1, 2. ¿Imaynatam Pablota qatipakuyqa iñiqkunapi punta apaqkunata yanapanman?

 APOSTOL PABLOQA iñiqmasinkunata kuyasqanraykum tuta-punchaw tukuyta ruwarqa (Hech. 20:31). Chayraykuchá paytaqa ancha-anchata kuyaqku. Efeso llaqtayuq punta apaqkunapas anchatam kuyarqaku, chaymi kaqmanta manaña tupanankuta yachaspanku “waqayta qallaykurqaku” (Hech. 20:37). Pablo hinam kunanpas iñiqkunapi punta apaqkunaqa iñiqmasinkuta kuyasqankurayku tukuyta ruwanku (Filip. 2:16, 17). Ichaqa wakinpiqa sasachakunkum. ¿Imataq paykunata yanapanman?

² Iñiqkunapi punta apaqkunaqa achka ruwayniyuqmi kanku, chayraykum allin kanman apostol Pablota qatipakuyninku (1 Cor. 11:1). Payqa ñuqanchik hina pantaqmi karqa, chaymi anchata kallpanchakunan karqa allin kaqta ruwananpaq (Rom. 7:18-20). Sasachakuykunapi tarikuspanpas manam hukmanyarqachu, nitaqmi llakisqallañachu karqa. Punta apaqkunapas Pablota qatipakuspankuqa sasachakuypiña kaspankupas kusisqam Jehova Diosta servinqaku. Chaymantayá yachaykusun.

3. ¿Imamantam kay yachachikuypi rimachkasun? ¿Imakunamantam yachasun?

³ Kay yachachikuykunapim rimachkasun ima sasachakuykunapi iñiqkunapi punta apaqkuna tarikusqanmanta. 1) Achka ruwayniyuq kasqankuraykum Diosmanta willakunankupaq sasachakunku, 2) hukkunata kuyakuywan yanapaytam sasachakunku, 3) pantasqankuwanmi sasachakunku, 4) wakinkunapa pantasqanwanmi sasachakunku. Yachasunchikmi Pablo  imaynata chay sasachakuykunata atipasqanmanta hinaspa punta apaqkunapas imaynata payta qatipakunankumanta.

4. ¿Imaynanpitaq iñiqkunapi punta apaqkunaqa Diosmanta willakuyta sasachakunmanku?

⁴ ¿Imaynanpi? Iñiqkunapi punta apaqkunaqa Diosmanta willakunankupaq kallpanchakuspankupas achka ruwayniyuqmi kanku. Paykunaqa huñunakuykunatam qallarichinanku, huñunakuykunapim yachachinanku, chaymantapas huk ruwaykunapim yanapakunku. Yanapaqninkutapas yachachinankum astawan yanapakunankupaq, wakin iñiqkunatapas kallpanchanankum (1 Ped. 5:2). Wakin punta apaqkunaqa huñunakunanchik wasikunata ruwaypim hinaspa allichaypim yanapakunku. Yanapakunkutaqmi huk ruwaypipas. Ichaqa tukuy chaykuna ruwayninku kaptinpas wakin iñiqkuna hinam Diosmanta willakuyta puntapi churanku (Mat. 28:19, 20).

5. ¿Imaynatam Pablota qatipakuchwan Diosmanta willakuypi?

⁵ ¿Imaynataq Pablo karqa? Filipenses 1:10 nisqanwanmi yachanchik Pablo imaynanpi Diosmanta willakuyta puntapi churasqanta. Chaypim niwanchik aswan allin kaqkunata puntapi churanamanta. Chaytamá paypas ruwarqa. Diosmantam willakurqa “runakunapa qayllanpipas hinaspa wasin-wasinpas” (Hech. 20:20). Payqa manam willakurqa tempranollanchu nitaq tardellanchu nitaq semanapi huk kutillatachu. Payqa maypipas, imay horapas willakurqam. Huk kutipipas Atenas llaqtapi willakuqmasinkunata suyachkaspanmi chaypi ancha riqsisqa runakunaman Diosmanta willakurqa. Chayraykum wakinkunaqa Diosman iñikurqaku (Hech. 17:16, 17, 34). Wasillanpi preso kachkaspanpas watukuqninkunamanmi Diosmanta willakurqa (Hech. 28:16-24; Filip. 1:13, 14).

6. ¿Imaynatam Pabloqa hukkunata yanaparqa?

