1. Από πού προήλθε η ικανότητά μας να μιλάμε;

 Η ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ μας να μιλάμε είναι δώρο από τον στοργικό Θεό μας. Αμέσως μόλις δημιουργήθηκε ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, ήταν σε θέση να χρησιμοποιεί λέξεις για να επικοινωνεί με τον ουράνιο Πατέρα του. Μπορούσε επίσης να εμπλουτίζει το λεξιλόγιό του επινοώντας καινούριες λέξεις. Ο Αδάμ χρησιμοποίησε αυτή την ικανότητα όταν του ανατέθηκε να δώσει ονόματα σε όλα τα ζώα. (Γέν. 2:19) Φανταστείτε δε πόσο θα ενθουσιάστηκε όταν μίλησε για πρώτη φορά σε έναν άλλον άνθρωπο​—στην όμορφη σύζυγό του, την Εύα!​—Γέν. 2:22, 23.

2. Πώς έχει γίνει κακή χρήση της ομιλίας στο παρελθόν και στο παρόν;

² Σύντομα, άρχισε να γίνεται κακή χρήση του δώρου της ομιλίας. Ο Σατανάς ο Διάβολος είπε ψέματα στην Εύα, και εκείνο το ψέμα οδήγησε την ανθρωπότητα στην αμαρτία και στην ατέλεια. (Γέν. 3:1-4) Ο Αδάμ έκανε κακή χρήση της γλώσσας του όταν κατηγόρησε την Εύα​—ακόμα και τον Ιεχωβά—​για τα δικά του λάθη. (Γέν. 3:12) Ο Κάιν είπε ψέματα στον Ιεχωβά όταν σκότωσε τον αδελφό του τον Άβελ. (Γέν. 4:9) Αργότερα, ένας απόγονος του Κάιν, ο Λάμεχ, συνέθεσε ένα ποίημα που φανέρωνε τη βία της εποχής του. (Γέν. 4:23, 24) Ποια είναι η κατάσταση σήμερα; Βλέπουμε πολιτικούς ηγέτες να βωμολοχούν δημοσίως χωρίς ντροπή. Είναι δύσκολο να βρει κανείς μια ταινία που να μην περιέχει καθόλου άσχημη γλώσσα. Οι μαθητές ακούν βωμολοχίες στο σχολείο και οι ενήλικοι στη δουλειά. Δυστυχώς, η χρήση χυδαίας γλώσσας είναι απλώς μια ένδειξη του εκφυλισμού των ηθών και της ομιλίας που παρατηρείται στον κόσμο γύρω μας.

3. Ποιος κίνδυνος υπάρχει αν δεν προσέχουμε, και τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

³ Αν δεν προσέχουμε, μπορεί να συνηθίσουμε τόσο πολύ την άσχημη γλώσσα ώστε να αρχίσουμε να τη χρησιμοποιούμε και εμείς οι ίδιοι. Βέβαια, ως Χριστιανοί, θέλουμε να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά, και αυτό περιλαμβάνει περισσότερα από το να αποφεύγουμε την αισχρολογία. Πρέπει να χρησιμοποιούμε το θαυμάσιο δώρο της ομιλίας με θετικό τρόπο, για να αινούμε τον Θεό μας. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό (1) στη διακονία, (2) στις συναθροίσεις και (3) στις καθημερινές μας συζητήσεις. Πρώτα όμως, ας δούμε γιατί η ομιλία μας έχει σημασία για τον Ιεχωβά.

4. Σύμφωνα με το εδάφιο Μαλαχίας 3:16, γιατί έχει σημασία για τον Ιεχωβά η ομιλία μας;

⁴ Διαβάστε Μαλαχίας 3:16. Γιατί άραγε θα κατέγραφε ο Ιεχωβά στο «βιβλίο ενθύμησής» του τα ονόματα εκείνων που δείχνουν με την ομιλία τους ότι τον φοβούνται και στοχάζονται το όνομά του; Επειδή η ομιλία μας αποκαλύπτει τι έχουμε μέσα στην καρδιά μας. Ο Ιησούς είπε: «Από την αφθονία της καρδιάς μιλάει το στόμα». (Ματθ. 12:34) Τα θέματα συζήτησης που επιλέγουμε δείχνουν πόσο αγαπάμε τον Ιεχωβά. Και ο Ιεχωβά θέλει εκείνοι που τον αγαπούν να απολαμβάνουν ζωή για πάντα στον νέο κόσμο.

