Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

ISIFUNDO 17

Bomama, Fundani Esibonelweni SikaYunisi

Bomama, Fundani Esibonelweni SikaYunisi

‘Ungadeli imfundiso kanyoko. Izakuba ngumqhele omuhle ekhanda lakho lomgaxo wokucecisa intamo yakho.’—ZAGA. 1:8, 9.

INGOMA 137 Abesifazane Abathembekileyo

ESIZAKUFUNDA *

Unina kaThimothi uYunisi logogo wakhe uLoyisi bayathokoza kakhulu ngesikhathi bembona ebhabhathizwa esiba ngumKhristu (Khangela indima 1)

1-2. (a) Wayengubani uYunisi futhi yibuphi ubunzima ayelabo ngesikhathi efundisa umntanakhe ngoJehova? (b) Kwenzakalani emfanekisweni ongaphandle?

 LANXA iBhayibhili lingasitsheli ngokubhabhathizwa kukaThimothi, akuthandabuzwa ukuthi unina uYunisi wayethokoza ngalelolanga. (Zaga. 23:25) Akumbone ngelihlo lengqondo, amehlo akhe ehlengezela inyembezi ebona umntanakhe uThimothi emi emanzini afika ekhalweni. Uyabobotheka ngapha egonwe ngugogo kaThimothi uLoyisi. UYunisi wehlisa iphika ngesikhathi uThimothi ecwiliswa emanzini. Amanzi athi khapha lapho uThimothi ephuma kuwo ebobotheka njalo ezikaYunisi zisehla zodwa. Lanxa bekunzima uYunisi uphumelele ukuthi afundise indodana yakhe ukuthi ithande uJehova kanye loJesu Khristu. Yibuphi ubunzima ahlangana labo ngesikhathi efundisa uThimothi ngoJehova?

2 Abazali bakaThimothi babekholwa izinto ezitshiyeneyo. Uyise wayengumGrikhi ikanti unina logogo babengamaJuda. (ImiSeb. 16:1) Kukhanya angani uThimothi wayengosakhulayo ngesikhathi uYunisi loLoyisi besiba ngamaKhristu. Kodwa uyise yena kazange abe ngumKhristu. UThimothi wayezalandela bani? Kungenzeka ukuthi wayesekhule okokuthi angazikhethela. Wayezalandela uyise ongasomKhristu yini? Wayezaqhubeka elandela amasiko esiJuda ayewafunde kusukela emncane yini kumbe wayezakhetha ukuba ngumKhristu?

3. Ngokwalokho okutshiwo kuZaga 1:8, 9, uJehova uwubona njani umsebenzi owenziwa ngomama ukuze bancede abantwababo babe ngabangane bakhe?

3 Omama abangamaKhristu labo bayazithanda izimuli zabo. Abakufuna kakhulu yikuthi abantwababo babe ngabangane bakaJehova abaseduze. UNkulunkulu wethu uyakuqakathekisa konke abakwenzayo. (Bala iZaga 1:8, 9.) UJehova usencedise omama abanengi ukuthi bafundise abantwababo iqiniso.

4. Yibuphi ubunzima omama abahlangana labo lamuhla?

4 Kujayelekile ukuthi umama azibuze ukuthi abantwabakhe bazakhonza uJehova yini njengoThimothi. Abazali bayakwazi ukuthi umhlaba kaSathane ubacindezela njani abantwababo. (1 Phet. 5:8) Kanti njalo omama abanengi bahlangana lobunzima bokukhulisa abantwababo bebodwa kumbe belabomkabo abangamkhonziyo uJehova. Ngokwesibonelo, udade okuthiwa nguChristine * uthi: “Umkami wayebathanda abantwabethu futhi eyinakekela kuhle imuli kodwa wayengafuni ngitsho lakancane ukuthi babe ngoFakazi bakaJehova. Ngakhala okweminyaka eminengi ngizibuza ukuthi kambe abantwabami bazafa bamkhonza uJehova yini.”

5. Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

5 Nxa ungumama ongumKhristu ungaphumelela njengoYunisi. Esihlokweni lesi sizaxoxa ngokuthi ungamlingisela njani ekufundiseni abantwabakho ngalokho okutshoyo lokwenzayo. Sizabona lokuthi uJehova uzakuncedisa njani.

