Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MUISAMBO WA KULONGA 14

Bakulu tungunukayi na kuambula Mpoolo mutumibua

Bakulu tungunukayi na kuambula Mpoolo mutumibua

“Ngambuleyi’mi.”​—1 KOD. 11:1, Kilombeeno Kipya 2014.

LOONO 99 Binunu bya bakwetu

KI’ABAKUILA MUANKA *

1-2. Kileshesho kia Mpoolo mutumibua nkilombene kukuasha bukulu lelo uno naminyi?

 MPOOLO mutumibua baadi mufule bakuabo. Baadi afubu ngofu bua kuibapasukila. (Bik. 20:31) Ngi buakinyi bakuabo balume na bakashi babaadi bamufule ngofu. Dingi efuku pabaukile bakulu ba mu Efeso’shi tabanamumone’nyi dingi, “babaanokieshe mpolo.” (Bik. 20:37, Kilombeeno Kipya 2014) Bakulu beetu mbelambule bua kufula bakuabo balume na bakashi ngofu, na abakitaa muabo moso bua kuibakuasha nsaa yabadi na lukalo na bukuashi. (Fid. 2:16, 17) Ingi nsaa bakulu namu’nyi abapetaa nkalakashi, nkinyi kilombene kuibakuasha buabadia kukambila ino nkalakashi?

2 Bakulu betu abafubaa ngofu mbalombene kuambula kileshesho kia Mpoolo. (1 Kod. 11:1) Mpoolo tabaadi bu muikeyilu nya. Mpoolo baadi muntu mukutue kupuidika, na ingi nsaa baadi ekitshisha ngofu bua kukita mianda ilulame. (Lom. 7:18-20) Na baadi na nkalakashi ibungi anka, tamukookie sunga kushimisha muloo waye nya. Bakulu pabambula Mpoolo mbalombene kukambila nkalakashi yabafumankana nayo na kulama muloo wabo bu biabakuete kufubila Yehowa. Binobino atukiebe kumona mushindo wabadi balombene kuibikita.

3. Nkinyi kyatukataluula mu uno muisambo, na ndilongiesha kinyi diatukemupetela?

3 Mu uno muisambo atukataluula nkalakashi inanka imumune yabafumankanaa nayo kui bakulu: (1) kuikala na nkatshinkatshi bua mudimo wa bulungudi na angi mashito aabo, (2) kupeta nsaa ya nkanyingisha bakuabo balume na bakashi, (3) kukambila kua kubofula kuabo abo banabene, na (4) kunyingiila kukutua kua kupuidika kua bangi. Atukesambila mushindo ubaadi Mpoolo mukambile lukalakashi looso lua ku yanka, na mushindo ulombene bakulu kuambula kileshesho kiaye.

KUIKALA NA NKATSHINKATSHI BUA MUDIMO WA BULUNGUDI NA ANGI MASHITO AABO

4. Buakinyi bukulu mbalombene kupeta lukalakashi lua kukunkusha mudimo wa bulungudi?

4 Buakinyi bikuikadika lukalakashi. Kukatusha kukunkusha mudimo wa bulungudi, beena angi mashito ebungi. Bu kileshesho, bakulu bebungi abeshintushenaa mu kukunkusha kua bisangilo bia munkatshi mua lubingo, na kukunkusha kulonga kua Bible mu kakongie. Abekalaa dingi na mudimo wa kupa bangi miisambo, abepanaa mu kulongiesha bafubi ba midimo mu tukongie, na beena muloo wa kunyingisha bakuabo balume na bakashi. (1 Mp. 5:2) Bangi bakulu mbepaane mu mudimo wa kuibaka na kulumbula mashibo a Bufumu mpa na angi mashibo a teokrasi. Nka abikalaa balungudi booso ba mu tukongie, bakulu ngi be pa mbalo ya kumpala mu kulungula kua mukandu wibuwa.​—Mat. 28:19, 20.

5. Mpoolo mmulekiele bakulu kileshesho kinyi?

5 Kileshesho kia Mpoolo. Mu mukanda wa Bena-Fidipe 1:10, Mpoolo etulungula buakinyi baadi mobeshe kuikala bu mulungudi na aye: “Nkushinguula mianda ikilekile buuwa.” Mpoolo baadi alondo elango diaye aye nabene. Yehowa baadi mumupe mudimo wa bulungudi na Mpoolo namu baadi aata uno mudimo na muulo ukata. Mpoolo baadi alungula mukandu wibuwa ‘mu ma mbalo awule bantu na ku nshibo na nshibo.’ (Bik. 20:20, EEM) Tabaadi mutshibe nsaa sunga efuku dimune ku lubingo diadia kukita mudimo wa bulungudi nya. Baadi alungula nka mukandu wibuwa nsaa yooso ayimueka mushindo. Bu kileshesho, pabadi atengiela bakuuku baye ba mu Atene, balunguile mukandu wibuwa kui bisaka bia bantu bilekenelekene. Na kubatuukile bipeta bibuwa. (Bik. 17:16, 17, 34) Sunga ‘pabaadi mu lukano mmuanyibue ndoombo’, Mpoolo baadi alungula mukandu wibuwa kui booso babadi nabo.​—Fid. 1:13, 14; Bik. 28:16-24.

