1-2. (a) Euniiqa oonee, qassi ba naˈaa Yihoowabaanne Yesuusabaa tamaarissanawu O metidabay aybee? (b) Koyro sinttan deˈiya misiliyaa qonccissa.

 GEESHSHA MAXAAFAY Ximootiyoosa xinqqatiyaabaa yootana xayikkonne, A aayyiyaa Euniiqa he gallassi ufayttidoogaa qoppana danddayoos. (Lee. 23:25) Haattaa giddon eqqida Ximootiyoosa A beˈiyo wode ay keenaa ufayttidaakko qoppite. Ximootiyoosa aayee aayyiyaa Loyda I matan eqqada I maayuwaa oyqqiyo wode A noocu gawusu. Euniiqa Ximootiyoosi haattan muukettiyo wode tookka shemppawusu. Haattay shohattishin haattaappe kiyiiddi I keehi noocu gees, qassi A keehi ufayttido gishshawu yeekkiyoogaa doommaasu. Metiyaabay deˈishinkka, Euniiqa Ximootiyoosi Yihoowanne A Naˈaa Yesuus Kiristtoosa siiqanaadan tamaarissaasu. A ba naˈaa tamaarissanawu baaxetiyo wode O ayba metoy gakkidee?

² Ximootiyoosa yelidaageetu haymaanootee issi mala gidenna. A aaway Giriike asa, qassi A aayyiyaanne aayee aayyiyaa Ayhuda. (Oos. 16:1) Euniiqanne Loyda Kiristtaane gidiyo wode Ximootiyoosi yelaga gidennan waayi aggana. SHin A aaway Kiristtaane gidibeenna. Ximootiyoosi kaallanawu doorana haymaanootee awugee? I he wode issi issibaa bawu kuuyennan waayi aggana. I ba aawaa haymaanootiyaa kaallanee? I naatettaappe doommidi tamaarido Ayhuda wogaa kaallanee? Woy qassi Yesuus Kiristtoosi erissiyo ashshkkaraa gidanee?

3. Leemiso 1:8, 9y yootiyoogaadan, aayoti bantta naati Yihoowa dabbo gidanaadan maaddanawu oottiyoobaa I waati xeellii?

³ Ha wodiyan deˈiya Kiristtaane aayoti bantta soo asaa siiqoosona. Aybippenne aaruwan, aayoti bantta naati Yihoowaara mintti dabbotanaadan maaddanawu koyoosona. Qassi nu  Xoossay eti baaxetiyo baaxiyaa xoqqu ootti xeellees. (Leemiso 1:8, 9 nabbaba.) Daro aayoti bantta naata tumaa tamaarissiyo wode Yihooway aayota maaddiis.

4. Ha wodiyan deˈiya daro aayota metiyaabay aybee?

⁴ Issi aayyiyaa, ‘Ba naati Ximootiyoosaagaadan Yihoowayyo goynnanee?’ gaada issi issitoo qoppiyoogee wottin deˈiyaaba. Yelidaageeti Seexaana alamee bantta naata ay keenaa qohiyaakko eroosona. (1 PHe. 5:8) Hegaa bollikka, bantta naata banttarkka dichchiyoogee woy Yihoowayyo goynnenna azinaara dichchiyoogee daro aayota metiyaaba. Leemisuwawu, Kiristtino * giyo michchiyaa hagaadan gaasu: “Ta keettaaway so asaa siiqiya loˈˈo aawa, shin taani nu naati Yihoowa Markka gidanaadan oottada dichchanaadan I koyenna. Ta naati Yihoowayyo mule goynnokkona giyoogee ga qoppada daro layttawu yeekkaas.”

5. Nuuni ha huuphe yohuwan ay beˈanee?

⁵ Neeni Kiristtaane aayo gidikko, ne naati Yihoowa siiqanaadaaninne ayyo haggaazanaadan Euniiqiigaadan maaddana danddayaasa. Ha huuphe yohuwan, intte O waati milatana danddayiyaakko, qassi intte haasayiyoobaaninne oottiyooban intte naata waati tamaarissana danddayiyaakko nuuni beˈana. Yihooway inttena maaddiyo ogiyaakka beˈana.

