Ir al contenido

Ir al índice

¿Ndáaña kivi keʼéyó ña̱ va̱ása kundi̱ʼiní-iniyó?

¿Ndáaña kivi keʼéyó ña̱ va̱ása kundi̱ʼiní-iniyó?

TÁ NDÍʼI̱NÍ-INIYÓ nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin na̱ ndíso iin ña̱ʼa ña̱ ve̱ení saá íyoyó ta xóʼvi̱níyó (Prov. 12:25). ¿Á xa̱a̱ ndóʼún táʼan ña̱yóʼo sava yichi̱? ¿Á xa̱a̱ ndákanixi̱níún sava yichi̱ ña̱ va̱ása kundeékaún xíʼin ña̱yóʼo? Su̱ví iinlá yóʼó ndóʼo táʼan ña̱yóʼo. Ku̱a̱ʼáníyó ndáayó iin na̱ ndeéndóʼo, á ni̱xi̱ʼi̱tu iin na̱ veʼeyó, á sana ndeéní ku̱un sa̱vi̱ ñuuyó á ndeéní ni̱ta̱an, ta ndiʼi ña̱yóʼo sákunaáníña miíyó, sándi̱ʼiníña-iniyó ta sákusuchíníña-iniyó. Soo, ¿ndáaña kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ va̱ása kundi̱ʼiní-iniyó? *

Ña̱ ndo̱ʼo ta̱ rey David kivi chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ va̱ása kundi̱ʼiní-iniyó. Chi ta̱yóʼo ni̱ya̱ʼara nu̱ú ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo ta nda̱a̱ xi̱kuni̱na kaʼnínara (1 Sam. 17:34, 35; 18:10, 11). ¿Ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼin ta̱ David ña̱ va̱ása níndi̱ʼiní-inira? ¿Ndáaña kivi keʼé miíyó ña̱ va̱ʼa kundiku̱nyó yichi̱ra?

¿NDÁAÑA CHI̱NDEÉTÁʼAN XÍʼIN TA̱ DAVID ÑA̱ VA̱ÁSA NÍNDI̱ʼINÍ-INIRA?

Ni̱xi̱yo iin tiempo ña̱ ki̱xi ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo nu̱ú ta̱ David. Ná kotoyó ndáaña ndo̱ʼora tá xínura nu̱ú ta̱ rey Saúl chi xi̱kuni̱ra kaʼnírara. Tá ndi̱kó ta̱ David xíʼin na̱ ta̱a na̱ kítáʼan xíʼinra ña̱ ni̱xa̱ʼa̱nna nu̱ú ku̱a̱chi, na̱kunda̱a̱-inina xa̱ʼa̱ na̱ sáa̱-ini xíni miína ña̱ i̱xakuíʼnána ña̱ʼana, xa̱ʼmina veʼena ta ndakiʼinna na̱ veʼena ku̱a̱ʼa̱n xíʼinna. ¿Ndáaña ke̱ʼé ta̱ David? Tu̱ʼun Ndióxi̱ káchiña: “Ta̱ David xíʼin na̱ ta̱a na̱ kítáʼan xíʼinra ki̱xáʼana ndeéní xa̱kuna. Ta nda̱a̱ ku̱vitána xa̱ʼa̱ ña̱ xa̱kunína”. Soo, su̱ví ña̱yóʼo kuití níndoʼora chi na̱ ta̱a na̱ kítáʼan xíʼinra xi̱ka̱ʼa̱nna ña̱ kuunna yu̱u̱ra (1 Sam. 30:1-6). Ta̱ David ni̱ya̱ʼara nu̱ú u̱ni̱ tu̱ndóʼo ña̱ ndeéní. Ña̱ nu̱ú, na̱ sáa̱-ini xíni miíra nda̱kiʼinna na̱ veʼera ku̱a̱ʼa̱n xíʼinna. Ña̱ u̱vi̱, na̱ ta̱a na̱ xi̱kitáʼan xíʼinra xi̱kuni̱na kaʼnínara. Ta ña̱ u̱ni̱, ta̱ rey Saúl xi̱ndiku̱nra sa̱tára chi xi̱kuni̱ra kaʼnírara. ¿Á kivi ndakanixi̱níún xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱ndi̱ʼiní-ini ta̱ David tá ndo̱ʼora ña̱yóʼo?