6. Mpoolo baadi mulongieshe bakuetu balume buabadia kukita kinyi?

6 Mpoolo baadi afubisha nsaa yaye kalolo. Baadi ayitanyina bangi buabadia kuenda naye mu mudimo wa bulungudi. Bu kileshesho, mu luendo luaye lua kumpala lua bu misionere, batshile Yowano Maako, na mu luendo luaye lua kabidi batshile Timote. (Bik. 12:25; 16:1-4) Kushi mpaka, Mpoolo baadi mukite muaye mooso buadia kulongiesha bano bakuetu balume booso mushindo wabadia kutuula mianda mu mulongo mu kakongie, mushindo wabadia kukita mudimo wa bu balami ba mikooko kalolo, na mushindo wabadia kuikala balongieshi bebuwa.​—1 Kod. 4:17.

Ambula Mpoolo pa kuikadika muilumbule bua kutusha bu kamonyi (Tala kikoso 7) *

7. Mushindo kinyi ulombene bakulu kulonda elango dia Mpoolo diadi muakule mu Bena-Efeso 6:14, 15?

7 Dilongiesha. Bakulu mbalombene kuambula Mpoolo kushi nka penda mu kulungula mukandu wibuwa ku kibelo na kibelo, anka pabekala belumbuule na kukumiina kutuusha bu kamonyi apamueka mushindo. (Badika Bena-Efeso 6:14, 15.) Bu kileshesho, mbalombene kutusha bu kamonyi nsaa yabadi mu kisalwe sunga yabadi ku midimo yaabo. Sunga’shi nsaa ayikuasha bakulu ku luibako lua mashibo a bufumu, mbalombene kulungula mukandu wibuwa kui bankungishaanyi, na kui bantu abebawudisha bintu. Nka bu Mpoolo bakulu mbalombene kufubisha nsaa yabakisha mu mudimo wa kulungula mukandu wibuwa bua kulongiesha bangi mpaa na bafubi ba midimo mu tukongie.

8. Ingi nsaa mukulu mulombene kukita kinyi?

8 Bakulu tambalombene nka penda kuipaana mu midimo ya tukongie na ya kifunda, kadi bakutua nsaa ya kukita mudimo wa bulungudi nya. Bua’shi bekadikie na nkatshinkatshi bua kukita mudimo wa bulungudi, abitungu’shi ingi nsaa bapele kukita ingi midimo. Kunyima kua kunangusheena na kuela luteko, mbalombene kushinkamisha’shi, t’abitungu bakite ingi midimo bua kuiluankana ingi midimo ii na muulo ukata nya. Mu ino midimo mui kukita kua lulanguilo lua mu kifuko lubingo looso, kulungula mukandu wibuwa na katshintshi, sunga kulongiesha bana baabo biabadia kukita mudimo wa bulungudi. Bangi abamonaa bu bi bukopo bua kupela mashito, anka mbalombene kushinkamisha’shi Yehowa awuku bi nkalo yaabo buabadia kuikadika na nkatshinkatshi mu mianda yooso.

KUPETA NSAA YA NKANYINGISHA BAKUABO BALUME NA BAKASHI

9. Bakulu bena bibungi bia kukita bakuete kufumankana na nkalakashi kinyi?

9 Buakinyi bikuikadika lukalakashi. Bafubi ba Yehowa bakuete kufumankanga na nkalakashi ibungi. Mu ano mafuku a ku nfudiilo atue booso tuina lukalo na bukuashi, na kunyingishibua na kusambibua. Na ingi nsaa bangi abekalaa na lukalo lua’shi bebakuashe buabadia kuleka muikeelo wibubi. (1 Tes. 5:14) Mu binyibinyi, bakulu tambalombene kukatusha nkalakashi yooso yabafumankana nayo kui bafubi ba Yehowa nya. Sunga mbiabia Yehowa akumiina’shi bakulu bakite muyiile ngobesha yabo bua kunyingisha na kukaluila mikooko yaaye. Mushindo kinyi ulombene bakulu bena bibungi bia kukita efuku dioso kupeta nsaa yabadia kukuasha bakuabo balume na bakashi be mu lukalo?

