Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

ATURIAHANI 15

Ruti san ligaburi hayanuhan aban hénpulu buiti?

Ruti san ligaburi hayanuhan aban hénpulu buiti?

“Lunti aban ban hénpulu buiti lidan ligaburi badimurehan” (1 TIM. 4:12).

UREMU 90 Ru wama gurasu wóuniwagua

LE LÚNBEI WATURIAHANI a

1. Ka íchugubalin iarani le wawagu lun wadimurehan?

 KEI hínsiñe wabéi lun Heowá ruti aban lubuidun idewesei woun, iarani lun wadimurehan. Seremei idewesei le gayaraati meha layanuhan Adán le furumiñeti wügüri luma lúguchi le siélubei. Lau lasagahan iseri dimurei gayaraati meha laganwoundagüdüni dimurei le layusurubei. Íderagua lumuti katei le lun lagunfulirun lau lidasin lun líchugun hiri sun animaalugu (Agu. 2:19). Ma funa lugundan dan le layanuhanbei tuma furumiñetu gürigia líledi: tubuidunmeraü lani weiriou, Ewa (Agu. 2:22, 23).

2. Ida liña layusurún idewesei le wuriba dandu lidan binadu dan kei uguñe weyu?

2 Málüti aba lagumeserun idewesei le ayusurúa wuriba. Yeeda lumutu Satanási Ewa, ani ladüga iyeeni ligía gafigoun wabéi ani adügati lun wachararun (Agu. 3:1-4). Mayusu lumuti Adán idewesei le buidu dan le líchugunbalin duru tuagu Ewa luagu lichara guánarügü luma luagu Heowá (Agu. 3:12). Lárigiñe láfaruni Kaín Aweli le lamulen aba lariñagun iyeeni lun Heowá (Agu. 4:9). Dan lárigiñe, aba labürüdün aban ladügawagun Kaín le gíribei Lamekü aban poema le arufudubalin anarimeni le meha lídanbei lidaani (Agu. 4:23, 24). Kati warihibei uguñe weyu? Mabusigaritiña polítiku hayanuhan bulagiadi hagibugiñe gürigia. Hénrenguti tadeirún pelikula o pikchá to maganatu bulagiadi. Ani ligía burí dimurei ayusurubei leskuelarugu luma lidan wadagimanu. Arufuda lumuti katei le wuribatimahali lan ubóu le.

3. Ka gayaraabei lasuseredun ánhawa móunigi, ani kaba wariha lidan aturiahani le?

3 Ánhawa móunigi gayaraati wéchudun aganbaha saragu bulagiadi darí lun gayara lan wagumeserun ariñagei. Kei busén wabéi wagía kristiánugu wagundaaragüdüni Heowá, úati buídurügü lan lun mayanuhan wamá bulagiadi, lunti giñe wáfaagun lun wayusuruni iarani lánina wayanuhan lidan igaburi le buiti: lun walawahani Heowá. Lidan aturiahani le, warihiba ida luba lan wadügüni dan le wapurichihan, dan le woudin adamuridagua luma dan le wayanuhan hama amu. Lubaragiñe lira wariha ka lan uagu berese lubéi Heowá lau le wariñagubei.

BERESETI HEOWÁ LAU LE WARIÑAGUBEI

Ka lariñagubei ligaburi wayanuhan luagu le tídanbei wanigi? (Ariha huméi párafu 4 luma 5). d

4. Según Malakíasi 3:16, ka uagu súdini lubéi lun Heowá le wariñagubei?

4 (Aliiha huméi Malakíasi 3:16). Ka uagu labürüdei Heowá tidan aban líburu hiri gürigia ha arufudubalin lau ligaburi hayanuhan inebe lan houn ani samina hagía luagu liri? Ladüga arufuda lumuti le wariñagubei ka lan tídanbei wanigi. Ariñagati Hesusu: “Katei le buinbei tidan anigi ligía lariñagubei iyumaü” (Mat. 12:34). Arufuda lumuti le uágubei wayanuha anhein hínsiñe lubéi Heowá woun saragu. Ani busenti Heowá lun hawinwandun ha hínsiñehabubaña lun lun súnwandan lidan iseri ubóu.

