مەزمۇنغا ئاتلاپ ئۆتۈش

مۇندەرىجىگە ئاتلاپ ئۆتۈش

17-‏تە‌تقىق ماقالىسى

ئانىلار،‏ ئە‌ۋنىكىدىن ئۆگىنىڭلار!‏

ئانىلار،‏ ئە‌ۋنىكىدىن ئۆگىنىڭلار!‏

‏«ئاناڭنىڭ تە‌لىمىنى تاشلىمىغىن.‏ [ئۇ] سېنىڭ بېشىڭغا تالغان گۈلچە‌مبىرە‌ك،‏ بوينۇ‌ڭغا ئېسىلغان زىبۇ-‏زىننە‌تتۇ‌ر».‏—‏پە‌ند.‏ نە 1:‏8،‏ 9‏.‏

3-‏ناخشا ‏«خۇ‌دا ئۆزى مېھىر-‏مۇ‌ھە‌ببە‌تتۇ‌ر»‏

بۇ ماقالىدە a

تىموتىينىڭ مە‌سىھىي سۈپىتىدە چۆمدۈرۈلۈشتىن ئۆتكە‌نلىكىدىن ئۇ‌نىڭ ئاپىسى ئە‌ۋنىكە ۋە مومىسى لوئىدە چىن يۈرە‌كتىن خۇ‌شال بولىۋاتىدۇ (‏1-‏ئابزاسىغا قاراڭ)‏

1،‏ 2‏.‏ (‏1)‏ ئە‌ۋنىكى كىم ۋە ئانا سۈپىتىدە،‏ ئۇ قانداق قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كە‌لگە‌ن؟‏ (‏2)‏ مۇ‌قاۋىدىكى رە‌سىمنى تە‌سۋىرلە‌پ بېرىڭ.‏

 مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابتا تىموتىينىڭ سۇ‌غا چۆمۈلدۈرۈلۈشتىن ئۆتكە‌نلىكى ھە‌ققىدە ئېيتىلمىغان بولسىمۇ،‏ ئاشۇ كۈنى ئە‌ۋنىكى نېمىلە‌رنى ھېس قىلغانلىقىنى تە‌سە‌ۋۋۇ‌ر قىلىش تە‌س ئە‌مە‌س (‏پە‌ند.‏ نە 23:‏25‏)‏.‏ ئە‌ۋنىكى كۈلۈمسىرە‌پ،‏ خۇ‌شاللىق بىلە‌ن بېلىگىچە سۇ‌غا كىرىپ تۇ‌رغان تىموتىيغا قاراپ،‏ ئۇ‌نىڭدىن قانچىلىك پە‌خىرلە‌نگە‌نلىكىنى تە‌سە‌ۋۋۇ‌ر قىلىڭ.‏ تىموتىينىڭ مومىسى لوئىدىمۇ ئۇ‌نىڭ ئانىسىنى قۇ‌چاقلاپ تۇ‌رىدۇ.‏ تىموتىي سۇ‌غا چۆكۈرۈلگە‌ندە،‏ ئە‌ۋنىكى ھاياجانلىنىپ چوڭقۇ‌ر نە‌پە‌س ئالىدۇ.‏ تىموتىي سۇ‌دىن چىققاندىن كېيىن ئە‌ۋنىكىنىڭ خۇ‌شاللىق كۆز ياشلىرى توختىماي تۆكۈلىدۇ.‏ سە‌ۋە‌بى،‏ ئۇ قىيىنچىلىقلارغا قارىماستىن،‏ تىموتىيغا تە‌لىم-‏تە‌ربىيە بېرىپ،‏ ئۇ‌نىڭ قە‌لبىگە يە‌ھۋا خۇ‌دا ۋە ئە‌يسا مە‌سىھكە بولغان مېھىر-‏مۇ‌ھە‌ببە‌تنى مۇ‌ۋە‌پپە‌قىيە‌تلىك سىڭدۈرگە‌ن ئىدى.‏ ئۇ ئۆز ئوغلىنى تە‌ربىيىلە‌شتە قانداق قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كە‌لگە‌ن؟‏

2 تىموتىينىڭ ئانىسى ۋە مومىسى يە‌ھۇ‌دىي بولغان.‏ دادىسى بولسا،‏ گرېك بولۇ‌پ،‏ يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلمىغان (‏ئە‌لچى.‏ 16:‏1‏)‏.‏ ئە‌ۋنىكى ۋە لوئىدە مە‌سىھ ئە‌گە‌شكۈچىسى بولۇ‌شنى تاللىغاندا،‏ تىموتىي ئۆسمۈر بولغان بولۇ‌شى مۇ‌مكىن.‏ بىراق،‏ دادىسى خۇ‌داغا خىزمە‌ت قىلىشنى تاللىمىغان.‏ ئۇ‌نداقتا،‏ تىموتىي نېمىنى تاللىشى مۇ‌مكىن؟‏ ئۇ بە‌لكىم،‏ شە‌خسىي قارار چىقارغىدە‌ك ياشتا بولغان.‏ ئۇ ئاتىسىنىڭ دىنىنى قوبۇ‌ل قىلارمۇ؟‏ بالىلىق چېغىدىن ئۆگىتىلگە‌ن يە‌ھۇ‌دىيلارنىڭ ئۆرپ-‏ئادە‌تلىرىگە ئە‌مە‌ل قىلارمۇ ياكى ئە‌يسا مە‌سىھنىڭ شاگىرتى بولارمۇ؟‏

3‏.‏ يە‌ھۋا ئانىلارنىڭ ئۆز بالىلىرىنى تە‌ربىيىلە‌ش ئۈچۈن كۆرسە‌تكە‌ن تىرىشچانلىقىغا قانداق قارايدۇ؟‏ (‏پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 1:‏8،‏ 9‏)‏

