Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 15

Wune ky’Erileberyako Ekyuwene Omwa Mibughire?

Wune ky’Erileberyako Ekyuwene Omwa Mibughire?

“Wuyikangaye embere sy’abikirirya ng’olhulengo lhubuya lhw’ebinywe.”​—1 TIM. 4:12.

OLHWIMBO 90 Thuhimbangane

EBIKENDI KANIBWAKO *

1. Amaaka wethu w’erikania alhuahi?

 AMAAKA wethu w’erikania ni kihembo erilhua oku Nyamuhanga wethu w’olhwanzo. Omundu w’erimbere ya Adamu abere akanahangikwa, iniakakolesaya ebinywe erikania na Thatha wiwe w’elhubulha. Mwaghenda akongera omwa mubughe wiwe mw’ebindi binywe bihyaka. Adamu mwakolesya amaaka ayo erikolha olhukwamirwa lhwiwe olhw’erilhuka ebisoro ebyosi by’amena. (Enz. 2:19) Adamu k’atholere eribya imwatsema kutsibu akakania omurundi wiwe w’erimbere n’omundu ng’iyo​—mukali wiwe mubuyanga ya Eva!—​Enz. 2:22, 23.

2. Kera na munabwire, ekihembo ky’erikania kyabirikolesibwa kithi nabi?

2 Muhathalhaba buthuku ekihembo ky’erikania eki kithe kyatsuka erikolesibwa nabi. Sitani Diabolo mwatheba Eva, n’amathebo ayo mwaleka abandu ibabya kw’ekibi n’erithendi hikana. (Enz. 3:1-4) Adamu mwakolesya nabi ekihembo kiwe ky’erikania akatsweba Eva​—nibya na Yehova—​busana n’ebisobyo biwe. (Enz. 3:12) Kaina abere abiritha mughalha wabu ya Abeli, mwatheba Yehova. (Enz. 4:9) Enyuma waho, ya Lameki ow’omwa lhubutho lhwa Kaina mwaya omukya owakanganaya obubi obwabyaho omwa buthuku bwiwe. (Enz. 4:23, 24) Emibere yiri yithi munabwire? Thukalhangira abanya politiki bakakwama kyakolesya ebinywe ebithuwene omo bandu. Kandi kikalire eribana efilimu eyithemu erikolesya ebinywe ebithuwene. Abanya-sukuru bakabya ibanemwowa ebinywe ebithuwene okwa sukuru, n’abakulhu ibabyowira eyo bakakolera. Eky’obulighe, erikolesya ebinywe ebithuwene n’ikangania ngoku ekihugho kinemwongera eritsanda omwa by’esyongeso n’omwa mibughire.

3. Ni kitsibu kyahi ekya thutholere ithwabya ithunasi, kandi thukendi kania okuki omo mwatsi ono?

3 Thwamathendi yitheya, ithwangana beghera ebinywe ebithuwene ebyo thukabera eriowa n’eritsuka eribikolesya. Ni kwenene, ithwe ng’Abakristayo thwanzire ithwatsemesya Yehova, kandi ekyo mwamuli eriyihighulira ighuma okwa mibughire eyithuwene. Thwanzire ithwakolesya ekihembo kibuyanga eky’erikania omwa nzira eyuwene​—eripipa Nyamuhanga wethu. Omo mwatsi ono, thukendi lhangira ngoku thwanga kolha ekyo (1) omw’ithulira, (2) okwa mihindano, na (3) omwa mikanirye yethu ya buli kiro. Aliwe erithatsuka, thulebaye ekikaleka emibughire yethu iniabya isi mwatsi w’amasatha embere sya Yehova.

EMIBUGHIRE YETHU SI MWATSI W’AMASATHA EMBERE SYA YEHOVA

Emibughire yawu yikabisulhaki okwa biri omwa muthima wawu? (Lebaya enungu 4-5) *

4. Ngoku kiri omu Malaki 3:16, busana naki emibughire yethu si mwatsi w’amasatha embere sya Yehova?

4 Soma Malaki 3:16. Mbwino wangana lengekania okwa kikaleka Yehova iniahandika omwa ‘kitabu kiwe ky’eryibuka’ mw’amena w’abakakanganaya omwa mibughire yabu ku bakamubaha n’erighanirya okwa lina liwe? Emibughire yethu yikabisulha ebiri omwa mithima yethu. Yesu mwabugha athi: “Obuno bukabugha ebyoswire omwa muthima.” (Mt. 12:34) Ebya thukathwamu erikania bikakanganaya nga thwanzire Yehova ya bungahi. Kandi Yehova anzire abamwanzire ibatsemera engebe kera na kera omwa kihugho kihya-kihya.

