Ndefi kele “bampova to nsilulu ya diseki ve ya kusala diambu mosi na kubakaka Nzambi . . . lokola mbangi.” Ndefi lenda vuanda ya bampova to ya kusonama.

Bantu yankaka lenda kanisa ti kusala ndefi kele yimbi samu Yesu tubaka: ‘Beno zenga ve kedika [ndefi] ata fioti . . . Bika ti bampova na beno “Ee” sasila kaka ee, “Ve” na beno, ve, samu mambu yina beno kebuela na zulu na yau kekatuka na muntu ya yimbi.’ (Mat. 5:33-37) Ya kedika, Yesu zabaka ti Minsiku ya Mose vuandaka lomba Bayisaele basala ndefi na mambu yankaka mpe bisadi ya kukuikama ya Nzambi salaka ndefi. (Kuy. 14:22, 23; Kub. 22:10, 11) Yandi zabaka diaka ti Yehova yandi mosi salaka bandefi. (Ebr 6:13-17) Na yau bampova ya Yesu zolaka monisa ve ti beto fueti sala ndefi ata fioti ve. Kasi, yandi luengisaka bantu ti babika kusala bandefi na mambu mekondua mfunu to na mutindu yina kenata na lukanu ata mosi ve ya mfunu. Beto fueti tadila kuzitisa bampova na beto lokola kiyekua mosi ya nlongo. Beto fueti kokisa mambu yina beto metuba.

Kasi, yinki nge fueti sala kana yamelomba nge sala ndefi mosi? Ya ntete, nge lenda ndimisama ti nge kekokisa mambu yina nge metuba ti nge kesala. Kana nge kekoka ve kukokisa yau, yakevuanda mbote nge bika kusala ndefi. Mpova ya Nzambi mepesa nduengoso ti: ‘Yameluta mbote na kusala ve nsilulu na kisika ya kusala nsilulu mpe kukokisa yau ve.’ (Lon. 5:5) Na manima, tadila bansikudukusu ya Masonukua yina kena kutubila ndefi, mpe sala na nguizani na kikansasa na nge yina melongua. Yinki kele ndambu ya bansikudukusu yango ya Masonukua?

Bandefi yina kele na nguizani na lukanu ya Nzambi. Na kifuani, Bambangi ya Yehova kepesanaka bansilulu kana bamekuelana. Bansilulu yango kele ndefi. Bankuelani kepesanaka nsilulu na ntuala ya Nzambi mpe na meso ya bambangi ti bakezolana, mpe bakepesana luzitu mpe bakesala yau “ntangu nionso yina [bakevuanda] na luzingu.” (Yalenda vuanda ti bankuelani yankaka ketubaka ve bampova yango ya puelele kana bamekuelana, kasi bafueti zaba ti bamesala nsilulu na ntuala ya Nzambi.) Na manima bakekumaka bakala na nketo, mpe bafueti bikana ya kukuelana luzingu na bau ya mvimba. (Kuy. 2:24; 1Bk. 7:39) Nkubukulu yango kele ya kufuana, mpe yakele na nguizani na luzolo ya Nzambi.

Bandefi yina kele ve na nguizani na lukanu ya Nzambi. Muklisto ya kedika lenda sala ndefi ya mutindu yina ve, na kifuani kusadila minduki samu na kukotila buala na bau to kubika kiminu na yandi na Nzambi. Kusala mutindu yina kele na nguizani ve na minsiku ya Nzambi. Baklisto ‘kele ve bantu ya yinza,’ na yau beto lenda kukikotisa ve na mambu ya yinza mpe na bamvita.—Yoa. 15:19; Yez. 2:4; Yak. 1:27.

 Bandefi yankaka yina kevuandaka na nguizani na kikansasa. Na bantangu yankaka, yalenda lomba beto tadila mbotembote ndefi mosi na nguizani na malongi ya Yesu ya ‘kupesa bima ya Kaisala na Kaisala kasi bima ya Nzambi na Nzambi.’—Luka 20:25.

Beto kanisa ntete na kifuani, Muklisto mosi kele na nsatu ya kubaka karte ya muana buala to pasepore mpe na manima yandi mekuwa ti yandi fueti sala ntete ndefi. Na buala ya mutindu yina kana kusala ndefi zola monisa kutuba to kusala diambu mosi yina kele na nguizani ve na minsiku ya Nzambi, kikansasa na yandi yina melongua na Biblia lenda pekisa yandi kubaka karte yango. Bamfumu ya Leta lenda pesa yandi nzila yandi soba bampova ya ndefi na yandi samu kikansasa na yandi tungisama ve.

Kusala ndefi yina bamesoba samu na buala lenda vuanda na nguizani na nsikudukusu yina kele na Baroma 13:1, yina metuba: ‘Bika konso muntu zitisa bamfumu ya Leta.’ Na yau Muklisto lenda mona ti yakele yimbi ve kusala ndefi na diambu mosi yina Nzambi mepesaka deja nzila na kusala.

Yakele diaka na mfunu kuzitisa kikansasa na beto yina melongua na Biblia kana yamelomba beto sadila kima mosi to kusala jeste mosi ntangu beto kena kusala ndefi. Baroma mpe Basikitia ya ntama vuandaka sala ndefi na kusadilaka mipanga na bau, na kulombaka kilendo ya nzambi mosi ya mvita lokola ndanga ya kumonisa ti muntu kevuanda mbote. Bagreki vuandaka zangula diboko na zulu ntangu bakena kusala ndefi. Na yau bavuandaka zaba ti yakele na kilendo mosi ya kinzambi yina kena kuwa mambu yina bakena kutuba mpe yandi kena kutala mambu yina bakena kusala mpe yina bantu kevutudila mvutu.

Ya kedika, kisadi ya Yehova fueti sala ndefi ve na ntuala ya kidimbu mosi ya buala yina kele na nguizani na nsambudulu ya luvunu. Kasi yinki nge kesala kana tribinale mosi melomba nge nge tula diboko na zulu ya Biblia mpe nge sala ndefi ya kupesa kimbangi mosi ya kedika? Na diambu yango, nge lenda baka nzengolo ya kusala yau, Masonukua kena kutubila bantu ya kukuikama yina salaka ndefi na kusalaka jeste mosi. (Kuy. 24:2, 3, 9; 47:29-31) Yakele na mfunu kuzaba ti kana nge kena kusala ndefi ya mutindu yina, nge kena kusala ndefi na ntuala ya Nzambi ti nge ketuba kedika. Nge fueti vuanda ya kukubama samu na kupesa mvutu ya kedika na konso kiuvu yina bakeyuvusa nge.

Lokola nguizani na beto na Yehova kele na mfunu mingi samu na beto, beto fueti sambila mpe kukanisa na mpinda samu na konso ndefi yina beto kesala, beto ndimisama ti yakebebisa ve kikansasa na beto to yakevueza ve bansikudukusu ya Biblia. Kana nge mebaka nzengolo ya kusala ndefi, nge fueti kukindimisa ti nge kekokisa yau.—1 Pi. 2:12.