1. Zei bantuk thlaraulei hmuitinh hna dah kan chiah khawh?

 A HMAANMI Khrihfa kan si caah Jehovah kha kan dawt tuk. Jehovah rian kha a ṭha bik in ṭuan kan duh. Asinain Jehovah caah kan tuah khawhmi dihlak tuah awkah Khrihfa ziaza ṭhanchoter ding, hman awk a tlakmi thiamnak hna cawn ding le midang bawmh khawh ning lam hna kawl ding ti bantuk thlaraulei hmuitinh hna kan chiah a hau. b

2. Zeicah thlaraulei hmuitinh kan chiah awk a si i mah kha phanh khawh awkah zeicah kan i zuam awk a si?

² Zeicah thlaraulei ah ṭhancho kan duh awk a si? A bik in cun kan dawtmi vancung kan Pa a lung lawmhter kan duh caah a si. A rian tling tein ṭuan awkah kan thiamnak le kan thilti khawhnak kan hman tikah Jehovah cu aa nuam. Cun unau pawl tam deuh in kan bawmh khawh hna nakhnga thlaraulei ah ṭhangcho kan duh. (1 Thes. 4:9, 10) Biatak kan umnak cu zei can a si hmanhah kan dihlak in thlaraulei ah kan ṭhangcho kho. Cutin tuah khawh ning kha zohhmanh hna u sih.

3. Kuatkhat Timote 4:12-16 ningin lamkaltu Paul nih Timote kha zei tuah dingin dah tha a pek?

³ Lamkaltu Paul nih Timote sin a voikhatnak cakuat a ṭial lioah Timote cu mino pakhat a si ko nain hmuhtonnak a ngeimi Khrihfa upa pakhat a rak si cang. Asinain thlaraulei ah ṭhancho peng dingin Paul nih tha a pek. (1 Timote 4:12-16 rel.) Paul chimmi bia na ruah tikah Paul nih Timote kha lamhnih  in ṭhanchoter a duh ti kha na hngalh lai. Dawtnak, zumhnak le thiannak ti bantuk Khrihfa ziaza ngeih awk le zapi hmaiah relnak, forhfialnak le cawnpiaknak ti bantuk ah a thiamnak ṭhanchoter awkah a duh. Timote kong in aa tlakmi hmuitinh chiahnak nih thlaraulei ṭhancho awkah a kan bawmh khawh ning kha zohhmanh hna u sih. Cun phungchim rian tam deuh in ṭuan khawh ning kong cheukhat zong kan i ruah hna lai.

4. Filipi 2:19-22 ningin Timote kha zeinihdah Jehovah salṭha a siter?

⁴ Timote kha zeinihdah Jehovah salṭha a siter? A ṭha tukmi Khrihfa ziaza a ngeih ruangah a si. (Filipi 2:19-22 rel.) Paul nih Timote kong a langhtermi in anih cu aa toi dormi, zumhawk a tlakmi, a teimami le bochan awk a tlakmi a si kha kan hngalh khawh. Timote cu dawtnak a ngei i unau pawl zong an zawn a ruah hna. Cucaah Paul nih Timote kha a dawt i a harmi rian kha i cungcang loin a rak pek. (1 Kor. 4:17) Cu bantukin Jehovah duhmi ziaza ngeih dingin kan i zuam tikah a kan dawt lai i unau pawl zong kan bawmh khawh deuh hna lai.—Salm 25:9; 138:6.

5. (a) Ṭhancho na duhmi Khrihfa ziaza kong he aa tlaiin zeitindah biakhiahnak na tuah khawh? (b) Hmanthlak ah a langhter bantukin a no deuhmi unaunu nih a hmuitinh ningin midang cungah zawnruahnak langhter deuh awkah zeitindah aa zuam?

⁵ Cuset khaset tiin hmuitinh chia. Zei zawn ah dah ṭhancho ka herh ti kha ruat law thlacam. Ṭhancho na duhmi sining pakhat kha thim law lungthin pe. Tahchunhnak ah, zaangfahnak ngeih deuh awk asiloah zumtukhat unau pawl bawmh duhnak lungthin ngeih deuh awkah naa zuam kho lai maw? Midang he daihnak a sermi le mi a ngaithiam deuhmi na si kho lai maw? Na zumhmi na hawikom sinah ṭhancho na herhmi kong ruahnak cheuhnak hal cu bawmtu a si men lai.—Ptb. 27:6.