5. a) Ka lánibei le wariñagubei luma ligaburi wáhuduragun lun Heowá? b) Kei warihini tidan iyawaü, ka lunbei madügün wamani lun lagundaarun Heowá lau ligaburi wayanuhan?

5 Bereseti Heowá lau le wariñagubei, lun lanúadirun anhein lánharuba lubéi o máhabei lan lun wáhuduragun (Sant. 1:26). Dan le hayanuhan gürigia, ha mínsiñeti Heowá houn ayanuhatiña lau igañi, lau irofuni luma lau pantaü (2 Tim. 3:1-5). Mabusenrúntiwa lun ítara wamá kei hagía. Le wabusenrubei, lun gunda lan Heowá lau ligaburi wayanuhan. Gúndaabei hamuga san Heowá lau aban gürigia le ayanuhabei lau ínsiñehabuni lidan adamuridaguni luma lidan apurichihani ani óusera lumutiña liduheñu lau beti luma mínsiñehabuni? (1 Fe. 3:7).

6. Ka asuseredubei ladüga ligaburi tayanuhan Kimberly?

6 Anhein wayusura buidu iarani le wawagubei lun wayanuhan, harihubei amu “le áhuduragubei lun Bungiu lumoun le máhuduragunbei lun” (Mal. 3:18). Larihuba furangu wáhuduraguña lan lun Heowá. Ariha waméi le asuseredubei tun aban íbiri to gíriboun Kimberly. b Dan le tawadigimaridunbei Kimberly tuma aban tupaaná leskuelarugu luagu aban dasi úara, aba tíchugun tupaaná fe amu lan tigaburi Kimberly hawéi ha híbiri. Mayanuhantu wuriba hawagu amu, súnwandan buidu lan tóuseruniña gürigia ani mayanuhan tuguya bulagiadi. Busentu meha tupaaná tasubudiruni ka lan uagu tóusera Kimberly ítara, ani lau lásügürün dan aba tánharun paaná to lun taturiahanu Bíbülia. Ma lugundan Heowá dan le larihini busén hamá amu gürigia hasubudiruni ladüga ligaburi wayanuhan!

7. Ka habusenrunbei hadügün lau idewesei lánina ayanuhani le líchugubei Bungiu hun?

7 Sun wagía busentiwa lun líchugun ligaburi wayanuhan uéiriguni lun Heowá luma lun líderaguniwa lun gamadagua wamá hama íbirigu. Ariha wamá fiu adundehani ménrengunti lun ábameme wamá hénpulu lau ligaburi wayanuhan.

ABAN HUMÁ BUITI HÉNPULU LIDAN APURICHIHANI

Hínsiñeti lun Heowá warufudun igaburi buiti dan le wapurichihan. (Ariha huméi párafu 8 luma 9).

8. Ida luba wáyeihani Hesusu lidan wani ministeriu lau ligaburi wayanuhan?

8 Óunaba humá lau ínsiñehabuni luma inebesei dan le layanuhóuniwa hun wuriba. Dan le ya lubéi meha Hesusu ubouagu, ariñagatiña “géigadi lan ani gatadi lan”, lúmagiñe lan Mafia liabin sun le ladügübei, mineben lan luéyuri emeraaguni lun ani ariñagatiña giñe luagu Hesusu anabagua lani Bungiu (Mat. 11:19; 26:65; Luk. 11:15; Huan 9:16). Gama lumoun, móunabunti meha Hesusu lau wuribani. Anhein ayanuhóua woun lau irofuni, lunti wáyeihani Hesusu lau mafayeirun wamá wuribani lau wuribani (1 Fe. 2:21-23). Inarüni ñeinbei lan dan hénrengubei lan woun wárügüdagun woungua (Sant. 3:2). Kaba íderaguawa ibihei?

