1-2. (a) Eunike ubino ng’a, man ebino ku peko ma kani mi ponjo wode kara ung’ey Yehova giku Yesu? (b) Kewec iwi cal m’i ng’eye.

 KADOK Biblia uweco ngo iwi batizo pa Timoteo de, re m’umbe jiji min ma Eunike ubino kud anyong’a lee i nindo m’elimo i iye. (Rie. 23:25) Kepar nia ibenene saa maeno: Etie kud anyong’a kum eneno Timoteo ucungo i pii. Ebevonjo i ng’et Lois ma wang’u Timoteo m’ucungo ceng’ini i ng’ete. Egamu ng’ete man etelo yuyo saa m’eneno juroyo Timoteo umwony i the pii; man saa ma juwodhe waa kud i pii, piiwang’e re m’ucaku cwir pir anyong’a mi lembene. Kadok kumeno de, re ebino lembe ma yot ungo ni Eunike niponjo wode umar Yehova man Yesu. Peko ma kani m’enwang’ere ko saa m’ebino ponjo wode?

² Timoteo udongo i ot ma dhanu zoo tie ngo i yiyoyic acel i iye. Won ubino Jagiriki, man min ku wang’u mire ke gibino Juyahudi. (Tic. 16:1) Ubenen nia kinde ma Eunike ku Lois gidoko Jukristu nwang’u Timoteo fodi utie aradu. Saa maeno de won ubino ngo Jakristu. Timoteo bimaru ebed i yiyoyic ma kani? Copere nia ebino i oro ma dong’ ecopo timo iye ng’iyong’ic pare gire. Nyo ebimaru ebed i yiyoyic pa won? Kunoke nyo edong’ pare i suru mi Juyahudi ma juponje ko ma fodi e nyathini? Kunoke nyo edok i yiyoyic ma nyen ma kawoni min gin’i iye?

3. Nimakere ku Lembrieko 1:8, 9, Yehova neno nenedi kero ma mego gibetimo pi niponjo awiya migi ubed ku winjiri ma ceng’ini kude?

 ³ Tin de mego ma Jukristu gimaru juruot migi. M’usagu zoo, gibemito gikony awiya migi ubed ku winjiri ma ceng’ini ku Yehova. Yehova de ubeneno kero ma gibetimo ni gin ma pire tek. (Som Lembrieko 1:8, 9.) Edaru konyo mego dupa niponjo awiya migi kara gimare man gitim ire.

4. Mego gibenwang’iri ku peko ma kani tini?

⁴ Etie lembe ma rac ungo ka mego ubedieng’ nia nyo nyathin pare de bing’iyo nitimo ni Yehova calu Timoteo. Jurunyodo ging’eyo peko m’awiya migi ubenwang’iri ko i ng’om maeni ma rac. (1 Pet. 5:8) M’umedo maeno, ju ma mego dupa gibenwang’iri ku peko pilembe weg udi migi mbe, kunoke gitie ku weg udi ma gibetimo ngo ni Yehova. Ku lapor, nyamego Christine * uwacu kumae: “Won ot para ubino wego man dhanu ma ber, re ekwero magwei nia kud aponj awiya mwa udok Jumulembe pa Yehova. Awak pi oro dupa, m’abino dieng’ ko pi kite m’awiya para copo timo ko ni Yehova.”

5. Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec maeni?

⁵ Calu Eunike, tek itie mego ma Jakristu, in de icopo konyo awiya peri gimar Yehova man gitim ire. I thiwiwec maeni, wabiweco iwi kite m’icopo lubo ko lapor pa Eunike pi niponjo awiya peri nikadhu kud i wec man timo peri. Wabineno bende ayi ma Yehova copo konyi ko i lembene.

6. Calu ma jukoro i 2 Timoteo 3:14, 15, Timoteo udoko Jakristu nenedi?

⁶ Kinde ma Timoteo ubino nyathin, min ubed utimo kero niponje ku “lembagora ma leng’” calu ma Juyahudi gibed gitimo. Min ugam ung’eyo ngo lembe lee pilembe nwang’u fodi ebino mbe ku ng’eyong’ec iwi Yesu Kristu. Re gin ma Timoteo uponjo i Lembagora, ubedo ire ni lembe mir ukungu ma copo konye nidoko Jakristu. Nyo ebidoko Jakristune andha? Calu ma dong’ e nyathin ungo, ebino ku twero mi ng’iyo en gire nia edok Jakristu. M’umbe jiji ‘juketho Timoteo uyiyo’ lemandha moko iwi Yesu nikum kero ma min utimo. (Som 2 Timoteo 3:14, 15.) Eunike ubedo kud anyong’a lee pilembe eponjo wode ung’eyo Yehova kadok lembene ubino yot ungo ire de. Evoyo peko m’ebino ko kum ekwo nimakere ku nyinge ma thelembene tie “won aloci.”

