Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

YACHAI 17

Mamacuna, Eunicepaj ejemplota catichij

Mamacuna, Eunicepaj ejemplota catichij

“Cambaj mama yachachishcatapish ama mana uyasha nichu. Chai shimicunaca sumaj coronata cambaj umapi churachishca shinami canga, sumaj huallcata cungapi aparishca shinami canga” (PROVERBIOS 1:8, 9).

CANTO 137 Diosta cazuj, cꞌuyaj huarmicuna

CAITAMI YACHASHUN a

Timoteopaj mama Eunice, paipaj abuela Loidaca Timoteo Jehová Diosta rijsishpa bautizarijpica cushillami sintiricuncuna. (Párrafo 1-ta ricui).

1, 2. a) ¿Euniceca pitaj carca? b) ¿Eunicepajca Timoteoman Jehová Diosmanta, Jesusmanta yachachinaca imamantataj sinchi cashcanga? (Página 1-pi tiyaj fotota ricui).

 BIBLIAPICA Timoteo ima shina bautizarishcataca mana parlanchu. Pero paipaj mama Euniceca paipaj churi Timoteo bautizarijpica cushillami sintirishcanga (Proverbios 23:25). Caipi yuyashun. Euniceca paipaj churi yacupi bautizarigrijta ricushpaca cushillami can. Paipaj abuelapish Eunicepajman cꞌuchuyashpaca paita ugllashpami contenta can. Paipaj churi Timoteo yacumanta cushilla ñahuihuan llujshijpicarin Euniceca huiqui muyurishpami huacai callarin. Paipajca Timoteota Jehová Diosta cꞌuyachun, Jesucristota cꞌuyachun ayudanaca mana facilchu cashcanga. Paipaj churita bautizarichun ayudangapaj imacunahuan chꞌimbapurashcata ricushun.

2 Timoteopaj yaya mamaca chꞌican religiontami charircacuna. Paipaj yayaca griegomi carca. Cutin paipaj mama, abuelaca judiacunami carca (Hechos 16:1). Tal vez Timoteo ña jatunyajpimi paipaj mama, paipaj abuelaca Jesusta cati callarishcangacuna. Pero paipaj yayaca paipaj religiontaca mana saquircachu. Timoteoca imata decidingapajpish suficiente edadtami charirca. ¿Imatashi rurarca? ¿Paipaj yayapaj religiontachu catirca? ¿Uchillaraj cajpi judiocunapaj costumbrecunata yachachishcatachu catirca? ¿O Jesustachu cati callarirca?

3. Proverbios 1:8, 9-pi nishca shinaca ¿mamacuna huahuacunata Jehová Diospaj amigos cachun ayudajpica Jehová Diosca ima shinataj sintirin?

3 Cunan punllacunapish Diosta sirvij mamacunaca Eunice shinallatajmi familiacunata cꞌuyan. Ashtahuantajca paicunapaj huahuacunatami Jehová Diospaj amigos cachun ayudasha nincuna. Chashna esforzarijpica Jehová Diosca achcatami valoran (Proverbios 1:8, 9-ta liyipai). Jehová Diosca mamacuna paicunapaj huahuacunata paita cꞌuyachun, paita sirvichunmi ayudashca.

4. ¿Cunan punllacunapica mamacunaca ima jarcaicunatataj charincuna?

4 Yaya mamacunaca paicunapaj huahuacuna cai millai mundopaj ruraicunahuan chꞌimbapurana cashcataca allimi yachancuna. Chaimantami maipica mamacunaca “¿ñuca huahuacunaca Timoteo shinachu Jehová Diosta sirvinga?” nishpa tapurincuna. (1 Pedro 5:8). Huaquin mamacunacarin paicunallami huahuacunataca huiñachincuna. Mana cashpaca Diosta mana sirvij cusahuanmi huahuacunataca huiñachincuna. Por ejemplo, pani Christineca: b “Ñuca cusaca alli yaya, cꞌuyajmi carca. Pero huahuacuna Testigocunahuan Diosmanta yachachunca mana munajchu carca. Chaimi ñucaca ‘¿ñuca huahuacunaca shuj punllaca Jehová Diosta sirvingacunachu?’ nishpa maipica huacaj carcani” ninmi.

