1-2. Vhahulwane vha nga thuswa hani nga tsumbo ya muapostola Paulo?

 MUAPOSTOLA Paulo o vha a tshi funa vhahawe. O vha a tshi shuma nga maanḓa u itela u vha ṱhogomela. (Mish. 20:31) Ndi ngazwo vhenevho vhahawe vho vha vha tshi mu funa vhukuma. Nga tshiṅwe tshifhinga, vhahulwane vha Efesa vho vusa “tshililo tshihulu” musi vha tshi pfa uri a vha tsha ḓo dovha vha mu vhona. (Mish. 20:37) Vhahulwane na vhone vha funa vhahavho nga maanḓa nahone vha ita zwoṱhe zwine vha nga kona u itela u vha thusa. (Vhafil. 2:16, 17) Fhedzi vhahulwane vha ita vha tshi ṱangana na thaidzo. Vha nga thuswa nga mini uri vha kunde dzenedzi thaidzo?

² Vhahulwane vha nga thuswa nga tsumbo ya Paulo. (1 Vhakor. 11:1) O vha a sa koni zwithu zwoṱhe. Paulo o vha e na tshivhi nahone nga zwiṅwe zwifhinga zwo vha zwi tshi mu konḓela u ita zwithu zwo lugaho. (Vharoma 7:18-20) Na ene o vha a tshi ita a tshi sedzana na thavha. Fhedzi zwenezwo a zwo ngo ita uri a litshe u shumela vhahawe kana uri a si tsha takala. Musi vhahulwane vha tshi edzisa tsumbo ya Paulo, vha ḓo kona u shumela Yehova vho takala, naho vha tshi khou ṱangana na thaidzo. Kha ri vhone uri vha nga zwi itisa hani.

3. Ri ḓo amba nga ha mini kha ino thero?

³ Kha ino thero, ri ḓo amba nga ha thaidzo nṋa dzine vhahulwane vha ṱangana nadzo: (1) u linganyisela vhukati ha mushumo wa u huwelela na miṅwe mishumo ine vha vha nayo, (2) u wana tshifhinga tsha u ṱuṱuwedza vhahavho, (3) u kulwa nungo nga vhushayanungo vhune vha vha naho na (4) u shumisana na vhaṅwe hu sa londwi vhushayanungo havho. Ri ḓo dovha ra amba nga ha uri Paulo o kunda hani dzenedzo thaidzo na uri vhahulwane vha nga mu edzisa hani.

4. Ndi ngani zwi tshi nga konḓela vhahulwane u ranga phanḓa kha mushumo wa u huwelela?

⁴ Ndi ngani zwi tshi nga konḓa? Vhahulwane vha na vhuḓifhinduleli ha u ranga phanḓa kha mushumo wa u huwelela, vha dovha vha vha na miṅwe mishumo minzhi. Sa tsumbo, kanzhi vha vha mudzulatshidulo kha miṱangano ya vhukati ha vhege kana vha fara Pfunzo Ya Bivhili Ya Tshivhidzo. Vha nga dovha vha vha na dziṅwe nyambo. Nahone vha shuma nga maanḓa uri vha gudise vhashumeli na u ṱuṱuwedza vhahavho. (1 Pet. 5:2) Vhaṅwe vha thusa kha mushumo wa u fhaṱa na u ṱhogomela Holo na zwiṅwe zwifhaṱo zwa ndangulo. Naho zwo ralo, mushumo wa ndeme une vhahulwane vha u ita ndi wa u huwelela, u fana na vhaṅwe tshivhidzoni.​—Mat. 28:19, 20.