⁶ Pabloqa tiempontaqa manam usuchiqchu. Payqa sapa kutillam hukkunatapas niq willakuq riysinanpaq. Chayraykum punta kaq illasqanpi Juan Marcosta riysinanpaq nirqa, iskay kaqpiñataq Timoteota (Hech. 12:25; 16:1-4). Anchatam kallpanchakurqa paykunata yanapananpaq, chaynapi paykuna huñunakuykunata ruwanankupaq, iñiqmasinkuta allinta kallpanchanankupaq, allin yachachiq kanankupaq (1 Cor. 4:17).

7. ¿Imata ruwaspam punta apaqkunaqa Efesios 6:14, 15 Pablopa nisqanta kasukunmanku?

⁷ Kaytam yacharunchik. Iñiqkunapi punta apaqkunaqa manam wasin-wasinllachu Diosmantaqa willakunanku, aswanqa Pablota qatipakuspam imay horapas, imay punchawpas Diosmanta willakunanku (leey Efesios  6:14, 15). Willakunmankum rantipakuq rispapas, llamkayninkupipas. Huñunakunanchik wasikunata ruwaypi yanapakuspapas willakunmankum vecinokunaman, chay lawpi kaqkunaman. Atinmankutaqmi Pablo hina tiempota hurquspa hukkunata yanapaytapas utaq yanapaqninkuta yanapaytapas.

8. ¿Imatam punta apaqkunaqa wakinpi ninanku kanqa?

⁸ Iñiqkunapi punta apaqkunaqa achka ruwayniyuqmi kanku, ichaqa manam chayraykuchu Diosmanta willakuytaqa saqirunanku. Chaypaqqa wakinpim imapipas yanapakunankupaq niptinku “manam atisaqchu” ninanku kanqa. Punta apaqkuna imapipas yanapakuyta munaspankuqa nikunankum: “¿Atisaqchu wasiypi kaqkunawan kuska Diosta yupaychayta? ¿Atisaqchu Diosmanta willakuypi yanapakuyta? ¿Atisaqchu Diosmanta willakunankupaq churiykunata yachachiyta?”, nispa. Wakinkupaqqa sasam imapipas yanapakunankupaq niptinku “manam” niyqa. Ichaqa chaywanqa manam hukmanyanankuchu. Jehova Diosqa sumaqtam yachan mana haypakusqankurayku “manam” nisqankutaqa.

9. ¿Imakunata ruwanankupaqmi punta apaqkunaqa sasachakunku achka ruwayniyuq kasqankurayku?

⁹ ¿Imaynanpi? Tukupay punchawkunapi kawsasqanchikraykum Diosta serviqkunaqa tukuy imawan sasachakunchik. Chayraykum llapallanchik munanchik pipas kallpanchaykuwananchikta, yanapaykuwananchikta, sunqunchikta tiyaykachinanta. Wakintaqa allin ñanninta rinankupaqmi yanapana (1 Tes. 5:14). Chayna kaptinpas iñiqkunapi punta apaqkunaqa manamá sasachakuykunata chinkachiytaqa atinmankuchu. Jehova Diosmi ichaqa munachkan punta apaqkunaqa paypa runankunata cuidaspanku kallpanchanankuta. ¿Imaynatataq achka ruwayniyuqña kaspankupas tiempota hurqunmanku iñiqkunata yanapanankupaq?

10. ¿Imaynam Pabloqa karqa wawqi-paninkunawan 1 Tesalonicenses 2:7 nisqanman hinaqa?

¹⁰ ¿Imaynataq Pablo karqa? Pabloqa tukuytam ruwaq wawqi-paninkunata alabaykunanpaq, kallpanchaykunanpaq. Punta apaqkunapas Pablo hinam kuyakuq kananku, wawqi-paninkunatapas kuyakuywan rimapayananku (leey 1 Tesalonicenses 2:7). Pabloqa wawqi-paninkunatam nirqa Jehova Diospas, paypas kuyasqanta (2 Cor. 2:4; Efes. 2:4, 5). Wawqi-paninkunataqa anchatam kuyaq, hinaspapas paykunapaqmi tiempota hurquq. Paykunamanqa mana iskayrayaspam willakuq manchakusqan kaqkunamanta, imakunawan sasachakusqanmanta (2 Cor. 7:5; 1 Tim. 1:15). Payqa sasachakuyninkuna kaptinpas manam kikillanpichu piensarqa, aswanqa hukkunata yanapananpaqmi kallpanchakurqa.

11. ¿Imaynanpitaq Pabloqa rimapayaq wawqi-paninkunata?