5. ¿Cai yachaipica imatataj ricushun?

5 Canpish, Diosta sirvij mama cashpaca cambaj huahuacunapish Jehová Diosta cꞌuyachun, paita sirvichunmi Eunice shina ayudai tucungui. Cai yachaipimi Eunicepaj ejemplomanta yachashpa cambaj nishcacunahuan, ruraicunahuan cambaj huahuacunaman ima shina yachachinata ricushun. Shinallataj Jehová Diospish canta ima shinalla ayudanatami ricushun.

CAN NISHCACUNAHUAN CAMBAJ HUAHUACUNATA YACHACHI

6. 2 Timoteo 3:14, 15-pi nishca shinaca ¿Timoteoca ima shinataj Jesusta cati callarirca?

6 Euniceca judiami carca. Callaripica Jesusmantaca mana imata yacharcachu. Shinapish Euniceca Timoteo huachari horasmantami Diospaj Quillcachishcacunataca paiman yachachingapaj esforzarirca. Qꞌuipacarin Timoteoca Jesusta catinata o mana catinata decidingapajca ñami suficiente edadta charirca. Paipaj mama, Dios Quillcachishcacunata yachachishcamantami Timoteoca Jesusta catinata decidirca (2 Timoteo 3:14, 15-ta liyipai). Euniceca Timoteotaca Jehová Diosta rijsichun ayudashpaca cushillami sintirishcanga. Eunicepaj shutica “mishana” nisha ninmi. Paica sinchi cajpipish paipaj churiman Jehová Diosta cꞌuyachun, sirvichun yachachishpami mishaj shina carca.

7. ¿Euniceca paipaj churi Timoteo bautizarishca qꞌuipa Jehová Diosta sirvishpa catichunca ima shinataj ayudashpa catirca?

7 Timoteo bautizarishpaca alli decisiontami agllarca. Pero ¿chai punllamantaca Timoteoca imatashi rurashcanga? ¿Mana alli compañerocunahuanchu amigos tucushcanga? ¿Yachaj tucushcacunapaj yachachishcacunatachu chasquinaman rishcanga? ¿Ashtahuan charij tucungapajllachu tiempota, fuerzasta llujchishcanga? Euniceca Timoteomantaca imata mana decidi tucurcachu. Pero paipaj huahuata ayudashpa catingapajmi esforzarirca. Euniceca Timoteomanca Diosta tucui shunguhuan cꞌuyachun, Jesustapish agradicichunmi yachachishpa catirca. Diosta sirvij yaya mamacunapajca huahuacunata Jehová Diosta sirvichun yachachinaca mana facilchu can. Yayapajlla o mamapajlla huahuacunata Diosta sirvichun yachachinacarin sinchimi can. ¿Imatataj Eunicepaj ejemplomantaca yaya mamacunaca yachai tucuncuna?

8. ¿Diosta sirvij cusa huahuacunaman Jehová Diosmanta yachachishpa catichunca mamaca ima shinataj ayudai tucun?

8 Cambaj huahuacunahuan Bibliata estudiai. Cambaj cusa Jehová Diosta sirvijpicarin paihuanmi huahuacunamanca Diosmanta yachachina cangui. Chaipajca cada semanami familiahuan Bibliamanta yachangapaj apoyana cangui. Tucui familia sumajta yachachunpish imata rurashpami cambaj cusata ayudai tucungui. Cambaj huahuaman Huiñai huiñaita cushilla causai nishca librota yachachina alli cajpica cambaj cusahuanmi cai libromanta yachachi tucungui.

9. ¿Mamacunaca huahuacunaman Diosmanta yachachingapajca ima ayudacunatataj charincuna?