6. Sining ṭha pakhat ngeih dingin hmuitinh na chiahmi kha zeitindah na phanh khawh?

⁶ Hmuitinh phanh khawh awkah i zuam. Zeitindah na tuah khawh? Lamkhat cu ṭhancho na duhmi sining pakhat ṭha tein na hlathlainak thawngin a si. Midang ngaihthiam deuh awkah bia na khiah hei ti u sih. Baibal chung i lungtho tein mi a ngaithiammi le a ngaithiam lomi hna kong na relnak thawngin le mah kong ṭha tein na ruahnak thawngin na thawk khawh. Jesuh nunning kong hi ruathmanh.  Midang kha lungtho tein a rak ngaihthiam hna. (Luka 7:47, 48) An palhnak cungah si loin an tuah khawhmi cungtu ah lungthin a pek. Asinain Jesuh chan i Farasi mi hna cu “midang vialte kha zei i a rel lomi” an si. (Luka 18:9) Mah kong ṭha tein na ruah hnuah hitin i hal: ‘Midang kha zeitindah ka hmuh hna? An ngeihmi zei sining cungah dah lungthin ka pek?’ Mi pakhat kha ngaihthiam awkah naa harh ahcun a ngeihmi sining ṭha vialte kha i ṭial. Cun hitin i hal: ‘Jesuh nih mah pa kha zeitindah a hmuh lai? A ngaithiam lai maw?’ Cutin kan tuah ahcun kan ruahnak kan thlen khawh lai. A hmasa ahcun kan thin a kan huntertu pakhatkhat kha ngaihthiam awkah kan i harh men lai. Asinain kan i zuam peng ahcun mi ngaihthiam duhnak lungput kan hun ngei deuh lai.

7. Phungthlukbia 22:29 ningin Jehovah nih tuchan ah thiamnak a ngeimi unau pawl kha zeiti lam in dah a hman hna?

⁷ Na chiah khawhmi a dang hmuitinh cu hman awk a tlakmi thiamnak cawn kha a si. Bethel nih an ngeihmi inn pawl, Civui Tuahnak Inn le Biakinn saknak ah zeitluk in dah mi an herh ti kha ruat. Cuka i a ṭuanmi mi tampi nih hmuhtonnak a ngeimi unau pawl he rian an ṭuanṭinak thawngin hman awk a tlakmi thiamnak hna kha an cawn. Hmanthlak ah langhter a si bantukin unau pawl nih Civui Tuahnak Inn le Biakinn zohkhenhnak caah a herhmi thiamnak kha an cawn. Mah lam le a dang lam hna in “zungzal in a hmunmi Siangpahrang” Jehovah Pathian le “bawi vialte hna Bawi” Jesuh Khrih nih mah unau pawl thawngin khuaruahhar thil kha an liim. (1 Tim. 1:17; 6:15; Phungthlukbia 22:29 rel.) Kanmah caah si loin Jehovah thangṭhatnak caah rian i zuam in kan thiamnak kha hman kan duh.—Johan 8:54.

8. Ṭhancho na duhmi thiamnak kong he aa tlaiin zeitindah biakhiahnak na tuah khawh?

⁸ Cuset khaset tiin hmuitinh chia. Zei bantuk thiamnak dah na cawn khawh? Na thiam khawhmi sining kong he aa tlaiin Khrihfa upa le peng zohkhenhtu sinah ruahnak hal hna. Tahchunhnak ah, biachim ning le cawnpiak ning ah ṭhancho na herh tiah ruahnak an in cheuh ahcun i zuam na herhmi cuset khaset timi biachim ning kha hngalhthiam awkah bawmhnak hal hna. Cun ṭhancho awkah fakpi in i zuam. Zeitindah cutin na tuah khawh?

9. Thiamnak pakhat cawn ding timi hmuitinh kha zeitindah na phanh khawh?

⁹ Hmuitinh phanh khawh awkah i zuam. Cawnpiak a thiam deuhmi si na duh tiah hei ti u sih. Relnak le Cawnpiaknak ah i Zuam timi brochure kha ṭha tein hlathlainak na tuah khawh. Zarhlai pumhnak i rian pek na si tikah pumh hlanah sining a tlinhmi unau pakhat kha naa timtuahmi ngaihpiak awk le a herhmi ruahnak cheuh awkah bawmhnak na hal khawh. Thiamnak ca lawngah si loin rian aa zuammi le bochan awk a tlakmi si awkah i zuam.—Ptb. 21:5; 2 Kor. 8:22.