 ¹¹ Wakinpim Pabloqa iñiqmasinkunata rimapayanan karqa. Ichaqa manam qaqchaspachu rimapayaq, aswanqa paykunata yanapananpaqmi kuyakuywan rimapayaq, chaynapi mana ima sasachakuymanpas chayanankupaq. Corinto iñiqkunaman cartata qillqasqanpipas allin kanankupaqmi rimapayarqa. Ichaqa chaymanta qipamanmi Titota kacharqa chay cartasqanpi rimapayasqanwan imayna kasqankuta yachananpaq. Anchatam kusikurqa rimapayasqanta uyarikusqankuta yachaykuspan (2 Cor. 7:6, 7).

12. ¿Imatam ruwananku punta apaqkunaqa iñiqmasinkunata kallpanchanankupaq?

¹² Kaytam yacharunchik. Iñiqkunapi punta apaqkunaqa Pablo hinam iñiqmasinkunapaq tiempochakunanku. Ichapas huñunakuykunaman puntata chayaspa wawqi-paninkunawan kallpanchanakunmanku. Manamá huk punchawtaraqchu akllananchik pitapas kallpanchaykunapaqqa, kuyasqanchikta niykunapaqqa (Rom. 1:12; Efes. 5:16). Punta apaqkunaqa Pablo hinam bibliapa nisqanman hina iñiqmasinkuta kallpanchananku, Jehova Dios kuyasqanta ninanku. Chaymantapas wawqi-panikunataqa qayaykunankum, hinaspapas imapas allin kaqta ruwasqankumantam alabaykunanku. Pitapas rimapayaspanqa bibliapa nisqanman hinam rimapayanan. Rimapayaspaqa kuyakuywanmi rimanan, chaytaqa ruwanan mana hukmanyarachinanpaqmi (Gal. 6:1).

13. ¿Imaynam punta apaqkunaqa tarikunku pantasqankuwan?

¹³ ¿Imaynanpi? Punta apaqkunapas ñuqanchik hinam pantanku (Rom. 3:23). Sasachakunkum imapas pantasqankuwan. Wakinkuqa hukmanyankum imatapas ruwayta mana atisqankurayku, wakinkuñataqmi allinta imatapas ruwasqankupaq hapikunku.

14. ¿Imaynatam mana hatun tukuq kayqa Pablota yanaparqa Filipenses 4:13, nisqanman hinaqa?

¹⁴ ¿Imaynataq Pabloqa karqa? Pabloqa riqsikurqam pantasqankunata, riqsikurqataqmi sapallanqa mana atipananta. Dios yanapanantam necesitarqa. Payqa manaraq apostol kachkaspanmi Diosmanta willakusqankuta harkakurqa. Ichaqa chay mana allinkuna ruwasqanta riqsikuspanmi Diospa munasqanman hinaña kawsakuyta qallaykurqa (1 Tim. 1:12-16). Jehova Dios yanapaptinmi payqa hukkunata kuyakuyllawan yanapaykuq karqa, llakipayakuq karqa, mana hatun tukuq karqa. Pantasqankunawan hukmanyaspanpas payqa manam iskayrayarqachu Jehova Dios pampachaykunanmantaqa,  manataqmi pantasqankunapi umayuqllañachu karqa (Rom. 7:21-25). Pantaq kaspanpas payqa kallpanchakurqam musuq runaña kananpaq. Payqa mana hatun tukuspam saqikurqa Jehova Dios yanapananta (1 Cor. 9:27; leey Filipenses 4:13).

15. ¿Imatam ruwananku punta apaqkunaqa pantaspankupas?

¹⁵ Kaytam yacharunchik. Punta apaqkunaqa churasqa karqaku manam mana pantaq kasqankuraykuchu. Ichaqa riqsikunankum pantasqankuta. Kallpanchakunankutaqmi musuq runaña kanankupaq. Jehova Diospas chaytam munan (Efes. 4:23, 24). Imayna kasqankutam qawakunanku, hinaspam bibliapa nisqanman hina kawsakunankupaq kallpanchakunanku. Chaypaq kallpanchakuptinkuqa Jehova Diosmi yanapanqa kusisqa kanankupaq hinaspa ruwayninkuta allinta ruwanankupaq (Sant. 1:25).

16. ¿Imam pasarunman punta apaqkuna wawqi-paninkunapa pantasqallanta qawaptinkuqa?