5. (α) Πώς συνδέεται η λατρεία μας με τα όσα λέμε; (β) Όπως δείχνει η εικόνα, τι πρέπει να προσέχουμε όσον αφορά την ομιλία μας;

⁵ Από τον τρόπο με τον οποίο μιλάμε μπορεί να εξαρτηθεί το αν ο Ιεχωβά θα δέχεται τη λατρεία μας. (Ιακ. 1:26) Μερικοί άνθρωποι που δεν αγαπούν τον Θεό μιλούν με επιθετικό, σκληρό και υπερήφανο τρόπο. (2 Τιμ. 3:1-5) Ασφαλώς δεν θέλουμε να τους μοιάζουμε. Εμείς επιθυμούμε διακαώς να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά με την ομιλία μας. Αλλά θα ευαρεστούνταν ο Ιεχωβά μαζί μας αν χρησιμοποιούσαμε ευγενική και καλοσυνάτη ομιλία στις συναθροίσεις ή στη διακονία αλλά μιλούσαμε με σκληρό και άστοργο τρόπο στα μέλη της οικογένειάς μας πίσω από τις κλειστές πόρτες;​—1 Πέτρ. 3:7.

6. Ποιο θετικό αποτέλεσμα είχε η καλή ομιλία της Κίμπερλι;

⁶ Όταν χρησιμοποιούμε σωστά το δώρο της ομιλίας, δείχνουμε στους άλλους ότι είμαστε λάτρεις του Ιεχωβά. Βοηθάμε τους γύρω μας να δουν καθαρά τη διαφορά «ανάμεσα σε αυτόν που υπηρετεί τον Θεό και σε αυτόν που δεν τον υπηρετεί». (Μαλ. 3:18) Προσέξτε πώς αποδείχτηκε αληθινό αυτό στην περίπτωση μιας αδελφής, της Κίμπερλι. * Της ανατέθηκε να κάνει μια εργασία μαζί με μια συμμαθήτριά της στο λύκειο. Όταν συνεργάστηκαν, η συμμαθήτρια πρόσεξε ότι η Κίμπερλι διέφερε από τους άλλους μαθητές. Δεν επέκρινε τους άλλους πίσω από την πλάτη τους, μιλούσε με θετικό τρόπο και δεν έβριζε. Η συμμαθήτρια της Κίμπερλι εντυπωσιάστηκε και τελικά δέχτηκε να κάνει Γραφική μελέτη. Πόσο ευαρεστείται ο Ιεχωβά όταν μιλάμε με τρόπο που ελκύει ανθρώπους στην αλήθεια!

7. Πώς υποκινείστε να χρησιμοποιείτε το θεόδοτο δώρο της ομιλίας;

⁷ Όλοι θέλουμε να μιλάμε με τρόπο που δίνει τιμή στον Ιεχωβά και μας φέρνει πιο κοντά στους αδελφούς μας. Γι’ αυτό, ας εξετάσουμε τώρα μερικούς πρακτικούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε να συνεχίσουμε να αποτελούμε «παράδειγμα . . . σε ομιλία».

8. Ποιο παράδειγμα έθεσε ο Ιησούς για εμάς όσον αφορά το πώς μιλούσε στη διακονία;

⁸ Να μιλάτε με καλοσύνη και σεβασμό όταν σας προκαλούν. Στη διάρκεια της διακονίας του, ο Ιησούς κατηγορήθηκε ψευδώς ότι ήταν μέθυσος, λαίμαργος, όργανο του Διαβόλου, παραβάτης του Σαββάτου, ακόμα και βλάσφημος απέναντι στον Θεό. (Ματθ. 11:19· 26:65· Λουκ. 11:15· Ιωάν. 9:16) Εντούτοις, ο Ιησούς δεν ανταπέδιδε με οργισμένα λόγια. Όπως ο Ιησούς, έτσι και εμείς δεν πρέπει ποτέ να ανταποδίδουμε, ακόμα και αν μας μιλούν με σκληρότητα. (1 Πέτρ. 2:21-23) Βέβαια, δεν είναι εύκολο να δείχνουμε τέτοια αυτοσυγκράτηση. (Ιακ. 3:2) Τι θα μας βοηθήσει;