10. Thiamnak ṭhanchoter khawh ning kong kha tahchunhnak pe.

¹⁰ Tuah awkah naa harhmi thil pakhat kha thiam dingin hmuitinh na chiah ahcun zeidah na tuah khawh? I zuam peng. Unaupa Garry cu ca rel aa harh tukmi a si. Khrihfabu pumhnak i ca a rel lioah a ning a zah tukmi kha aa cinken rih. Asinain ṭhancho awkah fakpi in aa zuam peng. Sining a tlinhmi unaupa hna sinin le Bupi chuahmi cauk in ka hmuhmi cawnpiaknak thawngin atu cu Biakinn, peng civui le pengkomh civui hna ah phung ka chim kho cang tiah a ti.

11. Timote bantukin Jehovah rian tam deuh in ṭuan khawh awkah zeinihdah a kan bawmh lai?

 ¹¹ Timote cu biachim le cawnpiaknak ah a thiam tukmi a si maw? Baibal nih zeihmanh a chim lo. Asinain Paul ruahnak cheuhnak a zulh caah a rian ah a thiam deuhmi a hung si ti cu a fiang ko. (2 Tim. 3:10) Mah bantukin thiam deuh awkah kan i zuam ahcun Jehovah rian kha tam deuh in kan ṭuan khawh lai.

12. Midang bawmhnak in zeitindah ṭhatnak na hmuh?

¹² Kan dihlak in midang bawmhnak in ṭhatnak kan hmu. Siizung kan um tikah HLC asiloah Mizaw Zohkhenhtu Phu i Khrihfa upa pawl nih an kan len caah kan i nuam tuk. A harmi thil sining kan ton tikah dawtnak a ngeimi Khrihfa upa nih a caan pe in ṭha tein kan bia a kan ngaihmi le a kan hnemhmi kha kan sunsak tuk. Baibal cawnpiaknak ah bawmhnak kan herh tikah hmuhtonnak a ngeimi hmaikal pakhat nih kan sinah i telin ruahnak a kan cheuh tikah kan i lawm tuk. Mah unau hna nih an kan bawmh caah an i lawm. Unau pawl kan bawmh hna ahcun kannih zong lawmhnak kan hmu ve lai. Jesuh nih hitin a ti: “Peklei ah hin hmuhlei nakin lunglawmhnak a um deuh.” (Lam. 20:35) Jehovah rian kha mah lam asiloah a dang lam hna in tam deuh in ṭuan na duh ahcun zeinihdah aan bawmh khawh?

13. Hmuitinh kan chiah tikah zeidah kan i cinken awk a si?

¹³ A fiang lomi hmuitinh chia hlah. Tahchunhnak ah, ‘Khrihfabu caah tam deuh in ṭuan ka duh’ tiah na ruah men lai. Asinain mah hmuitinh phanh khawh ning kha hngalh awkah naa harh men lai i mah hmuitinh ka phan ti hngalh awk zongah naa harh men lai. Cucaah a fiang i cuset khaset timi hmuitinh kha chia. Cun na hmuitinh le mah hmuitinh na phanh khawh ning zong kha i ṭial.

14. Hmuitinh kan chiah tikah zeicah a tlarimi kan si a herh?

¹⁴ Hmuitinh kan chiah tikah a tlarimi zong kan si a hau. Zeicah? Thil sining a dihlak in kan uk khawh lo caah a si. Tahchunhnak ah, Lamkaltu Paul nih Thesalonika khua ah Khrihfabu thar pakhat dirh dingin a rak bawmh hna. Cuka ah um in Khrihfabu thar bawmh ding timi hmuitinh a ngei lai ti cu  a fiang ko. Asinain ralchanhtu hna nih mah khua in an rak chuahter. (Lam. 17:1-5, 10) Paul nih mah khua ah a um peng ko ahcun unau pawl caah ṭih a nung lai. Asinain unau pawl bawmh kha Paul nih a rak ngol lo. Mah canah aa thlengmi thil sining he i tlak in a rak um. A hnuah Thesalonika khua i zumtu thar pawl zumhnak fehter awkah Timote kha a rak thlah. (1 Thes. 3:1-3) Timote nih a herhnak hmun paohah kal a duh caah Thesalon khua i unau pawl cu an i lawm tuk ko lai.

