Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga
Kodi gwere lin’funika kuwona tani malowozi ya Mkristau omwe asiya mkazi wace acikalowola mkazi munango mwakusaya mathangwe ya m’Bibliya?
Mwacigwatira, tingandolewe kuti gwere lin’funika kuwona kuti malowozi yakuyambayo yamala ndipo yaciwiriya ndiyo yakubvumizika. Kuti tibvesese thangwe ranyi tikulewa tenepa, mbatiwoneni bzomwe Jezu adalewa pa nkhani ya kulambana na kulowola pomwe.
Pa Mateu 19:9, Jezu adafotokoza thangwe libodzi lomwe Bibliya limbabvumiza kumalisa malowozi. Iye adati: “Ali-wentse omwe anilamba mkazi wace pa thangwe liri-lentse kupambula penu iye wacita uputa, acikalowola mkazi munango, wacita upombo.” Mafala ya Jezuya yakutipfunzisa bzinthu bziwiri: (1) Thangwe la m’Bibliya la kumalisira malowozi ni upombo ayai uputa na (2) mwamuna omwe angalambe mkazace pa mathangwe manango yomwe ngakubverana lini na bzomwe Bibliya limbapfunzisa acikalowola mkazi munango acita upombo. a
Kodi mafala ya Jezuya yan’funa kulewa kuti mwamuna akacita upombo, acilamba mkazace, ana ufulu bwa kulowola mkazi munango? Ne, n’tenepo lini. Mwamuna akacita upombo, mkazace angasankhule kumulekerera ayai ne. Tsono mkazi akalamba mwamunayo, acipfudzisa malowoziyo, iye ambakhala wakutsudzuka kulowodwa na mwamuna munango ndipo mwamunayo ambakhala wakutsudzukambo kulowola mkazi munango.
Tsono bzingacitike kuti mkazi akufunisisa kupitiriza kukhala pa banja na mwamuna wace ndipo ngwakukonzeka kumulekerera. Koma tani penu mwamunayo alamba mkazaceyo, acipfudzisa malowoziyo? Bzimwebzi bzikacitika, mwamunayo alibe thangwe lakubvumizika mu Bibliya kuti alowole mkazi munango, pakuti mkazace akufunisisa kumulekerera na kupitiriza kukhala naye pa banja. Penu mwamunayo alowola mkazi munango napo kuti Bibliya likubvumiza lini kucita tenepoyo, iye ambakhala acita pomwe upombo. Ndipo akulu wa gwere an’dzaitonga nkhaniyo mu komiti ya ciyeruzo.—1 Akolinto 5:1, 2; 6:9, 10.
Tsono mwamuna akalowola mkazi munango, kodi gwere lin’funika kuyawona tani malowozi yakuyambirira yale ndipo lin’funikambo kuyawona tani malowozi yaciwiriya? Kodi Bibliya limbalewa kuti malowozi yakuyambirira yale yakalipo basi? Kodi mkazi omwe asiyidwayo, akanabo ufulu bwa kulekerera mwamuna waceyo ayai kumulamba? Kodi gwere lin’funika kuwona malowozi mapsayo kuti ni upombo?
Kale-kale, gwere likhambawona kuti mwamuna omwe asiya mkazace, acilowola mkazi munango, ana mulandu wa upombo nthawe yentse yomwe mkazace wakuyambayo akana moyo, akakhala akanati kulowodwa pomwe, ayai alibe kucita uputa. Tsono Jezu alibe kufotokoza bzomwe mkazi wakusiyidwayo angadacita, pomwe adafotokoza nkhani ya kulambana na kulowola ayai kulowodwa pomwe. Koma adafotokoza kuti mwamuna omwe ambalamba mkazace mwakusaya thangwe lakufotokozedwa m’Bibliya, acikalowola mkazi munango, ambakhala acita upombo. Mwamuna akalamba mkazace acilowola mkazi munango, bzomwe Jezu adalewa kuti ni kucita upombo, ambakhala apfudza malowozi yomwe akhanayo pakuyamba.
