Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

17 YATICHÄWI

Wawan taykanaka, Eunice warmit yateqasipjjam

Wawan taykanaka, Eunice warmit yateqasipjjam

“Taykaman yatichäwinakap jan apanukumti. Ukanakasti pʼeqematakejj wali munkañ mä coronawa, kunkamatakis mä suma collarawa” (PROV. 1:8, 9).

CANCIÓN 137 Diosat jan jitheqtir warminaka

¿KUNANAKATSA YATJJATASKAÑÄNI? a

Timoteojj Jesusan discipulopäñatakiw bautisasiski, uk uñjasajj Eunice mamapampi Loida awichapampejj wali kusisitäpjjewa. (Párrafo 1).

1, 2. 1) ¿Eunice warmejj khitïnsa, taykjamajj kunanakarus atipjäna? 2) Nayrïr paginankir dibujot qhanañchtʼam.

 TIMOTEOJJ kunjamsa bautisasïna uk Bibliajj janis qhanañchkchejja, bautisaskäna uka urojj kunja kusisitas Eunice mamapajj jikjjataspachäna uk amuysnawa (Prov. 23:25). Timoteojj bautisasiñatak umankaskäna ukhajj walpun mamitapajj kusispachäna. Wali kusisita uñchʼukiskäna ukhajja, Timoteon Loida awichapaw jupar jakʼachasi, qhomanttʼarakiwa. Timoteon umar chhaqarantkipanjja, mamitapajj walpun chuymapan kusisi. Uman onjjtatap istʼasasa, wawapar umat wali kusisit mistunir uñjasas kusisiñatwa jachaqtʼasi. Janis faciläkchïnjja, Jehová Diosampiru Jesucristo yoqapampir munasiñapatakiw Timoteor yanaptʼawayi. ¿Jupar yatichañatakejj kunanakarus Eunicejj atipjañapäna?

2 Timoteon awk taykapajj janiw pachpa religionankapkänti. Tatapajj griegönwa, mamitapampi awichapampejj judianakäpjjänwa (Hech. 16:1). Amuyatajja Timoteojj waynitüskäna ukhaw Eunice mamitapasa Loida awichapas cristianar tukjjapjjäna. Ukampis tatapajj janiw religionap jaytkänti. Niyakejjay Timoteojj amuytʼasirëjjchïnjja, jupa pachpaw kunsa jakäwipan lurani uk amtjjañapäna. ¿Kunsa luraspäna? ¿Tatapan religionapankañti ajllispäna? ¿Wawäkasin yateqkäna uka judionakan costumbrenakaparut arkaspäna? ¿Jan ukajj cristianoruch tukuspäna?

3. Proverbios 1:8, 9 textorjamajja, ¿Diosan amigopäpjjañapatak wawanakapar yanaptʼapki uka taykanakarojj kunjamsa Jehová Diosajj uñji?

3 Jichhürunakanjja Eunice warmjamarakiw cristiana warminakajj familiapar wal munasipjje. Taqe kunat sipansa, Jehová Diosan amigopäpjjañapatakiw wawanakapar yanaptʼañ munapjje. Ukham chʼamachasipjjatap Diosajj wali valoranitwa uñji (Proverbios 1:8, 9 liytʼäta). Jehová Diosajja, wawanakani walja taykanakaruw wawanakapar Diosar munasiña serviña yatichapjjañapatak yanaptʼawayi.

4. Jichhürunakanjja, ¿kuna jan walinakansa wawanakani taykanakajj uñjasipjje?

4 Wawanakani mä taykajja, inas akham jisktʼaschi: “¿Wawanakajajj Jehová Diosar Timoteo waynjam serviñ amtapjjpachäniti?” sasa. Supayan apnaqat aka jan wali pachanjja, wawanakajj kunayman jan walinakanwa uñjasipjje, awk taykanakajj uk sum yatipjje (1 Ped. 5:8). Janiw ukakïkiti, wawanakani walja taykanakajja, sapaki jan ukajj Diosar jan serviri esposopampiw wawanakapar uywapjje, ukatwa wawanakapar uywañajj jan faciläkiti. Uka toqet parlkasinjja, Cristina b kullakajj akham siwa: “Esposojajj wawanakajatakejj wali suma awkïnwa, wal munasipjjarakitäna, ukampis janiw wawanakajar Jehová Diosan Testigopjam uywañaj munkänti. Awisajja akham sasaw jachtʼasis jisktʼasirïta: ‘¿Mä urun wawanakajajj Diosar servipjjpachäniti?’” sasa.

