Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANI JAKULIJGANYA 14

Achakulungwa Ŵamumpingo Akusosekwa Kupitilisya Kumsyasya Paulo

Achakulungwa Ŵamumpingo Akusosekwa Kupitilisya Kumsyasya Paulo

“Musyasye une.”—1 AKOLI. 11:1.

NYIMBO NA. 99 Abale Ŵangaŵalanjika

YACHITULIJIGANYE *

1-2. Ana chisyasyo cha ndumetume Paulo mpaka chakamuchisye chamtuli achakulungwa ŵamumpingo masiku agano?

 NDUMETUME Paulo ŵanonyelaga abale ni alongo. Jwalakwe jwatendaga yiliyose yakakombwele kuti ŵakamuchisyeje. (Mase. 20:31) Yeleyi yatendekasisye kuti nombe abale ni alongoŵa amnonyeleje mnope Paulo. Pandaŵi jine, achakulungwa ŵamumpingo ŵa ku Efeso “chakwete chanasa mnope” ali ayimanyi kuti ngasamwonasoni ndumetume Paulo. (Mase. 20:37) Nombe nawo achakulungwa ŵamumpingo ŵakulipelekaŵa akusiŵanonyela mnope abale ni alongo soni akusatenda yampaka akombole kuti ŵakamuchisye. (Afil. 2:16, 17) Nambope, ndaŵi sine achakulungwaŵa akusasimana ni yakusawusya. Ana chichi champaka chakamuchisye kuti akawujila munyuma?

2 Achakulungwa ŵakusakamula masengo mwakulimbichilaŵa akusosekwa kuganichisya chisyasyo cha Paulo. (1 Akoli. 11:1) Jwalakwe jwaliji mundu mpela m’weji. Jwaliji jwangali umlama mwamti ndaŵi sine jwalagaga kuti atende yambone. (Alo. 7:18-20) Paulo jwasimanagasoni ni yakusawusya. Nambo atamose kuti yaliji myoyo, jwalakwe nganaleka kwakamuchisya abale ni alongo soni jwapitilisye kuŵa jwakusangalala. Naga achakulungwa ŵamumpingo akumsyasya Paulo, mpaka apitilisye kumtumichila Yehofa mwakusangalala atamose kuti akusimana ni yakusawusya. Kwende tukambilane mwampaka atendele yeleyi.

3. Ana mungani ajino chitukambilane yindu yapi, soni chitulole yindu yapi?

3 Mungani ajino chitukambilane yakusawusya mcheche yakusasimana nayo achakulungwa ŵamumpingo. (1) Kola ndaŵi jakwanila jakulalichila soni jakutendela masengo gane, (2) kwalimbikasya abale ni alongo, (3) kupilila yakulepela yawo, soni (4) kupilila yakulepela ya ŵane. Chitulole chachamkamuchisye Paulo kuti akawujila panyuma atamose kuti jwasimanaga ni yakusawusyayi. Chitulolesoni yampaka atende achakulungwa ŵamumpingo kuti ajigalile chisyasyo chakwe.

KOLA NDAŴI JAKWANILA JAKULALICHILA SONI JAKUTENDELA MASENGO GANE

4. Ligongo chichi achakulungwa ŵamumpingo mpaka yasawusyeje kulongolela pamasengo gakulalichila?

4 Ligongo chichi kutenda yeleyi mpaka kuŵe kwakusawusya? Achakulungwa ŵamumpingo akwete masengo gejinji kupwatika pa kulongolela pa masengo gakulalichila. Mwachisyasyo, ndaŵi ni katema ŵajinji mwa jemanjaji akusalongolela misongano jamkati mwa wiki soni akusatendesya Lijiganyo lya Baibulo lya Mpingo. Kombolekasoni akusaŵecheta ngani sine pampingo. Akusiŵajiganyasoni atumiki ŵakamuchisya. Akusiŵalimbikasyasoni abale ni alongo. (1 Pet. 5:2) Achakulungwa ŵamumpingo ŵane akusakamula masengo gakutaŵa soni kulinganya Nyumba sya Uchimwene. Akusataŵasoni nyumba sine syakutendela yindu yakwayana ni kulambila. Kupwatika pelepa, mpela jwalijose mumpingo, achakulungwaŵa akusakamulasoni masengo gakusosekwa mnope gakulalichila ngani syambone.—Mat. 28:19, 20.

