Pa chakutendekwa mpela chelechi, abale ni alongo mpaka awuwoneje ulombela wakalawo kuti wamasile naga jwamlumejo jwalombelesoni, nambosoni mpaka awuwoneje ulombela wasambanowo kuti uli wakwitichika. Kuti tupikanichisye yeleyi, kwende tuganichisye yaŵaŵechete Yesu pakwamba ya kumasya ulombela ni kulombelasoni.

Pa Mateyu 19:9, Yesu jwasasile ligongo lya m’Malemba lyakumalila ulombela. Jwalakwe jwatite, “Jwamlume jwalijose jwakwaleka ŵamkwakwe ulombela ngaŵaga ligongo lya chikululu, ni kulombela ŵakongwe ŵane, akutenda chikululu.” Kutyochela pa maloŵe ga Yesuga tukulijiganya yindu yiŵili. Chandanda, chikululu chili ligongo lya m’Malemba lyakumachisya ulombela. Chaŵili, jwamlume jwamasisye ulombela wakwe ngaŵaga pa ligongo lya m’Malembali ni kulombelasoni ŵakongwe ŵane atesile chikululu. *

Ana maloŵe ga Yesuga, gagopolelaga kuti jwamlume jwatesile chikululu ni kwaleka ŵamkwakwe ulombela akusaŵa jwagopoka kulombelasoni mwa Malemba? Ngaŵa mnope. Naga mu ulombela jwamlume atesile chikululu, jwamkongwejo akusakola ufulu wakwakululuchila ŵamkwakwewo kapena kumasya ulombelawo. Nambo naga jwamkongwejo akanile kwakululuchila ŵamkwakwewo soni ulombelawo umasile mwalilamusi, wosopewo akusakola ufulu wakulombelasoni.

Ndaŵi sine, mpaka yitendekwe kuti jwamkongwe jwanganalemwajo akusaka kuti ulombelawo ukamala mwamti akusaka kwakululuchila ŵamkwakwewo. Ana mpaka chitendekwe chichi naga jwamlume jwatesile chikululujo akukana kupitilisya ulombelawo atamose kuti ŵamkwakwe akusaka kumkululuchila ni akwaleka ulombela ŵakongwewo mwangakuya malamusi? Ligongo lyakuti ŵakongwewo ali ŵakusachilila kwakululuchila ŵalumewo, pelepo ŵalumewo ngakusakola ufulu wa m’Malemba wakulombelasoni. Naga jwamlumejo akupitilisya kutenda yindu yakutindana ni Malemba mwamti akulombela ŵakongwe ŵane, nambo yili mkuti nganakola ufulu wa m’Malemba wakutendela yeleyo, akusaŵa kuti atesilesoni chikululu. Naga yitendekwe yeleyi achakulungwa ŵa mumpingo akusalinganyasoni komiti jakwelusya kuti jisamalile nganijo.—1 Akoli. 5:1, 2; 6:9, 10.

Naga jwamlume alombele chitamilecho yili mkuti nganakola ufulu wa m’Malemba wakulombelasoni, ana abale ni alongo akusosekwa kuwuwonaga chamtuli ulombela wakwe wakala soni wasambanowo? Ana ulombela wakwe wakala ukusaŵa kuti upalipe mwakamulana ni mfundo sya m’Malemba? Ana jwamkongwe jwanganalemwajo akusakolape ufulu wakwakululuchila kapena kwakana ŵamkwakwe ŵakalawo? Ana ulombela wasambanowo tukusosekwa kuwuwona mpela ulombela wa chikululu?

Kala abale ni alongo ŵawuwonaga ulombela wasambanowo kuŵa ulombela wa chikululu naga jwangalemwajo ali chiŵela umi, nganalombedwa, kapena naga nganatenda chikululu. Nambope Yesu pajwasalaga ya ngani jakwamba kumasya ulombela ni kulombelasoni, nganasala chilichose pakwamba ya mundu jwine jwangalemwajo. Mmalo mwakwe  jwalakwe jwagambile kulondesya kuti naga jwamlume amasisye ulombela wakwe pali pangali magongo ga m’Malemba ni kulombela ŵakongwe ŵane nikuti atesile chikululu. Myoyo pangani jeleji naga mundu amasisye ulombela ni kulombelasoni, Yesu jwalosisye kuti munduju akusaŵa kuti atesile chikululu. Mwamti yeleyi ni yayikusamasya ulombela wakala ula.

