A TE manavase e mafai o fai e pelā me se amoga ‵mafa i ‵tou loto. (Faata. 12:25) Kai manavase malosi aka eiloa koe i tou olaga? Kai mafaufau aka eiloa koe me ko se toe mafai eiloa ne koe o fa‵ki? Kafai e penā loa, e se ko koe fua tokotasi. E tokouke i a tatou ne tausi atu ki kāiga ma‵tua io me ma‵saki, ne galo atu se tino pele i te mate, ne fakafesagai mo fakalavelave o te natula, io me ko nisi tulaga kolā ne fai ei ke fi‵ta tatou i te feitu faka-te-foitino, ‵tou mafaufau, mo ‵tou lagonaga. Kae ne a mea e mafai o fesoasoani mai ke fakafesagai atu mo te manuia ki te manavase? *

E uke a mea e tauloto ne tatou ki te auala ke fakafesagai atu ki te manavase mai te fakaakoakoga a te tupu ko Tavita. Ne fepaki a ia mo tulaga faiga‵ta i tena olaga kae i nisi taimi ne tu atu foki tena ola i se tulaga fakamataku. (1 Samu. 17:34, 35; 18:10, 11) Ne fakafesagai atu pefea a Tavita mo te manuia ki te manavase? E fakaakoako atu pefea tatou ki a ia?

Ne fe‵paki a Tavita mo tofotofoga katoa i te taimi eiloa e tasi. Mafaufau ki te taimi ne tele keatea ei a ia mai te tupu ko Saulo telā ne taumafai o tamate tou tagata. I te ‵fokimaiga o Tavita mo ana tāgata mai i se taua, ne ‵poi latou me ko oti ne kaisoa olotou kope, ‵sunu olotou fale, kae ave fakapagota olotou kāiga ne olotou fili. Ne a mea ne fai ne Tavita? “Ne kamata a Tavita mo ana tāgata o ‵tagi paka‵laga ke oko ki te taimi ko seai ei se lotou malosi o ‵tagi.” Ne mafatia malosi foki a Tavita i te taimi ko fai‵pati ei ana tāgata fakatuagagina “ke peipei a ia ki fatu.” (1 Samu. 30:1-6) Ko tolu nei a fakalavelave ne fepaki mo Tavita i te taimi eiloa e tasi: Ko tu tena kāiga i se tulaga fakamataku, ko mataku i a ia ma tamate ne ana tāgata, kae koi salasala foki a te tupu ko Saulo ki a ia. Mafaufau la ki te lasi o te manavase o Tavita!

Ne a mea ne fai ne Tavita mai tua ifo? I konā eiloa, “ne fakamalosi aka ne Tavita a ia eiloa e auala i a Ieova tena Atua.” Ne fai pefea ne Tavita te mea tenei? Ne masani o ‵talo a Tavita ki a Ieova mō se fesoasoani kae mafaufau ‵loto ki auala ne fesoasoani a Ieova ki a ia i aso mua. (1 Samu. 17:37; Sala. 18:2, 6) Ne iloa ne Tavita me e ‵tau mo ia o ‵sala ki te takitakiga a Ieova, telā ne fesili atu ei a ia ki a Ieova ki te mea e ‵tau o fai ne ia. I te taimi eiloa ne maua ne ia te fakatonuga a Ieova, ne gasuesue fakavave a ia. Ona ko te mea tenā, ne fakamanuia a ia mo ana tāgata ne Ieova kae ne toe maua ne latou olotou kāiga mo kope. (1 Samu. 30:7-9, 18, 19) E a, ne lavea ne koe a mea e tolu ne fai ne Tavita? Ne ‵talo a ia ki a Ieova mō se fesoasoani, ne mafaufau ‵loto ki faifaiga ‵gali a Ieova ki a ia i aso mua, kae gasuesue e ‵tusa mo te fakatonuga a Ieova. E fakaakoako atu pefea tatou ki a Tavita? Mafaufau ki auala e tolu.