¹⁶ ¿Imaynanpi? Iñiqkunapi punta apaqkunaqa, llamkaqmasinkunapa utaq ruwaqmasinkunapa imapas pantasqantam qawayta qallaykunmanku. Pipapas pantasqallanta qawaspankuqa piñakuqllañam rikurirunmanku, nanay simillañam rikurirunmanku, imamantapas rimapakuqllañam rikurirunmanku. Chaymi Pablopas mana chayna kanankupaq nirqa. Chayna kaptinkuqa satanassi anchata kusikunman (2 Cor. 2:10, 11).

17. ¿Wawqi-paninkunapa pantasqallantachu Pabloqa qawarqa?

¹⁷ ¿Imaynataq Pablo karqa? Pabloqa wawqi-paninkunapataqa manam pantasqallankutachu qawaq. Wakinpiqa hukmanyarqam iñiqmasinkunapa pantasqanwan, chaywanpas payqa yacharqam pikuna mana yachastin pantarusqanta, yacharqataqmi pikuna llullanta mana allinta ruwasqanta. Wawqi-paninkunatam anchata kuyarqa, hinaspapas allin kaqkunata ruwasqankutam qawarqa. Pipas allin kaqta ruwananpaq kallpanchakusqanta qawaspanqa yanapaykuqmi.

18. ¿Imatam yachachwan Evodiatawan Sintiqueta Pablo imaynata yanapasqanmanta? (Rimarimuytaq Filipenses 4:1-3 nisqanmantapas).

¹⁸ Pabloqa yanaparqam Filipos llaqtapi iskay paninkuna allinyanakunankupaq (leey Filipenses 4:1-3). Evodiawan Sintiqueqa piñanakururqakum. Chaywanpas Pabloqa manam paykunataqa qaqcharqachu, nitaqmi paykunamantaqa rimapakurqachu, aswanqa allin ruwaq kasqankutawan Diosman sunqu kasqankutam qawarqa. Yacharqam paykunataqa Jehova Dios kuyasqanta. Pantasqallankuta mana qawasqanraykum, paninkunata kallpancharqa allinyanakunankupaq. Chayna kasqanraykum kusisqa kawsakurqa, hinaspapas wawqi-paninkunawanmi kuyachikurqa.

19. (1) ¿Punta apaqkunaqa wawqi-panikunapa pantasqallantachu qawananku? (2) ¿Imatam yachachwan fotopi huñunakusqan wasita limpiaq punta apaqmanta?

 ¹⁹ Kaytam yacharunchik. Iñiqkunapi punta apaqkunaqa wawqi-paninkupa allin ruwasqankutam qawananku, manam pantasqankutachu. Wawqi-panikunaqa pantaq kaspankupas allin kaqta ruwanankupaqmi kallpanchakunku (Filip. 2:3). Wakinpiqa punta apaqkunaqa pitapas rimapayanankuchá kanqa, ichaqa Pablo hinam kallpanchakunanku wawqi-paninkupa pantasqallankuta mana qawanankupaq. Aswanqa paykunaqa qawananku Jehova Diosta kuyasqankutam, sasachakuypi kaspapas Diosman sunqu kasqankutam, imatapas allinta ruwanankupaq kallpanchakusqankutam. Chayta ruwaptinkuqa llapallankum kuyanakuspa hawka kawsakunqaku.

20. ¿Imaynatam punta apaqkunaqa astawan yachanmanku Pablomanta?

²⁰ Punta apaqkunataqa anchatam yanapanqa Pablomanta hinalla yachayninku. Chaypaqqa Índice de las publicaciones Watch Tower niqpim maskanmanku “Pablo” niqta, hinaspañataqmi ñitinmanku “Ejemplo para los ancianos” niqpi. Chaykunata allinta estudiaruspaqa nikunankum: “¿Imaynatataq kay yachasqaykunaqa yanapawanqa ruwayniykunata hinalla kusisqa ruwanaypaq?”, nispa.

21. ¿Imaynam tarikun Jehova Diosqa punta apaqkunapa ruwasqanwan?

²¹ Jehova Diosqa munan manam punta apaqkuna mana pantaq kanankutachu, aswanqa payman sunqu kanankutam (1 Cor. 4:2). Diosqa anchatam kusikurqa Pablopa payman sunqu kasqanwan hinaspa tukuy ima ruwasqanwan. Payqa anchatam kusikun punta apaqkunapa ruwasqanwanqa. Hebreos 6:10, nisqanman hinapas Diosqa ‘manam mana allin ruwaqchu, llamkasqankuta hinaspa sutinta kuyasqankurayku runankunata servisqankuta qunqarunanpaqqa’.