Tá saá, ¿ndáaña ke̱ʼéra? Kama na̱ndukúra Jehová ña̱ va̱ʼa ná ndasandakúra-inira. Ta, ¿ndáa ki̱ʼva ke̱ʼéraña? Ta̱ David xi̱ka̱ʼa̱nníra xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼinra ta saátu xi̱ndakanixi̱níra xa̱ʼa̱ ña̱ xa̱a̱ ke̱ʼéra xa̱ʼa̱ra tá ya̱chi̱ (1 Sam. 17:37; Sal. 18:2, 6). Ta xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ xi̱xiniñúʼu kuniʼi Jehová yichi̱ nu̱úra, ña̱kán ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunrara ndáaña keʼéra. Ta tá nda̱kuiin Jehová yuʼúra kama ke̱ʼéra ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱niso̱ʼora ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼinra, ta̱xira bendición ndaʼa̱ra ta saátu ndaʼa̱ na̱ ta̱a na̱ kítáʼan xíʼinra, ta ku̱chiñuna nda̱kindaana na̱ veʼena xíʼin ña̱ʼana ndaʼa̱ na̱ sáa̱-ini xíniñaʼá (1 Sam. 30:7-9, 18, 19). ¿Á ki̱ʼún kuenta ndáa u̱ni̱ ña̱ʼa kúú ña̱ ke̱ʼé ta̱ David? Ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼinra, nda̱kanixi̱níra ndáa ki̱ʼva xa̱a̱ chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼinra tá ya̱chi̱, ta ke̱ʼéra ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼinra. ¿Ndáa ki̱ʼva kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ David? Ná kotoyó u̱ni̱ ña̱ kivi keʼéyó.

NÁ KUNDIKU̱NYÓ YICHI̱ TA̱ DAVID TÁ NDÍʼI̱NÍ-INIYÓ

1. Ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová. Tá kíxáʼayó ndíʼi̱ní-iniyó, ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó kunda̱a̱-iniyó ndáaña keʼéyó. Tá naʼá ná ka̱ʼa̱nyó xíʼinra ta saátu tá ná natúʼunyó xíʼinra xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ sándi̱ʼi-iniyó saá va̱ʼaní kuniyó. Soo tá va̱ása kívi naʼá ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová kivitu kama ka̱ʼa̱nyó xíʼinra ta kivitu ya̱a̱ kuití ka̱ʼa̱nyó xíʼinra. Tá xa̱a̱ káʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼinyó, saá náʼa̱yó ña̱ kándíxayóra nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ David. Ta̱yóʼo ka̱chira: “Jehová kúúra iin yu̱u̱ káʼnu, kúúra iin nama̱ súkun, ta ndátavára yi̱ʼi̱ nu̱ú tu̱ndóʼo. Nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin yu̱u̱ ña̱ sáka̱ku yi̱ʼi̱ saá íyo Ndióxi̱ miíi̱” (Sal. 18:2). ¿Á chíndeétáʼan Jehová xíʼinyó tá káʼa̱nyó xíʼinra? Iin ñá precursora ñá naní Kahlia káchiñá: “Tá sándiʼii̱ káʼi̱n xíʼin Jehová, va̱ása ndíʼi̱ka-inii̱. Ña̱ káʼi̱n xíʼinra chíndeéña yi̱ʼi̱ ña̱ ndakanixi̱níi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ndákanixi̱ní miíra, ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ndáaka-inii̱ra”. Iin ña̱ va̱ʼaní ña̱ táxi Jehová ndaʼa̱yó kúú ña̱ káʼa̱nyó xíʼinra, chi ña̱yóʼo chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ va̱ása kundi̱ʼiní-iniyó.