5. (a) Eriramya lyethu lihambene lithi n’ebya thukabugha? (b) Ngoku kikanganibwe omo kisasani, ni kyahi ekya thutholere ithwabya ithunasi bikahika okwa mibughire yethu?

5 Emibughire yethu yangana kangania Yehova ng’analighe eriramya lyethu. (Yak. 1:26) Abandi b’okwa bathanzire Yehova bakakanaya omwa butsurumi, n’omwa miyiheko. (2 Tim. 3:1-5) Ahathe erithika-thika, sithwanzire eribya ng’ibo. Thwanzire kutsibu eritsemesya Yehova omwa mibughire yethu. Aliwe mbwino Yehova inianathutsemera thwamakolesya ebinywe eby’olhukogho n’eby’olhukeri okwa mihindano yethu kutse omw’ithulira aliwe eka ithwakania n’abahughu bethu omo butsurumi kandi butsira lhwanzo?​—1 Pet. 3:7.

6. Ni kibuya kyahi ekyalhwiririra omwa mibughire mibuya ya Kimberly?

6 Thukabya thukakolesya ndeke ekihembo kyethu ky’erikania, thukayiminyikalhaya ng’abaramya ba Yehova. Thukawathikaya abandi eriminya ndeke embaghane eyiri ‘ahakathi-kathi k’oyukakolera Nyamuhanga, n’oyuthemukolera.’ (Mal. 3:18) Eki ky’ekyabya oku mwali wethu oyukahulhawamo Kimberly. * Mwahebwa omubiiri w’esukuru ow’erikolha haghuma n’oyo bakasoma nayu. Babere babirikolha haghuma, omunya-sukuru oyo mwalhangira ngoku Kimberly ni w’embaghane okwa bandi banya-sukuru. Isyali thonga-thonga abandu, iniakakanaya ebyuwene, kandi isyali kolesaya ebinywe ebithuwene. Oyo Kimberly akasoma nayu mwatsema kandi erighunzerera mwaligha erigha e Biblia. Yehova ka angabya iniakatsema thukakania omo nzira eyikaleka abandu ibasa omo kwenene!

7. Wamahirwa mw’omuhwa w’erikolhaki bikahika okwa kihembo ky’erikania ekya Nyamuhanga abirikuha?

7 Ithwe bosi thwanzire ithwakania omwa mibere eyikaha Yehova y’olhukengerwa kandi eyikathuthunda oku balikyethu. Neryo lino thulebaye esyonzira ndebe esyathwanga lholeramu embere eribya ky’erileberyako kyuwene omwa mibughire.

IBYA KY’ERILEBERYAKO EKYUWENE OMW’ITHULIRA

Erikania n’abandu omwa bwolho iwune omw’ithulira kikatsemesaya Yehova (Lebaya enungu 8-9)

8. Yesu mwathuhiriraho eky’erileberyako kyahi omwa mibere akoleserayamo emibughire yiwe omw’ithulira?

8 Kanaya omwa bwolho n’omw’isikya wukahithanibwa. Omw’ithulira liwe, Yesu mwahangirirwa ambu ni mukundirya, ow’omururu, oyukathumawa na Diabolo, oyukathwa e Sabato, kandi nibya oyukatsuma Nyamuhanga. (Mt. 11:19; 26:65; Lk. 11:15; Yn. 9:16) Nomwabine, Yesu mwathasubirya omwa binywe by’ekinigha. Nga Yesu, nethu sithutholere thukathuhulya abandi nomubanga thutsurumira. (1 Pet. 2:21-23) Ni kwenene, sikyolho erikangania eriyikakirya ng’eryo. (Yak. 3:2) Ni kyahi ekyanga thuwathikya?

