Ti deba yanga aye ti tene “ti tene mbeni kpengba tënë wala ti mû zendo ti sara mbeni ye, fani mingi zo ni ayeke tene so Nzapa la . . . ayeke témoin.” A peut ti duti tënë ti yanga wala tënë so a sû na mbeti.

Ambeni zo apeut ti pensé so a yeke sioni ti deba yanga, ndali ti so Jésus atene: “Mo deba yanga ti mo oko pëpe . . . Zia ‘en’ ti ala angbâ gï ‘en,’ wala ‘ên-ën’ ti ala angbâ gï ‘ên-ën,’ ndali ti so tënë kue so a zia na ndö ni alondo na Zo ti sioni.” (Mat. 5:33-37). Tâ tënë, Jésus ahinga lani so Ndia ti Moïse ahunda ti tene zo adeba yanga ti lo na yâ ti ambeni ye nga awakua be-ta-zo ti Nzapa adeba yanga ti ala (Gen. 14:22, 23; Ex. 22:10, 11). Lo hinga nga so Jéhovah wani adeba yanga ti lo (aHéb. 6:13-17). Tongaso, Jésus aye lani ape ti tene so e doit ti deba yanga ti e lâ oko ape. Me lo yeke gboto lani mê ti azo ti tene ala deba yanga ti ala pëpe ndali ti aye so ayeke nga kota ye ape wala ala deba yanga ti ala senge senge ape. A yeke nzoni e sara ye lakue alingbi na tënë ti yanga ti e, ndali ti so a yeke ye so Jéhovah aye la.

Tongaso, tongana a hunda mo ti deba yanga ti mo, a yeke nzoni mo sara nyen? Kozo ni, duti sûr so mo peut ti sara ye so mo deba yanga ti mo ti sara. Tongana mo yeke sûr ape, a yeke nzoni mo deba yanga ti mo ape. Bible atene: “A yeke nzoni mo mû zendo pëpe ahon ti mû zendo me mo sara ye alingbi na ni pëpe.” (Zo-ti. 5:5). Na pekoni, gbu li na ndö ti amama-ndia ti Bible so abâ ye so a hunda na mo ti deba yanga ndali ni, na sara ye alingbi na ye so conscience ti mo afa na mo. Ambeni mama-ndia ti Bible ni ayeke so wa?

Ambeni dengo bä ague oko na ye so Nzapa aye. Na tapande, aTémoin ti Jéhovah ayeke mû zendo na ngoi ti mariage ti ala. Zendo so ayeke tongana mbeni dengo bä. Na gbele Nzapa nga na lê ti atémoin, wali ni na koli ni amû zendo ti ye mba, ti aidé mba, ti ne mba nga ala mû zendo ti sara ni “na ngoi kue so ala yeke na fini.” (Na ngoi so ambeni couple ayeke sara mariage, ala tene tâ gï atënë so ape, me ala mû mbeni zendo na gbele Nzapa.) Ala ga koli na wali, na mariage ti ala adoit ti ngbâ na yâ ti fini ti ala kue (Gen. 2:24; 1 aCor. 7:39). Zendo ti mariage ayeke na lege ni, nga a gue oko na ye so Nzapa aye.

Ambeni dengo bä ague nde na ye so Nzapa aye. Ambeni dengo bä ayeke dä so tâ Chrétien ayeke sara ni ape, na tapande ti mû ngombe ti tiri ndali ti kodro ti lo wala ti bere mabe ti lo na Nzapa. Sarango tongaso ague nde na acommandement ti Nzapa. A-Chrétien adoit ti duti “ti dunia so pëpe,” tongaso e lingbi pëpe ti yôro terê ti e na yâ ti adengo gaba nga na abira ti dunia so.—Jean 15:19; És. 2:4; Jacq. 1:27.

Na yâ ti ambeni ye, conscience ti aChrétien afa na ala ti deba yanga ti ala wala pëpe. Na  ambeni ngoi, a lingbi e gbu li ti e nzoni na ndö ti wango ti Jésus so lo tene “ala kiri na César aye so ayeke ti César, me na Nzapa aye so ayeke ti Nzapa” kozoni si e mû desizion wala e yeke deba yanga ti e. —Luc 20:25.

Na tapande, bâ so mbeni Chrétien asara demande ti ga molenge ti mbeni kodro wala ti wara passeport, na lo mä so lo doit ti deba yanga ti lo ti duti be-ta-zo na mbeni ye wala na mbeni zo. Tongana, na yâ ti kodro ni so, dengo bä ni ayeke zendo ti sara mbeni ye so ague nde na ndia ti Nzapa, conscience ti lo so Bible afa lege na ni ayeke mû lege na lo ti sara ni ape. Ye oko, gouvernement ni apeut ti mû lege na lo ti changé atënë ti yâ ti dengo bä ni ti gue oko na conscience ti lo.

Ti changé atënë so ayeke na yâ ti dengo bä so ahunda na zo ti duti be-ta-zo na mbeni ye wala na mbeni zo apeut ti gue oko na mama-ndia so ayeke na aRomain 13:1, so atene: “Zia azo kue awoko terê na gbe ti akota zo ti komande.” Tongaso, mbeni Chrétien apeut ti bâ so a yeke sioni ape ti dë bä ti sara mbeni ye so Nzapa ahunda na aChrétien.

A yeke nga kota ye ti sara ye alingbi na conscience ti mo so Bible afa lege na ni tongana a hunda na mo ti sara kua na mbeni ye wala ti sara mbeni geste na ngoi so mo yeke deba yanga ti mo. Ândö, azo ti Rome nga na aScythe ayeke deba yanga ti ala na a-epée ti ala, ala yeke di iri ti mbeni nzapa ti bira ti fa so ala yeke zo ti confiance. A-Grec ayeke yôro lani mbeni maboko ti ala na nduzu na ngoi so ala yeke deba yanga ti ala. Na sarango tongaso, ala hinga so mbeni nzapa ayeke dä so amä tënë so ala tene, abâ ye so ala sara nga azo ayeke kiri tënë na lo.

Ti tâ tënë ni, mbeni wakua ti Jéhovah ayeke deba yanga ti lo pëpe na mbeni ye ti kodro tongana drapeau so ague oko na vorongo nzapa ti wataka. Me ka tongana, na ngoi so mo yeke na da-ngbanga, a hunda na mo ti zia maboko ti mo na ndö ti Bible na ti deba yanga ti tene tâ tënë? Ge, mo peut ti mû desizion ti sara ni, ndali ti so Bible atene so azo so ayeke be-ta-zo adë bä lani na lege ti mbeni geste (Gen. 24:2, 3, 9; 47:29-31). A yeke kota ye ti girisa ape so, tongana mo yeda ti dë bä tongaso, mo yeke dë bä na devant ti Nzapa so mo yeke tene tâ tënë. A lingbi mo leke terê ti mo ti kiri tënë na lege ni na atënë kue so a peut ti hunda na mo.

So e bâ songo ti e na Jéhovah na nene ni mingi, a yeke nzoni e sambela nga e gbu li nzoni na ndö ti debango yanga kue so a hunda na e ti sara, na e duti sûr so a gue nde pëpe na conscience ti e wala na amama-ndia ti Bible. Tongana mo mû desizion ti deba yanga ti mo, mo doit ti sara ye alingbi na ni.—1 Pi. 2:12.