ƆTOOPLICO lɔfu lɛbɛɛka iyo ogbɛnu nōo ce ɔcɛ ɔtu a. (Aíit. 12:25) Ɔtooplico miya uwɔ ɔwɛ jejee ɛ? Ó gē ya uwɔ bɛɛka a lɔfu ō lɔtu nu gɛ ŋ? Ɔdaŋ ka ó lɛ a, a yɔ foofu uwɔ nóó. Ɛ̄jɛ̄, ɔtooplico, mla ɔtu ō gbenyi le ya alɛwa ku alɔ ɛ ohigbu ɔdā ɛyɛɛyɛyi. Ocabɔ mafu, ōhī ku alɔ humayi leyi kwu ɔcɛ éyi ŋma ipu apɔlɛ ku alɔ nōo yɔ i doōcē, ó kē lɛ ācɛ ōhī ku alɔ nɛ ācɛ néē yihɔtu ku uwa gekwu ɛ, ó klla lɛ ōhī nōo yɔ i má owe ohigbu amiya nōo gē ya abɔyi uwa nōo ya da uwa a. Amáŋ ɔdi gáā ta alɔ abɔ eko duuma nɛ alɔ gbɔɔ ō lɛ ɔtooplico a? *

Alɔ lɔfu nwu ɔdā alɛwa lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ géē lɔtu ɔtooplico ŋma lɛ ō leyi yɛ ocabɔ ku Udefidi nōo wɛ ɔcɛ́ a. Ó lɔtu āhɔ̄ olɔnɔ alɛwa ipu oyeeyi ku nu, ó kē lɛ ekoohi nɛ oyeeyi ku nu klla kwu ikwū ajaajɛ duu. (1 Usám. 17:34, 35; 18:10, 11) Ɔdi ta Udefidi abɔ kóō lɔtu eko nɛ ó yɔ i lɛ ɔtooplico a? Ɛgɛnyá nɛ alɔ gáā gbla ocabɔ mafu ku nu ya a?

Udefidi lɛ unwalu nɛhi ɛyɛɛyɛyi ɛpleeko ekponu. Gbɛla lɛyikwu ɔdā nōo ya ɔ eko nōó yɔ i kwu ŋma ɛgiyi Usɔlu nōo wɛ ɔcɛ́, nōo yɔ i ceyitikwu kóō ŋmo a. Eko nɛ Udefidi mɛmla acɛnyilɔ nōo yɛce ɔ a le cigbihi wɛ ɔlɛ uwa Usikilagi a, é gáā le má ku aolɛla ku uwa kwu aiyo ku uwa i kpo uwi, lɛ ɔlɛ uwa tɔla, klla lɛ apɔlɛ ku uwa kpo ɔfiyɛ ɛ. Ɔdi nɛ Udefidi ya a? “Udéfīdi mɛ́mla ācɛ ɔlɛ́ nu gbɔɔ́ ō jikwū, é tá kéē mā ikwū ā jāā gbéeko nɛ̄ ɛ̄jɛ̄ le jɛ uwā.” Oŋma ɔɔma, ɔtu kóō le biya lɛ Udefidi fiyɛ ohigbu ku ācɛ ɔlɛ nu gbɔɔ ō “tútū kéē tá ɛcɔ̄ klá” ɔ. (1 Usám. 30:1-6) Udefidi lɛ unwalu nɛhi ɛta igbo ekponu: Oyeeyi ku apɔlɛ ku nu kwu ikwū ajaajɛ, acɛnyilɔ nōo ta ɔ ɔkwu a dɔka ō ŋmo ɔ, Usɔlu nōo wɛ ɔcɛ́ a klla yɔ i na ɔ kpɔ. Ó teyi peee ka ɔtu ku Udefidi géē plico nɛhi!