9. Ida luba wóunigiruni ligaburi wóunabun dan le wapurichihan?

9 Anhein ayanuhóua wuriba hun lidan apurichihani, metenira humá lun luriban hounabúniwa. Ariñagati aban íbiri le gíriti Sam: “Áfaaguatina nasaminarun megei lan gürigia ligía laganbuni inarüni ani gayara lan lasansirun”. Másiñati giñe aba lan lagañidun gürigia ligía ladüga wachülürün lidan aban oura le wuribati lun. Dan le wadunragun luma aban gürigia le gáñiti, gayaraati wadügüni le tadügübei aban íbiri to gíriboun Lucía: gayaraati wafurieidun lun Heowá lun líderaguniwa lun gálumañu wamá luma lun móunabun wamá lau minebenehabuni.

10. Según 1 Timotéu 4:13, ka lunbei wadügüni?

10 Áfaagua humá lun aban humá máisturu buiti. Gíbeti meha lisubudin Timotéu luáguti apurichihani, íbini ítara mégeiti meha lun lasigirun abuiduragüdei ligaburi larufudahan (aliiha huméi 1 Timotéu 4:13). Ida luba wabuiduragüdüni ligaburi warufudahan? Mosu waranserun buidu. Lun wadügüni, anuhóun fiu tulu huutu wama, kéiburi garüdia Buídutima lan haliihan luma harufudahan, luma fánreinti “Garufudahadi wamá”, lidan ubanaü, Le lunbei ladügǘniwa lidan adamuridaguni habagari kristiánugu luma heseriwidun. Hasagaruña san buiti tídangiñe tulu burí to? Ánhaadün aransera buidu, manarimebei anufudei hasandirun ani hayanuhaba lau ichouruni.

11. Ka hadügübei fiu íbirigu lun habuiduragüdüni ligaburi harufudahan?

11 Ábaya katei le lunbei wadügüni lun wabuiduragüdüni ligaburi warufudahan wetenirun lun le hadügübei amu íbirigu lidan damuriguaü luma lun wáyeihaniña. Sam, íbiri le uágubei wayanuha lidan párafu 9, téniti lun katei le burí hadügübei fiu íbirigu lun habuiduragüdüni ligaburi harufudahan. Ligíati, aba líchugun arigei lun le hariñagubei ani áfaaguati lun láyeihani ligaburi harufudahan. Aban íbiri to gíriboun Talía ténitu lun yanu le burí hóunbei sun gürigia le híchugubei íbirigu ha gíchigadibaña yanu. Furendeitu ayanuha luagu katei burí le uágubei hayanuha gürigia lidan apurichihani.

ABAN HUMÁ BUITI HÉNPULU LIDAN ADAMURIDAGUNI

Alawaha waméi Heowá lau weremuhan lau ubebeni lidan adamuridaguni. (Ariha huméi párafu 12 luma 13).

12. Ka san hénrengubei houn fiu íbirigu hadügün lidan adamuridaguni?

12 Sun wagía gayaraati wídehan lun wasagarun buiti lídangiñe adamuridaguni lau weremuha luma lau wíchugun aba óunabagülei le aranserúati buidu (Sal. 22:22). Añahein íbirigu hénrenguti houn heremuhan luma híchuguni hóunabagüle lidan adamuridaguni. Ligiaméme san asuseredubei hun? Chóuruti hínsiñebei lan hun hasubudiruni ka lan íderagubaliña amu íbirigu agidarei anufudei le hawariua.

13. Kaba íderaguaün lun heremuhan lau ubebeni lidan adamuridaguni?

13 Heremuha lau ubebeni. Haritagua humá walawahani lan Heowá ligíatima lan lébunabei weremuhan lidan adamuridaguni. Ariha waméi le asuseredubei tun aban íbiri gíritu Sara. Íbini meremuhadin tan, busentu teremuhan lun talawahani Heowá. Ligíati, dan le taranserun lubá adamuridaguni, ariha tumuti giñe uremu. Aba tasayahani ani hóuchatu tarihini ka lan lánibei uremu le, luma tema le lunbei larihín lidan adamuridaguni. Ariñagatu: “Íderagua lumutina sun le lúntima netenirun lun dimurei sügǘ lau netenirun lun numalali”.