2. Ná ndakanixi̱níyó. Tá ndákanixi̱níún xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼún tá ya̱chi̱, ¿á ndákaʼún ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼún ni̱ya̱ʼún nu̱ú iin tu̱ndóʼo? Tá ndákanixi̱níyó ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼin na̱ xi̱kachíñu nu̱úra tá ya̱chi̱, ta saátu ndáa ki̱ʼva xa̱a̱ chíndeétáʼanra xíʼin miíyó, saá kúú ña̱ kándíxaníkayóra ta va̱ása ndíʼi̱níka-iniyó (Sal. 18:17-19). Iin ta̱ anciano ta̱ naní Joshua ka̱chira: “Nu̱ú iin tutu káʼyíi̱ ndiʼi oración ña̱ xa̱a̱ ndákuiin Jehová yuʼíi̱, chi saá va̱ása nándósó-inii̱ xa̱ʼa̱ ndiʼi yichi̱ ña̱ ndu̱kúi̱ iin ña̱ʼa nu̱úra ta ta̱xiraña ndaʼíi̱”. Ñákán, tá ndákanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ndiʼi yichi̱ ña̱ xa̱a̱ chíndeétáʼan Jehová xíʼinyó, ña̱yóʼo táxiña ndee̱ ndaʼa̱yó ña̱ va̱ása kundi̱ʼiníka-iniyó.

3. Ná keʼéyó ña̱ sákuaʼayó. Tá kúma̱níka ndaka̱xinyó keʼéyó iin ña̱ʼa, kivi kaʼviyó tu̱ʼun Ndióxi̱ chi iinlá ña̱yóʼo chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ vií ndaka̱xinyó ndáaña keʼéyó (Sal. 19:7, 11). Ku̱a̱ʼánína nándukú xa̱ʼa̱ iin versículo chi ña̱yóʼo chíndeétáʼanña xíʼinna kunda̱a̱-inina ndáa ki̱ʼva kundiku̱nna ña̱ káʼa̱nña. Iin ta̱ anciano ta̱ naní Jarrod káchira: “Tá nándukúi̱ xa̱ʼa̱ iin versículo saá kúú ña̱ va̱ʼaníka kúnda̱a̱-inii̱ xíʼin ña̱ káʼa̱nña, tasaá kúnda̱a̱-inii̱ ndáaña kúni̱ Jehová sanáʼa̱ra yi̱ʼi̱. Tu̱ʼunra xáa̱ña nda̱a̱ níma̱i̱ ta chíka̱i̱ ndee̱ keʼíi̱ ña̱ kútóora”. Tá káʼviyó ña̱ va̱xi nu̱ú tu̱ʼun Ndióxi̱ ta ndíku̱nyó ña̱ káʼa̱nña, saá kúú ña̱ koo tu̱ʼvayó ya̱ʼayó nu̱ú ña̱ sándi̱ʼi-iniyó.

JEHOVÁ CHINDEÉTÁʼAN XÍʼÚN ÑA̱ VA̱ÁSA NDI̱ʼINÍ-INIÚN

Ta̱ David xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ iinlá Jehová kivi chindeétáʼan xíʼinra ña̱ va̱ása kundi̱ʼiní-inira. Ta xi̱taxiníra tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Jehová xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱keʼéra xa̱ʼa̱ra, ña̱kán ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo: “Xíʼin ndee̱ Ndióxi̱ kivi ndaai̱ sa̱tá iin nama̱”. Ta ni̱ka̱ʼa̱nkara: “Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱ táxi ku̱a̱ʼání ndee̱ ndaʼíi̱” (Sal. 18:29, 32). Sana ndákanixi̱níyó ña̱ táki̱ʼva íyo iin nama̱ súkunní saá íyo tu̱ndóʼo ña̱ yáʼayó nu̱ú, soo tá ná chindeétáʼan Jehová xíʼinyó, kuchiñuvayó ya̱ʼayó nu̱úña. Tá káʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼinyó ta ndákanixi̱níyó ndáa ki̱ʼva xa̱a̱ chíndeétáʼanra xíʼinyó ta saátu tá kéʼéyó nda̱a̱ táki̱ʼva kúni̱ra, saá kúú ña̱ kandíxayó ña̱ taxira ndee̱ ndaʼa̱yó ta chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ viíní ndakanixi̱níyó ta va̱ása kundi̱ʼi-iniyó.

^ párr. 2 Tá savana ndeéní ndíʼi̱-inina, sana xíniñúʼu ku̱ʼu̱nna nu̱ú iin na̱ médico.