3 بۈگۈنكى كۈندىكى مە‌سىھ ئە‌گە‌شكۈچىلىرى بولغان ئانىلارمۇ ئۆز ئائىلىسىنى ياخشى كۆرىدۇ.‏ ئۇ‌لار ئۈچۈن ئە‌ڭ مۇ‌ھىم —‏ بالىلىرىنىڭ يە‌ھۋا بىلە‌ن دوستلۇ‌ق مۇ‌ناسىۋە‌ت ئورنىتىشىغا ياردە‌م بېرىشتۇ‌ر.‏ خۇ‌دايىمىز ئانىلارنىڭ تىرىشچانلىقىنى بە‌ك قە‌دىرلە‌يدۇ ‏(‏پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 1:‏8،‏ 9-‏نى ئوقۇ‌ڭ)‏.‏ كۆپلىگە‌ن ئانىلارنىڭ بالىلىرىغا ياراتقۇ‌چىنى سۆيۈشنى ھە‌م ئۇ‌نىڭغا خىزمە‌ت قىلىشنى ئۆگىتىشىگە،‏ خۇ‌دا ئۆزى ياردە‌م بېرىپ كە‌لمە‌كتە.‏

4‏.‏ ئانىلار قانداق قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كېلىۋاتىدۇ؟‏

4 ئە‌لۋە‌تتە،‏ بىر ئانا بە‌زى چاغلاردا ئۆز بالىلىرىنى تىموتىيغا ئوخشاش يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلارمۇ دە‌پ ئويلىشى مۇ‌مكىن.‏ سە‌ۋە‌بى،‏ ئاتا-‏ئانىلار بالىلىرىنىڭ شە‌يتان دۇ‌نياسىدا قانداق بېسىمغا دۇ‌چ كېلىدىغانلىقىنى ياخشى بىلىدۇ (‏1-‏پېتر.‏ 5:‏8‏)‏.‏ ئۇ‌نىڭدىن باشقا،‏ نۇ‌رغۇ‌ن يالغۇ‌ز ئانىلار ياكى ئە‌رلىرى خۇ‌داغا خىزمە‌ت قىلمايدىغان ئانىلار پە‌رزە‌نتلىرىنى تە‌ربىيىلە‌شتە كۆپ قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كېلىدۇ.‏ كرىستىن b ئىسىملىك قېرىنداش مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «ئېرىم ياخشى ۋە كۆيۈمچان ئاتا.‏ بىراق،‏ ئۇ بالىلىرىمىزغا يە‌ھۋانىڭ تە‌لىم-‏تە‌ربىيىسىنى بېرىشىمگە قاتتىق قارشىلىق كۆرسە‌تكە‌ن.‏ مە‌ن نۇ‌رغۇ‌ن يىللار كۆز يېشى قىلىپ:‏ ‹بالىلىرىم قاچاندۇ بىر كۈنى يە‌ھۋا خۇ‌داغا خىزمە‌ت قىلارمۇ؟‏›—‏ دە‌پ ئويلايتتىم».‏

5‏.‏ بۇ ماقالىدە بىز نېمىلە‌رنى كۆرۈپ چىقىمىز؟‏

5 خۇ‌دانىڭ خىزمە‌تچىسى سۈپىتىدە ئە‌ۋنىكىگە ئوخشاش،‏ ئانىلار،‏ سىلە‌رمۇ بالىلىرىڭلارنىڭ يە‌ھۋا خۇ‌دانى سۆيۈشىگە ۋە ئۇ‌نىڭغا خىزمە‌ت قىلىشىغا ياردە‌م بېرە‌لە‌يسىلە‌ر.‏ بۇ ماقالىدە ئانا بولغۇ‌چىلارنىڭ ئۆز گە‌پ-‏سۆزلىرى ۋە ئىش-‏ھە‌رىكە‌تلىرى ئارقىلىق بالىلىرىغا تە‌لىم-‏تە‌ربىيە بېرىشتە ئە‌ۋنىكىنى قانداق ئۈلگە قىلالايدىغانلىقىنى مۇ‌ھاكىمە قىلىمىز.‏ شۇ‌نداقلا،‏ تە‌ڭرى يە‌ھۋا ھە‌ربىر ئانىغا قانداق ياردە‌م بېرىدىغانلىقىنى كۆرۈپ چىقىمىز.‏

گە‌پ-‏سۆزلىرىڭىز ئارقىلىق بالىلىرىڭىزغا تە‌لىم-‏تە‌ربىيە بېرىڭ

6‏.‏ قانداق قىلىپ تىموتىي مە‌سىھ ئە‌گە‌شكۈچىسى بولغان؟‏ (‏2-‏تىموتىي 3:‏14،‏ 15‏)‏

6 تىموتىي كىچىك چېغىدىلا،‏ ئە‌ۋنىكى ئۇ‌نىڭغا مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلارنى چۈشىنىشىگە پۈتۈن كۈچى بىلە‌ن ياردە‌م بە‌رگە‌ن.‏ ئە‌لۋە‌تتە،‏ ئۇ‌نىڭ بىلىمى چە‌كلىك ئىدى،‏ چۈنكى ئۇ مە‌سىھ ھە‌ققىدە ھېچ نېمە بىلمىگە‌ن.‏ شۇ‌نداقتىمۇ،‏ تىموتىينىڭ خۇ‌دا سۆزىدىن ئۆگە‌نگە‌نلىرى ئۇ‌نىڭ كېيىنرە‌ك مە‌سىھ ھە‌ققىدىكى تە‌لىملە‌رنى قوبۇ‌ل قىلىشىغا ئۇ‌ل-‏ئاساس سالغان.‏ بىراق،‏ ئۇ مە‌سىھ ئە‌گە‌شكۈچىسى بولارمۇ؟‏ يىگىت يېشىغا يە‌تكە‌ن تىموتىي ئە‌مدى مە‌سىھ ئە‌گە‌شكۈچىسى بولۇ‌شنى ئۆزى قارار قىلىش ھوقۇ‌قىغا ئىگە بولغان.‏ شە‌ك-‏شۈبھىسىزكى،‏ ئۇ‌نىڭ ئە‌يسا مە‌سىھ ھە‌ققىدىكى ھە‌قىقە‌تنى قوبۇ‌ل قىلىشىغا ئانىسىمۇ ئۆز تۆھپىسىنى قوشقان ‏(‏2-‏تىموتىي 3:‏14،‏ 15-‏نى ئوقۇ‌ڭ)‏‏.‏ ئە‌ۋنىكى ئۆزىنىڭ قىيىنچىلىقلارغا قارىماستىن،‏ تىموتىيغا يە‌ھۋا خۇ‌دا ھە‌ققىدە بىلىم بېرە‌لىگە‌نلىكىدىن چوقۇ‌م بە‌كمۇ خۇ‌شال بولغان!‏ ئۇ ئۆز ئىسىمىنىڭ «يە‌ڭگۈچى» دېگە‌ن مە‌نىسىگە مۇ‌ناسىپ ھايات كە‌چۈرگە‌ن ئىدى.‏