“Ali-wentse omwe anilamba mkazi wace pa thangwe liri-lentse kupambula penu iye wacita uputa, acikalowola mkazi munango, wacita upombo.”—Mateu 19:9
Banja likamala thangwe rakuti mwamuna alamba mkazace acikalowola mkazi munango, mkazi omwe alambiwayo alibe pomwe ufulu bwakulekerera ayai kulamba mwamuna waceyo. Ndipopa mkaziyo an’funika lini kucita cinthu cakunesa kwene-kwene comwe ni kusankhula kulekerera ayai kulamba mwamunayo. Ndipo cinango n’cakuti gwere lin’funika lini kuwona malowozi mapsayo ninga kuti ni upombo, bziribe basa penu mkaziyo akana moyo, akanati kulowodwa ayai alibe kucita uputa. b
Apa tikhafotokoza kuti mwamuna acita upombo, acilamba mkazace. Tsono tani penu mwamunayo alibe kucita upombo koma alamba mkazace acikalowola mkazi munango? Ayai alibe kucita upombo koma alamba mkazace, acicita upombo na kulowola mkazi munango, napo kuti mkazace akufunisisa kumulekerera? Bzimwebzi bzikacitika, tingalewe kuti kulamba mkazace, acilowola mkazi munango ni upombo ndipo bzimwebzi bzimbapfudza banja lakuyamba lire. Banja lipsali ndiro lakubvumizika pa mtemo. Ntsanza ya Mulindiri ya cipwitikizi ya 1 Fevereiro 1980 pa matsamba 31-32 idalewa kuti: “Mwamunayo apita m’banja lipsa ndipo banja lakuyamba lire lamala. Ndipopa iye angamalise lini banja lipsalo, acibwerera pomwe kwa mkazace wakuyamba ule, thangwe rakuti iye alamba mkaziyo, acita upombo, acilowola mkazi munango.”
Kucinja kwa kabvesesedweku, kun’funa lini kulewa kuti malowozi ni cinthu cakusenzeka naco ayai kuti upombo ni pikado lini ikulu. Mwamuna omwe anilamba mkazace mwakusaya mathangwe yakufotokozedwa mu Bibliya acilowola mkazi munango, pomwe Bibliya likumubvumiza lini kucita tenepoyo, nkhaniyi in’funika kutongedwa na komiti ya ciyeruzo, thangwe acita upombo. (Penu mkazi mupsayo ni Mkristau iye an’funikambo kutongedwa na komiti ya ciyeruzo thangwe rakuti acita uputa.) N’cadidi kuti malowozi mapsayo yangawonedwe lini ninga upombo, koma mwamunayo an’mala magole mazinji akuthemera lini kupasidwa basa liri lentse mu gwere, mpaka pomwe adzakhale na mbiri yabwino na kulemekezedwa na wanthu. Tsono pomwe akulu akanati kumupasa basa liri-lentse, an’funa kukumbukira momwe bzinthu bziriri kwa mkazi omwe adasiyidwa ule na wana ang’ono omwe pinango adamusiyira.—Malakiya 2:14-16.
Akristau ambadziwa kuipa kwa kulambana na kulowola pomwe mwakusaya kubverana na bzomwe Bibliya limbapfunzisa, ndipopa iwo ambacita ciri-centse kuti atewezere Yahova mwakuwona kuti malowozi ni cinthu cakucena.—Mpalizi 5:4, 5; Ahebereu 13:4.
a Kuti bzitipusire kubvesesa, tiniyezezera kuti mwamuna ndiye nyakuphonya ndipo mkazi alibe kuphonya. Tsono pa Marko 10:11, 12, Jezu adabvekesa bwino kuti malangoya yakuphata basa kwa amuna na akazi kubodzi.
b Bzimwebzi bzikucinja kabvesesedwe komwe tikhanako, kakuti malowozi mapsayo yan’funika kuwonedwa kuti ni upombo mpaka kufa kwa mkaziyo, kulowodwa pomwe ayai kucita uputa.
