Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

AWˬ LAWN 18

Dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te gʼa tcuh sheˍ

Dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te gʼa tcuh sheˍ

“Nawˬ kanˉ te ve awˬ hkʼaw lo uiˍ la mvuh la chehˇ ve htaꞈ chaw hkʼa peu˗eˬ mawˬ hpehꞈ tuˬ, chi teˇ hpaˍ htaꞈ nyi ma pfuhˇ ve awˬ hkʼaw lo gʼaˇ hteꞈ te˗o.”—1 TIˆMOˉSEˍ 4:15.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 84 Kanˉ te paˍ loˍ jaˇ kuiˬ lo kʼai ve

HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍ a

1. Ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma cawˬ tuˬ dawˇ teh taˍ gʼa ve le?

 Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ leh yawˇ ha lehˬ tuˬ te piˇ gaˇ ve yoˬ. Hkʼe te leh, ngaˬ hui puiˉ ve hpehꞈ ve hkʼe yawˇ ve kanˉ te piˇ gaˇ ve yoˬ. Leh ngaˬ hui chi hkʼe te gʼa tuˬ dawˇ teh taˍ ve gʼa cawˬ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, Hkriꞈ yaˇ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ cawˬ maˇ la tuˬ coˇ caˇ leh awˬ bon cawˬ tuˬ henˇ leh awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ ga piˇ tuˬ awˬ hkʼaˇ ca ve yoˬ.

2. Aˬ htoꞈ ma te ngaˬ hui dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te gʼa tuˬ coˇ caˇ cawˇ ve le?

2 Aˬ htoꞈ ma te ngaˬ hui co ha hpawˇ uiˍ la mvuh la leh daꞈ ve Hkriꞈ yaˇ hpehꞈ gaˇ ve le? Awˉ lawˉ teˇ hkʼaˇ lehˬ, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh tuˬ te piˇ gaˇ ve pa taw yoˬ. Ngaˬ hui te puiˉ te hpehꞈ ve htaꞈ hkʼa dehꞈ yehˇ leh yawˇ ve kanˉ te ve htaꞈ mawˬ htaˇ, yawˇ ha lehˬ jaˇ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, ngaˬ hui co ha hpawˇ uiˍ la mvuh la gaˇ ve yoˬ. Awˬ lawn kʼo, ngaˬ hui chi hkʼe te gʼa˗o htaˇ, awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ hkʼa dehꞈ kʼawꞈ ga piˇ gʼa ve yoˬ. (1 Hteˇsaˍlawˇniˆ 4:9, 10) Ngaˬ hui awˬ tehˬ ve hkʼaw hkʼaˬ hkʼe maw chehˇ˗oˬ ve htawˇ, ngaˬ hui teˇ gʼaˇ le le kaꞈ co ha hpawˇ uiˍ la mvuh la tuˬ te gʼa ve yoˬ. Chi ve ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te gʼa tuˬ teˇ geh nyi sheˍ.

3. 1 Tiˆmoˉseˍ liꞈ 4:12-16 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, tcuh yaˇ Pawˇluꞈ Tiˆmoˉseˍ htaꞈ aˬ htoꞈ ma te tuˬ kʼoˆ piˇ ve le?

3 Tcuh yaˇ Pawˇluꞈ Tiˆmoˉseˍ htaꞈ liꞈ awˉ lawˉ teˇ kʼoˆ bvuhꞈ piˇ htaˇ, oˇ ve teˇ yanˇ Tiˆmoˉseˍ nyi haꞈ shaˉ paˍ hpehꞈ˗oˬ. Leh yawˇ co ha hpawˇ uiˍ la mvuh la leh caˉ leh daꞈ ve Hkriꞈ yaˇ hpehꞈ tuˬ Pawˇluꞈ kʼoˆ piˇ sheˍ ve yoˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 4:12-16 gʼaw sheˍ.) Pawˇluꞈ Tiˆmoˉseˍ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, chi teˇ hpaˍ htaꞈ caˉ leh te kʼai sheˍ. Hkriꞈ yaˇ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ daꞈ ve gʼa cawˬ cawˇ ve teˇ hpaˍ lehˬ, haꞈ pehnˇ ve, yonˍ ve, leh daꞈ kehˬ ve yoˬ. Leh Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve hkʼa dehꞈ cheuˬ la tuˬ te sheˍ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, shu htaꞈ liꞈ gʼaw maˍ piˇ tuˬ, shu htaꞈ beˆ maˍ piˇ tuˬ, leh shu htaꞈ Liꞈ hpu maˍ piˇ ve yoˬ. Dawˇ teh taˍ ve awˬ tehˬ te gʼa tuˬ, ngaˬ hui co ha hpawˇ uiˍ la mvuh la tuˬ ga laˇ ve, daꞈ ve Hkriꞈ yaˇ hpehꞈ tuˬ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ gʼa ve, leh ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ maˇ maˇ te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma te gʼa sheˍ ve Tiˆmoˉseˍ ve awˬ lawn htaꞈ teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.