5. ¿Kunanaksa aka yatichäwin yatjjatañäni?

5 Jumatï wawanakani cristiana warmïstajja, Eunice warmjamarakiw wawanakamarojj Jehová Diosar munasipjjañapatakisa, servipjjañapatakis yanaptʼasma. Aka yatichäwinjja, kunjamsa Eunice warmit yateqasisajj parlatamampi luratamampi wawanakamar yatichasma ukwa yatjjataskañäni. Kunjamsa Jehová Diosajj yanaptʼiristam uksa yatjjataskarakiñäniwa.

PARLATAMAMPIW WAWANAKAMAR YATICHAÑAMA

6. 2 Timoteo 3:14, 15 textorjamajja, ¿kunjamatsa Timoteojj cristianor tuküna?

6 Timoteojj naskäna ukhatpachaw Eunice mamapajj ‘sagrado qellqatanakat’ yatichañatak chʼamachasïna, kunjamtï judionakajj amuyapkäna ukarjamaw yatichäna. Jukʼakwa Qellqatanakat yatïna, kuna laykutejj Jesucristot janiw kuns yatkänti. Ukhampachasa kuntï Timoteojj Qellqatanakat yateqkäna ukaw cristianor tukuñapatak yanaptʼaspäna. Ukampis ¿cristianor tukuspänti? Kunsa jakäwipampejj lurani uk amtañatakejj Timoteojj amuytʼasirëjjänwa. Timoteojj Jesusat parlir cheqa yatichäwinak ‘taqe chuyma creyiñapatakejja’ mamapaw wal yanaptʼäna (2 Timoteo 3:14, 15 liytʼäta). Eunice warmejja, wawapar Diosar uñtʼañapatak yanaptʼatapat walpun kusispachäna. Cheqas Eunicejja, kuntï sutipajj sañ munki ukarjamaw luräna. Kawkïr arutti sutipajj jutki uka arunjja, Eunice sutejj “atipjaña” sañwa muni.

7. Yoqapajj bautisasjjäna uka qhepatsa, ¿kunjamsa Eunice warmejj Diosar serviñan nayrar sartaskakiñapatakejj yoqapar yanaptʼäna?

7 Bautisasisajja Timoteojj mä suma amtapwa phoqäna. Uka qhepatjja, Eunice mamapajj jupat llakisiskakïnwa. ¿Kunsa Timoteojj jakäwipampi luraspäna? ¿Jan wali amigonakampit apayasjjaspäna? ¿Atenas markarut estudiañatak sarañ amtaspäna, Diosar jan uñtʼiri filosofonakan amuyunakapampit uka markan apayasjjaspäna? ¿Yänakan esclavopar tukusati tiempopsa chʼamapsa wayna jakäwipsa aptʼasispäna? Timoteojj kunsa luraspäna uk janiw Eunice mamapajj amtkaspänti, ukampis yanaptʼaspänwa. ¿Kunjamsa yanaptʼaspäna? Jehová Diosar taqe chuyma munasiskakiñapatakisa, Jesusar yuspärañapatakis yatichaskakispänwa. Diosan jan jitheqtir serviripar tukuñapataki wawan chuymapar purtʼañajja, Diosar sapak servipki uka awk taykanakatakejj chʼamakiwa. Ukampis janiw jupanakatakik chʼamäkiti, Diosar panpachan servipki ukanakatakis chʼamarakiwa. Ukhamajj ¿kunsa awk taykanakajj Eunice warmit yateqasipjjaspa?

8. ¿Kunjamsa mä taykajj wawanakapar Diosat yatichañ toqet Testigo esposopar yanaptʼaspa?