Tumbula bangi na we banyigishe (Tala kikoso 10, 12) *

10. Muyile 1 Bena-Tesalonika 2:7, mushindo kinyi ubaadi Mpoolo mupasukile bafubi ba Yehowa?

10 Kileshesho kia Mpoolo. Mpoolo baadi akimbi mishindo yooso ya kutumbula bakuabo na kui banyingisha. Bakulu abakitshi kalolo pa kulonda kileshesho kiaye kia kifulo, nsaa yabakitshina bafubi ba Yehowa mianda na kifulo kioso. (Badika 1 Bena-Tesalonika 2:7.) Mpoolo baadi mushinkamiishe bakuabo balume na bakashi’shi mmuibafule, na’shi Yehowa’nyi mmuibafule. (2 Kod. 2:4; Ef. 2:4, 5) Mpoolo baadi amono bano booso babaadi mu kakongie bu bakuuku baaye, na kukisha nabo nsaa pamune. Balesheshe’shi muibakulupile pa kuibalungula pa butooka pabitale moo na kubofula kuaye. (2 Kod. 7:5; 1 Tim. 1:15) Biabia Mpoolo tabaadi mutuule binangu nka ku nkalakashi yaaye nya. Anka baadi akumiina kukuasha bakuabo.

11. Buakinyi Mpoolo baadi mupe bakuabo balume na bakashi elango?

11 Ingi nsaa, baadi na lukalo lua kulanga bakuabo balume na bakashi. Anka tabaadi atusha elango bua kupudisha nsungu yaaye nya. Baadi atusha elango pa muanda wa’shi mui bafule na akumiina kuibakaluila ku masaku elekenelekene. Baadi ekitshisha bua’shi elango diaye dikale dibofule bua kuidipusha. Na baadi apasukila mushindo wabadi balombene kuidikumiina. Bu kileshesho, mukanda ubadi mufundile bena Kodinda, Mpoolo baadi mutushe elango dibukopo. Kunyima kua kufunda wawa mukanda, baadi mutume Tite kuabadi. Mpoolo baadi muinyongole ngofu pa kuuka mushindo ubabakitshine pabitale mukanda waye. Anka bapushishe muloo ukata nsaa ibapushishe’shi babakumiina elango dyaaye na kuiditumikila.​—2 Kod. 7:6, 7.

12. Mmushindo kinyi ulombene bakulu kukankamika bena Kidishitu naabo?

12 Dilongiesha. Bakulu mbalombene kulonda kileshesho kia Mpoolo, pa kukisha nsaa ibungi pamune na bakuabo bena Kidishitu. Mushindo umune wa kukita bino nyi nkufikanga mu bisangilo bia kakongie kumpala kua nsaa, bua’shi omone naamu bia kunyingisha bangi mu ntentekieshi. Bi kuata minite ipeela bua kunyingisha na kifulo kioso mukuenu mulume sunga mukuenu mukashi e mu lukalo. (Lom. 1:12; Ef. 5:16) Mukulu alondo kileshesho kia Mpoolo mulombene naamu’nyi kukankamika bena Kidishitu naaye, pa kufubisha Eyi di’Efile Mukulu bua kuibanyingisha na kui bashinkamisha’shi Efile Mukulu mmuibafule. Dingi alesha kifulo kiaye kui baaba booso be mu bulami buaye. Ekadika akula nabo nsaa yooso na kukimba mishindo yadia kuibatumbula. Su mukulu akiebe kutusha elango, abitungu dikale dimeene muiyi di’Efile Mukulu. Akula mianda yooso pa butooka kadi na kalolo, kumuanda akumiina’shi beditumikile kui bakuabo balume na bakashi.​—Nga. 6:1.

KUKAMBILA KUBOFULA KUABO ABO BANABENE

13. Mukulu awuku kubofula kuaye mulombene kupusha naminyi?

13 Buakinyi bikuikadika lukalakashi. Bakulu ta mbapuidikie nya, nabo naamu abakitaa bilubilo nka bu bantu booso. (Lom. 3:23) Ingi nsaa bi kuibekeela bukopo bua kuikala na mueneno ebuwa pabitale kukutua kuabo kua kupuidika. Bebungi mbalombene kutuula binangu biabo nka penda ku bilubilo biabo, pa muanda wa bino bebungi mbafikie mu kutshoboloka. Bangi abekalaa na bukidi bua kuibingisha ku bilubilo biabo, pa muanda wa bino tabamonaa kushintuluka bu kuina muulo.