5. Ana Paulo jwapeleche chisyasyo chamtuli mpela jwakulalichila?

5 Chisyasyo cha Paulo. Chindu chachamkamuchisye Paulo akusachisala pa Afilipi 1:10. Lilembali likusati, ‘Asaguleje ayo yayili yambone mnope.’ Paulo jwakamulichisyaga masengo malangiso gakwega. Jwalakwe jwapochele utumiki soni kwa yaka yejinji utumiki wakwewu ŵawuwonaga kuŵa wakusosekwa mnope pa umi wakwe. Jwalakwe jwalalichilaga “pa luŵala nipo soni mnyumba” sya ŵandu. (Mase. 20:20) Jwalakwe jwalalichilaga ndaŵi jilijose soni lisiku lililyose. Paulo jwalalichilaga pandaŵi jilijose soni kulikose. Mwachisyasyo, paŵajembecheyaga achimjakwe ku Atene, jwalakwe jwatandite kwalalichila ŵandu ŵakumanyika mwamti ŵane mwa jemanjaji ŵapikanile. (Mase. 17:16, 17, 34) Atamose paŵaliji “mu ukayidi,” Paulo jwalalichilaga kwa ŵandu ŵaŵaliji pelepo.—Afil. 1:13, 14; Mase. 28:16-24.

6. Ana Paulo ŵajiganyaga ŵane kutenda chichi?

6 Paulo jwakamulichisyaga masengo chenene ndaŵi jakwe. Jwalakwe jwaŵendaga ŵane kuti alongane nawo mu utumiki. Mwachisyasyo, pa ulendo wakwe wandanda wa umishonale, jwalakwe jwamjigele Yohane Maliko. Kaneko pa ulendo wakwe waŵili ŵamjigele Timoteo. (Mase. 12:25; 16:1-4) Mwangakayichila Paulo jwatesile yakakombwele kuti ŵajiganye achalumeŵa mwampaka alondechesye yindu mumpingo, mwampaka akamulile masengo gakwalimbikasya ŵane, soni mwampaka aŵele ŵakwiganya ŵakamula mtima.—1 Akoli. 4:17.

Amsyasyeje Paulo mwakuŵa ŵakoseka kulalichila ndaŵi jilijose (Alole ndime 7) *

7. Ana achakulungwa ŵamumpingo mpaka akamulichisye masengo chamtuli maloŵe ga Paulo ga pa Aefeso 6:14, 15?

7 Yatukulijiganya. Achakulungwa ŵamumpingo mpaka ajigalile chisyasyo cha Paulo ngaŵa pakulalichilape nyumba ni nyumba nambosoni akusosekwa kuŵa ŵakoseka kulalichila ndaŵi jilijose. (Aŵalanje Aefeso 6:14, 15.) Mwachisyasyo, jemanjaji mpaka alalichile pali kumsika kapena pali kumasengo. Kapena pakutaŵa Nyumba sya Uchimwene, mpaka alalichileje kwa ŵali pakuŵandika ni malo gakutaŵago kapena ŵakwika kukwasumisya yindu. Mpela muŵatendelaga Paulo, achakulungwa ŵamumpingo mpaka akamulichisye masengo ndaŵi jali mu utumiki pakwajiganya ŵane kupwatikapo ŵakutumichila ŵakamuchisya.

8. Ana ndaŵi sine achakulungwa akusosekwa kutendaga chichi?

8 Achakulungwa ŵamumpingo ngakusosekwa kutanganidwa ni masengo ga mumpingo kapena mudela mpaka kwika pakulepela kupata ndaŵi jakulalichila. Kuti akoleje ndaŵi jakutendela yosopeyi, mwine mpaka atende chenene kukana masengo gane. Panyuma pakujiganichisya soni kujipopelela nganijo, mpaka ayiwone kuti kupochela masengo gane mpaka kwalepekasye kutenda yindu yine yakusosekwa mnope. Yindu yakusosekwa mnopeyi mpaka yipwatichepo kutendesya kulambila kwa peŵasa wiki jilijose, kulalichila, kapena kwajiganya ŵanache ŵawo masengoga. Ŵane yikusiyalema kukana ma utumiki gane. Nambo akakayichilaga kuti Yehofa akusamanyilila kuti akwete mtima wakusachilila kutenda yindu yejinji.

