña xíʼinna ña̱ kunda̱a̱-inina ndáaña kúú ña̱ va̱ása vií kéʼéna ta nasamana ña̱yóʼo. Saá kúú ña̱ chindeétáʼan Jehová xíʼinna ña̱ si̱íní koona ta kuchiñuna saxínuna chiñu ña̱ ta̱xira ndaʼa̱na (Sant. 1:25).

ÑA̱ VIÍ KUTÁʼANNA KACHÍÑUNA XÍʼIN INKANA CHI NDIʼIVANA KÚÚNA NA̱ YIVÍ KU̱A̱CHI

16. ¿Ndáaña kivi kuu tá nina ña̱ va̱ása va̱ʼa ña̱ kéʼé na̱ hermano ná kiʼin na̱ anciano kuenta xíʼin?

16 ¿Nda̱chun kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinna? Tá ku̱a̱ʼání tiempo kítáʼan na̱ anciano káchíñuna xíʼin inka na̱ hermano kamaníva xa̱a̱na kiʼinna kuenta ndáaña kúú ña̱ va̱ása va̱ʼa ña̱ kéʼé na̱yóʼo. Tá ná kǒo kiʼinna kuenta xíʼin ña̱yóʼo kivi kixáʼana kamaní sa̱a̱na xíʼin na̱ hermano kán, ixandi̱va̱ʼana xíʼinna á ka̱ʼa̱n kúáchina xa̱ʼa̱na. Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ hermano ña̱ ná kiʼinnína kuenta chi ña̱yóʼo kúú ña̱ kúni̱ ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ ná keʼéna (2 Cor. 2:10, 11).

17. ¿Ndáa ki̱ʼva xi̱keʼé ta̱ Pablo xíʼin na̱ hermano?

17 Yichi̱ ña̱ sa̱ndákoo ta̱ apóstol Pablo. Ta̱ Pablo nina ña̱ va̱ʼa ña̱ xi̱keʼé na̱ hermano kúú ña̱ xi̱kiʼinra kuenta xíʼin. Xi̱kunda̱a̱va-inira ña̱ xi̱xiyo sava ña̱ʼa ña̱ va̱ása va̱ʼa xi̱keʼéna, chi sava yichi̱ nda̱a̱ miíra xi̱ndoʼo táʼan ña̱yóʼo. Ta̱ Pablo xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ tá iinna kéʼéna ña̱ va̱ása va̱ʼa su̱ví ña̱yóʼo kúni̱ kachina ña̱ kúúna iin na̱ yiví na̱ va̱ása va̱ʼa. Xi̱kuʼvi̱ní-inira xi̱xinira na̱ hermano ta xi̱kiʼinra kuenta xíʼin ña̱ va̱ʼa ña̱ kéʼéna. Tá xi̱kiʼinra kuenta ña̱ íyo iin ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼé iin na̱ hermano xi̱ndakanixi̱níra ña̱ kúni̱vana keʼéna ña̱ va̱ʼa soo xíniñúʼuna iin na̱ chindeétáʼan xíʼinna.

18. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ Pablo ña̱ chi̱ndeétáʼanra xíʼin ñá Evodia xíʼin ñá Síntique? (Filipenses 4:1-3).

18 Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan ta̱ apóstol Pablo xíʼin u̱vi̱ ná hermana ná xi̱ñuʼu congregación ña̱ Filipos (kaʼvi Filipenses 4:1-3). Sana ñá Evodia xíʼin ñá Síntique va̱ása níxikitáʼankana xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ku iin ku̱a̱chi xíʼin táʼanná. Ta̱ Pablo va̱ása níndaʼyi̱ra nu̱úná ta ni kǒo níka̱ʼa̱nndaara xa̱ʼa̱ná. Nu̱úka ña̱yóʼo ki̱ʼinra kuenta xíʼin ña̱ va̱ʼa ña̱ xi̱keʼéná chi xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ nda̱kú íyo ininá xíʼin Jehová. Ta saátu xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ kúʼvi̱ní-ini Jehová xíniraná. Xa̱ʼa̱ ña̱ viíní xi̱ndakanixi̱níra xa̱ʼa̱ná ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinná ña̱ ná ndasaviíná ku̱a̱chi ña̱ xi̱kuumiíná. Saátu xi̱ndakanixi̱níra xa̱ʼa̱ ndiʼi na̱ hermano, ta ña̱yóʼo chi̱ndeétáʼanña xíʼinra ña̱ kusi̱í-inira ta vií kutáʼanra xíʼin ndiʼi na̱ xi̱ñuʼu ti̱xin congregación kán.

Chika̱a̱níún ndee̱ ña̱ va̱ʼa kǒo ka̱ʼa̱n kúáchiún xa̱ʼa̱ na̱ hermano. (Koto párrafo 19). *

19. a) ¿Ndáaña kivi keʼé na̱ anciano ña̱ viíní ndakanixi̱nína xa̱ʼa̱ na̱ hermano? b) ¿Ndáaña sákuaʼún xíʼin na̱ʼná nu̱ú ndíka̱a̱ iin ta̱ hermano ndáya̱kúnra salón?