7. Eunike copo konyo wode nenedi nitimo mediri i ng’ey batizo?

⁷ Limo batizo ubino dagutielo ma pire tek i kwo pa Timoteo, re Eunike ubino dieng’ asu pire kadok i ng’ey batizo. Wode bidong’ tiyo nenedi ku kwo pare i ng’ey batizo? Nyo jurimo ma reco binyothe ngo? Nyo ebicisomo i Athen man ebiyiyo ngo filozofi ma tie ponji mi jukafiri? Nyo ebibayu ngo saa pare man tego pare mir aradu pi nisayu lonyo? Eunike copo maku ngo yub kaka Timoteo, re eromo konye nimaku yub mi rieko. Nenedi? Ecopo medere nitimo kero niponjo wode umar Yehova lee man nibedo ku foyofoc pi gin ceke ma Yehova giku Yesu gitimo ni juruot pagi. Jurunyodo ma gitie i yiyoyic m’ukoc kendgi ngo re ma ginwang’iri ku peko. Kadok jurunyodo ma gin zoo gitie i lemandha de, nikonyo awiya migi utim ni Yehova copo bedo igi lembe ma tek. Jurunyodo copo nwang’u ponji ma kani i lapor pa Eunike?

8. Mego copo konyo won ot pare ma Jakristu nenedi niponjo awiya migi ung’ey Yehova?

 ⁸ Ponj Biblia kud awiya peri. Nyamego, tek won ot peri utie i lemandha, Yehova ubemito ikonye niponjo awiya mwu kara gitim ire. Yo acel m’icopo konye ko utie nidikiri nja i thier mwu mi juruot. Bed iwec ma ber pi thier mwu mi juruotne, man par pi kite m’icopo ketho ekadhu ko ma ber man i ayi ma nyang’u dhanu ceke. Icopo konyo won ot peri nipangu program ma segi mi ponjo Biblia karacelo. M’umedo maeno, tek nyathin moko utie i oro ma dong’ eromo ponjo Biblia ku buku Icopo kwo kud anyong’a rondo ku rondo!, iromo dikiri karacelo ku won ot peri i ponjine.

9. Mego ma won ot pare tie ngo Jamulembe pa Yehova copo nwang’u kony kani?

⁹ Mego moko gitelo gin wi ponji mi Biblia mir awiya migi, pilembe nwang’u gimbe ku coggi kunoke nwang’u coggi utie ngo Jumulembe pa Yehova. Tek ibenweng’iri i ot ma kumeno, cwinyi kud udieng’ akeca. Yehova bikonyi. Tii ku jamtic ma beco mi ponji m’emiyo nikadhu kud i dilo pare pi niponjo awiya peri. Icopo penjo jurunyodo mange ma jubodho pi ning’eyo ayi ma gitiyo ko ku jamtic maeno i thier migi mi juruot. * (Rie. 11:14) Yehova copo konyi bende niweco ma ber kud awiya peri. Kwaye ekonyi kara ing’ey paru migi man lembe ma n’i adundegi. (Rie. 20:5) Icopo penjo nyathin peri ku penji ma calu ve: ‘Peko ma hai m’inweng’iri ko i somo utie peko ma kani?’ Eno bikonyi niweco kude man ning’eyo lembe lee.

10. Icopo timo lembang’o mange pi nikonyo awiya peri ning’eyo Yehova?

¹⁰ Say yo ma tung’ tung’ m’iponj ko awiya peri ung’ey Yehova. Wec igi pi Yehova man pi lembe dupa ma beco m’etimo iri. (Poi. 6:6, 7; Isa. 63:7) Lembuno pire tie tek, asagane kan icopo ponjo ngo Biblia thirithiri kud awiya peri i pacu. Nyamego Christine ma waweco pire uwacu kumae: “Saa m’awec ko kud awiya para ubino nok mandha, uketho abed asayu yore moko ci pi niweco kugi. Wawotho karacelo kugi, kunoke wacidh waidho yei man wakiewo upol wacidho malu iwi pii kara wanen giracwiya pa Yehova ma wang’u ijo, man wawec bende iwi lembe mange dupa mi tipo. Kinde m’awiya para wang’gi ubeteng’ini, akwayugi nia gibed ku ponji migi ma segi mi Biblia.” M’umedo maeno, bed iwec ber pi dilo pa Yehova man pir umego ku nyimego. Kud ibed iwec rac pi judong cokiri, kum wec peri ma ber m’iweco pigi bikonyo awiya peri nikwayu kony i bang’gi kinde ma gibenwang’iri ku yeny mi kony.