8 Wawanakamampiw Bibliat yatjjatañama. Esposomatï Testigöchejja, wawanakamar Diosat yatichas esposomar yanaptʼasma ukwa Jehová Diosajj muni. ¿Kunjamanakatsa yanaptʼasma? Mä toqetjja, sapa semana Familiampi Bibliat Yatjjatapkäta ukhaw esposomar yanaptʼasma. Familiampi Bibliat Yatjjatañat wali sumwa parlañama. Bibliat yatjjatañajj wali suma ukat kusiskayäñapatakejj kunsa lurasma uks amuytʼañamarakiwa. Kuna toqenakatsa Bibliat yatjjatapjjasma, kuna yaqha ukhamanaksa lurapjjarakisma uk wakichtʼañwa esposomar yanaptʼarakisma. Wawanakamat maynitï ¡Wiñayatakiw kusisit jakasisma! sat librot yatjjatañatak jachʼäjjchi ukhajja, inas uka estudio apasiñapatak esposomar yanaptʼarakchisma.

9. Esposopajj jan Testigöki uka cristiana kullakatakejj ¿kuna yanaptʼanakas utji?

9 Yaqhep cristiana warminakajja, janiw esposonïpkiti jan ukajj esposopajj janiw Testigökiti, ukatwa jupanakaki wawanakapamp Bibliat yatjjatapjjañapa. Jumatï ukhaman uñjasiraksta ukhajja, jan llakisimti. Jehová Diosaw yanaptʼätam. Diosan markapajj wawanakamamp yatjjatañatak suma herramientanak churktam ukanakamp yanaptʼayasim. Ukatjja yaqha awk taykanakampiw parltʼarakisma, ukhamat kunjamsa uka suma herramientanakampejj Familiapampi Bibliat Yatjjatkasajj yanaptʼayasipjje uk yatiñataki c (Prov. 11:14). Jehová Diosaw wawanakamamp sum parltʼasiñatak yanaptʼiristam. Kunsa amuyasipki, kunjamas chuymapan jikjjatasipjje uk yatiñatakejj Diosaruw yanaptʼa mayirakisma (Prov. 20:5). Inas wawamarojj “¿Kuna jan walinakansa escuelan uñjasta?” sasin jisktʼchisma. Ukhamtï lurätajja, sum parltʼasiñaw utjaspa.

10. ¿Wawanakamar Diosar uñtʼapjjañapatak yanaptʼañatakejj kunsa lurasma?

10 Kunapachanakas wawanakamarojj Jehová Diosat yatichasma uk amuytʼam. Jehová Diosatsa, kuna sumanaktï jumanak layku lurawayki ukanakatsa wawanakamarojj parlapunim (Deut. 6:6, 7; Is. 63:7). Ukanak lurapjjañamajj wali wakiskiriwa, utankkasin Bibliat jan yatjjatañ puedipkta ukhaw ukanak lurapjjañamajj jukʼamp wakiskirejja. Párrafo 4 ukan parlaniwayktan uka Cristina kullakajj akham siwa: “Niyakejjay wawanakajampi Diosat jukʼak parlañ puedchiyätjja, taqe horasan jupanakamp Diosat parltʼañatakiw chʼamachasirïta. Jehová Diosan luratanakapat parlañatakisa, Diosat parlañatakis sarnaqeriw wawanakajamp sarapjjerïta, jan ukajj mä canoar makatasaw qota lakat mä jukʼa manqha toqer mantapjjerïta. Wawanakajajj jilsjjapjjäna ukhajja, jupanak pachpa Bibliat yatjjatapjjañapatakiw chʼamañchtʼirïta” sasa. Diosan markapatsa, jilat kullakanakats sumwa parlañamaraki. Janiw ancianonak contra parlañamäkiti. Kunanaktï jupanakat parlkäta ukarjamaw wawanakamajj jupanakar yanap mayipjjani jan ukajj janisa.