1. ‵Talo. I so se taimi e manava‵se ei tatou, e mafai o ‵talo atu ki a Ieova mō se fesoasoani mo te poto. E mafai o tapale keatea ne tatou a te amoga ‵mafa tenā, e auala i te ‵talo faeloa kae fakaasi atu a mea i ‵tou loto ki a ia. Io me e fai lēmū atu ne tatou se ‵talo toetoe māfai tenā eiloa te mea e mafai o fai. I so se taimi e ‵sala atu tatou ki te fesoasoani o Ieova, ko fakaasi atu ne tatou te loto talitonu o Tavita: “A Ieova ko toku kaupapa mo toku ‵pui malosi mo te Atua telā ne fakasao ne ia au. A toku Atua ko toku kaupapa, telā e lafi au ki ei.” (Sala. 18:2) E mata, e aoga eiloa  a ‵talo? Ne fai mai a Kahlia, se tuagane paenia penei: “Kafai ko oti au ne ‵talo e maua ne au a lagonaga filemu. E fesoasoani mai a ‵talo ke fakafetaui aka oku mafaufauga ki mafaufauga o Ieova kae fakamalosi aka ei toku talitonu ki a ia.” E tonu, a te ‵talo se meaalofa ‵mana mai i a Ieova telā e fesoasoani mai ke fakafesagai atu tatou ki te manavase.

2. Mafaufau ‵loto. Kafai e toe mafaufau koe ki tou olaga, e mata, e masaua ne koe a tofotofoga kolā ne mafai o fa‵ki koe i ei, ona fua ko te fesoasoani o Ieova? Kafai e mafaufau ‵loto tatou ki te auala ne fesoasoani mai a Ieova ki a tatou mo ana tavini i aso mua, e maua ne tatou a lagonaga filemu kae momea aka foki te ‵tou loto tali‵tonu ki a ia. (Sala. 18:17-19) “E isi se fakasologa o aku ‵talo kolā ne maua a tali ki ei,” ko pati a se toeaina ko Joshua. “Ne fesoasoani mai a te mea tenei ke masaua ne au a taimi ne fakamolemole atu ki a Ieova mō se mea kae ne tali mai eiloa ne ia a toku manakoga.” Ao, kafai e mafaufau ‵loto tatou ki mea ‵gali ko oti ne fai ne Ieova mō tatou, e maua ei ne tatou a te malosi fou ke ‵teke atu ki te manavase.

3. Ke na gasuesue. A koi tuai o fakaiku aka ne tatou se mea e ‵tau o fai, e mafai o ‵fuli atu tatou ki te Muna a te Atua mō toe fakatakitakiga kolā e fakatalitonugina. (Sala. 19:7, 11) E iloa ne tino e tokouke me kafai e fai olotou sukesukega ki se tusi faitau, e momea aka ei te lotou malamalama i te auala e fakagalue aka i ei a te fuaiupu tenā i olotou olaga. Ne fai mai te toeaina ko Jarrod penei: “A te faiga o sukesukega e tauloto ne au i ei a mea e uke mai i se fuaiupu kae malamalama i mea e fai mai ne Ieova ki a au. Ne fai ei ke ‵goto ifo a mea konei ki toku loto kae ke gasuesue e ‵tusa mo tena takitakiga.” Kafai e ‵sala tatou ki te takitakiga a Ieova i te Tusi Tapu kae tau‵tali faka‵lei atu ki ei, ka toka eiloa tatou o fakafesagai atu ki te manavase.

Ne iloa ne Tavita me ne manakogina ne ia te fesoasoani o Ieova ke fakafesagai atu mo te manuia ki te manavase. Ne fakatāua malosi ne ia te fesoasoani o Ieova, telā ne fakamalosi aka ei a ia ke fai atu: “Mai te ‵mana o te Atua e mafai ei ne au o eva mai luga o se ‵pui. A te Atua tonu ko te tino e fakapei ne ia au ki te malosi.” (Sala. 18:29, 32) E mafai o mafau‵fau tatou me i ‵tou tofotofoga ko tō ma‵luga e pelā me ne ‵pui. Kae mai te fesoasoani o Ieova, e mafai o fa‵ki tatou i so se tofotofoga faigata penā! Ao, kafai e ‵talo tatou ki a Ieova mō se fesoasoani, mafaufau ‵loto ki mea ne fai ne ia mō tatou, kae gasue‵sue e ‵tusa mo ana takitakiga, e mafai eiloa o loto tali‵tonu tatou me ka tuku mai ne ia te malosi mo te poto, ke fakafesagai atu mo te manuia ki mea e manava‵se tatou ki ei!