Ɔdi nɛ Udefidi gáā ya mɛ a? Boobu a, “Óndú, Ɔwɔicō kú nū le ɔ́ ɔtū tú kwu ɔtū.” Ɛgɛnyá nɛ ó ta Udefidi ɔtu kwu ɔtu a? Alɔ jé ka Udefidi gē gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa igbo alɛwa kóō ta ɔ abɔ, ó klla gē gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa ta ɔ abɔ gbɔbu duu ɛ. (1 Usám. 17:37; Aíjē 18:2, 6) Udefidi jé ka ó cika ō da Ujehofa ɔka lɛyikwu ɔdā nɛ ó géē ya a, ohigbu ɛnyā, ó gáā lɛ ɔka da Ujehofa kóō jé ɔdā nɛ Ujehofa dɔka kóō ya a. Abɔ Ujehofa lɛ ɔdā nɛ Udefidi cika ō ya a da ɔ a, Udefidi gbɔɔ ō ya ɔdā ɔɔma boobu. Ohigbu ɛnyā, Ujehofa lɛ ɔhá hɛ ce Udefidi mɛmla acɛnyilɔ nōo yɛce ɔ a. É klla lɛ apɔlɛ ku uwa mɛmla aiyo ku uwa nɛ ācɛ ɔɔma kpo a kpo ŋma abɔ uwa cigbihi. (1 Usám. 30:7-9, 18, 19) A leyi bi ɔdā ɛta nɛ Udefidi ya a kpɔ? Ó gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō ta ɔ abɔ, ó gbɛla tu ɔdā nɛ Ujehofa ya lɛ ɔ gbɔbu ɛ, Ó klla lɛyitaajɛ lɛ ɔwɛ nɛ Ujehofa mafu lɛ ɔ a. Ɛgɛnyá nɛ alɔ gáā gbla Udefidi ya a? Leyi yɛ ɔwɛ ɛta nɛ alɔ lɔfu ya ɛnyā a.

1. Gbɔɔkɔ. Eko duuma nɛ ɔtu ku alɔ le plico, alɔ lɔfu gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō ta alɔ abɔ klla je ijeeyi lɛ alɔ. Ɔkɔ ō gba géē ta alɔ abɔ cɛɛ ku alɔ lɛ ɛbɔ ku ɔtu eko duuma nɛ alɔ da Ujehofa lɛyikwu aɔdā nōo gē junwalu lɛ alɔ a. Amāŋ alɔ lɔfu gbɔɔkɔ kpii ipu ɔtu lɛ ɔ, ɔdaŋ ku ɔdā nɛ āhɔ̄ ku alɔ jɛga lɛ alɔ ku alɔ ya a yɔ abɔɔ a. Eko duuma nɛ alɔ gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō ta alɔ abɔ, alɔ gē mafu ku alɔ kpɔtuce ɔ ɛgɛ nɛ Udefidi kpɔtuce ɔ eko nɛ ó kahinii: “Óndú ā lɛbɛ̄ɛka ápátɛ́cɔ̄, nōo wɛ ɛga olɔfú nɛ̄ n gē nyɔ̄ ī kwu tayínū ipú nū ā. Anú gē nya um tá á. Ɔwɔicō kú um gē gbō um ipú ɛbɔ́ á. Ó lɛbɛ̄ɛka ɔkplɛ́fú kú um nōo gē nya um tá ŋmá ipú abɔ̄ kú aólɛlā kú um ā.” (Aíjē 18:2) Ɔkɔ ō gba gē yuklɔ ɔkwɔɔkwɛyi? Ɔyinɛ alɔ nɔnya Kahlia nōo wɛ ɔcɛ ō gbɔbu ɔna ō ta a kahinii: “Eko duuma nɛ um lɛ ɔkɔ gba kwɛyi, n gē lɛ ɛbɔ. Ɔkɔ ō gba gē ta um abɔ ku um gbɛla ɛgɛ  nɛ Ujehofa gē gbɛla lɛ a, ó klla gē ya ku um kpɔtuce ɔ fiyɛ.” Ó lɛ aafu ŋ, ɔkɔ ō gba wɛ ɛnɛɛnɛ ɛhi olɔfu ŋma ɛgiyi Ujehofa nōo gē ta alɔ abɔ ku alɔ lɔtu ɔtooplico.

2. Gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa ta uwɔ abɔ gbɔbu ɛ ma. Eko duuma nɛ a gē gbɛla lɛyikwu ɔdā nōo ya uwɔ gbɔbu ɛ ma, a gē gbɛla lɛyikwu unwalu duuma nɛ a lɔfu lɔtu nu ohigbu ka Ujehofa ta uwɔ abɔ foofunu? Eko duuma nɛ alɔ gē gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa ta alɔ abɔ ɛ, mɛmla ɛgɛ nɛ ó ta ācɛ ɔlɛ nu abɔ eko ikee a, alɔ géē gáā lɛ ɛbɔ ku ɔtu fiyɛ, alɔ klla géē lɛ ɔtu ce Ujehofa tōōtɔ̄ɔ̄. (Aíjē 18:17-19) Ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ Joshua nōo wɛ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ a kahinii: “N lɛ aɔdā nɛ um cɔɔci taajɛ nɛ um ge gbɔɔkɔ lɛyikwu ɔ a. Ɛnyā gē ta um abɔ ku um blakwu eko nɛ um gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa lɛyikwu odee piii, mla ɛgɛ nɛ ó klla gáā je ɔdā nɛ um cɛgbá gā um yilii a.” Ó lɛ aafu ŋ, ō gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa ta alɔ abɔ gbɔbu ɛ ma, géē ta alɔ abɔ ku alɔ lɔfu nɛ alɔ cɛgbá ō bi le ya ɔtooplico ku alɔ lé.

3. Ya odee. Gbɔbu ɛɛ ku alɔ miya ɔdā nɛ alɔ géē ya ipu āhɔ̄ duuma, alɔ cika ō jila ɛlā ku Ɔwɔico má lɔɔlɔhi kóō ma ɔdā olɔhi fiyɛ duu nɛ alɔ cika ō ya a fu lɛ alɔ. (Aíjē 19:7, 11) Ācɛ alɛwa le má ku eko duuma néē jila ɛlā má lipu lipu lɛyikwu ɛga ku Ubáyíbu éyi, ó gē ta uwa abɔ fiyɛ kéē má ɛgɛ nɛ ɛga ku Ubáyíbu ɔɔma tɛɛma kwu oyeeyi ku uwa lɛ a. Ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ éyi nōo wɛ u Jarrod a ka kahinii: “Ō jila ɛlā má lipu lipu gē ta um abɔ ku um nwu ɔdā alɛwa lɛyikwu ɛga ku Ubáyíbu, ó klla gē ta um abɔ ku um jɛyi ɔdā nɛ Ujehofa yɔ i da um a. Ɛnyā gē ta um abɔ ku um kpɔtuce ɛlā nɛ um yɔ i jé a, ku um klla ya odee lɛyikwu ɔwɛ nɛ Ujehofa yɔ i mafu gā um a.” Eko duuma nɛ alɔ lɛ Ubáyíbu jé o ya ɛɛ ku alɔ jé ɔdā nōo wɛ ɔtu ku Ujehofa lɛyikwu odee, nɛ alɔ klla yɔ i bi ɔwɛ nɛ Ujehofa yɔ i mafu lɛ alɔ ɔɔma le yuklɔ, ó géē tɔɔtɛ lɛ alɔ ō lɛ ɛbɔ mla eeye eko duuma nɛ alɔ gbɔɔ ō lɛ ɔtooplico.

Udefidi jé peee ka ó cɛgbá otabɔ ku Ujehofa o ya ɛɛ kóō lɔfu lɔtu ɔtooplico. Otabɔ nɛ Ujehofa ya ɔ a jɛ ɔ eyī nɛɛnɛhi gbeeko nɛ ó ka kahinii: “A lɔfū je gā um, ká n̄ nuunu tá aólɛlā kú um. A klla lɔfú je gá um ká n̄ lɛ ɔdɔ kú igá kú igelī nɛ̄hi kú uwā ca bēhé. Anú wɛ Ɔwɔicō nōo yá um kú n̄ lɔfú á.” (Aíjē 18:29, 32) Alɔ lɔfu gbɛla ku unwalu ku alɔ lɔnɔ nɛɛnɛhi ka ó lɛ ɔdā duuma nɛ alɔ lɔfu ya lɛyikwu ɔ gla ŋ, alɔ i kē gáā lɔtu nu gla ŋ duu. Amáŋ mla otabɔ ku Ujehofa, alɔ lɔfu lɔtu unwalu olɔnɔ duuma gla! Ii gboo, eko duuma nɛ alɔ gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō ta alɔ abɔ, gbɛla lɛyikwu aɔdā nɛ ó ya lɛ alɔ gbɔbu ɛ, klla yɛce ɔwɛ nɛ ó gē mafu lɛ alɔ a, alɔ lɔfu kpɔtuce lɔfu lɔfu ka ó géē je ɔfu mla ijeeyi nɛ alɔ cɛgbá o ya ɛɛ ku alɔ lɔfu lɔtu ɔtooplico a!