KWALIMBIKASYA ABALE NI ALONGO

9. Ana chichi chachikusaŵa chakusawusya kwa achakulungwa ŵamumpingo ligongo lyakuti akusakola yakutenda yejinji?

9 Ligongo chichi kutenda yeleyi mpaka kuŵe kwakusawusya? Ŵandu ŵa Yehofa akusimana ni yakusawusya yejinji. Mundaŵi jambesiji, wosopewe tukusosekwa kulimbikasidwa soni kutukamuchisya. Mwine ŵane mpaka asosekwe kwakamuchisya kuti akatenda chakulemwa. (1 Ates. 5:14) Yili yisyene kuti achakulungwa ŵamumpingo nganaŵa atyosisye yakusawusya yosope yakusasimana nayo ŵandu ŵa Yehofa. Atamose yili myoyo, Yehofa akusasaka kuti achakulungwa ŵamumpingo atendeje yampaka akombole kuti asilimbikasyeje soni kusichenjela ngondolo syakwe. Ana achakulungwa ŵakusakola yakutenda yejinjiŵa mpaka apate chamtuli ndaŵi jakwakamuchisya ŵane?

Ŵayamichileje ŵane soni ŵalimbikasyeje (Alole ndime 10, 12) *

10. Mwakamulana ni 1 Atesalonika 2:7, ana Paulo jwalosisye chamtuli kuti jwasamalaga ya ŵandu ŵa Yehofa?

10 Chisyasyo cha Paulo. Paulo jwapataga matala ga kwayamichila abale ni alongo soni kwalimbikasya. Mpaka yiŵe chenene kuti nombe achakulungwa ŵamumpingo ajigalileje chisyasyo chakwechi, soni atendeje yindu mwachinonyelo kwa abale ni alongo. (Aŵalanje 1 Atesalonika 2:7.) Paulo jwasimichisye ŵakulambila achimjakwe kuti akusiŵanonyela soni kuti Yehofa akusiŵanonyela. (2 Akoli. 2:4; Aef. 2:4, 5) Paulo jwawonaga abale ni alongo kuŵa achimjakwe mwamti ŵapataga ndaŵi jakunguluka nawo. Jwalakwe jwasalilaga jemanjaji yidandawulo yakwe soni yakulepela yakwe. Kutenda yeleyi jwalosisye kuti akusiŵadalila. (2 Akoli. 7:5; 1 Tim. 1:15) Nambope, Paulo nganatamilaga kuganichisya ya yakulepela yakwe. Mmalo mwakwe, jwasakaga kwakamuchisya achalongo achimjakweŵa.

11. Ligongo chichi Paulo jwapaga abale ni alongo malangiso?

11 Ndaŵi sine Paulo jwasosekwaga kwapa malangiso Aklistu achimjakwe. Nambo nganatendaga yeleyi ligongo lyakuti yimnyaleye. Jwalakwe jwapelekaga malangiso ligongo lyakuti ŵanonyelaga soni ŵasakaga kwachenjela kuti akasimana ni yakusawusya. Jwapelekaga malangiso gakwe m’litala lyangasawusya kugapikana soni jwasakaga kuti agapochele malangisogo. Mwachisyasyo, m’chikalata chakwe chakwawula kwa Akolinto, Paulo jwapeleche malangiso gamachili. Panyuma pakulemba chikalatachi, jwalakwe jwamtumisye Tito kuti ajawule. Jwalakwe jwaliji jwakusachilila kupikana yaŵatesile ŵandu kweleko ali aŵalasile chikalatacho. Paulo jwasangalele ali apikene kuti ŵagakamulichisye masengo malangiso gakwe.—2 Akoli. 7:6, 7.