6. Naaˈˈantto Ximootiyoosa 3:14, 15n qonccidaagaadan, Ximootiyoosi waani Kiristtaane gididee?

⁶ Ximootiyoosa aayyiyaa Ayhudatu ammanuwaadan “geeshsha maxaafata” A tamaarissanawu baassi danddayettida ubbabaa oottaasu. Iyyo deˈiya eray guutta, ayssi giikko, A Yesuus Kiristtoosabaa aynne erukku. Gidoppe attin, Ximootiyoosi Kiristtaane gidanaadan maaddiyaabaa Geeshsha Maxaafaappe tamaariis. SHin I Kiristtaane gidanee? Ximootiyoosi Kiristtaane gidanawu woy gidennan agganawu kuuyana danddayees. Ximootiyoosi A aayyiyaa baaxetidoogan Yesuusabaa tumaa ‘eridoogee’ woy ammanidoogee qoncce. (2 Ximootiyoosa 3:14, 15 nabbaba.) Euniiqa metiyaabay deˈishinkka, ba naˈaa Yihoowabaanne Yesuusabaa tamaarissidoogan keehi ufayttaasu! “Xooniyoogaa” giyo birshshettay deˈiyo ba sunttaadan Euniiqa deˈaasu.

7. Euniiqa ba naˈay xammaqetti simmidikka ubbatoo loˈˈo Kiristtaane gidanaadan waata maaddadee?

⁷ Ximootiyoosi xammaqettiyo wode, ba deˈuwan keehi koshshiya halchchuwawu gakkiis. SHin Euniiqa ba naˈay xammaqetti simminkka abaa qoppiyoogaa aggabeykku. I naˈay hegaappe simmin waani deˈanee? I iita laggetuura zuppetanee? I Ateenan deˈiya timirtte keettaa gelidi eeqawu goynniya eranchchati tamaarissiyoobaa ammananee? I dure gidanawu baaxetiyoogan ba wodiyaa, ba wolqqaanne ba yelagatettaa coo xayssanee? Euniiqa Ximootiyoosawu kuuyana danddayukku, shin A maaddana danddayawusu. Waatada? A ba naˈay Yihoowa keehi siiqanaadan, qassi Yihoowaynne Yesuusi bantta soo asawu oottido ubbabaa gishshawu galatiyaagaa gidanaadan tamaarissanawu aggennan baaxetana danddayawusu. Bantta naati Yihoowa siiqanaadan maaddanawu metootiyay bantta aqo laggeti Yihoowayyo haggaazenna yelidaageetu xalla gidokkona. Aawaynne aayyiyaa Yihoowayyo haggaaziyo wodekka, bantta naati Yihoowayyo haggaazanaadan maaddiyoogee etassi metiyaaba gidana danddayees. Yelidaageeti Euniiqippe ay tamaarana danddayiyoonaa?

8. Issi aayyiyaa Yihoowa Markka gidida ba azinay bantta naata Yihoowabaa tamaarissiyo wode waata maaddana danddayay?

⁸ Intte naatuura Geeshsha Maxaafaa xannaˈite.  Michchonttoo, intte azinati tuman  deˈiyaageeta gidikko, eti intte naatuyyo ayyaanaaban koshshiyaabaa kunttanaadan intte maaddana mala Yihooway koyees. Intte yaatiyo issi ogee So Asaa Goynuwaa prograamiyaa aggennan maaddiyoogaa. So Asaa Goynuwaabaa loˈˈobaa haasayite, qassi intte hegee ufayssiyaagaa gidanaadan waatana danddayiyaakko qoppite. Geella Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyo dumma prograamiyaa intte azinati giigissanaadan maaddana danddayeeta. Hegaa bollikka, intte naatuppe amaridaageeti, Merinawu Ufayttada Deˈa! giya maxaafaa buzo xannaˈiyoogan goˈettana danddayiyaageeta gidikko, intte azinati koshshiyaaban eta maaddanaadan intte issippe oottana danddayeeta.