19 ¿Ndáaña sákuaʼa na̱ anciano xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ Pablo? Ndóʼó na̱ anciano, kiʼinndó kuenta xíʼin ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmií na̱ hermano. Ni na̱ yiví ku̱a̱chi kúúvana soo íyo ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa kéʼéna (Filip. 2:3). Sava yichi̱ taxivandó consejo ndaʼa̱na. Soo nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Pablo, saátu ndóʼó chika̱a̱ndó ndee̱ ña̱ kǒo kiʼinndó kuenta xíʼin tu̱ʼun ña̱ káʼa̱nna á ña̱ kéʼéna ña̱ kivi sasáa̱ inkana. Nu̱úka ña̱yóʼo ndakaʼánndó ña̱ kúʼvi̱ní-inina xínina Jehová, ta saátu ña̱ chíka̱a̱nína ndee̱ ña̱ kachíñuna nu̱úra ta kiviva nasamana ña̱ kéʼéna. Na̱ anciano na̱ kíʼin kuenta xíʼin ña̱ va̱ʼa ña̱ kéʼé na̱ hermano chíndeétáʼanna xíʼinna ña̱ va̱ʼa ná kusi̱í-inina kuñuʼuna ti̱xin congregación ta kuʼvi̱-inina kunitáʼanna.

NDAKUNDEÉNDÓ KUNDIKU̱NNDÓ YICHI̱ TA̱ PABLO

20. ¿Ndáaña kivi keʼé na̱ anciano ña̱ va̱ʼa ndakundeéna kundiku̱nna yichi̱ ta̱ Pablo?

20 Iin ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼin na̱ anciano kúú ña̱ ndakundeéna kaʼvina xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼé ta̱ apóstol Pablo. Tá kúú, kivi kuniñúʼuna ña̱ Índice de las publicaciones Watch Tower ta nandukúna nu̱ú káʼa̱nña “Pablo” tándi̱ʼi nandukúna nu̱ú káʼa̱nña, “ejemplo para los ancianos”. Ta nani káʼvina ña̱ va̱xi yóʼo kivi ndakanixi̱nína xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “¿Ndáa ki̱ʼva chindeétáʼan yichi̱ ta̱ Pablo xíʼi̱n ña̱ va̱ʼa ndakundeéi̱ kusi̱í-inii̱ keʼíi̱ chiñui̱?”.

21. ¿Ndáaña xíniñúʼu ndakaʼán na̱ anciano?

21 Ndóʼó na̱ anciano, ndakaʼánndó ña̱ kúnda̱a̱va-ini Jehová ña̱ su̱ví ndiʼiví ña̱ kéʼéndó viíní kanaña, soo ña̱ kúni̱ra kúú ña̱ nda̱kúní ná koo inindó xíʼinra (1 Cor. 4:2). Ta̱ Pablo xi̱ndayáʼviníra nu̱ú Jehová xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ ke̱ʼéra ta saátu xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱kúní ni̱xi̱yo inira xíʼinra. Saátu ndóʼó kǒo kaka-inindó ña̱ ndáyáʼviníva chiñu ña̱ kéʼéndó nu̱ú Jehová, saáchi nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Hebreos 6:10 ta̱kán, “va̱ása nándósó-inira xa̱ʼa̱ ndiʼi chiñu ña̱ ke̱ʼéndó, saátu ña̱ ni̱na̱ʼa̱ndó ña̱ kúʼvi̱ní-inindó xínindó ki̱vi̱ra xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱chíñundó nu̱ú na̱ nda̱kaxinra ta ndákundeéndó káchíñundó nu̱úna”.

YAA 87 Yóʼo kixiún ña̱ ndakiʼún ndeún

^ párr. 5 Ndiʼi miíyó chíndayáʼviníyó ndiʼi chiñu ña̱ kéʼé na̱ anciano xa̱ʼa̱yó. Nu̱ú artículo yóʼo ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ku̱mí ña̱ʼa ña̱ kivi ixayo̱ʼvi̱ xíʼinna. Saátu sakúaʼayó ndáa ki̱ʼva chindeétáʼan ña̱ ndo̱ʼo ta̱ apóstol Pablo xíʼinna. Ña̱ sakúaʼayó vitin chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱ ndóʼona, saátu ña̱ na̱ʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyóna ta chindeétáʼanyó xíʼinna ña̱ keʼéna chiñuna.

^ párr. 61 ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ NA̱ʼNÁ: Iin ta̱ hermano nátúʼunra xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ xíʼin iin ta̱ káchíñu xíʼinra tá xa̱a̱ ndi̱ʼi ka̱chíñuna.

^ párr. 63 ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ NA̱ʼNÁ: Iin ta̱ anciano káʼa̱nra xíʼin iin ta̱ hermano ta̱ kǒo xíín kutáʼan xíʼin inkana chi kúʼvi̱-inira xínirara.

^ párr. 65 ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ NA̱ʼNÁ: Iin ta̱ hermano táxira consejo ndaʼa̱ inka ta̱ hermano ta̱ sáa̱ xa̱ʼa̱ iin ña̱ ku̱u.

^ párr. 67 ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ NA̱ʼNÁ: Iin ta̱ anciano chíka̱a̱ra ndee̱ ña̱ kǒo nda̱ʼyi̱ra xíʼin ta̱ hermano ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n ña̱ keʼéra iin chiñu soo va̱ása kéʼéraña.