7‏.‏ تىموتىي چۆمۈلدۈرۈلگە‌ندىن كېيىن،‏ ئە‌ۋنىكى ئۇ‌نىڭ روھىي جە‌ھە‌تتىن ئۆسۈشىگە قانداق ياردە‌م بە‌رگە‌ن؟‏

7 تىموتىينىڭ سۇ‌غا چۆمۈلدۈرۈلۈشتىن ئۆتۈشى ھاياتىدىكى ئە‌ڭ مۇ‌ھىم قە‌دە‌ملە‌ردىن بىرى بولغان.‏ لېكىن،‏ شۇ‌نىڭدىن كېيىنمۇ ئە‌ۋنىكى ئوغلى توغرىسىدا غە‌م-‏ئە‌ندىشە قىلىشنى توختاتمىغان.‏ تىموتىي قانداق ھايات كە‌چۈرىدۇ؟‏ ئۇ ئۆزىگە يامان تە‌سىر قىلىدىغان كىشىلە‌ر بىلە‌ن دوست بولامدۇ؟‏ ئافىنا شە‌ھىرىدە ئوقۇ‌شقا چۈشۈپ،‏ پە‌يلاسوپلارنىڭ تە‌لىماتلىرىغا ئىشىنىپ كېتە‌مدۇ؟‏ ياشلىقىنى،‏ ۋاقتىنى ۋە كۈچىنى ئىسراپ قىلىپ،‏ مال-‏دۇ‌نياغا قۇ‌ل بولۇ‌پ كېتە‌رمۇ؟‏ گە‌رچە ئە‌ۋنىكى تىموتىي ئۈچۈن قارار چىقىرالمىسىمۇ،‏ ئۇ‌نىڭغا ياردە‌م بېرە‌لىگە‌ن.‏ قانداق؟‏ ئە‌ۋنىكى داۋاملىق ئوغلىنىڭ يۈرىكىگە يە‌ھۋاغا بولغان چوڭقۇ‌ر سۆيگۈ-‏مۇ‌ھە‌ببە‌تنى ۋە ئە‌يسا مە‌سىھكە بولغان مىننە‌تدارلىقنى سىڭدۈرە‌لىگە‌ن.‏ قىيىنچىلىقلار پە‌قە‌تلا ئوخشىمىغان دىنىي كۆزقاراشتىكى ئائىلىدىلا بولۇ‌پ قالماستىن،‏ ھە‌تتا يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلىدىغان ئائىلىدىمۇ بار.‏ چۈنكى،‏ يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلىدىغان ئاتا-‏ئانىلارنىڭمۇ بالىلىرىنىڭ قە‌لبىگە ھە‌قىقە‌تنى سىڭدۈرۈپ،‏ ئۇ‌لارنىڭ يە‌ھۋاغا سادىقلىق بىلە‌ن خىزمە‌ت قىلىشىغا ياردە‌م بېرىشى ئاسانغا چۈشمە‌يدۇ.‏ ئاتا-‏ئانىلار ئە‌ۋنىكىدىن نېمىلە‌رنى ئۆگىنە‌لە‌يدۇ؟‏

8‏.‏ ئانا ئېتىقادچى ئېرىنىڭ بالىلىرىغا خۇ‌دا ھە‌ققىدە تە‌لىم بېرىشىگە قانداق ياردە‌م بېرە‌لە‌يدۇ؟‏

8 بالىلىرىڭىز بىلە‌ن مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابنى تە‌تقىق قىلىڭ.‏ قە‌دىرلىك ئانىلار،‏ ئېرىڭلار يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلسا،‏ ئۇ‌لار پە‌رزە‌نتلىرىڭلارغا تە‌لىم بېرىشى كېرە‌ك.‏ شۇ‌ڭا،‏ يە‌ھۋا سىلە‌ردىن ئېرىڭلارغا ياردە‌مچى بولۇ‌شنى كۈتىدۇ.‏ بۇ‌نى قىلىشنىڭ بىر يولى دائىم ئائىلىۋى ئىبادە‌ت ئورۇ‌نلاشتۇ‌رۇ‌شىنى قوللاپ-‏قۇ‌ۋۋە‌تلە‌ش.‏ ئائىلىۋى ئىبادە‌ت ھە‌ققىدە چوقۇ‌م ئىجابىي گە‌پ-‏سۆزلە‌رنى قىلىڭ ۋە ئۇ‌نىڭ قىزىقارلىق ئۆتكۈزۈلىشى ئۈچۈن قانداق ھە‌سسە قوشالايدىغانلىقىڭىزنى ئويلاپ كۆرۈڭ.‏ بە‌لكىم،‏ ئېرىڭىزنىڭ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب تە‌تقىقىنى ئۆتكۈزۈشى ئۈچۈن ئالاھىدە بىر پىلان تۈزۈشىگە ياردە‌م بېرە‌لە‌يسىز.‏ ئۇ‌نىڭدىن باشقا،‏ بالىلىرىڭلار چوڭ بولغانسېرى،‏ ئېرىڭىز «‏مە‌ڭگۈ شاد-‏خۇ‌رام ياشاڭ!‏‏» دېگە‌ن كىتابنى قوللىنىپ،‏ ھە‌ربىر بالا بىلە‌ن تە‌تقىق ئۆگىنىشى ئۆتكۈزسە،‏ ئېرىڭىزگە ياردە‌م بېرىڭ.‏

9‏.‏ يولدىشى يە‌ھۋا گۇ‌ۋاھچىسى بولمىغان ئانا قە‌يە‌ردىن ياردە‌مگە ئېرىشە‌لە‌يدۇ؟‏