FUNDISA ABANTWABAKHO NGALOKHO OKUTSHOYO

6. Ngokwalokho okutshiwo ku-2 Thimothi 3:14, 15, kuyini okwanceda uThimothi ukuthi abe ngumKhristu?

6 UYunisi wafundisa uThimothi “imibhalo engcwele” esesemncane ngendlela amaJuda ayeyizwisisa ngayo ngalesosikhathi. Wayelolwazi oluncane ngoba wayengazi lutho ngoJesu Khristu. Lanxa kunjalo lokho uThimothi akufunda eMibhalweni esesemncane kwakungamnceda ukuthi abe ngumKhristu. Kodwa yikho akwenzayo yini? Njengoba wayesekhulakhulile wayelelungelo lokuzikhethela ukuthi wayezakuba ngumKhristu yini loba hatshi. Akuthandabuzwa ukuthi unina ‘wamncedisa ukuthi akholwe’ iqiniso elimayelana loJesu. (Bala u-2 Thimothi 3:14, 15.) Kumele ukuthi uYunisi wathokoza ngoba lanxa kwakunzima waphumelela ukufundisa umntanakhe ngoJehova. Ibizo likaYunisi lithethwe ebaleni elithi “ukunqoba” futhi lokhu yikho kanye akwenzayo.

7. UYunisi wayengayincedisa njani indodana yakhe ukuthi ithuthuke ngemva kokubhabhathizwa?

7 Ukubhabhathizwa kwakuyinto eqakathekileyo uThimothi ayenzayo empilweni yakhe, kodwa uYunisi wayekhathazekile ngokuthi indodana yakhe yayizakwenzani ngemva kwalokho. UThimothi wayezakhetha ukwenzani empilweni? Wayengasoze acine esiba labangane abazamphambanisa yini? Wayezakuyafunda e-Athene yini abesethatheka ngezimfundiso zamanga ezazifundiswa lapho? Wayezadlalisa isikhathi lamandla lobutsha bakhe edinga inotho yini? UYunisi wayengeke akhethele uThimothi okokwenza kodwa wayengamncedisa. Wayengamncedisa njani? Wayengaqhubeka esebenza nzima emfundisa ukuthi amthande kakhulu uJehova lokuthi atshengise ukuthi uyambonga yena leNdodana yakhe. Abazali abalabomkabo abangakhonzi uJehova ayisibo bodwa abathwala nzima ukufundisa abantwababo. Lanxa abazali bonke bekhonza uJehova kungaba nzima ukuthi bafundise abantwababo baze babe ngoFakazi. Bangafundani kuYunisi?

8. Umama angamncedisa njani umkakhe ongumKhristu ukuthi bafundise abantwababo ngoJehova?

8 Fundisa abantwabakho iBhayibhili. UJehova ukhangelele ukuthi lina bodadewethu elilabomkenu abakhonza uJehova libancedise ukufundisa abantwabenu. Okunye elingakwenza yikuhlala lisekela uhlelo lokuKhonza Kwemuli. Khulumani kuhle ngalo njalo licabange ngokuthi lingenzani ukuze ukukhonza kwenu kwemuli kube mnandi. Lingancedisa omkenu ukuhlela elingakwenza ndawonye labantwabenu ngesikhathi sokuKhonza Kwemuli. Kanti njalo lingabancedisa ukufundisa abantwabenu lisebenzisa ibhuku elithi Ungathokoza Kuze Kube Nini Lanini! nxa sebekhulile okokuthi sebengalifunda.

9. Umama olomkakhe ongasoFakazi angaluthola ngaphi uncedo lokufundisa abantwabakhe ngoJehova?

9 Omama abakhulisa abantwababo bebodwa kumbe abalabomkabo abangakhonzi uJehova kumele bakhokhele ekufundiseni abantwababo iBhayibhili. Nxa usesimeni lesi ungakhathazeki kakhulu. UJehova uzakuncedisa. Sebenzisa amabhuku lamavidiyo esiwanikwa yinhlanganiso ukuze ufundise abantwabakho. Ungabuza labanye abazali asebelolwazi lokufundisa abantwababo ukuthi ungazisebenzisa njani izinto lezi ekukhonzeni kwenu kwemuli. * (Zaga. 11:14) UJehova angakuncedisa lokuthi wenelise ukuxoxa labantwabakho. Mcele ukuthi akuncedise wenelise ukubabuza imibuzo ezakwenza ukwazi ukuthi bacabangani lokuthi kuyini okusezinhliziyweni zabo. (Zaga. 20:5) Ukuqala ngombuzo olula onjengothi ‘Yibuphi ubunzima ohlangana labo esikolo?,’ kungenza ucine usazi okunengi ngabo.