14. Anhein haburi hubéi, ka gayaraabei líderagunün lun hóunabun lidan adamuridaguni?

14 Hechu humá íchiga óunabagülei. Le linarün katei, hénrenguti katei le houn saragu íbirigu. Ariñagatu Talía, to uáguboun layanuhóua lidan párafu 11: “Íbini marihín lan nuagu, sanditina saragu anufudei dan le mosu lan nayanuhan lidan guririguaü”. Ligíati hénrengu lubéi nun níchuguni óunabagülei lidan adamuridaguni. Lau sun lira, meredehan lumutina katei le luéi níchuguni nóunabagüle. Dan le taranserun lubá adamuridaguni, gabaroun tumuti mosu lan chati lan furumiñeti óunabagülei le lunbei tíchuguni. Ariñagatu: “Buiti lun chati lan nóunabagüle ani ménrengun ligía, lugundun ligía luwuyeri óunabagülei lagurabubei alidihati”.

15. Ka lunbei waritaguni luagu lichugún óunabagülei?

15 Luéigiñe le aban oubaü, añahein íbirigu maburitiña ani manufudetiña, lau sun lira manigitiña lun híchugun óunabagülei. Ka uagu? Afuranguagüda tumuti aban íbiri gíritu Juliet: “Anihein dan hénrenguti nun níchugun óunabagülei ladüga hanufude nan, maranserun nani buidu ani mítaran lan kei le aubei lagurabúa númagiñe”. Ligiaméme san asuseredubei hun? Haritagua huméi busén lan Heowá wadügüni sun wayaraati. c Gebegiti áfaaguni le wadügübei lun Heowá lun wíchuguni wóunabagüle íbini hanufude wamá.

RU HUMÁ ABAN BUITI HÉNPULU LIDAN LIGABURI HAYANUHAN

16. Ka luwuyeri dimurei moun lubéi wariñaguni?

16 Mariñaga humá “dimurei le abuleseihati” (Efe. 4:31). Kei le aubei warihei, moun lumuti hamuga lariñagun aban kristiánu dimurei wíyeti. Míchugunga wagía fe gayaraati wariñagun dimurei le abuleseihati, ligíati lunti lubéi wóunigiruni le wariñagubei. Kei hénpulu, moun lumuti yebe wayanuhan wuriba hawagu gürigia ha lánina amu néchani türibu o rasa. Mabusenrúntiwa giñe wariñagun dimurei le adügüti lun wuriba lan hasandiragun amu houngua. Ariñagati aban íbiri: “Anihein dan nariñagun dimurei le uágubei nasaminara mariban lan ani leheragüdübaña lan gürigia, le linarün katei bulesei lumutiña amu ani adügati lun hasandiragun houngua wuriba. Lau lásügürün dan adügaadina saragu asansiruni seremei tun nani weiriou, ábaha tariñaguni nun dan le wábuguarügü wamá abuleseiha lan dimurei le nariñagubei tuagu o hawagu amu”.

17. Según Éfesuna 4:29, ida luba wariñagun dimurei buiti ani le ruti gurasu houn amu?

17 Ariñaga humá dimurei buiti ani le ruti gurasu. Houcha humá súnwandan hariñagun houn amu buidu lan hadügüni lubaragiñe hekeherun o hayanuhan wuriba hawagu (aliiha huméi Éfesuna 4:29). Mabusenrúntiwa ítara wamá kei ísüraelina. Íbini gibe lan resun lun geteingiradi hamá, súnwandan meha hekeherun, ani alugura hamutiña ha híbiri lau igaburi le. Hadüga 10 ariahatiña fulasu ha íchugubaña ñunsu mabuidunti, sun ísüraelina “aba hadimurehan wuriba luagu Moisesi” (1 Lur. 13:31–14:4). Ánheinti, dan le wariñagun houn amu gürigia buidu lan hadüga adügati dimurei líbeina le lun buidu lan hasandiragun houngua. Haritagua wamá tuagu lisaani Hefüté. Chóuruti dimurei lan buiti luma gurasu le híchugubei tumadagu tun íderagua lumutu lun tasigirun eseriwida lun Heowá (Ali. 11:40 TNM). Ariñagatu Sara, to uáguboun layanuhóua lidan párafu 13, “Dan le wariñaguni houn amu, buidu lan hadüga adügatiwa lun hasandirun hínsiñe hamá lun Heowá ani gabara hamá tidan lóundarun”. Meferidira huméi chansi lun hariñaguni houn amu buidu lan hadüga.