9 Huaquin mamacunaca cusa illajmi can. Cutin shujtajcunapaj cusacunaca Diosta mana sirvincunachu. Chaimantami chai mamacunaca paicunalla huahuacunaman Bibliamanta yachachincuna. Cambaj causaipish chashna cajpica ama sustarichu. Jehová Diosmi canta ayudanga. Canca Dios cushca publicacioncunahuan, videocunahuanmi cambaj huahuacunaman yachachi tucungui. Shinallataj caishuj yaya mamacuna publicacioncunahuan, videocunahuan huahuacunaman ima shina yachachijta tapui c (Proverbios 11:14). Ashtahuancarin cambaj huahuacuna ima shina sintirishcata yachangapaj, paicunahuan alli parlanacungapajpish Jehová Diosta ayudachun mañai (Proverbios 20:5). Por ejemplo, cambaj huahuataca: “¿Escuelapica imataj sinchi ricurin?” nishpa tapui. Chashnami paihuanca alli parlai tucungui.

10. ¿Jehová Diosmanta rijsichunca huahuacunataca ima shinallataj ayudai tucungui?

10 Cambaj huahuacunaman Jehová Diosmanta ima shinalla yachachinata ricui. Jehová Diosmanta, pai cancunapaj imallata rurashcamanta parlai (Deuteronomio 6:6, 7; Isaías 63:7). Huasipi Bibliamanta estudiana sinchi cajpica párrafo 4-pi parlashca pani Christinepi yuyai. Paica: “Huaquin ruraicunamantami ñuca huahuacunaman Jehová Diosmanta parlangapajca mana tanto tiempo tiyarca. Chaimi paicunahuan puricushpa o yacu chaupipi shuj canoapi tucuicuna tandalla cashpaca Jehová Diospaj ruraicunamanta, shujtaj yachanacunamantapish parlaj carcani. Ñuca churicuna ña jatunyajpicarin paicunallataj Bibliata estudiachunmi animarcani” ninmi. Canca Diospaj organizacionmanta, huauqui panicunamantaca allicunatami parlana cangui. Ancianocunamantapish mana huashalla imata ninachu cangui. Can chashna rurajpica huahuacunaca ima ayudata minishtishpaca ancianocunatami ayudata mañangacunalla.

11. Santiago 3:18-pi nishca shinaca ¿huarmica huasi ucupi alaja causai tiyachunca imamantataj ayudana can?

11 Huasipi alaja causai tiyachun ayudai. Cambaj cusaman, cambaj huahuacunaman cꞌuyaita siempre ricuchi. Cusamanta cꞌuyaihuan parlai, respetotapish ricuchi. Huahuacunamanpish chaillatataj rurachun yachachi. Chashna alaja causai tiyajpimi huahuacunapajca Jehová Diosmanta yachanaca mana sinchi canga (Santiago 3:18-ta liyipai). Jozsefmanta yachashun. Paica Rumaniapimi precursor especial can. Pai uchilla cajpica mamatapish, paitapish, paipaj huauquicunatapish Jehová Diosta ama sirvichunmi yayaca jarcarca. Jozsefca: “Ñuca mamaca huasi ucupi alaja causai tiyachunmi tucuita rurarca. Ñuca yaya ashtahuan pꞌiñarijpica paica ashtahuanmi cꞌuyaita ricuchij carca. Ñuca yayata respetana, cazuna sinchi ricurijpica Efesios 6:1 al 3-tami ñucanchijman yachachij carca. Qꞌuipaca yayapaj alli ruraicunatami parlaj carca. Yayata imamanta respetana cashcatapishmi intindichishpa ayudaj carca. Chaicunata rurashpami huasi ucupi ama pꞌiñanacui tiyachun ayudaj carca” ninmi. 

RURAICUNAHUAN HUAHUACUNAMAN YACHACHI

12. 2 Timoteo 1:5-pi nishca shinaca ¿Eunicepaj ejemploca Timoteotaca ima shinataj ayudarca?

12 (2 Timoteo 1:5-ta liyipai). Euniceca Timoteomanmi shuj alli ejemplota curca. Paica “feta charishcataca ruraicunahuanmi ricuchina canchij” nishpami yachachishcanga (Santiago 2:26). Timoteoca paipaj mama Jehová Diosta cꞌuyashcamanta ima ruraicunatapish ruraj cashcatami ricushcanga. Shinallataj Jehová Diosta sirvina cushi causaita cuj cashcatapishmi cuentata cushcanga. ¿Eunicepaj ejemploca Timoteotaca ima shinataj ayudarca? Apóstol Pablo nishca shinaca Timoteoca paipaj mama shinami feta charirca. Paica mamapaj ejemplota ricushpami pai shina casha nirca. Cunan tiempopish achca mamacunaca ruraicunahuan ricuchishpami paipaj familiacunataca Diosta sirvichun ayudashcacuna (1 Pedro 3:1, 2). Canpish chashnallatajmi ayudai tucungui.