10. Kuyini okunye ongakwenza ukuze uncede abantwabakho bafunde ngoJehova?

10 Dinga amathuba okufundisa abantwabakho ngoJehova. Xoxela abantwabakho ngoJehova langezinto ezinhle akwenzele zona. (Dute. 6:6, 7; Isaya. 63:7) Lokhu kuqakathekile ikakhulu nxa ungatholi isikhathi sokuhlala ufunda labantwabakho ngekhaya. UChristine esike sakhuluma ngaye uthi: “Kwakunzima ukuthola isikhathi sokufundisa abantwabami ngoJehova yikho ngangisebenzisa loba yiliphi ithuba engangilithola. Sasike sisuke ngekhaya sizibhodabhodele nje kumbe sigade isikepe sixoxe ngezinto uJehova azidalileyo langezinye izinto eziphathelane lokukhonza. Kwathi abantwabami sebekhulile ngabakhuthaza ukuthi bazifundele iBhayibhili bebodwa.” Okunye ongakwenza yikukhuluma kuhle ngenhlanganiso kaJehova kanye labafowethu labodadewethu. Ungakhulumi kubi ngabadala bebandla. Phela izinto ozitshoyo ngabo yizo ezingenza ukuthi abantwabakho baye kubo nxa bedinga uncedo kumbe bangabathembi.

11. Ngokwalokho okutshiwo kuJakhobe 3:18, kungani kuqakathekile ukuthi senze kube lokuthula ngekhaya?

11 Yenza kube lokuthula ngekhaya. Hlala utshengisa ukuthi uyamthanda umkakho kanye labantwabakho. Izinto ozikhulumayo ngomkakho kumele zitshengise ukuthi uyamhlonipha futhi kumele ufundise abantwabakho ukuthi labo benze njalo. Lokhu kuzakwenza kube lokuthula ngekhaya besekusiba lula ukuthi ufundise abantwabakho ngoJehova. (Bala uJakhobe 3:18.) Ake sixoxe ngoJozsef oliphayona eliqakathekileyo eRomania. Esakhula uyise wayesenza kube nzima ukuthi yena lonina labanye abantwana bakhonze uJehova. UJozsef uthi: “Umama wayesenza konke akwenelisayo ukuthi kube lokuthula ngekhaya. Loba nini nxa ubaba wayevuka ngolaka, umama wayephendula ngomusa. Wayesithi angananzelela ukuthi sithwala nzima ukuhlonipha ubaba lokumlalela, axoxe lathi esebenzisa u-Efesu 6:1-3. Ngemva kwalokho wayesikhumbuza ngobuntu obuhle bukababa kanye lokuthi kungani kumele simqakathekise. Lokhu kwakuhlala kusenza ukuthi kube lokuthula ngekhaya.”

FUNDISA ABANTWABAKHO NGOKWENZAYO

12. Ngokwalokho okutshiwo ku-2 Thimothi 1:5, okwenziwa nguYunisi kwamnceda njani uThimothi?

12 Bala u-2 Thimothi 1:5. UYunisi wayeyisibonelo esihle uThimothi ayengasilingisela. Kumele ukuthi wamfundisa ukuthi ukholo lweqiniso lukhanya ngezenzo. (Jak. 2:26) Akuthandabuzwa ukuthi uThimothi wazibonela ukuthi konke unina ayekwenza wayekwenza ngenxa yokuthi uyamthanda uJehova. UThimothi wayebona ukuthi ukukhonza uJehova kwakusenza unina athokoze. Okwakusenziwa nguYunisi kwamnceda njani uThimothi? Umphostoli uPhawuli wathi uThimothi wayelokholo olunjengolukanina. Akuzange kuzenzakalele ukuthi uThimothi abe lokholo olunje. UThimothi wayekubona lokho okwakusenziwa ngunina futhi wakulingisela. Lalamuhla omama abanengi bancede imuli zabo ukuthi zikhonze uJehova “kungelalizwi elikhulunyiweyo.” (1 Phet. 3:1, 2) Lawe ungakwenza lokhu. Kodwa ungakwenza njani?