9 بە‌زى يالغۇ‌ز ياكى يولدىشى يە‌ھۋا گۇ‌ۋاھچىسى بولمىغان ئانىلارنىڭ بالىلىرى بىلە‌ن مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابنى ئۆزلىرى تە‌تقىق قىلىشىغا توغرا كېلىدۇ.‏ ئە‌گە‌ر سىز شۇ‌نداق ۋە‌زىيە‌تتە بولسىڭىز،‏ ھە‌ددىدىن زىيادە غە‌م-‏ئە‌ندىشە قىلماڭ.‏ ياراتقۇ‌چىمىز يە‌ھۋا سىزگە ياردە‌م بېرىدۇ.‏ يە‌ھۋا ئۆز تە‌شكىلاتى ئارقىلىق تە‌مىنلە‌پ بېرىۋاتقان تە‌لىم بېرىش قوراللىرىنى ئىشلىتىپ،‏ بالىلىرىڭىزغا تە‌لىم-‏تە‌ربىيە بېرىڭ.‏ ئائىلىۋى ئىبادە‌تنى ئۈنۈملۈك ئۆتكۈزۈش ئۈچۈن بۇ قوراللارنى قانداق قوللىنىش ھە‌ققىدە باشقا تە‌جرىبىلىك ئاتا-‏ئانىلاردىن سورىسىڭىز بولىدۇ c (‏پە‌ند.‏ نە 11:‏14‏)‏.‏ شۇ‌نداقلا،‏ يە‌ھۋا سىزنىڭ بالىلىرىڭىز بىلە‌ن مۇ‌ڭدىشىپ تۇ‌رۇ‌شىڭىزغا ياردە‌م بېرىدۇ.‏ ئۇ‌لار نېمىنى ئويلايدىغانلىقىنى ياكى نېمىنى ھېس قىلىدىغانلىقىنى بىلىش ئۈچۈن خۇ‌دادىن ياردە‌م سوراڭ (‏پە‌ند.‏ نە 20:‏5‏)‏.‏ «مە‌كتە‌پتە قانداق قىيىنچىلىققا دۇ‌چ كېلىۋاتىسە‌ن؟‏»—‏ دېگە‌ن ئاددىي سوئال،‏ بالىلىرىڭىزنىڭ ئوي-‏پىكىرلىرى ھە‌ققىدە بىلىشكە يول ئاچىدىغان سۆھبە‌تنى باشلاشقا پۇ‌رسە‌ت يارىتىدۇ.‏

10‏.‏ بالىلىرىڭىزغا ياراتقۇ‌چى يە‌ھۋا ھە‌ققىدە تە‌لىم بېرىش ئۈچۈن يە‌نە نېمە قىلسىڭىز بولىدۇ؟‏

10 بالىلىرىڭىزغا يە‌ھۋا ھە‌ققىدە تە‌لىم بېرىش پۇ‌رسىتىنى ئىزدە‌ڭ‏.‏ ئۇ‌لارغا ياراتقۇ‌چى يە‌ھۋا ۋە ئۇ‌نىڭ سىز ئۈچۈن قىلغان ياخشىلىقلىرى توغرىسىدا ئېيتىپ بېرىڭ (‏تە‌كرار.‏ قا 6:‏6،‏ 7؛‏ يە‌شايا 63:‏7‏)‏.‏ دائىم بالىلىرىڭىز بىلە‌ن تە‌تقىق قىلالمىسىڭىز،‏ ئالاھىدە پۇ‌رسە‌ت تېپىپ،‏ ئۇ‌لارغا يە‌ھۋا ھە‌ققىدە سۆزلە‌پ بېرىش بە‌ك مۇ‌ھىم.‏ يۇ‌قىرىدا تىلغا ئېلىنغان كرىستىن مۇ‌نداق دېگە‌ن:‏ «مېنىڭ بالىلىرىم بىلە‌ن يە‌ھۋا ھە‌ققىدە سۆھبە‌تلىشىش پۇ‌رسىتىم ئىنتايىن ئاز بولغاچقا،‏ ھە‌ربىر پۇ‌رسە‌تنى قولدىن بە‌رمە‌سلىككە تىرىشاتتىم.‏ ئۇ‌لار بىلە‌ن سە‌يلىگە چىققاندا،‏ قولۋاق ھە‌يدىگە‌ندە،‏ يە‌ھۋا خۇ‌دانىڭ ياراتمىلىرى ۋە باشقا روھىي ئىشلار ھە‌ققىدە پاراڭلىشاتتۇ‌ق.‏ بالىلىرىم چوڭراق بولغاندا،‏ ئۇ‌لارنى ئۆزى مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابنى ئوقۇ‌پ،‏ تە‌تقىق قىلىشقا دە‌ۋە‌ت قىلدىم».‏ ئۇ‌نىڭدىن باشقا،‏ يە‌ھۋانىڭ تە‌شكىلاتى ۋە ئېتىقادداشلار ھە‌ققىدە ئىجابىي گە‌پ-‏سۆزلە‌رنى قىلىڭ.‏ ئاقساقاللارنى تە‌نقىدلە‌يدىغان سۆزلە‌ردىن ساقلىنىڭ.‏ سىزنىڭ گە‌پ-‏سۆزلىرىڭىز بالىلىرىڭىزنىڭ مۇ‌ھتاج بولغاندا،‏ ئۇ‌لاردىن ياردە‌م سوراش-‏سورىماسلىقىغا تە‌سىر قىلالايدۇ.‏

11‏.‏ ئايە‌تكە ئاساسلانغاندا،‏ نېمە ئۈچۈن ئائىلىدە تىنچلىقنى ساقلاشقا ئۆز ھە‌سسىمىزنى قوشۇ‌ش مۇ‌ھىم؟‏ (‏ياقۇ‌پ 3:‏18‏)‏