HKRIꞈ YAˇ VE TE HKʼAˇ DAWˇ HKʼAˇ CAWˬ TCUH SHEˍ

4. Hpiˇliˇpiˆ liꞈ 2:19-22 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Tiˆmoˉseˍ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga piˇ ve le?

4 Tiˆmoˉseˍ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga piˇ ve le? Yawˇ daꞈ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ laiˉ ceuˬ cawˬ ve pa taw yoˬ. (Hpiˇliˇpiˆ 2:19-22 gʼaw sheˍ.) Tiˆmoˉseˍ lehˬ nyi ma nuˇ nehˬ ve, ka tiꞈ yeˬ ve, kaiˬ ve, leh yonˍ gʼa ve chaw hpehꞈ ve tehꞈ, Pawˇluꞈ kʼoˆ ve htaꞈ ngaˬ hui mawˬ gʼa ve yoˬ. Tiˆmoˉseˍ kaꞈ awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ haꞈ leh dawˇ haˍ ve yoˬ. Chi ve htaꞈ pa taw, Pawˇluꞈ Tiˆmoˉseˍ htaꞈ haꞈ leh haˍ ve awˬ vuiˬ kaꞈ yawˇ Tiˆmoˉseˍ htaꞈ te tcuh ve yoˬ. (1 Kawˇrenˍhtuˆ 4:17) Chi ve hkʼa shuˍ shuˍ, ngaˬ hui Hkriꞈ yaˇ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ gʼaˇ hteꞈ cawˬ tuˬ te ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ haꞈ leh ngaˬ hui kaꞈ Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ htaꞈ ga piˇ gʼa tuˬ yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 25:9; 138:6.

Te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ nawˬ hkʼa dehꞈ kʼawꞈ te gʼa gaˇ ve teˇ ceuˬ htaꞈ leuˆ ve (Awˬ tawn 5-6 nyi sheˍ)

5. (a) Daꞈ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ cawˬ maˇ la tuˬ nawˬ aˬ htoꞈ ma gʼa te cawˇ sheˍ ve le? (b) Awˬ lawn chi ve awˬ han hkʼaw mawˬ ve hkʼa shuˍ, awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ yawˇ dawˇ teh taˍ ve hkʼe ha kʼaˉ puiˉ ve chaw hpehꞈ tuˬ yawˇ hkʼaˬ hkʼe te ve le?

5 Nawˬ cawˬ gaˇ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ htaꞈ leuˆ ve. Hkʼaˬ ve teˇ ceuˬ nawˬ pa leh hkʼa dehꞈ daꞈ la gʼa tuˬ tehꞈ dawˇ ve kʼo, bon lawˬ leh dawˇ nyi sheˍ. Te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ nawˬ kʼawꞈ daꞈ la gʼa tuˬ tehꞈ dawˇ ve teˇ ceuˬ htaꞈ leuˆ yuˬ sheˍ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, nawˬ shu htaꞈ ha kʼaˉ puiˉ ve chaw hpehꞈ˗aw laˇ? Maˇ heˆ leh nawˬ awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ maˇ maˇ ga piˇ gʼa tuˬ te gʼa˗aw laˇ? Nawˬ awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ piˇ leh nawˬ shu ve hkawˇ na gaˇ puiˉ ve chaw hpehꞈ˗aw laˇ? Nawˬ gʼa pa cawˇ ve hkʼaˬ ve teˇ ceuˬ cawˬ ve le tehꞈ, nawˬ yonˍ gʼa ve awˬ chawˇ htaꞈ na nyi sheˍ.—Tawˇ naˉ ve 27:6.

6. Ngaˬ hui daꞈ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ teˇ ceuˬ ceuˬ cawˬ gaˇ ve kʼo, dawˇ teh taˍ ve htaꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ le?