13. Kungani kumele umama aqakathekise ubungane bakhe loJehova ukwedlula loba yini?

13 Qakathekisa ubungane bakho loJehova ukwedlula loba yini. (Dute. 6:5, 6) Zinengi izinto ozenzayo njengabomama abanengi. Usebenzisa isikhathi sakho, imali yakho, uzincitshe ubuthongo njalo udele lezinye izinto ukuze unakekele abantwabakho. Kodwa akumelanga uze uswele isikhathi sokuqinisa ubungane bakho loJehova. Woba leqiniso lokuthi uhlala uthola isikhathi sokuthandaza uwedwa, esokutaditsha iBhayibhili uwedwa kanye lesokungena imihlangano yebandla. Nxa ungenza njalo, uzakuba lokholo oluqinileyo futhi uzakuba yisibonelo esihle emulini yakho lakwabanye.

14-15. Sifundani kuLeanne, uMaria loJoão?

14 Ake sixoxe ngabanye abasakhulayo abafunda ukuthanda uJehova kanye lokumthemba ngokubona okwakusenziwa ngonina. Indodakazi kaChristine okuthiwa nguLeanne ithi: “Kwakunzima ukufunda iBhayibhili nxa ubaba ekhona. Kodwa umama wayeyingena yonke imihlangano yebandla. Lanxa kwakukulutshwana esasikwazi ngeBhayibhili, ayekwenza kwasinceda saba lokholo oluqinileyo. Sasikwazi ukuthi oFakazi bakaJehova bafundisa iqiniso lanxa sasingakaze siye emihlanganweni yabo.”

15 UMaria oloyise owayebajezisa nxa bengangena imihlangano yebandla uthi: “Umama ngumuntu olesibindi sibili. Ngisesengumntwana ngangisala ukwenza ezinye izinto ngenxa yokuthi ngangisesaba ukuthi abanye bazakuthini. Kodwa ukubona indlela umama ayezimisele ngayo ukwenza intando kaJehova kanye lesibindi ayelaso kwangenza ngacina ngingasabesabi abantu.” UJoão oloyise owayengabavumeli ukuthi baxoxe ngoJehova ngekhaya, uthi: “Okwangithinta kakhulu yikuthi umama wayezimisele ukudela loba yini ukuze athokozise ubaba ngaphandle kobungane bakhe loJehova.”

16. Okwenziwa ngomama kungabanceda njani abanye?

16 Bomama, lingakhohlwa ukuthi elikwenzayo kungabanceda abanye. Kungani sisitsho njalo? Akucabange ukuthi okwenziwa nguYunisi kwamnceda njani umphostoli uPhawuli. Phela wananzelela ukuthi ukholo lukaThimothi olungelakuzenzisa ‘lwaqala lwaba kuYunisi.’ (2 Tim. 1:5) UPhawuli waqalisa nini ukubona ukuthi uYunisi ulokholo? Kumele ukuthi wakunanzelela lokhu esehambweni lwakho lokuqala engumnali. Wathi eseListra wabona uLoyisi loYunisi futhi kungenzakala wabancedisa baba ngamaKhristu. (ImiSeb. 14:4-18) Lanxa kwasekudlule iminyaka engaba ngu-15 ngesikhathi uPhawuli ebhalela uThimothi incwadi, wayelokhu elukhumbula ukholo lukaYunisi futhi wakhuthaza labanye ukuthi balulingisele. Akuthandabuzwa ukuthi ukholo lukaYunisi lwamkhuthaza umphostoli uPhawuli futhi kumele ukuthi lwawakhuthaza lamanye amaKhristu. Nxa ukhulisa abantwana uwedwa kumbe ulomkakho ongasoFakazi, ungathandabuzi ukuthi okwenzayo kuyabakhuthaza futhi kuyabanceda kakhulu abanye.