15. Thil sining aa thlen tikah kan hmuitinh cu zeitindah aa thlen khawh? Tahchunhnak pe.

¹⁵ Thesalonika khua i Paul hmuhtonnak in kan cawn khawh. Hmuitinh kan chiah men lai nain thil sining cu aa thleng kho i mah nih kan hmuitinh phanh awkah a harter khawh men. (Pct. 9:11) Mah bantuk thil sining na ton ahcun a dang na phanh khawhmi hmuitinh kha chia. Ted le Hiedi te nuva nih cutin an tuah. An ngan a dam lo ruangah Bethel in an rak i din. Asinain Jehovah an dawtnak nih phungchim rian ah tam deuh in i tel khawhnak lam kawl awkah a rak forh hna. A hmasa ah, hmaanhmaan hmaikal an ṭuan. A hnuah special hmaikal in rian pek an si i Ted kha peng zohkhenhtu bawmtu in cawnpiak a si. Asinain peng zohkhenhtu hna caah kumkhua rikhiahmi cu a rak i thleng. Mah tikah Ted le Hiedi nih mah rian ṭuan dingin kan upa cang ti kha an hun hngalh. An lung a dong ko nain lam dang in Jehovah rian kan ṭuan khawh ti kha an hngalh. Ted nih hitin a ti: “Jehovah rian kha lam tampi in ṭuan khawh a si ti kha kan hngalh.”

16. Galati 6:4 in zeidah kan cawn khawh?

¹⁶ Kan nunnak ah kan tonmi thil sining vialte kha kan uk kho lo. Cucaah kan rian ruangah Jehovah nih a kan sunsak timi ruahnak ngeih lo le kan hmuh lomi rian a hmumi hna he i tahchunh lo cu a biapi tukmi a si. Hiedi nih hitin a ti: “Midang he naa tahchunh ahcun naa nuamhnak cu a tlau lai.” (Galati 6:4 rel.) Midang bawmh khawhnak le Jehovah rian ṭuan khawhnak lam hna kawl cu a biapimi a si. c

17. Tinvo sung hmuh awkah zeidah na tuah khawh?

¹⁷ Nunning sawhsawh tein na nunnak thawngin le a herh lomi leiba na ngeih lonak thawngin Jehovah rian kha tam deuh in na ṭuan khawh lai. A hmemi hmuitinh na chiahmi nih a nganmi hmuitinh phanh khawh awkah aan bawmh lai. Tahchunhnak ah, hmaanhmaan hmaikal ṭuan dingin hmuitinh na chiah ahcun atu ah pehzulh in manh  caan hmaikal na ṭuan kho lai maw? Bu rianṭuantu si dingin hmuitinh na ngeih ahcun phungchim rian ah tam deuh i telin a zawmi le Khrihfabu i kum upa hna kha na leng kho hna lai maw? Atu na ngeihmi hmuhtonnak nih hmailei ah tinvo sung hna hmuh chin awkah aan bawmh lai. Cun pek na simi zei rian paoh kha a ṭha bik in ṭuan awkah bia khiak.—Rom 12:11.

18. Hmanthlak ah langhter a si bantukin Beverley sinin zeidah na cawn khawh?

¹⁸ Zei bantuk kumkhua kan si hmanhah thlaraulei hmuitinh kan chiah khawh i mah kha kan phan kho. Kum 75 a simi unaunu Beverley kong hi ruathmanh. A zualmi zawtnak a ngeih caah lam kal aa harh. Asinain Ruahnolhnak campaign ah tam deuh in i tel a duh. Cucaah cuset khaset tiin hmuitinh a chiah. Campaign caah a chiahmi hmuitinh ningin a phanh khawh tikah Beverley cu aa nuam tuk. Aa zuamnak nih a dang unau pawl kha phungchim rian ah i zuam deuh dingin a forh hna. An tuah khawhmi cu ri a ngeih hmanhah kum upa unau pawl i an i zuamnak kha Jehovah nih a sunsak.—Salm 71:17, 18.

19. Kan chiah khawhmi thlaraulei hmuitinh cheukhat cu zei hna dah an si?

¹⁹ Na phanh khawhmi hmuitinh kha chia. Jehovah lung a lawmhtermi sining hna ngeih awkah i zuam. Pathian le a Bupi caah a ṭhahnem deuhmi si awkah thiamnak ngeih dingin i zuam. Unau pawl tam deuh in bawmh khawhnak lam zong kawl. d Mah tikah Timote bantukin Jehovah thluachuah na hmu lai i ‘na ṭhannak kha mi vialte nih an hmuh lai.’—1 Tim. 4:15.