6 Nawˬ dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te gʼa tuˬ coˇ caˇ ve. Nawˬ hkʼaˬ hkʼe te gʼa tuˬ le? Awˬ hkʼaˇ teˇ hkʼaˇ lehˬ, nawˬ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ pa gaˇ ve teˇ ceuˬ ceuˬ Liꞈ hpu hkʼaw hpfuhˆ nyi sheˍ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, nawˬ shu htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ piˇ gaˇ ve kʼo, Liꞈ hpu hkʼaw ve chaw shu htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ piˇ leh shu htaꞈ venˇ baˆ maˇ hpehˇ piˇ ve chaw ve awˬ lawn nawˬ gʼaw leh hkʼa dehꞈ dawˇ nyi sheˍ. Yeˍsuˆ ve awˬ lawn htaꞈ kaꞈ dawˇ nyi sheˍ. Yawˇ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ shu htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ piˇ ve yoˬ. Yeˍsuˆ shu yaꞈ kuiˬ htaꞈ maˇ nyi leh shu daꞈ ve awˬ ceuˬ htaꞈ nyi ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 7:47, 48) Yeˍsuˆ ve awˬ co˗e htaˇ, Hpaˍriˍsehˇ hui shu htaꞈ nyi cha ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 18:9) Ngaˬ hui awˬ lawn chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ dawˇ nyi htaˇ, a shu yawˇ awˬ to htaꞈ na nyi cawˇ ve, “ngaˬ shu htaꞈ nyi htaˇ, yawˇ hkʼaˬ hkʼe ve chaw hpehꞈ ve htaꞈ nyi ve laˇ? Yawˇ htaꞈ maˇ daꞈ ve hpawˇ nyi ve, maˇ heˆ leh daꞈ ve hpawˇ nyi tuˬ laˇ?” Nawˬ chaw teˇ hpaˍ htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ piˇ tuˬ haˍ jaˇ tehꞈ dawˇ ve kʼo, chaw oˇ ve teˇ gʼaˇ daꞈ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ aˬ htoꞈ ma cawˬ ve nawˬ bvuhꞈ nyi sheˍ. Peuˬ leh a shu yawˇ awˬ to htaꞈ na nyi cawˇ ve, ‘Yeˍsuˆ lehˬ yawˇ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe hpawˇ nyi ve le? Yeˍsuˆ hpehꞈ ve kʼo, yawˇ htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ piˇ˗aw laˇ?’ Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ lawn htaꞈ henˇ leh hkʼa dehꞈ dawˇ nyi htaˇ, ngaˬ hui ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ pa gʼa ve yoˬ. Awˉ lawˉ htaˇ, ngaˬ hui htaꞈ beuꞈ tuˬ te laˇ ve chaw htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ piˇ tuˬ haˍ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hui caˉ leh te jawˬ ve kʼo, shu htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ piˇ tuˬ sha ve yoˬ.

AWˬ BON CAWˬ TUˬ VE AWˬ HKʼAˇ HTAꞈ HENˇ SHEˍ

Awˬ viˉ awˬ nyi hpawnˬ daꞈ kuiˬ yehˬ gu leh nyi haꞈ shaˉ tuˬ awˬ hkʼaˇ htaꞈ henˇ ve (Awˬ tawn 7 nyi sheˍ) d

7. Tawˇ naˉ ve liꞈ 22:29 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, chi beuꞈ teˇ co˗e awˬ viˉ awˬ nyi puiˉ ve hpehꞈ ve htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ hkʼaˬ hkʼe hpawˇ yehˇ chehˇ ve le?

7 Nawˬ te gʼa gaˇ ve awˬ nu ve teˇ ceuˬ dawˇ teh taˍ gʼa sheˍ ve yoˬ. Chi ve lehˬ awˬ bon cawˬ tuˬ ve awˬ hkʼaˇ htaꞈ henˇ ve yoˬ. Chi teˇ hkui Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw yehˬ te ve hpawˇ awˬ viˉ awˬ nyi maˇ maˇ htaꞈ loˍ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, Beˍteˍlaˆ, hpawnˬ daꞈ kuiˬ yehˬ, leh hpawnˬ daꞈ kuiˬ yehˬ lonˉ awˬ suhˉ te ve yoˬ. Maˇ˗awˍ ve awˬ viˉ awˬ nyi ca ga la gehˇ sheˍ ve chaw lehˬ, oˇ kaˬ lo awˬ viˉ awˬ nyi kanˉ te maw˗oˬ ve chaw geh henˇ yuˬ ve yoˬ. Awˬ han hkʼaw ngaˬ hui mawˬ ve hkʼa shuˍ, hpawnˬ daꞈ kuiˬ yehˬ, leh hpawnˬ daꞈ kuiˬ yehˬ lonˉ htaꞈ gu leh nyi haꞈ shaˉ tuˬ, awˬ viˉ awˬ nyi geh henˇ chehˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ lehˬ “co co taiˍ taiˍ uˉ peunˍ ve Hkunˉ hawˉ hkanˇ” hpehꞈ leh Yeˍsuˆ lehˬ “Jawˇ mawˇ awˬ hkʼoˆ Jawˇ mawˇ hpehꞈ” leh awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ cuˇ leh laiˉ ceuˬ hpawˇ te gʼa ve yoˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 1:17; 6:15; Tawˇ naˉ ve 22:29 gʼaw sheˍ.) Yaˬhoˉvaˬ chiˇ uiˍ chiˇ mvuh ve htaꞈ gʼa tuˬ, ngaˬ hui kaiˬ ve hkʼaw kanˉ te leh puiˉ ve hpehꞈ ve htaꞈ kaꞈ yehˇ gaˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui chiˇ uiˍ chiˇ mvuh ve htaꞈ gʼa tuˬ te ve maˇ heˆ.—Yoˇhanˬ 8:54.