9. Τι θα μας βοηθάει να ελέγχουμε την ομιλία μας όταν είμαστε στο έργο κηρύγματος;

⁹ Να προσπαθείτε να βλέπετε πέρα από την αντίδραση ενός οικοδεσπότη που μιλάει αρνητικά. Ένας αδελφός, ο Σαμ, λέει: «Προσπαθώ να σκέφτομαι ότι ο οικοδεσπότης χρειάζεται να ακούσει την αλήθεια και ότι μπορεί να αλλάξει». Μερικές φορές, ο οικοδεσπότης θυμώνει απλώς επειδή πήγαμε σε ακατάλληλη στιγμή. Όταν έχουμε μπροστά μας κάποιο αναστατωμένο άτομο, μπορούμε να ενεργούμε όπως μια αδελφή, η Λουσία. Μπορούμε να κάνουμε μια σύντομη προσευχή, ζητώντας από τον Ιεχωβά να μας βοηθήσει να παραμείνουμε ήρεμοι και να μην πούμε τίποτα άστοργο ή προσβλητικό.

10. Σύμφωνα με το εδάφιο 1 Τιμόθεο 4:13, ποιον στόχο πρέπει να έχουμε;

¹⁰ Γίνετε πιο αποτελεσματικός δάσκαλος. Ο Τιμόθεος ήταν έμπειρος Χριστιανός διάκονος, αλλά ακόμα και εκείνος χρειαζόταν να κάνει συνεχώς πνευματική πρόοδο. (Διαβάστε 1 Τιμόθεο 4:13) Πώς μπορούμε να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί δάσκαλοι στη διακονία; Πρέπει να προετοιμαζόμαστε καλά. Είμαστε ευγνώμονες για το ότι έχουμε ποικιλία εργαλείων τα οποία μας βοηθούν να γίνουμε καλύτεροι δάσκαλοι. Θα το βρείτε χρήσιμο να συμβουλευτείτε το ειδικό βιβλιάριο Να Επιδίδεστε στην Ανάγνωση και στη Διδασκαλία και το τμήμα «Αποτελεσματικότητα στη Διακονία Αγρού» στο έντυπο Χριστιανική Ζωή και Διακονία​—Φυλλάδιο Εργασίας για τη Συνάθροιση. Αξιοποιείτε εσείς αυτά τα εφόδια; Όταν προετοιμαζόμαστε καλά, έχουμε λιγότερο άγχος και μιλάμε με μεγαλύτερη πεποίθηση.

11. Πώς έχουν γίνει καλύτεροι δάσκαλοι κάποιοι Χριστιανοί;

¹¹ Μπορούμε επίσης να γίνουμε καλύτεροι δάσκαλοι παρατηρώντας άλλους στην εκκλησία και μαθαίνοντας από αυτούς. Όταν ο Σαμ βλέπει ότι κάποιοι Χριστιανοί είναι καλοί δάσκαλοι, ρωτάει τον εαυτό του πού οφείλεται αυτό. Μελετάει τις μεθόδους τους και κατόπιν προσπαθεί να τους μιμηθεί. Μια αδελφή, η Ταλία, παρακολουθεί προσεκτικά πώς αναπτύσσουν τις δημόσιες ομιλίες τους οι έμπειροι ομιλητές. Με αυτόν τον τρόπο, έχει μάθει να συζητάει και να επιχειρηματολογεί για θέματα που τίθενται συχνά στη διακονία.

12. Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν μερικοί;

¹² Όλοι μπορούμε να συμβάλλουμε στην επιτυχία των συναθροίσεών μας συμμετέχοντας στην υμνολογία και κάνοντας καλά προετοιμασμένα σχόλια. (Ψαλμ. 22:22) Μερικοί δυσκολεύονται να ψάλουν ή να κάνουν ένα σχόλιο δημοσίως. Μήπως αυτό ισχύει και για εσάς; Αν ναι, θα το βρείτε ενδιαφέρον να μάθετε τι έχει βοηθήσει κάποιους άλλους να υπερνικήσουν τους φόβους τους.