5. Paulo o ri vhetshela tsumbo ifhio musi zwi tshi ḓa kha u huwelela?

⁵ Zwe Paulo a zwi ita. Kha Vhafilipi 1:10, Paulo o ri vhudza uri ndi mini zwe zwa mu thusa uri a vhe a bvelelaho kha mushumo wa u huwelela. O ri: ‘Ni ḓivhe zwine zwa vha zwa ndeme vhukuma.’ Paulo o ita zwe a amba kha lwonolwo luṅwalo. O vha o ṋewa mushumo wa u huwelela nahone wo vha u wa ndeme khae. O huwelela “phanḓa ha vhathu na nnḓu nga nnḓu.” (Mish. 20:20) O vha a tshi huwelela tshifhinga tshoṱhe na fhethu huṅwe na huṅwe he a vha e hone. Sa tsumbo, musi o lindela khonani dzawe ngei Athene, o huwelela kha vhathu vha vhuimo ha nṱha vha henefho nahone vhaṅwe vhavho vha ṱanganedza mulaedza. (Mish. 17:16, 17, 34) O dovha a huwelela na musi o fariwa.​—Vhafil. 1:13, 14; Mish. 28:16-24.

6. Paulo o gudisa vhaṅwe uri vha ite mini?

⁶ Paulo o shumisa tshifhinga tshawe nga vhuṱali. O vha a tshi anzela u humbela vhaṅwe uri vha ṱuwe nae musi a tshi ya u huwelela. Sa tsumbo, kha lwendo lwawe lwa u thoma musi a tshi khou shuma sa murumiwa, o ṱuwa na Yohane ane a pfi Marko, kha lwa vhuvhili, a ṱuwa na Timotheo. (Mish. 12:25; 16:1-4) Zwi tou pfala uri Paulo o ita zwoṱhe zwine a nga kona uri a vha gudise uri zwithu zwi tshimbila hani tshivhidzoni, uri vha nga ṱuṱuwedza hani vhahavho na uri vha nga huwelela hani nga nḓila i bvelelaho.​—1 Vhakor. 4:17.

7. Vhahulwane vha nga ita hani zwe Paulo a zwi amba kha Vhaefesa 6:14, 15?

⁷ Zwine vhahulwane vha nga zwi guda. Vhahulwane vha nga edzisa Paulo nga u ḓiimisela u huwelela huṅwe na huṅwe hune vha nga vha vhe hone, hu si nnḓu nga nnḓu fhedzi. (Vhalani Vhaefesa 6:14, 15.) Sa tsumbo, vha nga huwelela musi vhe mavhengeleni kana vhe mushumoni. Kana vha nga huwelela musi vha  tshi khou ita mushumo wa u fhaṱa zwifhaṱo zwa ndangulo, kha vhathu vha henefho na kha vhathu vhane vha vha rengisela zwithu. U fana na Paulo, vhahulwane vha nga gudisa vhashumeli na vhaṅwe musi vhe tsimuni.

8. Ndi mini zwine muhulwane a nga tea u zwi ita nga zwiṅwe zwifhinga?

⁸ Vhahulwane a vho ngo tea u farakanea nga mishumo ya tshivhidzo kana ya ḽiisela lune vha si vhe na tshifhinga tsha u huwelela. Zwi nga ṱoḓea uri vha hane miṅwe mishumo u itela uri vha kone u linganyisela. Musi vho no humbulisisa na u rabela nga ha mushumo we vha ṋewa wone, vha nga zwi vhona uri u ḓo ita uri vha si vhe na tshifhinga tsha u ita zwithu zwa ndeme u thoma. Zwenezwo zwithu zwa ndeme zwi katela u ita Vhurabeli ha Muṱa vhege iṅwe na iṅwe, u ya tsimuni kana u gudisa vhana vhavho uri vha huwelele. Vhaṅwe zwi a vha konḓela u hana mishumo ine vha ṋewa ndanguloni, fhedzi vha nga vha na vhungoho ha uri Yehova u a pfesesa uri vha khou ṱoḓa u linganyisela.

9. Samusi vhahulwane vha tshi dzula vho farakanea, ndi thaidzo ifhio ine vha ṱangana nayo?

⁹ Ndi ngani zwi tshi nga konḓa? Vhathu vha Yehova vha sedzana na thaidzo nnzhi. Samusi ri tshi khou tshila maḓuvhani a vhufhelo, roṱhe ri ṱoḓa u ṱuṱuwedziwa, u thusiwa na u khuthadziwa. Nahone nga zwiṅwe zwifhinga, vhaṅwe vha nga ṱoḓa u thusiwa uri vha si ite zwo khakheaho. (1 Vhathes. 5:14) Ndi ngoho uri vhahulwane vha nga si kone u fhelisa thaidzo dzoṱhe dzine ra ṱangana nadzo. Naho zwo ralo, Yehova u ṱoḓa vhahulwane vha tshi ṱuṱuwedza na u tsireledza vhathu vhawe. Samusi vhahulwane vha tshi dzula vho farakanea, vha nga wana ngafhi tshifhinga tsha u thusa vhahavho?