8. Nawˬ pa gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma cawˬ sheˍ ve hkʼaˬ hkʼe te shiˍ gʼa ve le?

8 Nawˬ te gʼa gaˇ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ htaꞈ leuˆ ve. Nawˬ aˬ htoꞈ ma te jawˬ gʼa ve le? Nawˬ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ aˬ htoꞈ ma pa cawˇ sheˍ ve, nyi haꞈ shaˉ paˍ maˇ heˆ leh toˇ nyi shehˍ hpaˇ htaꞈ na nyi piˇ gʼa ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, nawˬ tawˇ yaw ve leh maˍ ve htaꞈ pa tuˬ, yawˇ hui beˆ maˍ laˇ tuˬ yoˬ. Chi hkʼe hpehꞈ ve kʼo, hkʼaˬ ve teˇ ceuˬ nawˬ gʼa pa cawˇ ve yawˇ hui htaꞈ na nyi piˇ sheˍ. Leh yawˇ hui beˆ maˍ laˇ ve hkʼe nawˬ gʼaꞈ te sheˍ. Chi ve ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te gʼa tuˬ teˇ geh nyi sheˍ.

9. Nawˬ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ teˇ ceuˬ ceuˬ pa gaˇ ve kʼo, hkʼaˬ hkʼe te tuˬ le?

9 Nawˬ dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te gʼa tuˬ coˇ caˇ ve. Tawˇ pa haˉ te kʼo, nawˬ maˍ cheuˬ ve chaw hpehꞈ gaˇ ve kʼo, Gʼaw leh maˍ puiˉ tuˬ coˇ caˇ sheˍ tehꞈ kʼoˆ ve liꞈ kʼoˆ hkʼaw beˆ maˍ laˇ taˍ ve htaꞈ hkʼa dehꞈ gʼaw nyi sheˍ. Mvuhˇ hpeuꞈ haˉ hpawnˬ daꞈ htaˇ nawˬ awˬ vuiˬ gʼa ve kʼo, nawˬ awˬ vuiˬ te jawˬ htaˇ awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ beˆ maˍ laˇ gʼa tuˬ na taˍ tcuh sheˍ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, nawˬ kaiˬ ve leh awˬ vuiˬ htaꞈ a yeˇ hkʼa dehꞈ yuˬ ve chaw hpehꞈ ve tehꞈ awˬ viˉ awˬ nyi mawˬ tuˬ, awˬ gʼuˇ suhˍ htaˇ kaꞈ hkʼa dehꞈ gu sheˍ.—Tawˇ naˉ ve 21:5; 2 Kawˇrenˍhtuˆ 8:22.

10. Awˬ viˉ awˬ nyi teˇ gʼaˇ te puiˉ te hpehꞈ tuˬ hkʼaˬ hkʼe te ve le?

10 Teˇ ceuˬ ceuˬ nawˬ pa gʼa tuˬ haˍ jaˇ tehꞈ dawˇ ve kʼo, hkʼaˬ hkʼe te tuˬ le? Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ gʼaˇ taˇ nuˇ. Awˬ viˉ awˬ nyi Hkeh˗leˇ liꞈ hkʼa dehꞈ maˇ gʼaw gʼa ve yoˬ. Hpawnˬ daꞈ kuiˬ hkʼaw yawˇ liꞈ gʼaw htaˇ yaꞈ taw jaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ awˬ gʼaˇ maˇ nuˇ leh caˉ leh gʼaw jawˬ ve yoˬ. Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ liꞈ kʼoˆ hkʼaw beˆ maˍ laˇ taˍ ve hkʼe, yawˇ gʼaꞈ te leh awˬ viˉ awˬ nyi beˆ maˍ laˇ ve htaꞈ kaꞈ yawˇ gʼaꞈ te htaˇ, chi teˇ hkui Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw leh hpawnˬ daꞈ lonˉ hkʼaw kaꞈ yawˇ bon maˍ gʼa˗oˬ.