12. Ana achakulungwa ŵamumpingo mpaka ŵalimbikasye chamtuli ŵakulambila achimjawo?

12 Yatukulijiganya. Achakulungwa ŵamumpingo mpaka ajigalile chisyasyo cha Paulo mwakupata ndaŵi jakunguluka ni Aklistu achimjawo. Mpaka atende yeleyi mwakulingalinga kwika mwachitema pamisongano jampingo ni chakulinga chakuti akakunguluche ni abale ni alongo misongano mkanijitande. Ngapakusasosekwa ndaŵi jelewu kuti mundu amlimbikasye m’bale kapena mlongo jwakusosekwa chikamuchisyo. (Alo. 1:12; Aef. 5:16) Jwamkulungwa jwamumpingo jwakusajigalila chisyasyo cha Paulo akusiŵalimbikasya ŵakulambila achimjawo pakamulichisya masengo Maloŵe ga Mlungu. Akusatenda yeleyi pakusaka kwakamuchisya kola chikulupi chakuti Mlungu akusiŵanonyela. Akusatendasoni yakuti abale ni alongoŵa amanyilileje kuti achakulungwaŵa akusiŵanonyela. Jwamkulungwa jwamumpingo akusalingalinga kuti aŵechetaneje ndaŵi ni katema ni abale ni alongoŵa soni akusiŵayamichila. Jwamkulungwa jwamumpingo pakusaka kupeleka malangiso, akusalolechesya kuti akupeleka malangiso gakutyochela m’Baibulo. Akusapeleka malangiso gangapita mumbali nambo akusagapeleka mwachinonyelo ligongo akusasaka kuti mundu jwakumpa malangisojo agakamulichisye masengo.—Agal. 6:1.

KUPILILA YAKULEPELA YAWO

13. Ana jwamkulungwa jwamumpingo mpaka yimkwaye chamtuli yakulepela yakwe?

13 Ligongo chichi kutenda yeleyi mpaka kuŵe kwakusawusya? Achakulungwa ŵamumpingo nombenawo ali ŵangali umlama. Mpela mwayiŵelele ni jwalijose nombe nawo akusalepela yindu yine. (Alo. 3:23) Komboleka ndaŵi sine akusalepela kuyiwona mwakuŵajilwa yakulepela yawo. Ŵane mpaka adandawuleje mnope ligongo lyakuti akulepela kutenda chenene yindu yine. Ŵane mpaka aganisyeje kuti yakulepela yawo nganiyiŵa yakusosekwa mwamti ngakusosekwa kuchenga.

14. Mwakamulana ni Afilipi 4:13, ana kulinandiya kwamkamuchisye chamtuli Paulo kulimbana ni yakulepela yakwe?

14 Chisyasyo cha Paulo. Ligongo lyakuti jwaliji jwakulinandiya, Paulo jwapikanichisye kuti nganaŵa akombwele kumalana ni yakulepela yakwe jikape. Jwalakwe jwasosekwaga chikamuchisyo chakutyochela kwa Mlungu. Pandanda, Paulo jwaliji jwakulipeleka mnope pakwalagasya Aklistu. Nambo kaneko jwamanyilile kuti yajwatendagayo kwaliji kulemwa mwamti jwaliji jwakusachilila kuchenga ndamo syakwe. (1 Tim. 1:12-16) Ni chikamuchisyo cha Yehofa, Paulo jwaŵele jwachinonyelo, jwachanasa, soni jwamkulungwa jwamumpingo jwakulinandiya. Jwalakwe jwamanyilile kuti jwatesile yakusakala yejinji. Nambo nganatamilaga kuganichisya ya yakusakalayo. Mmalo mwakwe jwakulupililaga kuti Yehofa chamkululuchile. (Alo. 7:21-25) Jwalakwe nganajembecheyaga kuti chaŵe jwamlama. Mmalo mwakwe jwatendaga yakomboleka kuti aŵe Mklistu jwambone. Soni mwakulinandiya, jwadalilaga chikamuchisyo cha Yehofa kuti akombole kwanilisya utumiki wakwe.—1 Akoli. 9:27; aŵalanje Afilipi 4:13.