11. Santiago 3:18 textorjamajja, ¿kunatsa utan sumankaña utjañapatak chʼamachasiñajj wali wakiskiri?

11 Utaman sumankañ utjañapatakiw yanaptʼañama. Qhawqsa esposomarus wawanakamarus munasta uk jupanakar sañamapuniwa. Esposomat munasiñampi respetompi parlañamawa, wawanakamarus ukham lurapjjañapatakiw yatichañama. Ukham luräta ukhajja, wawanakamatakejj Diosat yateqañajj jukʼamp faciläniwa (Santiago 3:18 liytʼäta). Rumania markan precursor especialat serviri Jozsef sat jilatat parltʼañäni. Wawäkäna ukhajja, janiw tatapajj jupana, mamapana, kullakapana, jilanakapan Diosar servipjjañap munkänti. Jozsef jilatajj akham siwa: “Utan sumankañ utjañapatakejja, mamitajajj wal chʼamachasiri. Tatajajj wali coleratïri ukhajja, jukʼamp munasiñampiw mamitajajj jupar uñjiri. Tatajar respetañasa istʼañas nanakatak chʼamïri ukhasti, Efesios 6:1-3 textotwa mamitajajj amuytʼayapjjerïtu. Ukatjja tatajajj kunanakansa suma chuymanïna uka toqetwa parlapjjerïtu, kunatsa jupar respetapjjañaja uk amuyapjjañajatakis yanaptʼapjjarakirïtuwa. Ukham lurasaw mamajajj familian sumankañ utjañapatak yanaptʼirïna” sasa.

LURATANAKAMAMPIW WAWANAKAMAR YATICHAÑAMA

12. 2 Timoteo 1:5 textorjamajja, ¿kunjamsa Eunice mamapajj Timoteor yanaptʼäna?

12 (2 Timoteo 1:5 liytʼäta). Eunice warmejja Timoteotakejj wali yateqaskayänwa. Diosar confiyañajj luratanakampiw uñachtʼayasiñapa, ukwa mamapajj jupar yatichpachäna (Sant. 2:26). Cheqansa mamapajj qhawqsa Jehová Diosar munasïna ukjja, luratanakapanwa Timoteojj uñjpachäna. Diosar servisajj kunja kusisitänsa uks amuyarakpachänwa. ¿Mamitapar ukham uñjañajj kunjamsa Timoteor yanaptʼpachäna? Kunjamtï apóstol Pablojj siskänjja, Timoteojj mamapjamaw Diosar confiyarakïna. Cheqas Diosar ukham confiyañapatakejj mamitapaw yanaptʼpachäna. Timoteojj mamapatwa yateqasïna, jupjam lurañwa munarakïna. Jichhürunakanjja ukhamarakiw wawanakani taykanakajj ‘jan mä aru arsusaki’ familiapar Diosar servipjjañapatak yanaptʼawayapjje (1 Ped. 3:1, 2). Jumajj ukhamwa lurarakisma, ¿kunjamsa uk lurasma?

13. ¿Kunatsa wawanakani mä taykajj Jehová Diosamp sum apasitap jakäwipan nayrar uchañapa?

13 Jehová Diosampi sum apasitam nayrar uchañamawa (Deut. 6:5, 6). Kunjamtï wawanakani jilaparte warminakajj lurapkejja, ukhamarakiw wawanakam layku walja sacrificionak lurpachätajja. Sañäni, tiempomampi qollqempiw wawanakamar yanaptʼpachätajja, awisajj janiw sums ikkpachätati. Ukampis sinti ocupatäsajj Jehová Diosamp jukʼamp sum apasiñatakejj janiw tiempojj utj-jjeristamti. Ukatwa orasiñataki, Bibliat sapak yatjjatañataki, tantachäwinakar sarañatak tiempo apstʼasiñama. Ukhamtï lurätajja, jukʼamp sumwa Jehová Diosampejj apasïta, familiamatakisa yaqhanakatakis wali yateqaskañayätawa.

14, 15. Leanne kullakatsa, María kullakatsa, João jilatatsa, ¿kunsa jumajj yateqta?