11. Ngaˬ hui ve awˬ vuiˬ htaꞈ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga laˇ gʼa ve le? Leh Tiˆmoˉseˍ hkʼa shuˍ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ maˇ maˇ hkʼaˬ hkʼe te gʼa tuˬ le?

11 Tiˆmoˉseˍ bon maˍ cheuˬ ve chaw, maˇ heˆ leh Liꞈ hpu maˍ cheuˬ ve chaw hpehꞈ˗aw laˇ? Liꞈ hpu hkʼaw maˇ gʼa kʼoˆ laˇ taˍ. Yawˇ Pawˇluꞈ beˆ maˍ piˇ ve htaꞈ gʼaꞈ te ve pa taw, yawˇ co ha hpawˇ uiˍ la mvuh la leh awˬ vuiˬ gʼa taˍ ve htaꞈ hkʼa dehꞈ te gʼa ve yoˬ. (2 Tiˆmoˉseˍ 3:10) Ngaˬ hui te puiˉ te hpehꞈ ve htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ te jawˬ ve kʼo, ngaˬ hui awˬ vuiˬ gʼa taˍ ve htaꞈ hkʼa dehꞈ te gʼa leh, Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ maˇ maˇ te gʼa tuˬ yoˬ.

AWˬ VIˉ AWˬ NYI HTAꞈ GA PIˇ TUˬ AWˬ HKʼAˇ CA SHEˍ

12. Awˬ viˉ awˬ nyi nawˬ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve le?

12 Ngaˬ hui htaꞈ ca ga la ve awˬ viˉ awˬ nyi geh awˬ bon gʼa ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, ngaˬ hui maˇ chehˇ sha leh naˆ tsuhˇ yehˬ lo zuhꞈ htaˇ, nyi haꞈ shaˉ paˍ teˇ hpaˍ hpaˍ naˆ tsuhˇ yehˬ lo caˉ daꞈ ve awˬ moˍ, naˬ ve chaw geh ca guiˇ la ve awˬ moˍ, yawˇ hui ca guiˇ la htaˇ ngaˬ hui ha lehˬ jaˇ. Maˇ heˆ leh ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw shoꞈ shaꞈ ve gʼa hpuˇ htaˇ, nyi haꞈ shaˉ paˍ ngaˬ hui kʼoˆ maˍ piˇ ve htaꞈ hkʼa dehꞈ na taˍ leh awˬ gʼaˇ peꞈ laˇ ve awˬ bon uiˍ jaˇ. Maˇ heˆ leh Liꞈ hpu henˇ ve chaw htaꞈ Liꞈ hpu maˍ piˇ leh awˬ nu ve chaw gʼa ga laˇ htaˇ, gʼuˇ suhˍ peuˍ ve chaw te maw jaˇ˗oˬ ve, Liꞈ hpu teˇ geh maˍ leh ngaˬ hui htaꞈ beˆ maˍ laˇ htaˇ, ngaˬ hui ha lehˬ jaˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui htaꞈ ga laˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi teˇ gʼaˇ le le kaꞈ ha lehˬ ve yoˬ. Ngaˬ hui kaꞈ shu htaꞈ ga piˇ tuˬ gu hehnˇ taˍ ve kʼo, ngaˬ hui kaꞈ ha lehˬ ve yoˬ. Yeˍsuˆ kʼoˆ ve, “piˇ ve lehˬ gʼa ve aꞈ kehˉ awˬ bon uiˍ ve yoˬ.” (Tcuh yaˇ 20:35) Nawˬ awˬ nu ve awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ chi teˇ tawn hkʼaw kʼoˆ ve hkʼe, maˇ heˆ leh awˬ nu ve hpawˇ ga piˇ gaˇ ve kʼo, aˬ htoꞈ ma gʼa te cawˇ ve le?