10. U ya nga 1 Vhathesalonika 2:7, Paulo o fara hani vhathu vha Yehova?

¹⁰ Zwe Paulo a zwi ita. Paulo o vha a tshi dzula a tshi khoḓa na u ṱuṱuwedza vhahawe. Ndi zwavhuḓi uri vhahulwane vha mu edzise nga u funa vhahavho na u vha sumbedza vhuthu. (Vhalani 1 Vhathesalonika 2:7.) Paulo o vhudza vhahawe uri u a vha funa na uri Yehova u a vha funa. (2 Vhakor. 2:4; Vhaef. 2:4, 5) O vha a tshi fara vhahawe sa khonani dzawe nahone a tshi fhedza tshifhinga navho. O sumbedza uri u a vha fhulufhela nga u vha vhudza nga ha zwine zwa khou mu vhilaedzisa na vhushayanungo hawe. (2 Vhakor. 7:5; 1 Tim. 1:15) Fhedzi ho ngo livhisa ṱhogomelo kha thaidzo dze a vha e nadzo. O vha a tshi ṱoḓa u thusa vhahawe.

11. Ndi ngani Paulo o eletshedza vhahawe?

¹¹ Nga zwiṅwe zwifhinga, zwo vha zwi tshi ṱoḓea uri Paulo a eletshedze vhahawe. Fhedzi ho ngo zwi ita ngauri o vha o sinyuswa nga zwe vha zwi ita. O vha eletshedza ngauri o vha a tshi vha funa nahone a tshi ṱoḓa u vha  tsireledza. O lingedza u ita uri vha pfesese uri ndi ngani a tshi khou vha eletshedza na u vha eletshedza nga nḓila ine vha ḓo i ṱanganedza. Sa tsumbo, o ṅwalela Vhakorinta vhurifhi a vha kaidza. Musi o no ṅwala honoho vhurifhi, o ruma Tito uri a ye u vha dalela. Paulo o vha a tshi khou ṱoḓa u vhona arali vho lugisa zwe a vha kaidzela zwone kha honoho vhurifhi. O vha o takala musi a tshi pfa uri vho lugisa zwe a vha kaidzela zwone.​—2 Vhakor. 7:6, 7.

12. Vhahulwane vha nga ṱuṱuwedza hani vhahavho?

¹² Zwine vhahulwane vha nga zwi guda. Vhahulwane vha nga edzisa Paulo nga u fhedza tshifhinga na vhahavho. Zwenezwi vha nga zwi ita nga u swika pfunzoni hu tshee na tshifhinga u itela uri vha kone u ṱuṱuwedzana na vhahavho. Kanzhi zwi dzhia mimunithi i si gathi uri ri ṱuṱuwedzane na vhahashu. (Vharoma 1:12; Vhaef. 5:16) Muhulwane ane a edzisa Paulo, u ḓo shumisa Ipfi ḽa Mudzimu u itela u ṱuṱuwedza vhahawe na u vha vhudza uri Yehova u a vha funa. U ḓo ita vhungoho ha uri vhahawe vha a zwi ḓivha uri u a vha funa. U dzula a tshi amba navho na u vha khoḓa tshifhinga tshoṱhe. U shumisa Bivhili musi a tshi vha eletshedza. U a vha vhudza hune vha tea u khwinisa hone, fhedzi u zwi ita nga vhuthu ngauri u ṱoḓa uri vha shumise yeneyo nyeletshedzo.​—Vhagal. 6:1.

