1-2. (a) Yunike ne en ng’a, to gin pek mage ma noromogo ka nopuonjo wuode mondo obed Jakristo? (b) Ler ane picha manie nyim gaset.

 KATA obedo ni Muma ok nyiswa kaka weche nobedo chieng’ ma nobatis Timotheo, pod wanyalo temo paro kaka Yunike min-gi ne mor chieng’no. (Nge. 23:25) Tem ane paro kaka omor sama Timotheo odonjo e pi, ma samoro gikne e nungone. Yunike bwonjo ka Lois da Timotheo uchung’ bute kokwake. Yunike gamo muya sama inyumo Timotheo e pi. Sama Timotheo wuok e pi, min-gi mor, ma koro pi wang’e e ma chuer. Ong’eyo ni osekedo matek mi opuonjo wuode hero Jehova kod Yesu Kristo. Gin pek mage ma Yunike nokaloe sama nokonyo wuode mondo otim dongruok mi ochop e batiso?

² Timotheo nodongo e ot ma ji ne ok lem e din achiel. Wuon-gi ne en Ja-Grik, to min-gi kod dagi ne gin nyi Jo-Yahudi. (Tich 16:1) Nyalo bedo ni Timotheo ne jahigni apar gi wiye ka ne min-gi gi dagi obedo Jokristo. Kata kamano, wuon-gi to ne ok obedo Jakristo. Timotheo ne dhi luwo ng’a? Nosebedo ng’ama duong’ ma ne nyalo timo yierone owuon. Dibed ni nodhi luwo din mar wuon-gi, koso nodhi makore gi chike Jo-Yahudi ma nosebed kipuonje a e tinne? Koso dibed ni nodhi rwako din manyien mar Jokristo?

3. Ka luwore gi Ngeche 1:8, 9, ere kaka Jehova nenoga kinda ma mine ma Jokristo timo sama gipuonjo nyithindgi mondo gibed osiepene?

³ Mine ma Jokristo oheroga joutegi ahinya, kendo gima duong’ ma gigomboga en konyo nyithindgi mondo obed gi  winjruok machiegni gi Jehova. Nyasachwa morga ahinya gi kinda ma gitimo. (Som Ngeche 1:8, 9.) Jehova osekonyo mine mang’eny ma Jokristo mondo gipuonj nyithindgi hero adiera.

4. Gin pek mage ma mine ma Jokristo romogago e kindewagi?

⁴ Kinde mang’eny, thoth mine parorega ka be nyithindgi biro yiero tiyo ne Jehova kaka Timotheo notimo. Jonyuol ong’eyo maber kaka piny Satanni thung’oga nyithindgi gi weche mang’eny. (1 Pet. 5:8) E wi mano, mine mang’eny ma Jokristo puonjo nyithindgi kendgi nikech gionge chwo, kata samoro nikech chwogi ok gin Joneno mag Jehova. Kuom ranyisi, nyaminwa moro miluongo ni Christine * wacho kama: “Jaoda ne en wuoro maber. Kata kamano, ne ok odwar ni nyithindwa obed Joneno mag Jehova. Kuom higni mang’eny, naywakga ka aparora ka be nyithinda biro tiyo ne Jehova.”

5. En ang’o ma wabiro nono e sulani?

⁵ Ka in miyo ma Jakristo, in bende inyalo puonjo nyithindi ma giher Jehova, mana kaka Yunike notimo. E sulani, wabiro nono kaka inyalo luwo ranyisi mar Yunike sama ipuonjo nyithindi kokalo kuom weche miwacho kod gik mitimo. Bende, wabiro neno kaka Jehova nyalo konyi.

6. Ka luwore gi 2 Timotheo 3:14, 15, ere kaka Timotheo nobedo Jakristo?

⁶ Ka ne Timotheo pod en wuoyi matin, min-gi notemo matek mondo opuonje Wach Nyasaye, ma Jo-Yahudi ne luongo ni “ndiko maler.” En adier ni min Timotheo ne ok ong’eyo Yesu. Kata kamano, gik ma nopuonjo Timotheo e Ndiko bang’e nokonyo Timotheo ng’eyo gik ma ne dwarore mondo ng’ato obed Jakristo. To be Timotheo ne dhi yie bedo Jakristo? Ka koro Timotheo ne en rawera, ne en gi ratiro mar yiero owuon ka be nodhi bedo Jakristo. Onge kiawa ni kinda ma Yunike notimo e konyo Timotheo keto yie kuom Yesu nomiyo Timotheo orwako adiera. (Som 2 Timotheo 3:14, 15.) Nyaka bed ni Yunike ne mor ahinya ni noloyo pek ma noromogogo, mi opuonjo wuode e wi Jehova. Kuom adier, Yunike nodak ka luwore gi nyinge ma tiende en “locho.”