11 ئائىلىڭىزدە تىنچلىقنى ساقلاشقا ئۆز ھە‌سسىڭىزنى قوشۇ‌ڭ.‏ ئېرىڭىزنى ۋە بالىلىرىڭىزنى سۆيىدىغانلىقىڭىزنى دائىم ئېيتىپ تۇ‌رۇ‌ڭ.‏ باشقىلارغا ھە‌مراھىڭىز ھە‌ققىدە ئېيتىپ بە‌رگە‌ندە،‏ مېھرىبانلىق ۋە ھۆرمە‌ت بىلە‌ن سۆز قىلىڭ،‏ بالىلىرىڭىزنىمۇ شۇ‌نداق قىلىشقا ئۆگىتىڭ.‏ بۇ‌نى قىلسىڭىز،‏ ئائىلىڭىزدە تىنچلىقنى ساقلاشقا ئۆز ھە‌سسىڭىزنى قوشىسىز،‏شۇ‌نىڭ بىلە‌ن بىرگە،‏ بالىلىرىڭىزغا يە‌ھۋا ھە‌ققىدە تە‌لىم ئاسان بولىدۇ ‏(‏ياقۇ‌پ 3:‏18-‏نى ئوقۇ‌ڭ)‏.‏ رومىنىيىدە مە‌خسۇ‌س پىدائىي ۋە‌ز ئېيتقۇ‌چى بولۇ‌پ خىزمە‌ت قىلىۋاتقان جوزسېفنىڭ مىسالىنى كۆرۈپ چىقايلى.‏ بالىلىق چېغىدا،‏ ئۇ،‏ ئانىسى ۋە ئۈچ قېرىندىشى يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلغاندا،‏ دادىسى ئۇ‌لارغا قاتتىق قارشىلىق كۆرسە‌تكە‌ن.‏ جوزسېف مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «ئاپام ئۆيۈمىزدە تىنچلىق ھۆكۈم سۈرۈشىگە تىرىشاتتى.‏ دادام بىزگە يامان مۇ‌ئامىلە قىلسىمۇ،‏ ئاپام يە‌نىلا مېھرىبانلىق كۆرسىتە‌تتى.‏ ئاپام بىزنىڭ دادامنى ھۆرمە‌تلە‌ش ۋە ئۇ‌نىڭغا بويسۇ‌نۇ‌شتا قىينىلىۋاتقانلىقىمىزنى بايقىغاندا،‏ ئۇ بىز بىلە‌ن ئە‌فە‌سلىكلە‌ر 6:‏1–‏3-‏ئايە‌تلە‌رنى مۇ‌ھاكىمە قىلاتتى.‏ كېيىن،‏ ئۇ دادامنىڭ ئېسىل پە‌زىلە‌تلىرى ھە‌ققىدە بىزگە ئېيتىپ بېرىپ،‏ نېمە ئۈچۈن ئۇ‌نى قە‌دىرلىشىمىز كېرە‌كلىكىنى چۈشىنىشىمىزگە ياردە‌م بېرە‌تتى.‏ بۇ ئائىلىمىزدە تىنچلىقنى ساقلاشقا ياردە‌م بە‌رگە‌ن».‏

ئىش-‏ھە‌رىكە‌تلىرىڭىز ئارقىلىق بالىلىرىڭىزغا تە‌لىم-‏تە‌ربىيە بېرىڭ

12‏.‏ 2-‏تىموتىي 1:‏5-‏ئايە‌تكە ئاساسلانغاندا،‏ ئە‌ۋنىكى تىموتىيغا قانداق تە‌سىر قىلغان؟‏

12 2-‏تىموتىي 1:‏5-‏نى ئوقۇ‌ڭ.‏ ئە‌ۋنىكى تىموتىيغا ياخشى ئۈلگە قالدۇ‌رغان.‏ ئۇ چوقۇ‌م ئوغلىغا ھە‌قىقىي ئىمان-‏ئېتىقاد ئىش-‏ھە‌رىكە‌تتە ئىپادىلىنىدىغانلىقىنى چۈشە‌ندۈرگە‌ن (‏ياقۇ‌پ 2:‏26‏)‏.‏ شە‌ك-‏شۈبھىسىزكى،‏ تىموتىي ئانىسىنىڭ بارلىق ئىش-‏ھە‌رىكە‌تلىرىنىڭ يە‌ھۋانى چوڭقۇ‌ر سۆيىدىغانلىقىنى ئىپادىلىگە‌نلىكىنى كۆرگە‌ن.‏ شۇ‌نداقلا،‏ ئۇ ئانىسىنىڭ يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلىپ،‏ زور خۇ‌شاللىق تاپقانلىقىنى بايقىغان.‏ ئە‌ۋنىكىنىڭ ئۈلگىسى تىموتىيغا قانداق تە‌سىر قىلغان؟‏ ئە‌لچى پاۋلۇ‌س ئېيتقاندە‌ك،‏ تىموتىينىڭ ئانىسىغا ئوخشاش كۈچلۈك ئىمان-‏ئېتىقادى بولغان.‏ ئۇ‌نىڭ ئىمان-‏ئېتىقادى ھە‌رگىزمۇ ئۆزلىكىدىن پە‌يدا بولۇ‌پ قالمىغان.‏ تىموتىي ئانىسىنىڭ ئۈلگىسىگە قاراپ،‏ ئۇ‌نىڭدىن ئۆگىنىشكە تىرىشقان.‏ شۇ‌نىڭغا ئوخشاش،‏ بۈگۈنكى كۈندىكى نۇ‌رغۇ‌ن ئانىلار ئائىلە ئە‌زالىرىنىڭ قە‌لبىگە گە‌پ-‏سۆزلىرىلا ئە‌مە‌س،‏ ئىش-‏ھە‌رىكە‌تلىرى ئارقىلىق تە‌سىر قىلىدۇ (‏1-‏پېتر.‏ 3:‏1،‏ 2‏)‏.‏ سىزمۇ شۇ‌نداق قىلالايسىز.‏ قانداق؟‏

13‏.‏ نېمە ئۈچۈن ئانىلار يە‌ھۋا بىلە‌ن بولغان مۇ‌ناسىۋىتىنى بىرىنچى ئورۇ‌نغا قويۇ‌شى كېرە‌ك؟‏