13. Vhahulwane vha nga ḓipfa hani nga vhushayanungo havho?

¹³ Ndi ngani zwi tshi nga konḓa? Vhahulwane vha na tshivhi. Vha a khakha u fana na riṋe roṱhe. (Vharoma 3:23) Zwi nga vha konḓela u vha na mavhonele o teaho nga ha vhushayanungo havho. Vhaṅwe vha nga vhilaedziswa nga vhushayanungo vhune vha vha naho lune zwa vha kula nungo. Vhaṅwe vha nga dzhiela fhasi vhushayanungo havho vha si vhone ndeme ya u khwinisa.

14. U ya nga Vhafilipi 4:13, u ḓiṱukufhadza zwo thusa hani Paulo uri a vhe na mavhonele o teaho nga ha vhushayanungo hawe?

¹⁴ Zwe Paulo a zwi ita. Paulo o vha a tshi zwi ḓivha uri u ṱoḓa thuso ya vhaṅwe uri a kunde vhushayanungo hawe ngauri o vha a tshi ḓiṱukufhadza. O vha a tshi ṱoḓa thuso ya Yehova. Musi Paulo a sa athu u vha Mukriste, o vha a tshi tovhola Vhakriste. Nga murahu, o zwi vhona uri zwe a vha a tshi khou ita zwo vha zwo khakhea nahone o vha o ḓiimisela u shanduka. (1 Tim. 1:12-16) Yehova o thusa Paulo uri a vhe muhulwane a re na lufuno, a pfelaho vhuṱungu na ane a ḓiṱukufhadza. O vha a tshi zwi ḓivha uri o no khakha lunzhi, fhedzi ho ngo dzula a tshi humbula nga ha zwenezwo. Nṱhani hazwo, o vha a tshi tenda uri Yehova o mu hangwela. (Vharoma 7:21-25) O vha a tshi  zwi ḓivha uri u ḓo ita a tshi khakha. Nahone o ita zwoṱhe zwine a nga kona uri a khwinise zwine a vha zwone na u ḓitika nga Yehova musi a tshi ita mushumo we a ṋewa wone.​—1 Vhakor. 9:27; vhalani Vhafilipi 4:13.

15. Naho vhahulwane vhe na tshivhi, ndi mavhonele afhio ane vha tea u vha nao?

¹⁵ Zwine vhahulwane vha nga zwi guda. Yehova u khou shumisa vhahulwane naho vhe na tshivhi. Fhedzi u ṱoḓa vha tshi tenda uri vha a khakha na u bvela phanḓa vha tshi khwinisa zwine vha vha zwone. (Vhaef. 4:23, 24) Nga zwenezwo, muhulwane u tea u ḓiṱolisisa a tshi shumisa Bivhili uri a vhone hune a nga khwinisa hone na u hu khwinisa. Ndi hone Yehova a tshi ḓo mu thusa uri a vhe muhulwane wavhuḓi na o takalaho.​—Yak. 1:25.

16. Hu nga itea mini arali muhulwane a sedzesa vhushayanungo ha vhaṅwe?

¹⁶ Ndi ngani zwi tshi nga konḓa? Musi vhahulwane vha tshi fhedza tshifhinga tshinzhi na vhahavho, zwi a vha lelutshela u vhona vhushayanungo vhune vha vha naho. Arali vhahulwane vha sa ṱhogomela, vha nga sinyuswa kana vha thoma u haṱula onoyo muthu nga nṱhani ha vhushayanungo vhune a vha naho. Paulo o tsivhudza Vhakriste uri ndi zwine Saṱhane a khou ṱoḓa vha tshi zwi ita.​—2 Vhakor. 2:10, 11.

17. Paulo o vha a tshi dzhia hani vhahawe?

¹⁷ Zwe Paulo a zwi ita. Paulo o dzula e na mavhonele o teaho nga ha vhahawe. O vha a tshi zwi ḓivha uri vha a khakha ngauri vho ita vha tshi mu khakhela. Fhedzi o vha a tshi zwi ḓivha uri arali muthu o khakha, a zwi ambi uri ndi muthu muvhi. O vha a tshi funa vhahawe nahone a tshi livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwavhuḓi zwine vha zwi ita. Musi vhahawe vha tshi konḓelwa u ita zwithu zwo lugaho, o vha a sa vha humbuleli vhuvhi, o vha a tshi zwi dzhia uri vha khou ṱoḓa u ita zwo lugaho na u thuswa uri vha zwi ite.