13. Τι μπορεί να σας βοηθήσει να ψάλλετε ολόκαρδα στις συναθροίσεις;

¹³ Να ψάλλετε ολόκαρδα. Όταν ψάλλουμε τους ύμνους της Βασιλείας, αυτό που πρέπει να μας απασχολεί πρωτίστως είναι η επιθυμία μας να αινούμε τον Ιεχωβά. Μια αδελφή, η Σάρα, θεωρεί ότι δεν έχει καλή φωνή. Εντούτοις, θέλει να αινεί τον Ιεχωβά με ύμνους. Γι’ αυτό, το βρίσκει ωφέλιμο να προετοιμάζεται για τους ύμνους στο σπίτι, όπως ακριβώς θα προετοιμαζόταν και για τα άλλα μέρη της συνάθροισης. Κάνει πρόβα τους ύμνους και προσπαθεί να διακρίνει πώς συνδέονται οι στίχοι με το θέμα που εξετάζεται. Η ίδια λέει: «Αυτό με βοηθάει να εστιάζω περισσότερο στα λόγια και λιγότερο στο πόσο καλά ψάλλω».

14. Αν είστε συνεσταλμένοι, τι θα σας βοηθήσει να κάνετε σχόλια στις συναθροίσεις;

¹⁴ Να κάνετε σχόλια τακτικά. Ομολογουμένως, αυτό μπορεί να είναι πολύ δύσκολο για μερικούς. «Πάσχω από κοινωνικό άγχος, παρότι οι άλλοι δεν το παρατηρούν επειδή η φωνή μου είναι συνήθως ήρεμη», εξηγεί η Ταλία. «Γι’ αυτό, μου είναι πολύ δύσκολο να κάνω σχόλια». Εντούτοις, η Ταλία δεν διστάζει να συμμετέχει. Όταν προετοιμάζεται για τη συνάθροιση, έχει κατά νου ότι το πρώτο σχόλιο πρέπει να είναι μια σύντομη και άμεση απάντηση στην ερώτηση. Η ίδια λέει: «Αυτό σημαίνει ότι δεν πειράζει αν η απάντησή μου είναι σύντομη, απλή και επί του σημείου, επειδή έτσι και αλλιώς ο οδηγός τέτοια απάντηση περιμένει να ακούσει».

15. Τι πρέπει να θυμόμαστε όσον αφορά τα σχόλιά μας;

¹⁵ Ακόμα και Χριστιανοί που δεν είναι ιδιαίτερα ντροπαλοί ή συνεσταλμένοι μπορεί μερικές φορές να διστάζουν να κάνουν σχόλια. Γιατί; Μια αδελφή, η Τζούλιετ, εξηγεί: «Μερικές φορές διστάζω να κάνω σχόλια επειδή φοβάμαι ότι η απάντησή μου είναι πολύ απλή και όχι ιδιαίτερα καλή». Να θυμάστε όμως ότι αυτό που θέλει ο Ιεχωβά είναι τα καλύτερα σχόλια που μπορούμε να κάνουμε εμείς. * Το εκτιμάει ιδιαίτερα όταν είμαστε αποφασισμένοι να τον αινούμε στις συναθροίσεις και να μην επιτρέπουμε στους φόβους μας να μας εμποδίζουν.

16. Ποιο είδος ομιλίας πρέπει να αποφεύγουμε;

¹⁶ Να αποφεύγετε κάθε μορφής «υβριστικά λόγια». (Εφεσ. 4:31) Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η βωμολοχία δεν έχει καμιά θέση στα χείλη ενός Χριστιανού. Υπάρχουν όμως λιγότερο εμφανείς μορφές υβριστικής ομιλίας τις οποίες πρέπει επίσης να αποφεύγουμε. Για παράδειγμα, χρειάζεται να προσέχουμε ώστε να μην κάνουμε δυσμενείς συγκρίσεις όταν μιλάμε για ανθρώπους άλλων πολιτισμών, φυλών ή εθνικοτήτων. Επιπρόσθετα, δεν πρέπει ποτέ να πληγώνουμε τους άλλους με δηκτικά σχόλια. Ένας αδελφός παραδέχεται: «Κάποιες φορές, έκανα δηκτικά, σαρκαστικά σχόλια που εγώ νόμιζα ότι ήταν αστεία και αθώα, αλλά στην πραγματικότητα πλήγωναν τα αισθήματα κάποιου. Με τα χρόνια, η γυναίκα μου με έχει βοηθήσει πολύ, εξηγώντας μου κατ’ ιδίαν πότε τα λόγια μου ήταν κακόγουστα και πλήγωναν εκείνη και άλλους».