13. Ngaˬ hui te gʼa tuˬ dawˇ teh taˍ htaˇ, aˬ htoꞈ ma htaꞈ tawnˇ taˍ cawˇ ve le?

13 Ngaˬ hui maˇ te gʼa ve awˬ leuˉ maˇ gʼa dawˇ teh taˍ tuˬ shaˍ tiꞈ gʼa te ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, ‘ngaˬ Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw hkʼa dehꞈ ga piˇ gaˇ ve yoˬ.’ Yaꞈ hkʼaˇ, dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te gʼa tuˬ, nawˬ hkʼaˬ hkʼe te cawˇ ve htaꞈ maˇ shiˍ ve yoˬ hehˉ. Maˇ heˆ leh dawˇ teh taˍ ve oˇ ve htaꞈ gʼaꞈ te˗oˬ ve laˇ kaꞈ maˇ shiˍ ve yoˬ hehˉ. Chi htaꞈ pa taw, te gʼa ve awˬ ceuˬ htaꞈ ceh nawˬ dawˇ teh taˍ cawˇ ve yoˬ. Nawˬ dawˇ teh taˍ ve aˬ htoꞈ ma cawˬ ve bvuhꞈ nyi kaꞈ gʼa ve yoˬ. Dawˇ teh taˍ ve htaꞈ coˇ caˇ leh te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma awˬ hkʼaˇ cawˬ ve bvuhꞈ˗a nyi sheˍ.

14. Dawˇ teh taˍ ve cawˬ htaˇ, pa tuˬ aˬ htoꞈ ma te gu hehnˇ taˍ cawˇ ve le?

14 Ngaˬ hui dawˇ teh taˍ htaˇ pa tuˬ kaꞈ gʼa gu hehnˇ taˍ cawˇ ve yoˬ. Aˬ htoꞈ ma te chi hkʼe te ve le? Ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw awˬ tcuhˉ awˬ yanˇ pa kʼai puiˉ ve pa taw yoˬ. Teˇ ceuˬ le le htaꞈ ngaˬ hui hkʼa biˇ te maˇ gʼa. Tcuh yaˇ Pawˇluꞈ ve awˬ lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. Hteˇsaˍlawˇniˆ venˇ lo Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ cawˬ tuˬ Pawˇluꞈ ga piˇ leh yawˇ oˇ kaˬ lo caˉ leh kʼawꞈ chehˇ tuˬ dawˇ teh taˍ ve yoˬ. Leh awˬ viˉ awˬ nyi hpehꞈ la gehˇ sheˍ ve chaw htaꞈ kaꞈ ga piˇ tuˬ dawˇ teh taˍ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Hteˇsaˍlawˇniˆ venˇ hkʼaw lo ve chaw Pawˇluꞈ htaꞈ tawˍ piˇ jaˇ. (Tcuh yaˇ 17:1-5, 10) Yawˇ venˇ oˇ ve hkʼaw maˇ tawˆ˗e ve kʼo, awˬ viˉ awˬ nyi awˬ pon kaꞈ kawˆ tuˬ cawˬ ve yoˬ. Hkʼe te leh, Pawˇluꞈ awˬ hkʼaˇ kʼawꞈ gu ve yoˬ. Yawˇ venˇ oˇ ve awˬ hkʼaw lo tawˆ˗e ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ dawˇ teh taˍ ve htaꞈ maˇ pa. Yawˇ Tiˆmoˉseˍ htaꞈ oˇ kaˬ lo ve awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ ga piˇ tuˬ kʼai tcuh ve yoˬ. (1 Hteˇsaˍlawˇniˆ 3:1-3) Oˇ kaˬ lo Tiˆmoˉseˍ ha lehˬ ha kʼa ca ga piˇ˗e ve pa taw, awˬ viˉ awˬ nyi ha leh jaˇ.

15. Awˬ tcuhˉ awˬ yanˇ lehˬ ngaˬ hui dawˇ teh taˍ ve htaꞈ heuˆ la kuiˬ hkʼaˬ hkʼe cawˬ ve le? Tawˇ pa haˉ kʼoˆ maˍ laˇ sheˍ.