9. Azinay Yihoowa Markka gidenna aayyiyaa maaduwaa awuppe demmana danddayay?

⁹ Amarida aayoti bantta naata banttarkka dichchiyoogaa gaasuwan woy bantta azinati ammanennaageeta gidiyoogaa gaasuwan bantta naata Geeshsha Maxaafaa xannaˈissoosona. Intte soo asaa hanotay hegaa mala gidikko keehi unˈˈettoppite. Yihooway inttena maaddana. I ba dirijjitiyaa baggaara giigissido tamaarissanawu goˈettiyo waanna miishshata intte naatuura xannaˈanawu goˈettite. Meeze deˈiyo yelida harati bantta So Asaa Goynuwan he miishshata waati goˈettidaakko, eta oychchana danddayeeta. * (Lee. 11:14) Intte naatuura intte haasayiyo wodekka Yihooway inttena maaddana danddayees. Intte naatu qofaanne eta wozanan deˈiyaabaa intte erana mala Yihooway inttena maaddanaadan woossite. (Lee. 20:5) ‘Nena timirtte keettan keehi metiyaabay aybee?’ giyoogaa mala oyshaa oychchiyoogan haasayiyoogaa doommiyoogee intte darobaa eranaadan maaddana danddayees.

10. Intte naati Yihoowabaa eranaadan maaddanawu harabaa ay oottana danddayeetii?

¹⁰ Intte naata Yihoowabaa tamaarissanawu dumma dumma ogeta koyite. Yihoowabaanne I intteyyo oottido loˈˈobaa yootite. (Zaa. 6:6, 7; Isi. 63:7) Intte intte naatuura son ubbatoo xannaˈanawu danddayana xayikko, hegaabaa yootiyoogee keehippe koshshiyaaba. Qommoora ibaa denttido Kiristtina hagaadan gaasu: “Yihoowabaa yootanawu taassi deˈiya injjee keehi guutta gidiyo gishshawu yaatana danddayiyo wode ubban loytta goˈettays. Yihooway medhdhido maalaalissiya meretabaanne naati Yihoowa dabbo gidanaadan maaddiya hara darobata xeelliyaagan haasayanawu nuuni hemetti ekkoos woy wolwoluwan gelidi haattaa shaaroos. Ta naati gitaa gidiyo wode, Geeshsha Maxaafaa banttarkka xannaˈanaadan eta minttettaas.” Hegaa bollikka, Yihoowa dirijjitiyaabaa, qassi intte ishanttubaanne michchonttubaa loˈˈobaa haasayite. Cimata boroppite. Intte etabaa haasayiyoobay intte naati maadoy koshshiyo wode eta haasayissanaadan woy haasayissennaadan oottana danddayees.

11. Yaaqooba 3:18y yootiyoogaadan, son sarotettay deˈanaadan oottiyoogee keehi koshshiyoy aybissee?

¹¹ Son sarotettay deˈanaadan oottite. Intte azinatanne intte naata siiqiyoogaa ubbatoo bessite. Intte azinatubaa kehatettaaninne bonchchuwan haasayite, qassi intte naati hegaadan oottanaadan loohissite. Intte yaatiyo wode, Yihoowabaa tamaaranawu hanotay injjetanaadan ootteeta. (Yaaqooba 3:18 nabbaba.) Rumaaniyan dumma aqinye gididi haggaaziya Yooseefa hanotaa ane beˈoos. I naatettan deˈiyo wode, A aaway assi, A aayeessi, A michcheessinne A ishanttussi Yihoowawu haggaaziyoogee metanaadan oottiis. Yooseefi hagaadan giis: “Ta aayyiyaa nu son sarotettay deˈanaadan keehi baaxetaasu. Ta aaway meqettaa iita gidikkonne, ta aayyiyaa ayyo keha.  Nu aawaa bonchchiyoogeenne ayyo azazettiyoogee nuna metiyoogaa A akeekiyo wode, Efisoona 6:1-3n deˈiya qofaa nunaara tobbawusu. Yaatada, nu aawaassi deˈiya loˈˈo eeshshata nuuyyo yootawusu, qassi nuuni A siiqana koshshiyoy aybissakko akeekanaadan nuna maaddawusu. Hegee nu son sarotettay deˈanaadan maaddiis.”