18. Lau gabaroun wamani le lariñagubei Sálumu 15:1, 2, ka uagu lunti lubéi wariñaguni inarüni súnwandan, ani ka lílabei?

18 Ariñaga huméi inarüni súnwandan. Anhein madügün wamá, magundanbei Heowá wau, ladüga iyereeguti sun luwuyeri iyeeni lun (Ari. 6:16, 17). Íbini hechun hamá gürigia eyeeha, wagía busentiwa wasaminarun kei lasaminarun Heowá (aliiha huméi Sálumu 15:1, 2). Furanguti mariñagunbadiwa lan aban iyeeni, gama lumoun moun lumuti giñe waramudun ariñahani lúnrügü hasaminarun amu luagu aban katei le mama inarüniti.

Gúndaabei Heowá dan le wasansiruni aban yanu mabuidunti luagu aban le buiti. (Ariha huméi párafu 19).

19. Ka amu katei lunbei duari wamá luéi?

19 Moun lumuti adimuredügü wamá (Ari. 25:23; 2 Tesa. 3:11). Ariñagatu Juliet, to iridúboun lidan párafu 15, wuriba lan tasandiragun tungua dan le adimuredügü hamá gürigia. Ariñagatu giñe: “Dan le naganbun tayanuhan aban adimuredügütu, aba lábürühan narüna ani aba neferidiruni nafiñen hawagu gürigia hibe burí ha. Ida luba nasubudiruni mayanuhanbaña lan nuagu?”. Ánhaadün ariha layanuhóuña lan wuriba hawagu amu gürigia, sansi huméi yanu ani ayanuha humá luagu aban katei buiti (Kol. 4:6).

20. Ka hanúadirubei hadügün?

20 Wawinwanduña lidan aban ubóu le ñein lubéi wuriba lan hayusuruni hiibe-agei gürigia iarani le líchugubei Bungiu houn lun hayanuhan. Ligíati lunti lubéi wáfaagun lun wayusuruni idewesei le kei le aubei labusenra Heowá. Haritagua humá aban lan idewesei lúmagiñeti Heowá iarani lun wadimurehan ani berese lan lau le wariñagubei. Anhein wadüga sun wayaraati lun wíchugun uéiriguni lun Heowá lau le wariñagubei lidan ministeriu, lidan wadamuridagun luma dan le wayanuhan hama amu gürigia labinirubadiwa. Danme le lagumuchun lagübüri ubóu le, ménrengunbei woun wíchugun uéiriguni lun Heowá lau le wariñagubei (Hud. 15). Sun awanha lan agurabaha, anúadira waméi wadügüni le lariñagubei abürühati sálumu le ariñagubei: “Buidu lan nererun luma nisaminan ligibugiñe bagu […] buguya Nabureme” (Sal. 19:14).

UREMU 123 Falá waméi tadundehan lóundarun Heowá

a Ruti Heowá aban lubuidun idewesei woun: iarani lun wadimurehan. Híruti mayusu hamuti lan hiibe-agei gürigia idewesei le kei le aubei labusenra Heowá. Ka gayaraabei wadügüni lun líchugun ligaburi wayanuhan dǘgüdaguaü houn amu luma lun wagundaaragüdüni Heowá lidan ubóu le agadereinabei? Ida liña wachoururuni gunda lan Heowá lau le wariñagubei dan le wapurichihan, woudin adamuridagua o dan le wayanuhan hama amu? Lóunabubei aturiahani le álügüdahani burí le.

b Sánsiwaali fiu iri

c Hadariruba lanwoun ariñahani luagu tema le lidan aturiahani “Alawaha waméi Heowá lidan adamuridaguni”, tidan Garüdia Awisahatu to lánina eneru irumu 2019.

d LE ARIÑAWAGUBEI TUAGU IYAWAÜ: Aban íbiri óunaba lau igañi dan le layanuhóun lun wuriba; aban íbiri eremuha lau maguraasuni lidan adamuridaguni, aban íbiri abahüdaha katei le machourun tumuti.