17. Σε αρμονία με το εδάφιο Εφεσίους 4:29, πώς μπορούμε να εποικοδομούμε τους άλλους;

¹⁷ Να μιλάτε με τρόπο που εποικοδομεί τους άλλους. Να είστε πάντα έτοιμοι να επαινείτε τους άλλους αντί να τους επικρίνετε ή να παραπονιέστε. (Διαβάστε Εφεσίους 4:29) Οι Ισραηλίτες είχαν πολλούς λόγους να είναι ευγνώμονες, αλλά παραπονιούνταν επανειλημμένα. Το πνεύμα παραπόνων μπορεί να είναι μεταδοτικό. Ασφαλώς θυμάστε ότι, εξαιτίας της αρνητικής αναφοράς των δέκα κατασκόπων, «όλοι οι Ισραηλίτες άρχισαν να γογγύζουν εναντίον του Μωυσή». (Αριθ. 13:31–14:4) Από την άλλη πλευρά, ο έπαινος μπορεί να ασκήσει ισχυρή θετική επίδραση. Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο έπαινος που λάβαινε η κόρη του Ιεφθάε από τις φίλες της την ενθάρρυνε πολύ να παραμείνει στον διορισμό της. (Κριτ. 11:40) Η Σάρα λέει: «Όταν δίνουμε έπαινο, κάνουμε τους άλλους να νιώθουν ότι ο Ιεχωβά τούς αγαπάει και ότι έχουν θέση στην οργάνωσή του». Συνεπώς, να αναζητάτε ευκαιρίες για να δίνετε ειλικρινή έπαινο.

18. Με βάση τα εδάφια Ψαλμός 15:1, 2, γιατί πρέπει να λέμε την αλήθεια, και τι περιλαμβάνει αυτό;

¹⁸ Να λέτε την αλήθεια. Δεν μπορούμε να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά αν δεν λέμε την αλήθεια. Εκείνος μισεί κάθε μορφή ψέματος. (Παρ. 6:16, 17) Αν και πολλοί άνθρωποι σήμερα θεωρούν το ψέμα κάτι φυσιολογικό, εμείς εμμένουμε στην άποψη του Ιεχωβά για αυτό το ζήτημα. (Διαβάστε Ψαλμός 15:1, 2) Εννοείται ότι αποφεύγουμε να λέμε κατάφωρα ψέματα, αλλά αποφεύγουμε επίσης να δίνουμε εσκεμμένα λάθος εντύπωση στους άλλους.

19. Τι άλλο πρέπει να προσέχουμε;

¹⁹ Μη διαδίδετε κουτσομπολιά. (Παρ. 25:23· 2 Θεσ. 3:11) Η Τζούλιετ εξηγεί πώς την επηρεάζει το κουτσομπολιό: «Όταν ακούω κουτσομπολιά, αποθαρρύνομαι και χάνω την εμπιστοσύνη μου στο άτομο που κουτσομπολεύει. Στο κάτω κάτω, πού ξέρω αν δεν θα κουτσομπολέψει και εμένα σε κάποιον άλλον;» Αν βλέπετε ότι μια συζήτηση μετατρέπεται σε κουτσομπολιό, στρέψτε την σε κάτι θετικό.​—Κολ. 4:6.

20. Τι είστε αποφασισμένοι να κάνετε με την ομιλία σας;

²⁰ Εφόσον ζούμε σε έναν κόσμο όπου η κακή ομιλία αφθονεί, πρέπει να καταβάλλουμε φιλότιμες προσπάθειες για να διασφαλίζουμε ότι η ομιλία μας ευαρεστεί τον Ιεχωβά. Να θυμάστε ότι η ομιλία είναι δώρο από τον Ιεχωβά, και τον απασχολεί το πώς τη χρησιμοποιούμε. Εκείνος θα ευλογεί τις ειλικρινείς μας προσπάθειες να χρησιμοποιούμε την ομιλία μας με θετικό τρόπο στη διακονία, στις συναθροίσεις και στις καθημερινές μας συζητήσεις. Όταν επιτέλους τερματιστεί η επιρροή αυτού του ασεβούς συστήματος πραγμάτων, θα είναι πολύ ευκολότερο να τιμούμε τον Ιεχωβά με την ομιλία μας. (Ιούδα 15) Στο μεταξύ, να είστε αποφασισμένοι να ευαρεστείτε τον Ιεχωβά με «τα λόγια του στόματός [σας]».​—Ψαλμ. 19:14.