13. ¿Imamantataj shuj mamaca Jehová Diospaj amigo canata puntaca mashcana can?

13 Puntaca Jehová Diospaj amigo canata mashcai (Deuteronomio 6:5, 6). Achca mamacuna shinallatajmi canpish huahuacunaman ima minishtishcata cungapaj tucuita rurashcangui. Por ejemplo, cambaj tiempohuan, cullquihuanmi huahuacunataca ayudashcangui. Samarina tiempopipish ayudashpami catishcangui. Shujtaj cosascunatapishmi rurashcangui. Tucui chaicunata rurashpapish Jehová Diospaj amigo canataca mana descuidanachu cangui. Chaipajca canlla Diosta mañanata, Bibliata estudianata, tandanacuiman rinataca ama saquichu. Chashnami familiapajpish, shujtajcunapajpish alli ejemplota ricuchingui.

14, 15. ¿Leannepaj, Mariapaj, Joãopaj ejemplomantaca canca imatataj yachangui?

14 Huaquin jovencunaca paicunapaj mamapaj ejemplota ricushpami Jehová Diosta cꞌuyanata, paipi confianata yachashcacuna. Christinepaj shuj ushushi Leanneca: “Ñuca yaya huasipi cajpica Bibliataca mana yachai tucurcanchijchu. Pero ñuca mamaca tandanacuicunaman rinataca mana saquijchu carca. Bibliamanta mana achcata yachashpapish ñuca mamapaj ejemplota ricushpami ñucanchij feca sinchiyarirca. Tandanacuicunaman manaraj ri callarishpami Bibliamanta verdadta yachacushcata cuentata curcanchij” ninmi.

15 Mariapaj yayaca maipica familia tandanacuiman rijpica castigajmi carca. Mariaca: “Ñuca uchillaraj cashpaca shujtajcuna ima ninatami manchaj carcani. Pero ñuca mamitaca mana manchaj, Jehová Diostapish punta lugarpi churajmi carca. Chaita ricushpami manchanata saquircani” ninmi. Joãopaj yayapish jarcashcamantami familia ucupica Diosmanta mana parlanacujcuna carca. Joãoca: “Ñuca mamitaca ñuca papitota alli tratangapajmi siempre esforzarij carca. Pero ashtahuantajca Jehová Diostami punta lugarpi churaj carca” ninmi.

16. ¿Mamacunapaj alli ejemploca ima shinataj shujtajcunata ayudanga?

16 Cambaj ejemplo shujtajcunata ayudaj cashcata yuyari. ¿Cambaj ejemploca shujtajcunataca ima shinataj ayudai tucun? Eunicepaj ejemplomi apóstol Pablotaca achcata ayudarca. Paica: ‘Eunicemantami Timoteoca mana nij tucushpalla sinchi feta charishcata ricuchirca’ nishpami quillcarca (2 Timoteo 1:5). ¿Apóstol Pabloca ima horataj Eunice feta charishcata punta cutin ricurca? Pabloca huillangapaj punta cutin viajacushpami Loidatapish, Eunicetapish Listrapi quizás rijsishcanga. Chaipimi Jesusta catichun ayudashcanga (Hechos 14:4-18). 15 huatacuna qꞌuipaca Eunice mashna feta charishcata yuyarishpami apóstol Pabloca, ‘Euniceca shuj alli ejemplomi can’ nishpa Timoteoman quillcarca. Jesusta catijcunatapish Eunicepaj ejemplomi sinchiyachishcanga. Chashnallataj canlla huahuacunata huiñachicushpapish, mana cashpaca Diosta mana sirvij cusata charishpapish, cambaj alli ejemplo shujtajcunata sinchiyachinatami yuyarina cangui.

Huahuacuna Diosta sirvichun ayudangapajca tiempomi minishtirin. Chaita ruranataca ama shaicurichu. (Párrafo 17-ta ricui).