15 Pawˇluꞈ Hteˇsaˍlawˇniˆ venˇ hkʼaw chehˇ htaˇ, yawˇ ve awˬ lawn htaꞈ ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma henˇ yuˬ gʼa ve teˇ geh nyi sheˍ. Ngaˬ hui teˇ ceuˬ ceuˬ te tuˬ dawˇ teh taˍ htaˇ, ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw pa ve awˬ ceuˬ cawˬ ve pa taw, dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te maˇ gʼa la ve yoˬ. (Cuˇ yiˍ piˇ ve 9:11) Nawˬ chi hkʼe hpehꞈ ve kʼo, nawˬ te gʼa tuˬ htaꞈ kʼawꞈ dawˇ teh taˍ sheˍ. Hteh leh Hai˗diˇ maˇ chehˇ sha ve pa taw, Beˍteˍlaˆ hkʼaw gʼa tawˆ˗e ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ huiˉ maˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ jaˇ. Hkʼe te leh, yawˇ hui Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ maˇ maˇ te gʼa tuˬ awˬ hkʼaˇ kʼawꞈ ca ve yoˬ. Yawˇ hui hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve kʼawꞈ te ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, tcuh peu ve gʼuˇ suhˍ peuˍ ve kʼawꞈ te ve yoˬ. Leh Hteh kaꞈ toˇ nyi shehˍ hpaˇ awˬ tan te ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ huiˉ maˬ a shaꞈ maˇ˗oˬ ve pa taw toˇ nyi shehˍ hpaˇ maˇ gʼa te˗o ve htaꞈ shiˍ ve yoˬ. Awˉ lawˉ htaˇ yawˇ huiˉ maˬ nyi ma luˬ ve htawˇ, Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te gʼa tuˬ awˬ hkʼaˇ laiˉ ceuˬ cawˬ sheˍ ve tehꞈ yawˇ hui shiˍ ve yoˬ. Hteh kʼoˆ ve, “peuˬ laˬ htaˇ ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve awˬ lawn lehˬ, ngaˬ hui awˬ vuiˬ teˇ ceuˬ htaꞈ ceh tiˉ maˇ gʼawˆ tiˍ taˍ tuˬ maˍ laˇ ve yoˬ.”

16. Gaˍlaˍtiˆ liꞈ 6:4 hkʼaw ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma gʼa henˇ ve le?

16 Hpehꞈ la ve teˇ ceuˬ le le htaꞈ ngaˬ hui hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ hpehꞈ kʼai maˇ gʼa. Ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw awˬ tcuhˉ awˬ yanˇ lehˬ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ pa gʼa ve yoˬ. Hkʼe te leh, awˬ vuiˬ htaꞈ pa taw ngaˬ hui awˬ hpfuhˇ cawˬ ve maˇ cawˬ ve tehꞈ maˇ gʼa dawˇ nyi cawˇ. Leh ngaˬ hui ve awˬ vuiˬ leh shu ve awˬ vuiˬ htaꞈ maˇ tehˆ daꞈ cawˇ. Hai˗diˇ kʼoˆ ve, “nawˬ awˬ to shu htaꞈ tehˆ daꞈ ve kʼo, ha lehˬ kuiˬ maˇ cawˬ.” (Gaˍlaˍtiˆ 6:4 gʼaw sheˍ.) Awˬ nu ve chaw htaꞈ ga piˇ tuˬ awˬ hkʼaˇ ca leh Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ maˇ maˇ te ve kʼo daꞈ jaˇ. b

17. Awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ ve awˬ vuiˬ htaꞈ te tuˬ nawˬ aˬ htoꞈ ma te gʼa ve le?

17 Nawˬ awˬ vuiˬ maˇ maˇ gʼa gaˇ ve kʼo, a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw caˇ lawꞈ dawˬ lawꞈ te leh jeˬ taˇ te cha. Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ, awˉ lawˉ htaˇ te gʼa ve hkʼe ceh te tuˬ dawˇ teh taˍ sheˍ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, nawˬ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te tuˬ dawˇ teh taˍ ve kʼo, nawˬ teˇ tcuhˉ teˇ yanˇ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te tuˬ, chi teˇ hkui kaꞈ tanˬ leh te gʼa˗aw laˇ? Maˇ heˆ leh, nawˬ ga piˇ shehˍ hpaˇ te tuˬ dawˇ teh taˍ ve kʼo, nawˬ hkʼa dehꞈ hto toˇ ve, awˬ viˉ awˬ nyi maˇ chehˇ sha ve geh ca guiˇ˗e ve, leh nawˬ chehˇ ve Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve awˬ viˉ awˬ nyi chaw mawˇ geh ca guiˇ piˇ gʼa˗aw laˇ? Chi teˇ hkui nawˬ te chehˇ ve awˬ ceuˬ, awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ awˬ vuiˬ maˇ maˇ gʼa tuˬ te laˇ ve yoˬ. Nawˬ aˬ htoꞈ ma ve awˬ vuiˬ gʼa ve htawˇ maˇ kʼoˆ, coˇ caˇ leh hkʼa dehꞈ te sheˍ.—Roˉmaꞈ 12:11.