14 Kunjamsa yaqhep wayn tawaqonakajj mamitapat yateqasisajj Jehová Diosar munasiñsa, jupar confiyañsa yateqawayapjje uk jichhajj uñjañäni. Cristina kullakan phuchanakapat maynïrejj Leanne satawa, jupajj akham siwa: “Papitujajj utankkäna ukhajja, janiw Bibliat yatjjatañ puedipkayätti. Ukampis mamitajajj janipuniw tantachäwinakat faltasirïkiti. Janisay Bibliat sum yatipkchiyätjja, kunanaktï mamitajajj lurkäna ukanak uñjañaw Diosar jukʼamp confiyañatakejj yanaptʼapjjetäna. Tantachäwinakar janïra sarapkayäta ukhaw ‘Jehová Diosan Testigonakapaw kunatï cheqäki uk yatichapjje’ sasin amuyjjapjjayäta” sasa.

15 María kullakat parltʼarakiñäni. Awisajja tantachäwinakar sarapjjatapat papitupajj familiapar castiguirïnwa. Kullakajj akham siwa: “Mamitajajj jan ajjsartʼiriwa. Wawäkayäta ukhajja, mayninakajj kamsapjjetanisa sasin ajjsarasaw mä kuns jan lurañ munirïkti. Ukampis mamitajar jan ajjsarirïtap uñjaña, jakäwipan Diosar nayrar uchatap uñjañaw mayninakar jan ajjsarañatak yanaptʼitäna” sasa. João jilatasa, familiapas janiw Jehová Diosatsa, Bibliats utapan parlapjjañapäkanti, kuna laykutejj papitupaw ukham lurapjjañap jan munkänti. Jilatajj akham siwa: “Papitujar kusisiyañ laykojj mamitajajj taqe kunwa luräna, ukampis Jehová Diosar qhawqsa munasi uk janipuniw apanukkänti, ukaw wal musparayitäna” sasa.

16. Wawanakani mä taykan yateqaskay sarnaqatapajj ¿kunjamsa mayninakar yanaptʼaspa?

16 Wawanakani taykanaka, kunanaktï lurapkta ukatjja, mayninakajj yateqasipjjaspawa, ¿kunjamatsa yateqasipjjaspa? Kunanaktï Eunice kullakajj lurkäna ukajj apóstol Pablotakejj wali yateqaskayänwa sasajj kunatsa sistan uk amuytʼañäni. Qellqkäna ukhajja, Timoteojj Diosar confiyiri, cheqa chuymamp sarnaqeriwa sasaw Pablojj qellqäna, ukampis Eunice kullakaw nayraqat ukham chuymanïna sasaw qellqarakïna (2 Tim. 1:5). ¿Kunapachas Pablojj Eunice warmin Diosar wal confiyatap nayrïr kuti uñjpachäna? Inas misionerot nayrïr kuti viajkäna ukhajj Loida ukat Eunice warminakar Listra markan uñtʼchïna. Inas cristianar tukupjjañapatakis yanaptʼarakchïna (Hech. 14:4-18). 15 maranak qhepat Timoteor mä carta qellqkäna ukhajja, Eunice warmejj qhawqsa Jehová Diosar confiyäna, jupatakis wali yateqaskayarakïna ukat amtasiskakïnwa. Eunice warmin suma chuymanïtapajj kunjsa apóstol Pablor yanaptʼatayna uk qhanwa amuysna, nayrïr patak maranakan jakir cristianonakarus yanaptʼarakpachänwa. Inas juma sapaki wawanakamar uywasksta, jan ukajj inas esposomajj jan Testigökchiti, Diosar serviñatak ukham chʼamachasitam uñjasajj waljaniw chʼamañchtʼata jikjjatasipjjpacha, jumjamäñatakiw chʼamachasipjjarakpacha, janipun ukat payachasimti.

Mä wawaru Diosar serviñan jiltañapatak yanaptʼañatakejj tiempow munasi, ¡jan aynachtʼamti! (Párrafo 17).