Naga ŵalume ŵalesile ulombela ŵamkwawo ni kulombelasoni ŵakongwe ŵane, yangakombolekagasoni kuti ŵakongwe ŵakala ŵala ŵakululuchile ŵalumewo. Myoyo ŵakongwe ŵakalawo ngakusosekwasoni kulagaga nganisyo kuti chasagule yamtuli panganijo, ligongo ulombelawo umasile kala. Kupwatika pelepa, chinga ŵakongwe ŵanganalemwawo awile kapena iyayi, chinga alombedwe kapena nganalombedwa, nambosoni chinga atesile chikululu kapena iyayi, yeleyo ngayikwaya muchawuwoneleje abale ni alongo ulombela wasambanowo. *

Muchisyasyo chatukambilene penanipa tuyiweni kuti jwamlume ni jwatesile chikululu soni yeleyi ni yayitendekasisye kuti ulombela umale. Nambi wuli naga jwamlume nganatenda chikululu nambo amasisye ulombela wakwe ni kulombelasoni? Nambosoni ana mpaka yiŵe wuli naga jwamlume nganatenda chikululu pamasisyeje ulombela wakwe, nambo atesile chikululu panyuma pakumasya ulombelawo, kaneko akulombela ŵakongwe ŵane atamose kuti ŵamkwakwe ŵasakaga kumkululuchila? Mu yisyasyo yosopeyi, kumala kwa ulombela ni kulombelasoni, kwakuli kutenda chikululu kukusamasya ulombela wakala. Ulombela wasambanowo ukusaŵa kuti uli wakwitichika mwa malamusi. Sanja ja Mlonda ja Chisungu ja Nofemba 15, 1979, pa peji 32, jasasile kuti, “Pelepa yikusaŵa kuti ajinjile mu ulombela wasambano soni yili yangakomboleka kuti awumasye ni kuwujila ku ulombela wakala. Ulombela wakala wamasile ligongo lyakuti jwine jwatesile chikululu ni kulombelasoni.”

Kuchenga kweleku ngakukutendekasya kuti ulombela uŵeje wangachimbichikwa. Nambosoni ngakukunandiya kusakala kwakutenda chikululu. Jwamlume kapena jwamkongwe jwamasisye ulombela pali pangali magongo ga m’Malemba ni kulombana ni ŵane chachisosekwa kuwonechela pakomiti jwakwelusya jampingo ligongo lyakuti mundujo atesile chikululu. (Naga mundu jwalombene najojo ali Mklistu, nombe najo akusosekwa kusimana ni komiti jakwelusya ligongo lyakutenda chikululu.) Atamose kuti ŵandu nganaŵa awuweni ulombela wasambanowo kuŵa wachikululu, nambope jwamlumejo nganaŵa aŵajilwe utumiki uliwose wapadela mumpingo kwa yaka yejinji. Nambosoni yiŵeje kuti ŵandu atandite kumwona mwakuŵajilwa soni kumchimbichisya mundujo. Achakulungwa ŵa mumpingo mkanaŵe kumpa munduju utumiki wuliwose wapadela, akusosekwasoni kuganichisya mwayiŵelele yindu kwa ŵanache ŵakwe soni ŵamkwakwe ŵaŵalesile mwachinyengo.—Mala. 2:14-16.

Paganichisya yakuyichisya yayikusapagwa ligongo lyakumasya ulombela mwangakuya Malemba ni kulombelasoni, mpaka luŵe lunda kwa Aklistu kuwuwonaga ulombela mpela mwakusawuwonela Yehofa.—Jwak. 5:4, 5; Aheb. 13:4.