13 يە‌ھۋا خۇ‌دا بىلە‌ن بولغان مۇ‌ناسىۋىتىڭىزنى بىرىنچى ئورۇ‌نغا قويۇ‌ڭ (‏تە‌كرار.‏ قا 6:‏5،‏ 6‏)‏.‏ نۇ‌رغۇ‌ن ئانىلارغا ئوخشاش سىز كۆپ قۇ‌ربانلىقلارنى بېرىسىز.‏ بالىلىرىڭىزنىڭ جىسمانىي ئېھتىياجلىرىنى قامداش ئۈچۈن ۋاقتىڭىز،‏ پۇ‌لىڭىز،‏ ئۇ‌يقىڭىز ۋە باشقا نە‌رسىلە‌رنى قۇ‌ربان قىلىسىز.‏ بىراق،‏ بۇ ئېھتىياجلارنى قامدايمە‌ن دە‌پ يە‌ھۋا بىلە‌ن بولغان مۇ‌ناسىۋىتىڭىزنى قۇ‌ربان قىلماڭ.‏ دائىم يە‌ھۋاغا دۇ‌ئا قىلىش،‏ شە‌خسىي تە‌تقىق ئۆتكۈزۈش ۋە جامائە‌ت يىغىلىشلىرىغا قاتنىشىش ئۈچۈن ۋاقىت ئاجرىتىڭ.‏ شۇ‌نداق قىلسىڭىز،‏ئىمان-‏ئېتىقادىڭىزنى مۇ‌ستە‌ھكە‌ملە‌پ،‏ ئائىلە ئە‌زالىرىڭىز ۋە باشقىلارغا ياخشى ئۈلگە بولىسىز.‏

14،‏ 15‏.‏ لىئان،‏ مارىيا ۋە جاۋنىڭ مىساللىرىدىن نېمىنى ئۆگە‌نسە‌ك بولىدۇ؟‏

14 ئانىسىنىڭ قالدۇ‌رغان ئۈلگىسىنى كۆرۈپ،‏ يە‌ھۋانى سۆيۈشنى ۋە ئۇ‌نىڭغا تايىنىشنى ئۆگە‌نگە‌ن بىر نە‌چچە ياشلارنىڭ مىسالىنى كۆرۈپ چىقايلى.‏ قېرىندىشىمىز كرىستىننىڭ قىزى لىئان مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «دادىمىز ئۆيدە بولغاندا،‏ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابنى تە‌تقىق قىلالمايتتۇ‌ق.‏ بىراق،‏ ئاپام دائىم جامائە‌ت يىغىلىشلىرىغا قاتنىشاتتى.‏ گە‌رچە بىزنىڭ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب ھە‌ققىدە بىلىدىغانلىرىمىز كۆپ بولسىمۇ،‏ ئاپامنىڭ ئىش-‏ھە‌رىكە‌تلىرى كۈچلۈك ئىمان-‏ئېتىقادنى يېتىلدۈرۈشىمىزگە ياردە‌م بە‌ردى.‏ بىز يە‌ھۋا گۇ‌ۋاھچىلىرىنىڭ ھە‌قىقە‌تنى ئۆگىتىدىغانلىقىنى يىغىلىشلارغا بېرىشتىن خېلىلا بۇ‌رۇ‌ن بىلە‌تتۇ‌ق».‏

15 مارىيانىڭ ئاتىسى ئۇ‌نى ۋە ئائىلىسىدىكى باشقىلارنى يىغىلىشلارغا قاتناشقانلىقى ئۈچۈن جازالايتتى.‏ ئۇ مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «ئاپامنىڭ ئە‌ڭ جە‌سۇ‌ر ئانىلاردىن بىرى ئىكە‌نلىكىنى بىلىمە‌ن.‏ كىچىكىمدە ئادە‌ملە‌ر نېمە دە‌يدۇ دە‌پ قورقۇ‌پ،‏ بە‌زى ئىشلارنى قىلىشنى رە‌ت قىلاتتىم.‏ لېكىن،‏ ئاپامنىڭ جاسارىتى ۋە ھاياتىدا دائىم خۇ‌دانى بىرىنچى ئورۇ‌نغا قويغانلىقى ماڭا ئادە‌ملە‌ردىن قورقۇ‌شنى يېڭىشكە ياردە‌م بە‌ردى».‏ جاۋنىڭ ئاتىسى ئۆيدە يە‌ھۋا ۋە مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب ھە‌ققىدە سۆزلە‌شنى مە‌نئىي قىلغان.‏ ئۇ مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «ماڭا ئاپامنىڭ ئۈلگىسى قاتتىق تە‌سىر قىلغان.‏ ئۇ دادامنىڭ كۆڭلىنى خۇ‌شال قىلىش ئۈچۈن،‏ يە‌ھۋا بىلە‌ن بولغان مۇ‌ناسىۋىتىدىن باشقا،‏ ھە‌رقانداق نە‌رسىدىن ۋاز كېچىشكە تە‌ييار بولغان.‏ ئاپامنىڭ يە‌ھۋاغا بولغان سۆيگۈ-‏مۇ‌ھە‌ببىتى كۈچلۈك ئىدى».‏