Alimbichileje kuti apakombole kupilila yakulepela yawo (Alole ndime 14-15) *

15. Ana achakulungwa ŵamumpingo akusosekwa kuyiwona chamtuli yakulepela yawo?

15 Yatukulijiganya. Achakulungwa ŵamumpingo ngakusasagulidwa ligongo lyakuti ali ŵamlama. Nambo Yehofa akusajembecheya kuti chajitichisyeje yakulepela yawo soni kuti chatendeje yakuti achenje ni kuŵa Mklistu jwambone. (Aef. 4:23, 24) Jwamkulungwa jwamumpingo akusosekwa kukamulichisya masengo yakusalijiganya m’Baibulo kuti yimkamuchisye kulola pakusosekwa kuchenga. Kaneko Yehofa chachimkamuchisya kuti aŵe jwakusangalala soni jwamkulungwa jwamumpingo jwambone.—Yak. 1:25.

KUPILILA YAKULEPELA YA ŴANE

16. Ana mpaka chitendekwe chichi naga jwamkulungwa jwamumpingo akusatamila kulolechesya yakulepela ya ŵane?

16 Ligongo chichi kutenda yeleyi mpaka kuŵe kwakusawusya? Ndaŵi syejinji achakulungwa ŵamumpingo akusatenda yindu ni abale soni alongo kwandaŵi jelewu. Yeleyi yikusatendekasya kuti ayiwoneje mnope yindu yakusatenda Aklistu achimjawo ligongo lyangali umlama. Myoyo, naga ngasamala achakulungwaŵa pakuyiwona yeleyi mpaka atande kudandawula, kutenda yindu mwangali chinonyelo soni kwajelusya achimjawo. Paulo jwakalamwisye Aklistu kuti Satana akusasaka kuti atendeje yeleyi.—2 Akoli. 2:10, 11.

17. Ana Paulo jwawonaga chamtuli abale ni alongo ŵakwe?

17 Chisyasyo cha Paulo. Ndaŵi syosope Paulo jwaganichisyaga yindu yaŵatendaga chenene abale ni alongo. Jwalakwe jwamanyililaga kuti Aklistu achimjakwewo akusalepela pa yindu yine, mwamti ndaŵi sine ŵatendaga yindu yayampwetekaga mnope. Nambope, Paulo jwamanyililaga kuti naga mundu atesile yakusakala yangagopolelaga kuti nombe mundujo ali jwakusakala. Jwalakwe jwanonyelaga mnope abale ni alongo, mwamti jwalolaga mnope yambone yaŵatendaga. Naga abale ni alongo akulepela kutenda yambone, Paulo jwayiwonaga kuti jemanjajo akusaka kutenda yambone mwamti akwamba kusosekwa kwakamuchisya.

18. Ana alijiganyisye chichi pakwamba ya muŵatendele Paulo ni ungapikangana wa Yuwodiya ni Sintike? (Afilipi 4:1-3)

18 Agambe ganisya muŵatendele Paulo ni alongo ŵaŵili, Yuwodiya ni Sintike ŵaŵasonganaga mumpingo wa ku Filipi. (Aŵalanje Afilipi 4:1-3.) Yikuwoneka kuti alongo ŵaŵiliŵa nganapikanganaga, yayatendekasisye kuti akakamulanaga. Nambo Paulo nganatenda nawo yindu mwaukali kapena kwajelusya, jwalakwe jwaganichisyaga mnope yindu yambone yaŵatendaga jemanjajo. Alongoŵa ŵaŵele ali mkumtumichila Yehofa mwakulupichika kwa yaka yejinji. Mwamti Paulo jwamanyililaga kuti Yehofa akusiŵanonyela mnope jemanjajo. Ligongo lyakuti Paulo jwakwete nganisyo syambone pa alongoŵa jwalakwe jwakombwele kwalimbikasya kuti amasye ungapikangana wawowo. Ligongo lyakuti Paulo jwalolaga yambone mwa ŵane, yamkamuchisye kuŵa jwakusangalala soni jwaŵele paunasi wambone ni Aklistu achimjakwe.

Tuŵambaleje kwalamula ŵane (Alole ndime 19) *

19. (a) Ana achakulungwa ŵamumpingo mpaka atende uli kuti apitilisye kulola yambone mwa ŵane? (b) Ana alijiganyisye chichi pa chiwulili chachikulosya jwamkulungwa jwamumpingo ali mkusamalila m’Nyumba ja Uchimwene?