Kuthatha isikhathi ukuncedisa umntwana ukuthi abe lokholo oluqinileyo. Kodwa ungakhalali! (Khangela indima 17)

17. Kumele wenzeni nxa ubona angani abantwabakho abazimiselanga ukusebenzisa lokho obafundisa khona?

17 Ungenzani nxa umntanakho ekhanya angani kazimiselanga ukukhonza uJehova? Hlala ukhumbula ukuthi ukufundisa umntwana kuthatha isikhathi. Njengoba ubona emfanekisweni, nxa ungahlanyela intanga uyabe uzibuza ukuthi kambe izamila yini icine isiyisihlahla esithela izithelo. Lanxa ungelamandla okusikhulisa, uyaqhubeka usithelela ulethemba lokuthi sizaze sikhule. (Mak. 4:26-29) Ngendlela efananayo lawe njengomama mhlawumbe uyazibuza ukuthi lokho okwenzayo kuyabanceda yini abantwabakho ukuthi bafunde ngoJehova. Awulamandla okukhetha ukuthi abantwabakho bazakwenzani nxa sebekhulile. Kodwa nxa ungaqhubeka usenza konke okusemandleni akho ukuthi ubafundise ngoJehova, uzabanceda ukuthi babe lokholo oluqinileyo.—Zaga. 22:6.

VUMELA UJEHOVA AKUNCEDISE

18. UJehova angabancedisa njani abantwabakho ukuthi babe lokholo oluqinileyo?

18 Kusukela kudala uJehova uncedise abasakhulayo abanengi ukuthi babe ngabangane bakhe. (Hubo. 22:9, 10) Angancedisa labantwabakho ukuthi baqine ekukhonzeni nxa belesifiso sokwenza njalo. (1 Khor. 3:6, 7) Lanxa ngezinye izikhathi bengaphambuka, uJehova kasoze abalahle. (Hubo. 11:4) Nxa bengavele batshengise ukuthi ‘balesifiso’ sokuba ngabangane bakhe uzabamukela. (ImiSeb. 13:48; 2 ImiLan. 16:9) Angakuncedisa ukuthi ukhulume amazwi afaneleyo ngesikhathi esifaneleyo, okuyiwo kanye anganceda abantwabakho. (Zaga. 15:23) Angasebenzisa umfowethu kumbe udadewethu ukuthi ancedise abantwabakho. Kanti njalo nxa abantwabakho sebekhulile, uJehova angabenza bakhumbule izinto owabafundisa zona kudala. (Joh. 14:26) UJehova uzakubusisa nxa ungaqhubeka ufundisa abantwabakho ngalokho okukhulumayo langalokho okwenzayo.

19. Kungani ungaqiniseka ukuthi uJehova uyakuthanda?

19 UJehova uzaqhubeka ekuthanda kungelani lokuthi abantwabakho bakhetha ukumkhonza loba hatshi. Uyakuthanda ngoba lawe uyamthanda. Nxa ukhulisa abantwana uwedwa uJehova ukuthembisa ukuthi uzaba nguYise wabantwabakho loMvikeli wabo. (Hubo. 68:5) Khumbula ukuthi abantwabakho yibo abazazikhethela ukuthi bafuna ukukhonza uJehova loba hatshi. Kodwa nxa ungavuma ukuthi akuncedise futhi lawe wenze konke okusemandleni akho uzamthokozisa.

INGOMA 134 Abantwana Balilifa Elivela KuNkulunkulu

^ Esihlokweni lesi sizabona ukuthi omama abangamaKhristu bangafundani kuYunisi unina kaThimothi lokuthi bangabanceda njani abantwababo ukuthi bamazi njalo bamthande uJehova.

^ Amanye amabizo atshintshiwe.

^ Ngokwesibonelo, khangela isifundo 50 ebhukwini elithi Ungathokoza Kuze Kube Nini Lanini! kanye lesihloko esithi “Ongakwenza Ekukhulekeleni Komkhaya Nasesifundweni Somuntu Siqu” esiku-Nqabayokulinda yesiZulu ka-August 15 2011 ikhasi 6 lo-7.