17. Can Diospaj Shimita yachachingapaj tucui esfuerzota rurajpipish, ¿cambaj huahua Jehová Diosta mana sirvisha nijpica imatataj rurana cangui?

17 Can Diospaj Shimita yachachingapaj tucui esfuerzota rurajpipish, ¿cambaj huahua Jehová Diosta mana sirvisha nijpica imatataj rurana cangui? Huahuata alli huiñachingapajca tiempomi minishtirin. Página 20-pi tiyaj dibujocunapi ricushca shinaca, canca shuj muyuta tarpushpaca “¿cai muyumantaca granungachu o manachu granunga?” nishpachari tapuringui. Mana yachashpapish huiñachunmi yacuta regashpa, cuidashpa catingui (Marcos 4:26-29). Canpish mama cashcamantami “¿ñuca yachachishcaca ñuca huahuapaj shungumanca chayanchu o manachu chayan?” nishpa tapuringui. Mana yachashpapish cambaj huahuaman Diospaj Shimita yachachishpami tucuita rurangui. Chashna yachachishpa catishcamantami cambaj huahua Diospaj amigo tucuchun ayudangui (Proverbios 22:6).

JEHOVÁ DIOS AYUDANAPI CONFIAI

18. ¿Jehová Diosca ima shinataj huahuacuna paipaj amigo tucuchun ayudai tucun?

18 Ñaupa punllamantami Jehová Diosca jovencunataca paipaj amigo tucuchun ayudashca (Salmo 22:9, 10). Chaimantami cambaj huahuacuna munajpica espiritualmente huiñashpa catichun ayudanga (1 Corintios 3:6, 7). Cambaj huahuacuna Jehová Diosta mana tucui shunguhuan sirvijpipish Jehová Diosca paicunatami ayudashpa catinga (Salmo 11:4). Paicuna ima hora cambianata yuyajpica Jehová Diosca atentomi canga (Hechos 13:48; 2 Crónicas 16:9). Shinallataj Jehová Diosca huahuacuna minishticui horas alli shimicunahuan parlachunmi canta ayudanga (Proverbios 15:23). Mana cashpaca cambaj huahuacunaman cꞌuyaita ricuchichun, ayudachunmi Jehová Diosca maijan huauqui panicunaman yuyaita cunga. Paicuna ña jatunyajpipish Jehová Diosca can imata yachachishcata yuyarichunmi ayudanga (Juan 14:26). Cambaj huahuacunaman ruraicunahuan, nishcacunahuan yachachishpa cati. Chashna catijpica Jehová Diosca cantaca achcatami bendicianga.

19. ¿Mamacuna, Diospaj ñaupajpi alli ricuringapajca imatataj rurana canguichij?

19 Huahuacuna ima decisionta agllajpipish Jehová Diosca canta cꞌuyashpami catinga. Can Diosta cꞌuyashcamantami paipish cantaca cꞌuyan. Huahuacunata canlla huiñachicujpipish o cambaj cusa mana Diosta sirvijpipish Jehová Diosca canta cuidashpami catinga, cambaj huahuacunapajpish shuj yaya shinami canga (Salmo 68:5). Canca cambaj huahuacuna Diosta sirvinata o mana sirvinata decidichunca mana paicunapaj randi agllai tucunguichu. Shinapish Jehová Dios ayudanapi confiashpa cati. Huahuacunaman yachachingapaj tucui esfuerzota rurashpa cati. Chashna catijpica Jehová Diospaj ñaupajpica allimi ricuringui.

CANTO 134 Huahuacunaca Dios cushca regalomi

a Cai yachaipica mamacuna Timoteopaj mama Eunicemanta imata yachai tucushcatami ricushun. Shinallataj paicunapaj huahuacuna Jehová Diosta rijsichun, cꞌuyachun imata ruranatami ricushun.

b Cai yachaipica huaquin shuticunatami cambiashcanchij.

c Ashtahuan yachangapajca Huiñai huiñaita cushilla causai nishca libropi yachai 50-ta ricui. Shinallataj “Ideas para la adoración en familia y el estudio personal” nishca temata La Atalaya del 15 de agosto de 2011, páginas 6 y 7-ta ricui.