7. Ere kaka Yunike ne nyalo konyo wuode mondo otim yiero maber bang’ batiso?

⁷ Kata obedo ni Timotheo nosekawo okang’ maduong’ mar batiso, Yunike pod ne nigi parruok moko. Wuode ne dhi tiyo nade gi ngimane? Dibed ni nodhi mako osiep gi joma richo? Dibed ni nodhi yie dhi e skunde ma ne ni Athens ma nijiwoe puonj mag dhano? Dibed ni nodhi tiyo gi tekone kod thuolone duto e manyo mwandu? Yunike ne ok nyal timo ne Timotheo yiero, kata kamano, nonyalo konye mondo otim yiero maber. E yo mane? Nonyalo dhi nyime puonjo wuode mondo omed hero Jehova kod Yesu Kristo. Jonyuol mathoth yudoga pek sama gipuonjo nyithindgi hero Jehova, bed ni gin e ot ma jonyuol duto gin Joneno kata ma janyuol achiel e Janeno. Ok yotga puonjo nyathi ma her adiera koa e chunye. En ang’o ma jonyuol nyalo puonjore kuom ranyisi mar Yunike?

8. Ere kaka miyo ma Jakristo nyalo konyo jaode puonjo nyithindgi weche Nyasaye?

⁸ Puonjri Muma gi nyithindi. Ka po ni jaodi en Janeno, Jehova dwaro ni isire sama  opuonjo nyithindu weche Nyasaye. Achiel kuom yore minyalo timogo kamano en riwo lwedo chenrou mar lamo mar joot. Wuo maber e wi chenrono, kendo inon yore minyalo miyogo lamou mar joot obed ma morou uduto. Samoro inyalo kata konyo jaodi chano gik munyalo timo e lamo mar joot.E wi mano, ka po ni moko kuom nyithindu nyalo puonjore Muma ka gitiyo gi bug Inyalo Dak gi Mor Nyaka Chieng’!, inyalo manyo yore minyalo konyogo jaodi puonjo nyithindugo.

9. Ere kama miyo ma Jakristo ma jaode ok ni e adiera nyalo yudoe paro ma nyalo konye puonjo nyithinde weche Nyasaye?

⁹ Nitie mine moko ma nyaka puonjre Muma gi nyithindgi nikech samoro gin jonyuol man kendgi, kata chwogi ok ni e adiera. Ka po ni in e chal kaka mago, kik ibed gi parruok ahinya. Jehova biro konyi. Ti gi gige puonjo mosemiyowa kokalo kuom riwruokne sama ipuonjori gi nyithindi. Bende, inyalo wuoyo gi jonyuol moko molony mondo gikonyi gi paro e wi kaka inyalo tiyo gi gige puonjogo e lamou mar joot. * (Nge. 11:14) Jehova nyalo konyi ng’eyo kaka inyalo wuoyo maber gi nyithindi. Omiyo, kwaye mondo okonyi iti gi rieko mondo ing’e gik manie pach nyithindi kod chunygi. (Nge. 20:5) Samoro, penjo apenja nyathini penjo kaka, ‘En pek mane maduong’ miromogago e skul?’ nyalo miyo ugo kode mbaka malach.

10. Gin yore mage mamoko minyalo konyogo nyithindi mondo gipuonjre e wi Jehova?

¹⁰ Los thuolo mag puonjo nyithindi e wi Jehova. Wuo kuom Jehova kod gik mabeyo mang’eny mosetimoni. (Rap. 6:6, 7; Isa. 63:7) Mani dwarore ahinya, to moloyo ka po ni weche tek e ot, ma ok dipuonj nyithindi ka in thuolo. Christine ma ne wasewuoyo kuome motelo wacho kama: “Yudo thuolo mag wuoyo gi nyithinda e wi Jehova ne ok yot ahinya. Kuom mano, natiyoga gi thuolo moro amora ma noyudore. Nitie sama ne anyalo dhi bayo kodgi kata dhi kwang’o yie moro matin e dho wath mondo wawuo e wi Jehova kod chuechne mabeyo miwuoro. Ka ne nyithinda oseng’eyo somo, najiwogi mondo gichak puonjore Muma gin giwegi.” Tem matek mondo iwachga weche mabeyo e wi riwruok mar oganda Jehova kod e wi Jokristo weteni. Kik iwuo marach e wi jodong-kanyakla. Gik miwacho e wi jodongo e ma biro miyo sama nyithindi nigi chandruok moro, to gidhi ir jodongo kata ooyo.