16‏.‏ ئانىلارنىڭ قالدۇ‌رغان ئۈلگىسى باشقىلارغا قانداق تە‌سىر قىلىدۇ؟‏

16 قە‌دىرلىك ئانىلار،‏ شۇ‌نى ئۇ‌نتۇ‌ماڭلاركى،‏ سىلە‌رنىڭ ئۈلگە‌ڭلار باشقىلارغا تە‌سىر قىلىدۇ.‏ قانداق؟‏ ئە‌ۋنىكىنىڭ ئۈلگىسى ئە‌لچى پاۋلۇ‌سقا قانداق تە‌سىر قىلغانلىقى ھە‌ققىدە ئويلاپ كۆرۈڭ.‏ ئۇ تىموتىينىڭ سە‌مىمىي ئېتىقادىنى تىلغا ئالغاندا،‏ «ئاۋۋال چوڭ ئاناڭ لۇ‌ئىدە ۋە ئاناڭ ئە‌ۋنىكىدە ھە‌م شۇ‌نداق ئىمان بار ئىدى» دە‌پ يازغان (‏2-‏تىموت.‏ 1:‏5‏)‏.‏ بە‌لكىم،‏ پاۋلۇ‌س بىرىنچى قېتىملىق ۋە‌ز سە‌پىرىدە لىسترا شە‌ھىرىدە لوئىدە ۋە ئە‌ۋنىكى بىلە‌ن تونۇ‌شۇ‌پ،‏ ئۇ‌لارنىڭ مە‌سىھ ئە‌گە‌شكۈچىسى بولۇ‌شىغا ياردە‌م بە‌رگە‌ن (‏ئە‌لچى.‏ 14:‏4–‏18‏)‏.‏ بۇ‌نى ئويلاپ كۆرۈڭ:‏ 15 يىل ئۆتكە‌ندىن كېيىنمۇ،‏ پاۋلۇ‌س تىموتىيغا يازغان خېتىدە ئە‌ۋنىكىنىڭ ساداقە‌تمە‌نلىك بىلە‌ن قىلغان ئىشلىرىنى ئە‌سكە ئالغان ۋە ئۇ‌نى ئۈلگە قىلىپ،‏ ئۆگىنىشكە ئە‌رزىيدىغانلىقىنى كۆرسە‌تكە‌ن.‏ ئېنىقكى،‏ ئە‌ۋنىكىنىڭ ئۈلگىسى ئە‌لچى پاۋلۇ‌س ۋە بىرىنچى ئە‌سىردىكى باشقا كۆپلىگە‌ن ئېتىقادچىلارغا چوڭقۇ‌ر تە‌سىر قالدۇ‌رۇ‌پ،‏ شۇ زاماندىكى ئېتىقادچىلارغا ئىلھام-‏مە‌دە‌تلە‌رنى بە‌رگە‌ن.‏ ئە‌گە‌ر سىز يالغۇ‌ز ئانا ياكى ئېرىڭىز يە‌ھۋا گۇ‌ۋاھچىسى ئە‌مە‌س بولسا،‏ پە‌رزە‌نتلىرىڭىزنى تە‌ربىيىلە‌ۋاتقان بولسىڭىز،‏ شۇ‌نىڭغا ئىشە‌نچىڭىز كامىل بولسۇ‌نكى،‏ سىزنىڭ سادىق ئۈلگىڭىز چوقۇ‌م ئە‌تراپىڭىزدىكى ئېتىقادچى قېرىنداشلارغا ئىلھام-‏مە‌دە‌تلە‌رنى بېرە‌لە‌يدۇ.‏

بالىڭىزنىڭ يە‌ھۋانى سۆيۈشنى ئۆگىنىشىگە ياردە‌م بېرىش ۋاقىت تە‌لە‌پ قىلىدۇ.‏ ھە‌رگىز ۋاز كە‌چمە‌ڭ!‏ (‏17-‏ئابزاسقا قاراڭ)‏

17‏.‏ ئە‌گە‌ر كۆرسە‌تكە‌ن تىرىشچانلىقىڭىز نە‌تىجىسىز بولغاندە‌ك كۆرۈنسە،‏ نېمە قىلىشىڭىز كېرە‌ك؟‏

17 ئە‌گە‌ر بالىلىرىڭىزنى تە‌ربىيىلە‌ش ئۈچۈن كۆپ تىرىشچانلىق كۆرسە‌تكە‌ن بولسىڭىزمۇ،‏ ھازىرغىچە نە‌تىجىسىنى كۆرمىسىڭىزچۇ،‏ نېمە قىلىشىڭىز كېرە‌ك؟‏ شۇ‌نى ئە‌ستىن چىقارماڭكى،‏ بالا تە‌ربىيىلە‌ش ۋاقىت تە‌لە‌پ قىلىدۇ.‏ رە‌سىمدە كۆرسىتىلگە‌ندە‌ك،‏ ئۇ‌رۇ‌قنى چاچقاندىن كېيىن،‏ بە‌لكىم «ئۇ‌رۇ‌ق بىخلاپ،‏ ئۆسۈپ مېۋە بېرىدىغان دە‌رە‌خ بولۇ‌پ يېتىشە‌رمۇ؟‏»—‏ دە‌پ ئويلىشىڭىز مۇ‌مكىن.‏ ئە‌لۋە‌تتە،‏ سىز مېۋە بېرىش-‏بە‌رمە‌سلىكنى كونترول قىلالمىسىڭىزمۇ،‏ داۋاملىق سۇ‌غۇ‌رۇ‌پ،‏ ئۇ‌رۇ‌قنىڭ ئۆسۈشىگە ئە‌ڭ ياخشى مۇ‌ھىتنى يارىتىپ بېرىسىز (‏ماركۇ‌س 4:‏26–‏29‏)‏.‏ خۇ‌ددى شۇ‌نىڭغا ئوخشاش،‏ سىزمۇ «بالىلىرىمنىڭ ياراتقۇ‌چى يە‌ھۋانى سۆيۈشنى ئۆگىنىشىگە ياردە‌م بېرىشتە نە‌تىجە قازىنالايمە‌نمۇ؟‏» —‏ دە‌پ غە‌م-‏ئە‌ندىشە قىلىشىڭىز مۇ‌مكىن.‏ ئە‌لۋە‌تتە،‏ سىز نە‌تىجىنىڭ قانداق بولىدىغانلىقىنى ئالدىن كونترول قىلالمايسىز.‏ ئە‌مما،‏ ئۇ‌لارغا تە‌لىم-‏تە‌ربىيە بېرىش ئۈچۈن قولىڭىزدىن كېلىشىچە تىرىشچانلىق كۆرسە‌تسىڭىز،‏ ئۇ‌لارنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشىگە ئە‌ڭ ياخشى مۇ‌ھىت ھازىرلاپ،‏ ئۇ‌لارنى يە‌ھۋا بىلە‌ن دوست بولۇ‌ش پۇ‌رسىتىگە ئىگە قىلىسىز.‏—‏پە‌ند.‏ نە 22:‏6‏.‏

يە‌ھۋانىڭ ياردىمىگە تايىنىڭ

18‏.‏ يە‌ھۋا بالىلىرىڭىزنىڭ ئۆزى بىلە‌ن دوست بولۇ‌شىغا قانداق ياردە‌م بېرە‌لە‌يدۇ؟‏