9. Ni kyahi ekyanga thuwathikya eritheya emibughire yethu omw’ithulira?

9 Lengaho erikyurukya ameso erisubirya erithuwene ery’omwinye nyumba. Mughalha wethu oyukahulhawamo Sam akabugha athi, “Ngalengaho erihira amalengekania okwa kiyithawa ky’omwinye nyumba eky’eriowa ekwenene n’eribya inianganahinduka.” Okwa bundi buthuku omwinye nyumba angana tsuruma kundi muthukamuhikako okwa ndambi eyithatholere. Thwamakania n’oyuhithene, ithwangana kolha ekiri ng’ekya mwali wethu Lucia akolha. Akasaba omwa bikuhi, erisaba Yehova athi amuwathikaye erisighalha inianathekene n’erithendi bugha ekyosi-kyosi ekithemo olhukeri kutse erisikya. Thwangana gherererya eky’erileberyako kya Lucia thukahithanibwa.

10. Ngoku kiri omu 1 Timoteo 4:13, thutholere ithwabya n’ekilhubirirwaki?

10 Ongera eribya mukangirirya mubuya. Timoteo abya Mukristayo oyuwasi bingyi, aliwe nayu mwayithagha erilholha embere eryuwania erikangirirya liwe. (Soma 1 Timoteo 4:13.) Thwang’ongera thuthi eribya bakangirirya babuya omw’ithulira? Thutholere ithwathegheka ndeke. Eky’obutseme, thuwithe eby’erikolesya muthina-muthina ebyanga thuwathikya eribya bakangirirya babuya. Iwukendi bana emyatsi eyikendi kughasira wukasoma ebrokyuwa Wuyihire okw’Isoma n’Erikangirirya n’akatsweka “Minya Ndeke Erikolha Omubiiri w’Erithulira” omwa Katabu k’Omuhindano ak’Engebe Yethu n’Omubiiri Wethu. Wunemukolesya ndeke eby’erikolesya ebi? Thwamathegheka ndeke, thukahwamo obuba, kandi ithwakania ithunasikire ndeke.

11. Abandi balikyethu babiribya bathi bakangirirya babuya?

11 Kandi thwanganabya bakangirirya babuya omw’isamalira ebyo abandi omwa kithunga bakakolha n’eribighirako. Sam, oyothulyakanayako, akayibulhaya ekikaleka abandi balikyethu ibabya bakangirirya babuya. Akalebaya ndeke emibere bakakangirirayamo, neryo inialengaho eribagherererya. Mwali wethu oyukahulhawamo Talia akahulikirira ndeke emibere eyo esyombuyi abasi bingyi bakakulha-kulhanirayamo emikania yabu. Omw’ikolha ekyo, abir’igha ngoku angakania n’erighanirya okwa myatsi eyikabera eribulibwa omw’ithulira.

IBYA KY’ERILEBERYAKO EKYUWENE OKWA MIHINDANO

Thukapipa Yehova omw’imba n’omuthima wosi okwa mihindano (Lebaya enungu 12-13)

12. Ni bitsibu byahi ebyo abandi bakabana?

12 Ithwe bosi thwanganayira ekya thukakolha eryuwania emihindano yethu omw’isumba omulenge thukimba n’erisubirya ebya thwabirithegha ndeke. (Esy. 22:22) Abandi kikabakalira eriimba kutse erisubirya ibane omwa bandu. Kandi ibbwa iwe? Kyamabya ikwakiri kithya, iwukendi tsema eriminya ebya wathikaya abandi erisingura obuba bwabu.

13. Ni kyahi ekyanga kuwathikya eriimba n’omuthima wosi okwa mihindano?

13 Wimbe n’omuthima wosi. Thukabya thukimba esyonyimbo syethu sy’Obwami, ekilhubirirwa kyethu kikulhu kitholere ikyabya iry’eripipa Yehova. Mwali wethu oyukahulhawamo Sara akayowa athi syasi eriimba ndeke. Aliwe anzire eripipa Yehova omw’imba. Busana n’ekyo, akalhangira ini kikulhu erithegheka esyonyimbo iniane eka, ngoku akanathegheka ebindi bitsweka by’emihindano. Akayibegheresaya esyonyimbo n’erilebya ebinywe byasyo nga bikahambangana bithi n’omwatsi owakendi kanibwako. Akabugha athi: “Eki kikaleka ingahira amalengekania w’okwa binywe kwilhaba emimbire yaghe.”