11. Ka luwore gi Jakobo 3:18, ang’o momiyo ber jiwo kuwe e ot?

¹¹ Jiw kuwe e odi. Kinde duto, nyis ni ihero jaodi kod nyithindi. Wuo kuom jaodi e yo mang’won, e yor luor, kendo ikony nyithindi bende otim kamano. Kitimo kamano, imiyo odu bedo gi kuwe, kendo mano nyalo miyou thuolo mar wuoyo e wi Jehova. (Som Jakobo 3:18.) Ne ane ranyisi mar Jozsef ma sani en painia makende e piny Romania. E kinde ma ne pod otin, wuon-gi ne ok dwar ni en kaachiel gi min-gi kod nyithindgi mamoko giti ne Jehova. Jozsef wacho kama: “Minwa ne temoga matek mondo kuwe obed e odwa. Kaka wuonwa ne medo bedo mager, e kaka minwa ne medo bedo mang’won. Ka ne minwa ofwenyo ni ne ok yotnwa winjo wuonwa kendo miye luor, nojawuoyoga kodwa e wi ndiko mar Jo-Efeso 6:1-3. Kae to, nojawuoyo  kodwa e wi kido mabeyo ma wuonwa ne nigo, kendo konyowa ng’eyo gimomiyo nonego waher wuonwa. Timo kamano ne miyo kuwe bedo e odwa.”

12. Ka luwore gi 2 Timotheo 1:5, ere kaka ranyisi mar Yunike nokonyo Timotheo?

¹² Som 2 Timotheo 1:5. Yunike noketo ne Timotheo ranyisi maber. Nyaka bed ni nosepuonjo Timotheo ni yie madier nyaka nyis gi tim. (Jak. 2:26) Timotheo ne nyalo neno ni hera ma min-gi noherogo Jehova ne chwalo min-gi mondo otim gik mabeyo. Timotheo noneno owuon kaka tiyo ne Jehova ne miyo min-gi bedo mamor. Ere kaka ranyisi mar Yunike nokonyo Timotheo? Mana kaka jaote Paulo nowacho, Timotheo ne nigi yie kaka mar min-gi. Yie ma Timotheo ne nigo ne ok opore apoya. Noseneno ranyisi ma min-gi noketo, kendo nodwaro luwo yie mar min-gi. E yo ma chalo kamano, mine mang’eny e kindegi, oseywayo joutegi e adiera ‘ma ok giyalonegi wach.’ (1 Pet. 3:1, 2) In bende inyalo timo kamano. E yo mane?

13. Ang’o momiyo dwarore ni miyo ma Jakristo oket winjruokne gi Jehova e mobed gima duong’ e ngimane?

¹³ Ket winjruokni gi Jehova e mobed gima duong’ e ngimani. (Rap. 6:5, 6) Mana kaka mine mang’eny, in bende nyaka bed ni isetuonori gik mathoth mondo irit nyithindi e yo maber, kuom ranyisi, samoro isetuonori thuolo, pesa, kod nindo. Kata kamano, kik ibed modich ahinya gi gigo ma chop kama ijwang’o winjruok ma in-go gi Jehova. Losga thuolo mar lemo kar kendi, mar puonjruok Muma, kod mar dhi e chokruoge mag kanyakla ma ok ibari. Kitimo kamano, ibiro tego winjruokni gi Jehova, kendo ibiro keto ranyisi maber ne joodi kod jomamoko.

14-15. Ang’o mipuonjori kuom ranyisi mar Leanne, Maria, kod João?

¹⁴ Wanon ane ranyisi mag rowere moko ma nopuonjore hero Jehova kendo gene mana kokalo kuom rango ranyisi mar minegi. Nyar Christine miluongo ni Leanne wacho kama: “Ne ok wanyalga puonjore Muma ka wuonwa ne nitie e ot. Kata kamano, minwa ne ok barega ne chokruoge mag kanyakla. Ranyisi maber ma noketo kod yiene motegno nokonyowa mondo wan be wabed gi yie kata obedo ni ne ok wayudga thuolo moromo mar puonjore Muma. Ne wafwenyo ni Joneno mag Jehova e ma puonjo adiera kata ka ne pok wachako dhi e chokruoge.”

¹⁵ Ranyisi machielo en mar nyaminwa moro miluongo ni Maria. Wuon-gi ne jakumogi sama ne gidhi e chokruok. Maria wacho kama: “Minwa en achiel kuom nyimine ma ang’eyo ma jochir ahinya. Ka ne pod atin, nitie gik ma natimoga atima nikech naluoro gik ma ji ne nyalo wacho kuoma. Kata kamano, chir ma minwa ne nigo kod kaka noketo winjruokne gi Jehova e mobed gima duong’ e ngimane e ma nokonya weyo luoro dhano.” Ne ane ranyisi mar João bende. Wuon-gi ne ok oyienegi wuoyo e wi Jehova ka gin e ot. Owacho kama: “Minwa noyie weyo timo gimoro amora ma ne ok mor wuonwa. Kata kamano, lamo Jehova to ne ok oweyo. Anyalo wacho ni kindaneno e ma nokonya moloyo.”