18 قە‌دىمدىن تا ھازىرغىچە،‏ يە‌ھۋا كۆپلىگە‌ن ياشلارنىڭ ئۆزى بىلە‌ن دوست بولۇ‌شىغا ياردە‌م بېرىپ كە‌لمە‌كتە (‏زە‌بۇ‌ر 22:‏9،‏ 10‏)‏.‏ بالىلىرىڭىز بۇ‌نى خالىسا،‏ يە‌ھۋا ئۇ‌لارغىمۇ ئۆزى بىلە‌ن يېقىن دوست بولۇ‌شىغا ياردە‌م بېرە‌لە‌يدۇ (‏1-‏كورىنت.‏ 3:‏6،‏ 7‏)‏.‏ ھە‌تتا،‏ ھازىرچە بالىلىرىڭىز يە‌ھۋاغا چىن يۈرە‌كتىن خىزمە‌ت قىلمىسىمۇ،‏ ئۇ ئۇ‌لارنى داۋاملىق سۆيىدۇ (‏زە‌بۇ‌ر 11:‏4‏)‏.‏ ئۇ‌لارنىڭ ياراتقۇ‌چى يە‌ھۋانى خۇ‌رسە‌ن قىلىش ئىستىكى ئانچە كۈچلۈك بولمىسىمۇ،‏ ئۇ ئۇ‌لارغا ئۆزى بىلە‌ن دوست بولۇ‌شقا ياردە‌م بېرىشكە تە‌ييار (‏ئە‌لچى.‏ 13:‏48؛‏ 2-‏تارىخ.‏ 16:‏9‏)‏.‏ بالىلىرىڭىز ئاڭلاشقا ئە‌ڭ مۇ‌ھتاج بولغاندا،‏ خۇ‌دا سىزنىڭ مۇ‌ۋاپىق ۋاقىتتا،‏ تېگىشلىك سۆزلە‌رنى قىلىشىڭىزغا ياردە‌م بېرىدۇ (‏پە‌ند.‏ نە 15:‏23‏)‏.‏ ياكى بولمىسا،‏ ئۇ جامائە‌تتىكى بىرە‌ر قېرىنداشنى ئۇ‌لارغا كۆڭۈل بۆلۈپ،‏ ئالاھىدە قىزىقىش كۆرسىتىشكە ئۈندىشى مۇ‌مكىن.‏ ھە‌تتا بالىلىرىڭىز قۇ‌رامىغا يە‌تكە‌ندە،‏ يە‌ھۋا ئۆتمۈشتە ئۆگە‌تكە‌نلىرىڭىزنى ئۇ‌لارنىڭ ئېسىگە سېلىشى مۇ‌مكىن (‏يۇ‌ھاننا 14:‏26‏)‏.‏ بالىلىرىڭىزغا گە‌پ-‏سۆزلىرىڭىز ۋە ئىش-‏ھە‌رىكە‌تلىرىڭىز ئارقىلىق داۋاملىق تە‌لىم-‏تە‌ربىيە بە‌رسىڭىز،‏ يە‌ھۋا سىزنى بە‌رىكە‌تلە‌يدۇ!‏

19‏.‏ نېمە ئۈچۈن يە‌ھۋانى خۇ‌رسە‌ن قىلىدىغانلىقىڭىزغا كامىل ئىشە‌نچ قىلالايسىز؟‏

19 بالىلىرىڭىز قانداق قارار چىقىرىشتىن قە‌تئىينە‌زە‌ر،‏ يە‌ھۋانىڭ سىزگە بولغان سۆيگۈ-‏مۇ‌ھە‌ببىتى ھە‌رگىز ئۆزگە‌رمە‌يدۇ.‏ سىز ئۇ‌نى سۆيگە‌چ،‏ ئۇ‌مۇ سىزنى سۆيىدۇ.‏ ئە‌گە‌ر سىز بالىڭىزنى يالغۇ‌ز تە‌ربىيىلە‌ۋاتقان بولسىڭىز،‏ يە‌ھۋا بالىلىرىڭىزغا ئاتا بولۇ‌پ،‏ سىزگە بولسا ھىمايە قىلغۇ‌چى بولىدىغانلىقىنى ۋە‌دە قىلىدۇ (‏زە‌بۇ‌ر 68:‏5‏)‏.‏ بالىلىرىڭىزنىڭ تە‌ڭرى يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلىش-‏قىلماسلىقىنى ئالدىن بىلە‌لمە‌يسىز.‏ لېكىن،‏ داۋاملىق خۇ‌دانىڭ ياردىمىگە تايىنىپ،‏ قولىڭىزدىن كېلىشىچە تىرىشچانلىق كۆرسە‌تسىڭىز،‏ ئۇ‌نى خۇ‌رسە‌ن قىلالايسىز.‏

41-‏ناخشا يە‌ھۋاغا ياش ۋاقتىڭدا ئىبادە‌ت قىل!‏

a خۇ‌دانىڭ خىزمە‌تچىلىرى بولغان ئانىلار تىموتىينىڭ ئانىسى ئە‌ۋنىكىدىن نېمىنى ئۆگىنە‌لە‌يدىغانلىقىنى كۆرۈپ چىقىمىز.‏ ئۇ‌نىڭدىن باشقا،‏ ئۇ‌لار بالىلىرىغا يە‌ھۋا ھە‌ققىدە بىلىم ئېلىشقا ۋە ئۇ‌نى سۆيۈشكە قانداق ياردە‌م بېرە‌لە‌يدىغانلىقىنى مۇ‌ھاكىمە قىلىمىز.‏

b بە‌زى ئىسىملار ئۆزگە‌رتىلگە‌ن

c مە‌سىلە‌ن،‏ «مە‌ڭگۈ شاد-‏خۇ‌رام ياشاڭ!‏» دېگە‌ن كىتابنىڭ 50-‏دە‌رسىگە ۋە ‏«كۈزىتىش مۇ‌نارى»،‏ 2011-‏يىل،‏ 15-‏ئاۋغۇ‌ست سانى،‏ 6،‏ 7-‏بە‌تلە‌ردىكى «ئائىلىۋى ئىبادە‌ت ۋە شە‌خسىي تە‌تقىق قىلىش ئۈچۈن مە‌سلىھە‌تلە‌ر» ناملىق ماقالىگە قاراڭ.‏