14. Wamabya iwuli w’esisoni, ni kyahi ekyanga kuwathikya erisubirya okwa mihindano?

14 Subiraya mughulhu wosi. Okwenene kuli kuthi, eki kyangana kalira abandi. Talia oyothulyakanayako akabugha athi: “Ngabya mw’engitsi nene ingakanirya omwa bandu, nomwakine indi abandi sibali lhangirayo kundi omulenge waghe akabya inianathekene. Neryo erisubirya likanyikalira kutsibu.” Nomwabine, Talia syalibya athethasubirya. Akabya akathegheka emihindano, akabya inianibukire ngoku eky’erisubirya eky’erimbere oko mwatsi kitholere ikyabya omwa bikuhi kandi ekikahikira okwa nzumwa. Akabugha athi: “Erisubirya lyaghe lyamabya omwa bikuhi, eryolhobire kandi erikahikira okwa nzumwa irikendibya iryuwene kundi nibya eryo ly’erisubirya erya oyukasondolha akanza.”

15. Ni kyahi ekya thutholere ithwibuka okw’isubirya lyethu?

15 Nibya n’Abakristayo abathemo esisoni hanganayira ibasagha erisubirya. Busana naki? Mwali wethu oyukahulhawamo Juliet akabugha athi, “Okwa bundi buthuku nganasagha erisubirya kundi ngasagha indi erisubirya lyaghe lyolhobire kutsibu kandi si ryuwene ndeke.” Nomwabine, wibuke ngoku Yehova anzire ithwasubirya ebyuwene kutsibu ngoku thwanga thoka. * Akasima kutsibu thukathwamu erimupipa omwa mihindano kandi thukaghana erilighira obuba bwethu erithulemesya.

IBYA KY’ERILEBERYAKO EKYUWENE OMWA MIBUGHIRE YA BULI KIRO

16. Ni mibughire yahi eya thutholere ithwayihighulhako?

16 Yihighule okwa miringo yosi ‘y’ebitsumi.’ (Efe. 4:31) Ngoku thwabirilhangira, ebinywe ebithuwene sibitholere bikalhua omo buno bw’Omukristayo. Aliwe hane n’eyindi mibughire y’ebitsumi eyithelhangirika eya thutholere ithwayihighulhako. Ng’eky’erileberyako, thutholere ithwayitheya okw’ibugha ebinywe ebithuwene thukakania okwa bandu b’eyindi kalikya, ekihanda, kutse ekihugho. Kandi sithwanganza erihuthalya abandi omw’ibabwira ebinywe ebiri ng’omuyali. Mulikyethu mughuma akaligha athi: “Okwa bundi buthuku, iningakolesaya ebinywe ebikahithanaya, eby’akasindibuko omw’ilengekania indi ngasatha aliwe omo kwenene byabya ibinemuhamba nabi okw’iyowa ly’owundi. Ahabw’emyaka mingyi, mukali waghe abiringwathikya kutsibu omw’imbwira ithune ithw’ibene omughulhu emibughire yaghe yilhue isiyuwene kandi ku muyikahithanaya iyo n’abandi.”

17. Ngoku kiri omwa Abanya Efeso 4:29, thwanga himba thuthi abandi?

17 Kanaya omwa nzira eyikahimba abandi. Anguhirawa erisima omwakanya k’eritsweba kutse eriyineghenia. (Soma Abanya Efeso 4:29.) Abaisraeli babya bawithe bingyi ebyangaleka ibaha ewasingya, aliwe ibakayineghenaya mughulhu wosi. Omubere w’eriyineghenia angana sighalira abandi. Wibuke ngoku engulhu nyibi y’abalingyi ikumi muyaleka ‘abaana bosi ba Israeli ibathonga Musa.’ (Emig. 13:31–14:4) Okwa lhundi lhuhandi, erisima abandi kyangana leka ibongera eritsema. Thwangana kakasya ngoku erisimwa erya mwali wa Yefuta abana erilhua okwa banywani biwe mulyamuhira mw’omuhwa munene w’eryamakirira olhukwamirwa lhwiwe. (Abat. 11:40, NWT) Sara, oyothulyakanayako, akabugha athi, “Thwamasima abandi, thukaleka ibayowa Yehova iniabanzire kandi ku banawithe omwanya omwa kithunga kiwe.” Neryo sondaya ehighisa hy’erisimiramo abandi erilhua okwa muthima.