18. Ni guda mini kha nḓila ye Paulo a fara ngayo Yudia na Sintixe? (Vhafilipi 4:1-3)

¹⁸ Sa tsumbo, ṱhogomelani nḓila ye Paulo a thusa ngayo vhahashu vhavhili vha tshifumakadzini vha tshivhidzoni tsha Filipi. (Vhalani Vhafilipi 4:1-3.) Zwi vhonala uri Yudia na Sintixe, vho kandana zwirethe zwa ita uri vha si tsha dzula murunzi muthihi. Paulo ho ngo dinalea kana u vha haṱula, nṱhani hazwo o livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwavhuḓi zwine vha khou zwi ita. Vhenevha vhahashu vhavhili, vho vha vho shumela Yehova lwa tshifhinga tshilapfu. Paulo o vha a tshi zwi ḓivha uri Yehova u a vha funa. O vha ṱuṱuwedza uri vha lugise mafhungo ngauri o vha e na mavhonele o teaho nga havho. Paulo o dzula o takala nahone e na vhushaka havhuḓi na vhaṅwe kha tshenetsho tshivhidzo ngauri o vha e na mavhonele avhuḓi nga ha vhaṅwe.

19. (a) Vhahulwane vha nga vha hani na mavhonele o teaho nga ha vhahavho? (b) Ni nga guda mini kha tshifanyiso tsha muhulwane ane a khou kunakisa Holo?

 ¹⁹ Zwine vhahulwane vha nga zwi guda. Vhahulwane vha tea u sedza zwithu zwavhuḓi zwine vhahavho vha zwi ita. Roṱhe ri na tshivhi, fhedzi hu na zwithu zwavhuḓi zwine ra zwi ita. (Vhafil. 2:3) Ndi ngoho uri nga zwiṅwe zwifhinga vhahulwane vha nga tea u eletshedza vhahavho. Fhedzi vha tea u edzisa Paulo nga u ita zwoṱhe zwine vha nga kona uri vha si livhise ṱhogomelo kha zwithu zwi si zwavhuḓi zwine vhaṅwe vha zwi ita kana u zwi amba. Vha tea u livhisa ṱhogomelo kha uri onoyo wahashu u a funa Yehova, u khou mu shumela nga u konḓelela na uri u a ṱoḓa u ita zwithu zwo lugaho. Vhahulwane vhane vha livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwavhuḓi zwine vhaṅwe vha zwi ita, vha ita uri vhenevho vhahashu vha pfe vha tshi funiwa nga miraḓo yoṱhe ya tshivhidzo.

20. Vhahulwane vha nga thuswa nga mini uri vha bvele phanḓa vha tshi vhuyelwa nga tsumbo ya Paulo?

²⁰ Vhahulwane, ni ḓo vhuyelwa arali na bvela phanḓa ni tshi guda nga ha Paulo. Sa tsumbo, ni nga ya kha Watch Tower Publications Index, fhasi ha tshiṱoho “Paul,” fhasi ha tshiṱohwana “example for elders.” Musi ni tshi vhala thero dzi re henefho, ni ḓivhudzise uri: ‘Tsumbo ya Paulo i nga nthusa hani uri ndi dzule ndo takala musi ndi tshi khou ita mushumo wanga?’

21. Vhahulwane vha nga vha na vhungoho ha mini?

²¹ Vhahulwane, ni songo hangwa uri Yehova u a zwi ḓivha uri ni na tshivhi, fhedzi u khou ṱoḓa ni tshi fhulufhedzea khae. (1 Vhakor. 4:2) Paulo o vha e mushumi wa biko nahone a tshi fhulufhedzea, Yehova o mu funela zwenezwo. Na inwi ni nga vha na vhungoho ha uri Yehova u a dzhiela nṱha mushumo une na khou u ita. Yehova “ha nga hangwi mushumo waṋu na lufuno lwe na lu sumbedza ni tshi itela dzina ḽawe, ngauri no shumela vhakhethwa na zwino ni kha ḓi vha shumela.”​—Vhahev. 6:10.