Nawˬ te gʼa ve awˬ ceuˬ htaꞈ dawˇ teh taˍ ve (Awˬ tawn 18 nyi sheˍ) e

18. Behn˗vaw˗le ve awˬ lawn htaꞈ nawˬ aˬ htoꞈ ma henˇ yuˬ gʼa ve le? (Awˬ lawn chi ve hkʼaw awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)

18 A shaꞈ mawˇ jaˇ˗o leh dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te maˇ gʼa ve chaw maˇ cawˬ. Behn˗vaw˗le 75 hkʼaw gaˬ˗oˬ ve htaꞈ dawˇ nyi sheˍ. Yawˇ maˇ chehˇ sha leh hkʼa dehꞈ juˇ maˇ gʼa. Yeˍsuˆ suh ve dawˇ nawˇ tuˬ hpawnˬ daꞈ ve kuˬ piˇ tuˬ dawˇ teh taˍ ve yoˬ. Leh Behn˗vaw˗le yawˇ dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te gʼa htaˇ ha lehˬ jaˇ. Yawˇ ve awˬ lawn kaꞈ awˬ viˉ awˬ nyi Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ maˇ maˇ te gaˇ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi chaw mawˇ˗oˬ, nawˬ hui hkʼa dehꞈ te maˇ gʼa ve htawˇ, nawˬ hui ve te gʼa ve awˬ ceuˬ htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 71:17, 18.

19. Ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma te tuˬ dawˇ teh taˍ gʼa ve le?

19 Nawˬ te gʼa tuˬ htaꞈ dawˇ teh taˍ sheˍ. Hkriꞈ yaˇ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ cawˬ tuˬ coˇ caˇ sheˍ. Chi lehˬ Yaˬhoˉvaˬ nawˬ htaꞈ haꞈ tuˬ te laˇ ve yoˬ. Nawˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tuˬ leh yawˇ ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw kanˉ maˇ maˇ te tuˬ nawˬ awˬ hkʼaˇ awˬ suhˉ awˬ suhˉ htaꞈ henˇ sheˍ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, shu htaꞈ ga piˇ gʼa tuˬ awˬ hkʼaˇ ca sheˍ. c Nawˬ chi hkʼe te ve kʼo, Tiˆmoˉseˍ hkʼa shuˍ “nawˬ kanˉ te ve awˬ hkʼaw lo uiˍ la mvuh la chehˇ ve htaꞈ chaw hkʼa peu˗eˬ mawˬ” leh Yaˬhoˉvaˬ awˬ bon naꞈ laˇ tuˬ yoˬ.—1 Tiˆmoˉseˍ 4:15.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 38 Yawˇ nawˬ htaꞈ awˬ gʼaˇ cawˬ la piˇ tuˬ yoˬ

a Tiˆmoˉseˍ bon maˍ ve cheuˬ jaˇ˗oˬ ve htawˇ, Tiˆmoˉseˍ caˉ leh kʼawꞈ te kʼai tuˬ awˬ gʼaˇ piˇ sheˍ ve yoˬ. Tiˆmoˉseˍ Pawˇluꞈ beˆ maˍ piˇ ve hkʼe gʼaꞈ te˗oˬ htaˇ, Yaˬhoˉvaˬ Tiˆmoˉseˍ htaꞈ ga piˇ leh Tiˆmoˉseˍ kaꞈ awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ ga piˇ ve yoˬ. Nawˬ Tiˆmoˉseˍ hkʼa shuˍ hpehꞈ gaˇ ve maˇ heˆ laˇ? Nawˬ chi hkʼe te gʼa tuˬ, dawˇ teh taˍ ve aˬ htoꞈ ma cawˬ ve le? Dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te gʼa tuˬ nawˬ aˬ htoꞈ ma gʼa te sheˍ ve le? Chi ve teˇ hpaˍ teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.

b Yaˬhoˉvaˬ ve a loˍ te tuˬ hteˇ˗ehˍ shawˇ˗ehˍ gu ve liꞈ kʼoˆ awˬ lawn 10 awˬ tawn 6-9 hkʼaw “Hto toˇ ve chaw loˍ jaˇ kuiˬ lo Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve” htaꞈ nyi sheˍ.

d AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ 2 gʼaˇ htaꞈ hpawnˬ daꞈ kuiˬ yehˬ gu leh nyi haꞈ shaˉ tuˬ awˬ hkʼaˇ maˍ piˇ chehˇ ve. Leh yawˇ hui puiˉ ve hpehꞈ ve htaꞈ awˬ bon cawˬ ve hpawˇ yehˇ ve.

e AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Teˇ kaˬ kʼai maˇ gʼa ve awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ tawˇ yaw tuˬ awˬ hkʼeun hkʼaw hto toˇ leh Yeˍsuˆ suh ve dawˇ nawˇ tuˬ hpawnˬ daꞈ ve laˬ tuˬ kuˬ piˇ ve.