11. Nimakere ku Yakobo 3:18, pirang’o pire tie tek niketho kwiyocwiny i oti?

¹¹ Keth kwiyocwiny ubed i ot. Bed inyuth thirithiri nia imaru won ot peri man awiya peri. Wec ber pi won ot peri man i ayi m’iworo; ponj awiya peri de gitim kumeno. Kan itimo kumeno, ibiketho jubikwo ku kwiyocwiny i ot man ebikonyo awiya peri ning’eyo Yehova. (Som Yakobo 3:18.) Wakewec iwi lapor pa Jozsef m’ubetimo tic pa jayab yo ma segi i ng’om mi Roumanie. Kinde m’ebedongo, won uketho nitimo ni Yehova ubedo lembe ma tek igi ku meggi man awiya pagi mange. Jozsef ukoro kumae: “Megwa ubed uii niketho wakwo ku kwiyocwiny i ot. Ka wegwa ubemedere nitimo lembe ma rac, megwa  lundo medere ameda nidoko ire dhanu ma ber. Kan eneno nia lembe ma wegwa utimo uketho niwore utie iwa lembe ma tek, eweco kudwa iwi giragora mi Juefeso 6:1-3. I ng’eye eweco pi kite ma beco pa wegwane, man ekonyowa ninyang’ i thelembe m’ukwayu wamare ko. Ebed ekwiyo wi lembe ma lee dupa i ayi ma kumeno.”

12. Nimakere ku 2 Timoteo 1:5, lapor pa Eunike ubedo ku matoke ma kani iwi Timoteo?

¹² Som 2 Timoteo 1:5. Eunike ubino lapor ma ber ni Timoteo. Eponje nia yiyoyic mandha nen ku timo. (Yak. 2:26) M’umbe jiji Timoteo uneno nia gin ma min ubed utimo ubino nikum mer ma dit m’emaru ko Yehova. Timoteo uneno nia timo ni Yehova uketho min ubedo kud anyong’a. Lapor pa Eunike ubedo ku matoke ma kani iwi Timoteo? Calu ma jakwenda Paulo uyero, Timoteo de ubino ku yiyoyic ma tek calu min. Eno tie ngo lembe m’uwok mbwang’. Eneno lapor pa min uketho en de elubo laporne. Tin bende, mego dupa gidaru konyo juruot migi nitimo ni Yehova ungo nikadhu kud i “ponji.” (1 Pet. 3:1, 2) In de icopo timo lembuno. Nenedi?

13. Pirang’o mego ucikere niketho winjiri pare ku Yehova ubed ni lembe ma kwong’a?

¹³ Keth winjiri peri ku Yehova ubed ni lembe ma kwong’a. (Poi. 6:5, 6) Calu mego mange, in de ibetwoniri ku lembe dupa. Ibebayu saa peri, sente, nindo ubekeng’ i weng’i, man ibetimo lembe mange pi nigwoko awiya peri i thenge mi kum. Re mito ngo iroyiri hai i lembe maeno ma dong’ ikos ko saa mi dwoko winjiri peri ku Yehova udok tek. Bed ikoy thirithiri saa mi rwo peri ma kendi, mi timo ponji peri ma segi man mi cidho i coko. Kan itimo kumeno, kindwu bibedo ceng’ini ku Yehova man ibibedo lapor ma ber ni juruot peri man bende ni jumange.

14-15. Lapor pa Leanne, Maria, man pa João ubemiyo iri ponji ma kani?

¹⁴ Wakewec nyanok iwi lapor mir aradu moko ma gimaru Yehova man gigene nikum lapor pa meggi. Leanne ma nyaku pa Christine uyero kumae: “Wabed waponjo ngo Biblia ka wegwa ni pacu. Re mama ubed ucidho pare asu i coko. Kadok saa maeno wabino mbe ku ng’eyong’ec lee i Biblia de, re lapor man tegocwiny pa megwa ukonyowa nibedo ku yiyoyic ma tek. I wang’ ma fodi wacaku cidho de ngo i coko, nang’ dong’ wang’eyo nia Jumulembe pa Yehova giponjo lemandha.”

¹⁵ Maria ma saa moko won ubed umiyo matira ni juruot migi tekene gicidho i coko, uyero kumae: “Ang’eyo nia mama utie acel m’i kind nyimego ma cwinygi tek. Kinde m’abino nyathin, saa moko abed akwero nitimo lembe moko pilembe abed alworo gin ma jumange copo yero. Re tegocwiny pa mama man kite m’ebed eketho ko Yehova i kabedo ma kwong’a i kwo pare, ukonya nikabu lworo mi dhanu m’abino ko.” João ma won ukwero nia kud giwec i pacu pi Yehova kunoke iwi Biblia ke uyero kumae: “Aparu nia gin m’ukonya akeca ubino pilembe mama ubedo ayika niweko gin moko ci pi nifoyo i baba, ento mer m’emaru ko Yehova re eweko ngo nyanok de.”