12. Naaˈˈantto Ximootiyoosa 1:5y yootiyoogaadan, Euniiqa oottidobay Ximootiyoosa waati maaddidee?

¹² Naaˈˈantto Ximootiyoosa 1:5 nabbaba. Euniiqa Ximootiyoosayyo loˈˈo leemiso gidaasu. Tumu ammanoy oosuwan qoncciyoogaa A Ximootiyoosa tamaarissennan aggukku. (Yaaq. 2:26) Ximootiyoosi ba aayyiyaa Yihoowa keehi siiqiyoogaa A oottidoobaappe akeekidoogee qoncce. Ximootiyoosi A aayyiyaa Yihoowayyo haggaaziyoogee A ufayttanaadan oottidoogaa akeekidoogee tuma. Euniiqa oottidobay Ximootiyoosa waati maaddidee? Ximootiyoosayyo A aayeegaa mala mino ammanoy deˈiyoogaa kiitettida PHawuloosi qonccissiis. Ximootiyoosa ammanoy coo minnibeenna. Ximootiyoosi A oottidobaa akeekidi O milatanawu murttiis. Hegaadan ha wodiyankka, daro aayoti “palamettennan” woy aynne haasayennan bantta soo asay Yihoowayyo haggaazanaadan maaddidosona. (1 PHe. 3:1, 2) Intte hegaadan oottana danddayeeta. Waatidi?

13. Issi aayyiyaa Yihoowaara dabbotido ba dabbotaa kaseyana koshshiyoy aybissee?

¹³ Intte Yihoowaara dabbotido dabbotaa kaseyite. (Zaa. 6:5, 6) Daro aayotuugaadan, intte daroban intte goˈˈaa aggi bayeeta. Intte intte naatussi asatettaban koshshiyaabaa kunttanawu intte wodiyaa, miishshaanne harabaa immideta, qassi xiskkuwaa xayideta. Gidoppe attin, intte Yihoowaara dabbotido dabbotaa minttanawu wode xayana gakkanaashin, he koshshiyaabata kunttanawu mule bichchaarana koshshenna. Woossanawu, Geeshsha Maxaafaa buzo xannaˈanawunne gubaaˈe shiiqota shiiqanawu ubbatoo wodiyaa bazzite. Yaatiyoogan intte ayyaanaaban minnana, qassi intte soo asaayyoonne haratuyyo loˈˈo leemiso gidana.

14-15. Leˈani, Maariyinne ZHiwu hanotaappe intte ay tamaaridetii?

¹⁴ Bantta aayotu hanotaa akeekiyoogan Yihoowa siiqidanne an ammanettida amarida yelagatubaa ane beˈoos. Kiristtini naˈiyaa Leˈana hagaadan gaasu: Nu aaway son deˈiyo wode, nuuni Geeshsha Maxaafaa xannaˈana danddayokko. SHin, Aayyiyaa ubbatoo shiiqota shiiqawusu. Nuuni Geeshsha Maxaafaabaa darobaa erana xayikkonne, A oottiyoobay nuussi mino ammanoy deˈanaadan maaddiis. Nuuni shiiqota shiiqanaappe kasekka Yihoowa Markkati tumaa tamaarissiyoogaa eroos.

¹⁵ Maariyi aaway so asay shiiqota shiiqiyo gishshawu eta issi issitoo qaxxayees. A hagaadan gaasu: “Taani eriyo keehi xalla michchonttuppe issinna ta aayyiyo. Taani harati woyganee gaada hirggiyo gishshawu naatettan issi issibata issi issitoo oottennan ixxaas. SHin ta aayyiyaa keehi xala gidiyoogaanne A ba deˈuwan Yihoowa ubbatoo kaseyiyoogaa beˈiyoogee taani asaa yayyiyoogaa agganaadan maaddiis.” ZHiwu aaway so asay son Yihoowabaa woy Geeshsha Maxaafaabaa tobbiyoogaa diggees. ZHiwu hagaadan giis: “Tana maaddida waannabay ta aayyiyaa Yihoowa siiqiyoogaa aggennan ta aawaa ufayssanawu harabaa aybanne agga bayanawu eeno giyoogaa gidennan waayi aggana.”