18. Ngoku kiri omwa Esyonyimbo 15:1, 2, busana naki thutholere ithwabugha okwenene, kandi eki mwamuliki?

18 Bugha okwenene. Si thwanga tsemesya Yehova thwamabya isithuli mw’okwenene. Aponire emiringo yosi y’amabehi. (Emi. 6:16, 17) Nomwakine indi abandu bangyi munabwire bakalhangira eribugha amabehi nga ni kindu kya buli kiro, ithwe thukamakirira amalengekania wa Yehova okwa mwatsi oyu. (Soma Esyonyimbo 15:1, 2.) Ni kwenene, thukayihighulha okw’ibugha amabehi, aliwe kandi thukayihighulha okw’ikolererera ekyangaleka abandi ibabya n’amalengekania awathahikire.

Erihindulha olhuthongo mwa mwatsi owakahimba kikaleka Yehova iniathusima (Lebaya enungu 19)

19. Ni rindi kunga lyahi erya thutholere ithwabya ithun’ibukire?

19 Yihighule okw’ilhalhania olhuthongo. (Emi. 25:23; 2 Tes. 3:11) Juliet, oyothulyakanayako akasoborera ngoku olhuthongo lhukamuhambako. Akabugha athi: “Erihulikirira olhuthongo kikaghunza amani, kandi kikaleka ingabya isinanga thasyayikethera omundu oyukathonga. Kundi ibbwa, nga minya indi ngoku naghe syendi syanyithongera okwa wundi mundu?” Wamalhangira wuthi erikanirania lyenyu liri kubya lhuthongo, hindulhalyo libye erikahimba.​—Kol. 4:6.

20. Wamathwamu erikolesya wuthi emibughire yawu?

20 Kundi thuli omwa kihugho ekiri mw’emibughire mibi, thutholere ithwalengaho kutsibu erilhangira thuthi emibughire yethu yikatsemesaya Yehova. Wibuke ngoku erikania ni kihembo erilhua oku Yehova, kandi atsomene emibere thukakikoleserayamu. Akendi tsumulha akaghalha ako thukahiraho erikolesya ndeke ekihembo kyethu ky’erikania omw’ithulira, okwa mihindano, n’omwa mikanirye yethu ya buli kiro. Omughulhu mubi ono akendi syabya akahwaho, kikendi syongera eryolhoba eriha Yehova y’ekitsumbi omwa mibughire yethu. (Yuda 15) Wunalindirire ekyo, ithwamu eritsemesya Yehova omwa “ebinywe [byawu].”​—Esy. 19:14.

OLHWIMBO 121 Thukayithagha Eriyikakirya

^ Yehova abirithuha ekihembo kibuyanga​—ekihembo ky’erikania. Eky’obulighe, abangyi sibali kolesaya ekihembo eki ngoku Yehova anzire. Omo kihugho kino ekikongera eritsanda, ni byahi ebyanga thuwathikya erilhangira thuthi emibughire yethu yikabya iyinahenirye kandi eyikahimba? Emibughire yethu yanga tsemesaya yithi Yehova thukasangira omw’ithulira, thukahindana okwa mihindano, kandi thukakanirania n’abandi? Omwatsi ono akendi subirya ebibulyo ebyo.

^ Awandi mena abirihindulhwa.

^ Eriminya bingyi okw’isubirya, lebaya omwatsi “Pipa Yehova Omwa Kithunga” omwa Kaleberyo ak’Okwokubanza 2019.

^ ERISOBORERA EKISASANI: Mughalha wethu akasubiraya omwinye nyumba oyuhithene omw’itsuruma; mughalha wethu akaleka eriimba omwa mihindano; na mwali wethu akayingiraya omwa lhuthongo.