14. Muyile Bena-Fidipe 4:13, kuiyisha kubaadi kukuashe Mpoolo buadia koobesha kukambila kubofula kuaye naminyi?

14 Kileshesho Kia Mpoolo. Muanda wa’shi Mpoolo baadi muiyishe, baadi mutundule’shi ta mulombene koobesha kukambila kubofula kuaye mu aye nabene nya. Baadi na lukalo na bukome bulombene Efile Mukulu kumupa. Kumpala, Mpoolo baadi muluishi baadi akiengiesha bena Kidishitu ngofu. Anka kunyima batunduile’shi kibaadi akitshi kibubi na bashintuile binangu biaye na bumuntu buaye. (1 Tim. 1:12-16) Ku bukuashi bua Yehowa, Mpoolo bekeele sha kifulo, etuulu pa mbalo ya bangi, na mulami a mikooko muiyishe. Baadi awuku’shi mukutue kupuidika mu mianda ibungi, anka tabaadi atuulu binangu nka ku yaya mianda nya. Baadi mukulupile’shi Yehowa amufuila lusa. (Lom. 7:21-25) Tabaadi adidi’shi ekale mupuidikie nya. Pamutue pa biabia, baadi muikitshishe buadia kulumbula buina Kidishitu buaye. Na kuiyisha kooso baadi mukulupile bukuashi bua Yehowa buadia kulombasha mudimo waye wa bulungudi.​—1 Kod. 9:27; badika Bena-Fidipe 4:13.

Ekitshishe ngofu bua kukambila kubofula koobe (Tala kikoso 14-15) *

15. Mueneno kinyi e na nkatshinkatshi mulombene kuikala naye bakulu pabitale kubofula kuabo?

15 Dilongiesha. Bukulu ta mbatudibue pamuanda wa’shi mbapuidikie nya. Anka Yehowa ebatekie bua’shi batundule bilubilo biabo na balumbuule buina Kidishitu buabo. (Ef. 4:23, 24) Abitungu mukulu etaluule aye nabene ku bukuashi bu’Eyi di’Efile Mukulu na ashintulukie, paapa Yehowa amukuasha buadia kuikala na muloo na buadia kuikadika mukulu ebuwa.​—Shak. 1:25.

KUNYINGIILA KUKUTUA KUA KUPUIDIKA KUA BANGI

16. Nkinyi kilombene kukitshika su bakulu batuula binangu nka mu kukutua kua kupuidika kua bangi?

16 Buakinyi bi kuikadika lukalakashi. Apakisha bakulu nsaa ibungi pamune na bakuetu balume na bakashi ba mu kakongie, mbilombene kuibabofuila bua kutundula bi kukutua kua kupuidika kua bena kakongie. Biabia su bakulu ta mbadimukie, be kubanga kufiita munda, bekadika na mianda i bukopo, sunga kubanga kuibatshibila kiimu mu kipaso kishi kilulame. Mpoolo baadi mudimushe bena Kidishitu’shi, Satana ngi akumiina’shi bakite biabia.​—2 Kod. 2:10, 11.

17. Mpoolo baadi na mueneno kinyi kui bakuabo balume na bakashi?

17 Kileshesho Kia Mpoolo. Mpoolo baadi nka na mueneno ebuwa kui bakuabo balume na bakashi. Baadi awuku bi bilubilo biabo kalolo, anka ingi nsaa bikitshino biabo bibaadi abimukalakasha. Anka, Mpoolo baadi awuku’shi ta nka penda’shi muntu kampanda bakitshi kilubilo, biabia abilesha’shi yawa muntu mubi nya. Baadi mufule bakuabo na baadi ayimena nka penda pa ngikashi yabo ibuwa. Nsaa ibadi bakuabo balume na bakashi na lukalakashi lua kukita kibuwa, aye baadi akula’shi binangu biabo bibuwa, anka abitungu kuibakuasha.

18. Nkinyi kibolongo ku mushindo ubaadi Mpoolo mukuashe Evodi na sentishe buabadia kupudisha bilumbu biabo? (Bena-Fidipe 4:1-3)

18 Tubandeyi kutala bu kileshesho, mushindo ubaadi Mpoolo mukuashe bakuetu bakashi babidi ba mu kakongie ka bena-Fidipe. (Badika Bena-Fidipe 4:1-3.) Evodi na sentishe abimueneka’shi babaadi na bilumbu pankatshi paabo. Pangi bino ngi bibaadi bikite buashi buloole buabo buluile. Mpoolo tabaadi muibaleshe mianda ibukopo sunga kuibatshibila kiimu bibubi nya. Baadi muimeene nka penda ku ngikashi yabo ibuwa. Babaadi bakuetu bakashi basha lulamato bafubile Yehowa munda mua mafuku ebungi. Mpoolo baadi awuku’shi Yehowa muibafule. Mueneno ebuwa a Mpoolo baadi mumutakule buadia kunyingisha bano bakuetu bakashi babidi buabadia kupudisha bilumbu biabo. Mueneno ebuwa a mianda baadi mumutakule buadia kulama muloo waye na kulama kipuano kibukopo kia bena kakongie booso.