16. Issi aayyiyaa oottiyoobay harata waati maaddana danddayii?

¹⁶ Aayetoo, intte oottiyoobay harata maaddiyoogaa hassayite. Waatidi? Euniiqa oottidobay  kiitettida PHawuloosa maaddidoogaa qoppite. Ximootiyoosan deˈiya worddoy baynna ammanoy ‘beni Euniiqin deˈiyaagaa mala’ gidoogaa I yootiis. (2 Xim. 1:5) PHawuloosi Euniiqi ammanuwaa koyro akeekidoy awudee? I Loydiiranne Eunqiira gayttidoy misoonaawe oosuwawu koyro Lisxxira biido wode gidennan aggenna, qassi eti Kiristtaane gidanaadan I maaddennan waayi aggana. (Oos. 14:4-18) Ane hagaa qoppite: PHawuloosi 15 layttaappe simmin Ximootiyoosayyo dabddaabbiyaa xaafido wodekka, Euniiqi ammanuwaa hassayiisinne A nuuni kaallana bessiya loˈˈo leemiso gidiyoogaakka qonccissiis. A oottidobay kiitettida PHawuloosa keehi minttettidoogee qoncce, qassi he wode deˈiya hara daro Kiristtaanetakka minttettennan waayi aggana. Intte intte naata intterkka dichchiyaaba gidikko woy haymaanootiyan issi mala gidenna keettan deˈiyaaba gidikko, intte oottiyoobay harata minttettiyoogaanne maaddiyoogaa ammanettite.

17. Intte intte naˈa loohissanawu oottiyoobaa I ekkennan ixxikko intte waatana koshshii?

¹⁷ Intte intte naˈa maaddanawu baaxetiyo baaxiyaa I ekkennan ixxikko shin? Naˈa loohissiyoogee wode ekkiyaaba gidiyoogaa hassayite. Misilee bessiyoogaadan, intte zerettaa zeriyo wode, hegee diccidi ayfiyaa mitta gidaneeshsha giidi issi issitoo qoppana danddayeeta. Intte he mittay ayfanaadan oottana danddayennaba gidikkonne, hegee loytti diccanaadan aggennan haattaa ushsheeta. (Mar. 4:26-29) Hegaadankka, issi aayyiyaa ba naati Yihoowa siiqanaadan baaxetiyo baaxee eta tumuppe maaddaneeshsha gaada issi issitoo  qoppana danddayawusu. Intte naati kuuyiyoobaa intte diggana danddayekketa. SHin intte eta loohissanawu inttessi danddayettida ubbabaa aggennan oottikko, eti Xoossaara dabbotanaadan maaddana danddayeeta.—Lee. 22:6.

18. Yihooway intte naati ba dabbo gidanaadan eta waati maaddana danddayii?

¹⁸ Beni wodeppe doommidi Yihooway daro yelagati ba dabbo gidanaadan maaddiis. (Maz. 22:9, 10) I intte naati koyiyaaba gidikko, ayyaanaaban diccanaadan etakka maaddana danddayees. (1 Qor. 3:6, 7) Intte naati kumetta wozanaappe Yihoowayyo haggaazana xayikkonne, I eta ubbatoo siiqees. (Maz. 11:4) Eti Yihoowa ufayssanawu koyiyoogaa bessiyo wode, ba dabbo gidanaadan eta maaddanawu koyees. (Oos. 13:48; 2 Odi. 16:9) Intte naatussi maadoy koshshiyo wode, intte likkebaa haasayanaadan I inttena maaddana danddayees. (Lee. 15:23) Woykko gubaaˈiyan deˈiya siiqiya ishay woy michchiyaa eta maaddanaadan I denttettana danddayees. Intte naati gita gidi simminkka, Yihooway intte kase tamaarissidobaa eti hassayanaadan eta maaddana danddayees. (Yoh. 14:26) Intte haasayiyooban woy oottiyooban intte naata aggennan loohissikko, Yihooway inttena woytana.

19. Intte Yihoowan sabettanaagaa ammanettana danddayiyoy aybissee?

¹⁹ Yihooway inttena siiqiyo siiqoy intte naati kuuyiyoobaara gayttidaba gidenna. Intte A siiqiyo gishshawu I inttena siiqees. Intte intte naata intterkka dichchiyaaba gidikko, Yihooway intte naatussi Aawa gidanawunne inttena naaganawu qaalaa geliis. (Maz. 68:5) Intte naati Yihoowawu haggaazanawu dooranaadan woy doorennaadan oottana danddayekketa. SHin, intte Yihoowa maaduwan ubbatoo ammanettikko, qassi inttessi danddayettida ubbabaa oottikko, intte Yihoowan sabettana.