17. Walsay chʼamachaskstajja, ¿wawamajj Diosar serviñan jan nayrar sartaskatap amuysta ukhajj kunsa lurasma?

17 Walsay chʼamachaskstajja, ¿wawaman Diosar serviñan jan nayrar sartaskatap amuysta ukhajj kamachätasa? Cheqas wawar yatichañatakejj tiempow munasi, uk amtapunim. Kunjamtï dibujonakan uñjaskejja, mä jatha phawantkta ukhajj “¿jiltasin achoqpachäniti?” sasin inas awisajj jisktʼaschisma. Jiltasin achoqpachäniti janicha uk jan yatkasas uka alir um waraskaktawa, ukhamat jiwsuñat sipans jilaskakiñapataki (Mar. 4:26-29). Jumampejj niya ukhamarakiwa, taykjamajj “¿wawajan chuymapar purtʼaskpachätti?” sasin inas awisajj jisktʼassta. Cheqas Diosar serviniti janicha uk janiw jumajj yatkasmati. Ukampis wawamar yatichañatak wal chʼamachasiskakïta ukhajja, Diosar serviñan nayrar sartañapatakiw yanaptʼäta (Prov. 22:6).

JEHOVÁ DIOSAN YANAPTʼAPAROJJ CONFIYAÑAMAWA

18. ¿Kunjamsa Jehová Diosajj jupan amigopäpjjañapatak wawanakamar yanaptʼaspa?

18 Bibliajj qellqaskäna uka tiemponakatpachasa, Jehová Diosajj walja wayn tawaqonakaruw jupan amigopäpjjañapatak yanaptʼäna (Sal. 22:9, 10). Wawanakamatï yanaptʼayasiñ munapjjani ukhajja, jupar serviñan jiltapjjañapatakejj Diosajj yanaptʼarakispawa (1 Cor. 3:6, 7). Amuyatajj wawanakamajj maysa thakir saranukurjamäsipkchisa, Jehová Diosajj munasiñamp jupanakar uñjaskakiniwa (Sal. 11:4). Wawanakamatï ‘suma chuymanïpjjatap’ mä jukʼaksa uñachtʼayapjjchinejja, Diosajj jupanakar yanaptʼañatakejj jankʼakïniwa (Hech. 13:48; 2 Crón. 16:9). Wawanakamajj yanaptʼa munapki ukhapuniw Diosajj tiempopar arsut arunak arsuñamatak yanaptʼiristam (Prov. 15:23). Jan ukajj congregacionankir mä jilataru jan ukajj mä kullakaruw wawanakamar yanaptʼañapataki, munasiñamp uñjañapataki amtayaspa. Jilïrëjjapjjani ukhasa, kunanaktï nayrajj yatichkayäta uk amtapjjañapatakiw Diosajj yanaptʼarakispa (Juan 14:26). Jumatï wawanakamar luratamampi parlatamampi yatichaskakïta ukhajja, Jehová Diosajj bendisïtamwa.

19. ¿Kunatsa Jehová Diosajj jumar sum uñjaskatapat jan payachasiñamäki?

19 Wawanakamajj kun lurañsay amtapjjchinejja, Jehová Diosajj jumar munasiskakïtamwa. Cheqas Diosajja, jupar munasitamatwa jumar munastamjja. Wawanakamar sapaki uywasksta, jan ukajj esposomajj jan cristianökchi ukhajj ak amtañamawa: Jehová Diosajj jumar jarkʼaqaña, wawanakamatakis mä awkjamäñwa arsuwayi (Sal. 68:5). Wawanakamajj Diosar servipjjaniti janicha uk janiw jumajj amtkasmati. Ukampis Jehová Diosan yanaptʼapar confiyaskakïta, qhawqtï lurirjamäkta uk luraskakïta ukhajja, jupajj wali sumwa uñjätam.

CANCIÓN 134 Diosajj awk taykaruw wawanak confiyi

a Aka yatichäwinjja, kunsa cristiana taykanakajj Timoteon Eunice taykapat yateqasipjjaspa, ukat kunjamsa wawanakapar Jehová Diosar uñtʼapjjañapatakisa, munasipjjañapatakis yanaptʼapjjaspa ukwa yatjjataskañäni.

b Yaqhep sutinakajj cambiasiwayiwa.

c Jukʼamp yatiñatakejja, ¡Wiñayatakiw kusisit jakasisma! sat libron 50 yatichäwip liytʼäta, ukatjja “Familiana ukat sapa mayni Bibliat yatxatañataki yanapanaka” siski ukwa Yatiyañataki 15 de agosto 2011, páginas 6, 7 ukan liytʼäta.