Ekitshishe bua kuleka kutshibila bangi kiimu (Tala kikoso 19) *

19. (a) Mushindo kinyi ulombene bakulu kulama mueneno ebuwa kui bakuabo balume na bakashi? (b) Nkinyi kiodi mulombene kulongiela ku kifuatulo kia mukulu kuete asuula nshibo ya Bufumu?

19 Dilongiesha. Bakulu ekitshisheyi bua kumona ngikashi ibuwa i mui bakuenu balume na bakashi. Muntu ooso mukutue kupuidika, biabia muntu ooso namu ena ngikashi yatudi balombene kukaanyisha. (Fid. 2:3) Mu binyibinyi abitungu bakulu bekale abalanga bakuabo balume na bakashi nsaa yooso. Nka bu Mpoolo, abitungu bakulu bekitshishe biabasha kuimeena nka pa bishima na bikitshino bibubi bia muntu abalanga. Abitungu bakulu bawukie’shi muntu ooso yawa mufule Yehowa, na kuete anyingiila mu kufubila Efile Mukulu, na kuete ekitshisha bua kukita mianda ibuwa. Bakulu pa bekitshisha bua kuikala na mueneno ebuwa bua bena kakongie, abituesha muloo na kuipusheena mu kakongie kashima.

TUNGUNUKA NA KUAMBULA MPOOLO

20. Mmushindo kinyi ulombene bakulu kutungunuka na kukuashibua na kileshesho kia Mpoolo?

20 Anue bakulu anukapete bukuashi bukata pa nutungunuka na kulonga kileshesho kia Mpoolo. Bu kileshesho nuibalombene kutala mu Index des publications des Témoins de Jéhovah muushi a ka mutue ka muanda akamba’shi: “ exemple pour les anciens ”. Nsaa yanubadika ingi mikanda yabadi baleeshe pano, nui kuiyipusha’shi, ‘Mmushindo kinyi ulombene kileshesho kia Mpoolo kunkuasha bua kulama muloo wande bua kulombasha mudimo wande wa bu mukulu?’

21. Bakulu mbalombene kushinkamisha kinyi?

21 Bakulu, tentekieshayi’shi Yehowa tenutekie’shi nuikale bapuidikie nya, anka enutekie bua’shi nuikadikie na lulamato. (1 Kod. 4:2) Yehowa baadi asankila mudimo wa Mpoolo wi bukopo na lulamato luaye. Nuibalombene kushinkamisha’shi Efile Mukulu kuete kuata kioso kianukitshi ku mufubo waye na muulo. Yehowa ta mukutue kululama “bwadia kwiilwa mufubo wenu, na kifulo kibanulesheshe pa mwanda w’eshina diaye, paanwe kukwasha ba santu.”​—Eb. 6:10, Kilombeeno Kipya 2014.

LOONO 87 Fikayi! Nwikishe

^ par. 5 Tuina muabi ukata wa kuikala na bakulu betufule ngofu, na abetupasukulaa! Mu uno muisambo, atukesambila nkalakashi inanka imumune yabafumankanaa nayo kui bakulu. Atukamono dingi mushindo wi kileshesho kia Mpoolo mutumibua nkilombene kukuasha bakulu lelo uno buabadia kukambila ino nkalakashi yoso. Uno muisambo auketukuasha boso buatudia kuituula pa mbalo ya bakulu bua kuibafula na kuibakuatshisheena buashi bamone bia kukita mudimo wabo kalolo.

^ par. 61 BI MU BIFWATULO: Mukuetu bakatuka ku mudimo waye, kuete alungula mukandu wibuwa kui muina mudimo naaye.

^ par. 63 BI MU BIFWATULO: Mukulu kuete kuisamba na kalolo kooso na mukuetu mulume mukumiine kuikala nka pa bupeenka.

^ par. 65 BI MU BIFWATULO: Mukuetu kuete atusha elango kui mungi muntu mufiite munda bua muanda ukitshikile.

^ par. 67 BI MU BIFWATULO: Mukulu tamutshibile mukuetu mulume kiimu betuukila bua kufuba mudimo sunga bibatuulu binangu ku ingi mianda nya.