16. Lapor ma mego ubenyutho copo bedo kud adwogi ma kani iwi jumange?

¹⁶ Mego, wupoy nia lapor mwu utie kud adwogine iwi jumange. Nenedi? Wakewec iwi adwogi ma lapor pa Eunike ubino ko  iwi jakwenda Paulo. Eng’eyo nia yiyoyic ma Timoteo ubino ko ‘m’umbe umbili ular ubino ku kwong’a i . . . Eunike.’ (2 Tim. 1:5) Paulo ular uneno yiyoyic pa Eunike awene? Copere nia ubino i saa mi woth pare ma kwong’a mi tic mi misioner kan ewok enwang’u Lois giku Eunike i Lustra, man ve ekonyogi nidoko Jukristu. (Tic. 14:4-18) I ng’ey oro 15 kinde ma Paulo ukiewo barua ni Timoteo, asu epoy i kum tic mi yiyoyic pa Eunike man eweco pire ni ng’atu m’umito julub lapor pare! Ubenen kamaleng’ nia lapor pa Eunike utielo cwiny jakwenda Paulo lee mandha man copere cwiny Jukristu mange bende dupa mi rundi ma kwong’a. Tek ibetungo awiya peri kendi, kunoke jadhogi mi gamiri utie ngo jayic, ng’ey nia lapor mi yiyoyic m’ibenyutho ubetielo cwiny jumange man ubemiyo amora i kumgi!

17. Icopo timo ang’o kan ibeneno ngo adwogi ma cuu pi kero m’ibetimo pi niponjo nyathin peri?

¹⁷ Dong’ kan ibeneno ngo adwogi ma cuu pi kero m’ibetimo pi nyathin peri ke? Poy nia ponjo awiya tie gin ma ting’o nindo. Calu ma junyutho i cal, kan ipidho kodhi peri, saa moko icopo penjiri nia nyo andha kodhine bidongo nitundo eceg nyinge. Kadok imbe ku copo iwi cegonying’ mi kodhi de, mediri asu nikwoyo pii i wiye kara enwang’ kaka ma cuu m’edong ko. (Mark. 4:26-29) Kumeno bende, calu itie mego, saa moko icopo penjiri nia nyo andha kero m’ibetimo ubekonyo  nyathin peri nimaru Yehova. Imbe ku copo iwi yub ma nyathin peri copo maku. Ento tek ibetimo tego peri ceke pi niponje, eca nwang’u ibemiyo ire kaka ma ber m’edok ko jarimb Mungu.​—Rie. 22:6.

18. Yehova copo konyo awiya peri nenedi nitimo mediri i thenge mi tipo?

¹⁸ Niai con nitundo tin, Yehova udaru konyo aradu ma wendgi kwanere ngo nidoko jurimbe. (Zab. 22:9, 10) Ecopo konyo awiya peri bende nitimo mediri i thenge mi tipo tek gimaru. (1 Kor. 3:6, 7) Kadok ubenen nia ve girwinyo de, Yehova bimedere pare asu nimarugi. (Zab. 11:4) Tek gibenyutho kadok i kadhiri ma nyanok nia “adundegi ubedo ayika” pi ninyayu anyong’a i Yehova, ebikonyogi nidoko jurimbe. (Tic. 13:48; 2 Kei. 16:9) Ecopo konyi iyer wec ma cuu ke i saa ma tap ni awiya peri kinde ma gitie ku yeny mi winjo wecne. (Rie. 15:23) Kunoke ecopo ketho umego kadi nyamego moko mi cokiri utim lembe moko ma ber m’utel nen migi. Kadok i ng’eye ma dong’ gidongo de, Yehova copo ketho gipoy pi gin ma con iponjo kogi. (Yoh. 14:26) Yehova bimiyo iri mugisa tek ibemediri niponjo awiya peri nikadhu kud i wec mi dhogi man timo peri.

19. Pirang’o icopo bedo ma cwinyi tek nia ibenyayu anyong’a i Yehova?

¹⁹ Mer ma Yehova umeri ko ujengere ngo iwi yub m’awiya peri gimaku. Emeri pilembe in de imare. Tek ibetungo awiya peri kendi ma won ot peri umbe, Yehova ung’olo nia en re m’ebibedo weg awiya peri man Jagwok mwu. (Zab. 68:5) Imbe ku copo iwi yub m’awiya peri copo maku mi timo ni Yehova kunoke ngo. Ento tek ibemediri nijengiri iwi kony pa Yehova man ibetimo ire ku tego peri ceke, e ibinyayu anyong’a i iye.