16. Ranyisi maber ma mine ma Jokristo keto mulo jomamoko nade?

¹⁶ Un mine, keturu e paro ni ranyisi maber muketo nyalo jiwo jomamoko. E yo mane? Ne ane kaka ranyisi mar Yunike nomulo  ngima Paulo. Paulo nofwenyo ni yie motegno ma Timotheo ne nigo ‘ne okwongo obedo kuom Yunike min-gi.’ (2 Tim. 1:5) Paulo nokwongo neno yie mar Yunike e kinde mage? Nyalo bedo ni ne en kinde ma nokwongo romo gi Lois kod Yunike e wuodhe mokwongo kaka jamisonari ka en Lustra, kendo samoro en e ma nokonyogi mondo gibed Jokristo. (Tich 14:4-18) Parie wachni: Ka ne Paulo ondiko ne Timotheo barua higni 15 kama bang’e, pod nonyalo paro yie ma Yunike ne nigo kod ranyisi maber ma noketo. Nenore maler ni ranyisi ma noketo nojiwo Paulo kaachiel gi Jokristo mamoko ma nodak e ndalono. Ka po ni in miyo ma en janyuol achiel, kendo itemo matek mondo ikony nyithindi oher Jehova, kata, ka po ni jaodi ok en Janeno, bed gadier ni ranyisi maber miketo jiwo nyithindi kod Jokristo weteni bende.

17. Ang’o monego itim kifwenyo ni nyathini ok dew kinda mitimo mondo ikonye ng’eyo Jehova?

¹⁷ To nade ka nyathini ok dew kinda mitimo mondo ikonye hero Jehova? Par ni tiego nyathi en gima kawoga kinde. Mana kaka onyis e picha, sama wachwoyo kodhi e lowo, samoro wanyalo penjore ka be obiro dongo mi onyag olemo. Kata obedo ni ok inyal chiko kaka kodhino biro dongo, pod ibiro dhi nyime olone pi mondo okonye dongo maber. (Mar. 4:26-29) E yo ma chalo kamano, kaka miyo, samoro in  bende inyalo parori ka be ichopo e chuny nyithindi sama ipuonjogi weche Nyasaye. En adier ni ok inyal chuno nyithindi mondo otim yiero midwaro. Kata kamano, kitimo duto minyalo mondo ipuonjgi, mano biro miyogi thuolo maber mar hero Jehova.​—Nge. 22:6.

18. Ere kaka Jehova nyalo konyo nyithindi mondo gibed osiepene?

¹⁸ Chakre kinde ma nindiko Muma, Jehova osekonyo rowere mang’eny mondo obed osiepene. (Zab. 22:9, 10) Onyalo konyo nyithindi bende mondo gihere, ka mano e gombogi. (1 Kor. 3:6, 7) Kata ka po ni samoro nyithindi ok bi tiyo ne Jehova gi chunygi duto, Jehova to pod biro keto wang’e kuomgi. (Zab. 11:4) Ka bang’e ginyiso kata mana e yo matin ni ‘chunygi ni kare,’ Jehova biro konyogi mondo gibed osiepene. (Tich 13:48; 2 We. 16:9) Onyalo konyi ng’eyo gik monego iwach ne nyithindi e sa mowinjore. (Nge. 15:23) Kata, onyalo tiyo gi owadwa kata nyaminwa moro e kanyakla mondo okonygi tiyo ne Jehova. Kata ka nyithindo osebedo joma dongo, Jehova nyalo miyo gipar gik ma nipuonjogi ka ne pod gitindo. (Joh. 14:26) Ka idhi nyime puonjo nyithindi kokalo kuom weche miwacho kod gik mitimo, Jehova biro guedhi.

19. Ang’o ma nyalo miyo ibed gadier ni Jehova mor kodi?

¹⁹ Hera ma Jehova oherigo ok otenore kuom yiero ma nyithindi nyalo timo. Oheri nikech in be ihere. Ka in janyuol achiel, Jehova singo ni obiro bedo Wuon nyithindi kendo Jal ma riti. (Zab. 68:5) Ok inyal chiko ka be nyithindi biro timo yiero mabeyo kata maricho. Kata kamano, ka idhi nyime geno Jehova mondo okonyi kendo itimo duto minyalo, obiro bedo mamor kodi.