19 Yatukulijiganya. Achakulungwa ŵamumpingo akusosekwa kulola ndamo syambone mwa abale ni alongo ŵawo. Yisyene kuti jwalijose ali jwangali umlama, nambope mundu jwalijose akusakola ndamo syampaka situsangalasye. (Afil. 2:3) Yisyene kuti ndaŵi syosope achakulungwa ŵamumpingo akusasosekwa kwajongolela abale ni alongo ŵawo. Nambope mpela Paulo, achakulungwaŵa akusasosekwa kuŵambala kuganichisya mnope yakulepela ya abale ni alongo. Mmalo mwakwe, mpaka atende chenene kuganichisyaga mnope yakusatenda chenene. Akusosekwa kumbuchilaga kuti abale ni alongo ŵawo akusamnonyela mnope Yehofa, akusapilila yakusawusya pakumtumichila Mlungu soni kuti mpaka akombole kutenda yambone. Achakulungwa ŵamumpingo ŵakusalola yambone mwa ŵane akusatendekasya kuti abale ni alongo alipikaneje kuti akusanonyeledwa mnope.

APITILISYE KUMSYASYA PAULO

20. Ana achakulungwa ŵamumpingo mpaka apitilisye chamtuli kupindula ni chisyasyo cha Paulo?

20 Achakulungwa ŵamumpingo mpaka yakamuchisye naga akupitilisya kulijiganya chisyasyo cha Paulo. Mwachisyasyo, m’buku jakuti Watch Tower Publications Index, mpaka ajawule pa kamtwe kakuti “Paulo” kaneko ajawule pa kamtwe kakuti “chisyasyo kwa achakulungwa ŵamumpingo.” Pakuŵalanga ngani syasili pelepo aliwusyeje kuti, ‘Ana chisyasyo cha Paulo chikungamuchisya chamtuli kupitilisya kuŵa ŵakusangalala kwineku ndili mkukwanilisya utumiki wangu mpela jwamkulungwa jwamumpingo?’

21. Ana achakulungwa ŵamumpingo akusosekwa kusimichisya ya chichi?

21 Achakulungwa ŵamumpingo akumbuchileje kuti Yehofa jwangajembecheya kuti aŵe ŵamlama. Chakusasaka jwalakwe chili chakuti aŵeje ŵakulupichika. (1 Akoli. 4:2) Yehofa jwayamichile masengo gaŵakamwile Paulo soni kukulupichika kwakwe. Myoyo mpaka aŵe ŵakusimichisya kuti Yehofa akusayamichilasoni yakusatenda jemanjaji pakumtumichila jwalakwe. Yehofa ngasaliŵalila “masengo genu gimwatesile kapena chinonyelo chimwalosisye kuli lina lyakwe ni chikamuchisyo chimwapeleche nipo soni mkupitilisya kwa achalongo achimjenu Aklistu.”—Ahe. 6:10.

NYIMBO NA. 87 Ayiche! Apate Chitondoyo

^ Tukusapindula ni masengo gakusakamula achakulungwa ŵamumpingo ŵakusatunonyela soni kutusamalila. Mungani ajino, chitukambilane yakusawusya mcheche yakusasimana nayo achakulungwaŵa. Chitukambilanesoni mwele chisyasyo cha ndumetume Paulo mpaka chakamuchisye achakulungwa ŵamumpingo masiku agano kuti apitilisye kutumichila atamose akusimana ni yakusawusya. Nganiji chijitukamuchisyesoni wosopewe kuti twayamichileje achakulungwaŵa soni kwanonyela ni kwakamuchisya.

^ KULONDESYA CHIWULILI: M’bale pakuŵeluka kumasengo, akulalichila kwa mjakwe jwakusakamula najo masengo.

^ KULONDESYA CHIWULILI: Jwamkulungwa jwamumpingo akumlimbikasya m’bale jwatemi pajika jikape.

^ KULONDESYA CHIWULILI: M’bale akumpa malangiso gakamuchisya mundu jwine jwatumbile ligongo lya mwayijendele yindu yine.

^ KULONDESYA CHIWULILI: Jwamkulungwa jwamumpingo akuyiwona mwakulemwecheka yakutenda m’bale jwine jwamŵendile kuti ŵakamuchisye masengo gane gakwe.